جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
مرور کلید واژه ها
>
رابطه تدبیری نفس و بدن
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
1
2
تعداد رکورد ها : 12
عنوان :
وجود نفس و سیر و غایت استکمال آن با تأکید بر آثار رمزی سهروردی
نویسنده:
قاسم پورحسن , ملیحه آقائی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
حکمت اشراق
,
نفس آدمی
,
پیر طریقت
,
نظام نور و ظلمت
,
سرّ
,
اصطلاحنامه فلسفه
,
حکمت اشراق the School of Illumination
,
علم نفس
کلیدواژههای فرعی :
تأویل ,
تصوف (صوفیگری) ,
مکاشفه ,
امام محمد غزالی ,
اخوان الصفا ,
کمال نهایی نفس ,
رابطه تدبیری نفس و بدن ,
جمع میان کشف و شهود ,
رسائل رمزی و تمثیلی سهروردی ,
عالم خیال سهرودی ,
نور اسفهبدیه ,
علم النفس اشراقی ,
عینیت نفس و آگاهی ,
نور مدبر ,
سیر استکمالی نفس ,
چله نشینی ,
رهایی از بند نفس ,
نفس در آثار رمزی سهروردی ,
تاویل آثار رمزی سهروردی ,
فردوسی ,
ابن سینا ,
معرفت نفس(خودآگاهی) ,
شاپا (issn):
2345-3761
چکیده :
نفس در نگاه سهروردی نوری از انوار اسفهبدیه است که در شرق هستی ریشه داشته، لیکن به بدن مادی تعلق گرفته و به تدبیر و تصرف در او مشغول شده است، از عالم قدسی به ظلمتکدۀ ناسوت هبوط کرده و در آن اسیر گشته است. پس از معرفت خویشتن، جایگاه حقیقی خویش را مییابد و در پی رسیدن به آن به جستجو میپردازد. راه بازگشت به سرای حقیقی، موانع پیش رو و مراحلی را که نفس میبایست طی نماید با راهنمایی پیرِ راه، موضوع غالب رسالههای رمزی شیخ اشراق است که به زبان رمزی نگاشته شده است. وی کسب معرفت نسبت به خویشتن خویش، قوای نفسانی و جهان ظلمت را به عنوان مقدمه حرکت لازم و ضروری شمرده و راه رهایی از بند قوا و بندهای جسمانی را کسب معرفت کسبی و بحثی همراه با ترک تعلقات دنیوی میداند. در سیر استکمالی، نفس قابلیت آن را داراست که نه تنها از خود و مقام حقیقی خویش فراتر رفته، بلکه خود عقلی از عقول مفارق شود که صفیر او خفتگان را بیدار کرده و نفوس و ماده از او منفعل گردند. نظریه نفس در سهروردی با رویکرد هستی شناسانۀ نوری او در پیوند است. بدون فهم دقیق آرای نظام نوری او نمیتوان به درستی مسأله نفس و سیر کمالی آن و نیز چگونگی کسب معرفت را دریافت.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 23 تا 47
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
ارتباط نفس مجرد و بدن در فلسفه اسلامی
نویسنده:
احمدرضا شاهرخی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم : دانشگاه قم,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
علم نفس
,
روح طبیعی
,
روح حیوانی
,
روح نفسانی
,
جسم لطیف (حکمت اشراق)
کلیدواژههای فرعی :
رابطه نفس و بدن ,
مغایرت نفس و بدن ,
برهان انسان معلق درفضا ,
رابطه تدبیری نفس و بدن ,
تجرد نفس ناطقه ,
بدن ,
روح طبیعی ,
روح حیوانی ,
روح نفسانی ,
اخلاط اربعه ,
اثبات وجود نفس ,
کمال اول جسم طبیعی ,
اضافه ماهوی نفس و بدن ,
هیئت حال و ملکه ,
تاثیر تصورات بر بدن ,
مبدا صدور افعال ,
شرف نفس بر بدن ,
علم النفس جالینوس ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
این مقاله به چگونگی ارتباط نفس مجرد با بدن در فلسفه اسلامی از دیدگاه فلسفه مشاء «ابن سینا» و فلسفه اشراق «سهروردی» میپردازد. مسئله ارتباط مجرد با مادی از مهمترین مباحثی است که فکر بسیاری از فیلسوفان را به خود مشغول کرده است. با توجه به اینکه چگونگی ارتباط مجرد با مادی از جنبه انسانشناسی در مقایسه با جهانشناسی کمتر بررسی شده، نگارنده بر آن است تا در این مقاله این مسئله را از دیدگاه ابن سینا به عنوان فیلسوف مشائی و سهروردی به عنوان فیلسوف اشراقی از جبنه انسانشناسی بررسی کند. ابتدا نفس از دیدگاه دو فیلسوف اثبات و تعریف شده، سپس به تأثیر متقابل نفس و بدن پرداخته شده و در ادامه، اصل بودن نفس و فرع بودن بدن و چگونگی ارتباط این دو بیان شده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 129 تا 140
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
حدوث نفس انسانی از دیدگاه فلاسفه اسلامی و سازگاری آن با آموزۀ «عالم ذرّ»
نویسنده:
علی ارشد ریاحی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: دانشگاه قم,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
علم حصولی
,
حدوث و قدم
,
حقیقه و رقیقه
,
اصطلاحنامه فلسفه
,
علم نفس
کلیدواژههای فرعی :
حدوث نفس ,
آیه میثاق ,
رویت قلبی خداوند ,
مجرد ,
وحدت نفس ,
منشا کثرت ,
تعلق نفس به بدن ,
وجود نفس قبل از بدن ,
ماهیت عالم ذر ,
رابطه تدبیری نفس و بدن ,
جسمانیت الحدوث و روحانیت البقاء (فلسفه) ,
قاعده «الواحد» ,
نفس در حکمت مشاء ,
نفس در حکمت متعالیه ,
توجیه کثرت در عالم ,
وحدت عقلی نفس ,
وجود تجردی موجودات ,
عالم ذَر ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
در این مقاله ابتدا مهمترین ادله فلاسفه اسلامی برای اثبات حدوث نفس انسانی نقد و بررسی شده است. این ادله با دقت در مقدمات و لوازم، به وسیله اشکالهایی جدید و ابتکاری مورد خدشه قرار گرفته و این نتیجه به دست آمده است که هیچ یک از پنج دلیل مذکور قابل اعتماد و استوار نیست. سپس مهمترین آراء مفسران درباره چگونگی و نحوه عالم ذر با تحلیل نقادانه بررسی شده است. به دو نظریه، علاوه بر اشکالهای محمدحسین طباطبایی، اشکالهای جدیدی وارد شده است و هر یک از دو نظریه دیگر (که یکی از آنها نظریه مختار محمدحسین طباطبایی است) با اشکالهایی ابتکاری ابطال شده است. پس از ابطال هر چهار نظریه، نظریهای ابداعی توسط نگارنده طرح شده است. از آنجاکه این نظریه (همانند بسیاری از آراء دیگر) مستلزم حدوث نفس انسانی نیست، این نتیجه به دست آمده است که هرچند به دلیل بطلان مهمترین ادله اثبات نظریه حدوث نفس انسانی نمیتوان به آن نظریه قائل شد، اما اعتقاد به عالم ذر نیز با آن نظریه منافاتی ندارد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 43 تا 62
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تأثیر نظریه حرکت جوهری بر نفسشناسی ملاصدرا
نویسنده:
صغری یکه زارع، محمدصادق کاملان، محمود پروانه
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: مجتمع آموزش عالی شهید محلاتی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
حرکت جوهری
,
ملاصدرا
,
معاد(کلام)
,
علم نفس
,
حرکت جوهری
,
معرفت نفس(خودآگاهی)
کلیدواژههای فرعی :
معاد جسمانی ,
حدوث نفس ,
اتصال نفس به عقل فعال ,
رابطه نفس و بدن ,
اتحاد عاقل و معقول ,
تکامل نفس ,
تعلق نفس به بدن ,
عقل بالفعل ,
نظریه افلاطونی نفس ,
رابطه نفس و قوای آن ,
عینیت حرکت و عالم ماده ,
حدوث روحانی نفس ,
هویت تعلقی نفس ,
براهین تجرد نفس ,
عدم انقسام صور عقلی ,
انشا صور معقول ,
رابطه نفس و صور عقلی ,
رابطه تدبیری نفس و بدن ,
قوای ادراکی نفس ,
عینیت نفس و صور معقول ,
جسمانیت الحدوث و روحانیت البقاء (فلسفه) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
شاپا (issn):
6024-2251
چکیده :
در سیر تکاملی اندیشه فلسفی مسلمین، صدرالمتألهین توانست بسیاری از معضلات اقطاب خود ازجمله در علمالنفس را برطرف کرده، طرح نوینی از آن ارائه نماید. بدیهی است نفسشناسی ملاصدرا نیز بر مبادی و اصول فلسفی او استوار شده است. این پژوهش به دنبال تبیین تأثیر نظریه حرکت جوهری صدرا – به عنوان یکی از اصول بنیادین فلسفیاش- بر مختصات و تفاوتهای نفسشناسی او میباشد. ازجمله این تأثیرات میتوان به مباحث حدوث و بقای نفس، حقیقت نفس، تحول در برخی براهین تجرد نفس، رابطه نفس با بدن، رابطه نفس با قوای آن، اتحاد عاقل و معقول، موت طبیعی و اخترامی، ابطال تناسخ، تجرد قوه خیال و معاد جسمانی اشاره کرد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 125 تا 147
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
شأن انگیزشی عقل در حدیث
نویسنده:
محمدحسین رجائی، محمود موسوی، هادی صادقی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
وضعیت نشر :
قم: دانشگاه باقرالعلوم علیه السلام,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
عقل نظری
,
عقل عملی
,
عقل و دین
,
عقل و ایمان
,
اصطلاحنامه اخلاق اسلامی
,
شأن انگیزشی عقل
,
شأن ادراکی عقل
کلیدواژههای فرعی :
حسن و قبح عقلی ,
نفس آدمی ,
اتصال نفس به عقل فعال ,
عقلانیت شیعی ,
صبر ,
عبودیت ,
رابطه تدبیری نفس و بدن ,
اعتبار عقل ,
جنود عقل و جهل ,
جحود کردن ,
رابطه عقل نظری و عملی ,
عقل فطری ,
فعلیت عملی عقل ,
مبدئیت نفس نسبت به افعال ,
وظیفه عقل عملی ,
مدرکات عقل عملی ,
عقل روحانی ,
روایات شأن عملی عقل ,
اطاعت عقل از خداوند ,
جهل در روایات ,
اوصاف عقل در روایات ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
عبدالله جوادی آملی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
از نگاه منابع دینی، عقل جایگاهی ارزشی دارد. شئون ارزشی عقل هم شامل دریافت و نیل به حقایق امور و ادراکات شایسته و بایسته است، که شان علمی و ادراکی یا به تعبیری عقل نظری خوانده میشود، و هم شامل بعث و تحریک عقل و نقش آن در امامت و اداره امور نفوس و ابدان مادی و مثالی موجود در انسان و تدبیر ادراکات و تحریکات نفوس و ابدان و، در پی آن، اراده و صدور فعل ادراکی و تحریکی از نفوس و ابدان است، که شان تحریکی و انگیزشی یا به تعبیری عقل عملی خوانده میشود. لازمه فعلیت شان ارزشی عقل در انسان تعلق گوهر عقل به انسان و تعبیه آن در فطرت اوست. عقل فطری تا به وجود انسان تعلق نگیرد (مرتبه آدمیت و وجه تمایز آن با حیوان) و بر نفوس و ابدان موجود در فطرت او اشراف و سلطه فعلی نیابد قوا و جنودش به فعلیت نرسیده، تکمیل نمیگردد (مرتبه انسانیّت با درجات آن). افعال و قوای ادراکی و تحریکی نفوس و ابدان تحت امامت و امارت و سلطنت و اداره و تدبیر عقل از بند قوا و جنود جهل و افعال جاهلانه متعلق به نفوس و ابدان به سبب محدودیتهای ابدان مادی و مثالی و نفوس نباتی و حیوانی، و اقتضائات آنها، از جمله امارت و سلطنت هواها و خواستههای نفس امّاره حیوانی، رهایی مییابند و به قوای عقل و افعال ادراکی و تحریکی عقلانی مبدّل میشوند. افعال ادراکی و تحریکی قوا و جنود عقل نیز قلب حیوانی را تحت تأثیر قرار داده، ادراکات و تحریکات حیوانی و امیال نازل را به ادراکات و تحریکات انسانی و امیال عالی و گرایشها و رانش های متعالی تبدیل میسازند و قلب حیوانی را به قلب انسانی تغییر میدهند؛ همانگونه که در صورت سلطه نفس بر عقل، قوا و افعال عقلانی و انسانی به قوا و افعال جهلانی و حیوانی و شیطانی تبدیل میشوند و عقل در سایه آن، تغییر ماهیت داده، به دها و نکرا تبدیل میگردد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 89 تا 130
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی ترابط وجودی بدن با نفس پس از مرگ (تناسخ ملکوتی) از منظر مکتب ابن عربی
نویسنده:
حسن سعیدی، حسین زارع
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ارواح
,
تناسخ ملکوتی
,
بدن
,
عالم البرزخ
,
ابن عربی
,
عرفان اسلامی
,
علم نفس
,
عرفان نظری
کلیدواژههای فرعی :
وحدت وجود ,
ملاصدرا ,
تناسخ ,
تناسخ ملکی ,
صورت های نفسانی ,
ثبات هویت نفس ,
روح بخاری ,
رابطه تدبیری نفس و بدن ,
تناسخ احدی سریانی ,
ابدال ,
مظهریت اسم باطن ,
رابطه مرگ و نوع مظهریت انسان ,
تجلی حق در قیامت ,
تکرار ناپذیری تجلی ,
شایع نفس رحمانی ,
تناسخ عرفانی ,
صدرالدین قونوی ,
علامه حسن زاده آملی ,
شاپا (issn):
2345-3761
چکیده :
مسئله چگونگی ارتباط بدن با نفس پس از مرگ از مسائل مهم عرفان نظری است. ابن عربی و پیروان مکتب عرفانی وی در تبیین چگونگی این ارتباط مرتبۀ مثالی نفس ناطقه انسانی و روح بخاری را که وظیفه وساطت میان نفس و بدن را بر عهده دارند، مطرح می کنند. اثبات مرتبۀ مثالی برای انسان و تبیین نقش آن در ایجاد ارتباط میان نفس ناطقه و بدن مادی از ابتکارات ابن عربی است. ابن عربی و شارحان مکتب وی با تبیین مبانی خاص هستی شناسی عرفانی، نظیر وحدت وجود، مبحث تجلی و ظهور، و مبانی انسان شناختی، نظیر جداناپذیری روح از بدن، تناسب بدن با نشئۀ موجود در آن و بقای هویت انسانی در نشأت دیگر، در بررسی مسئلۀ ارتباط بدن با نفس پس از مرگ به تبیین بدن مثالی که معلول افکار و اعمال انسان است پرداخته و تناسخ ملکوتی به معنای تحول باطن و تصور ظاهر به صورت باطن را معقول و مقبول میدانند، از این رو گفتار برخی طرفداران تناسخ را بر تناسخ ملکوتی حمل می کنند. هدف این نوشتار که با روش تحلیلی- توصیفی و از نوع کتابخانه ای به کند و کاو مسأله می پردازد آن است که رابطۀ بدن با نفس را پس از مرگ تحت عنوان تناسخ ملکوتی از منظر مکتب ابن عربی و شارحان وی تبیین کند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 39 تا 55
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی مسأله بقای نفس و معاد نزد سه فیلسوف مسلمان ابنسینا، شیخ اشراق، ملاصدرا
نویسنده:
وحیده عامری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران : دانشگاه امام صادق (ع) ,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
معاد(کلام)
,
معاد جسمانی
,
معاد روحانی
,
بقاء نفس
,
نفس ناطقه(اصطلاح وابسته)
کلیدواژههای فرعی :
حدوث نفس ,
وجود سعی نفس ,
تشخص انسان ,
رابطه تدبیری نفس و بدن ,
تجرد خیال ,
تجرد نفس ناطقه ,
قیام صدوری صور نفسانی ,
حرکت جوهری ,
تشخص ,
اصالت وجود ,
بساطت نفس ,
وحدت تشکیکی وجود ,
اشقیاء ,
فساد ناپذیری نفس ,
شرف نفس بر بدن ,
رابطه شوقی نفس و بدن ,
شیئیت شیء ,
تشخص و وجود ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
چکیده :
آنچه نفس، این موجود بیهمتای الهی را از دیگر موجودات متمایز میسازد، صفت بقا و جاودانگی آن است. مقاله حاضر سعی دارد مسأله بقای نفس را از دیدگاه فلاسفه بزرگی مانند ابنسینا، شیخ اشراق و ملاصدرا مورد بررسی قرار دهد. همچنین به دلیل رابطه تنگاتنگ میان بقای نفس و مسأله معاد، بحث از معاد نیز به دنبال آن خواهد آمد. در آغاز پس از نگاهی گذرا به معنای بقا و مراد فلاسفه از آن، به بیان ادله هر کدام از فلاسفه در باب آن خواهیم پرداخت که حاصل آن اثبات صفت جاودانگی برای نفس خواهد بود. سپس به معنای معاد و تفاوت آن با بقا پرداخته و دیدگاه هر کدام از فلاسفه مذکور در باب کیفیت و چگونگی معاد، مورد بحث قرار خواهد گرفت. نتیجه بدست آمده این است که ابنسینا معاد روحانی را با دلایل عقلی اثبات نموده و معاد جسمانی را به شرع ارجاع داده است. شیخ اشراق سعی نموده تا با تکیه بر اصول اشراقی معاد جسمانی را اثبات نماید اما او نیز از اثبات عینیت جسم دنیوی و اخروی بر نیامده است. صدرالمتألهین با بنیان نهادن یازده اصل مستحکم، به تبیین و اثبات معاد جسمانی همت گمارده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 124 تا 151
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
ابن سینا و اتهام انکار معاد جسمانی
نویسنده:
زهره توازیانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران : دانشگاه امام صادق(ع),
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
معاد جسمانی
,
معاد روحانی
,
علم نفس
,
فلسفه بوعلی
,
سعادت اخروی
,
اشقیاء
,
سعداء
کلیدواژههای فرعی :
رابطه نفس و بدن ,
رابطه تدبیری نفس و بدن ,
جوهریت نفس ,
ادراک انسان ,
تجرد نفس ناطقه ,
فلسفه مشاء ,
لذت ,
لذت عقلی ,
نفس ناطقه(اصطلاح وابسته) ,
حضور ماده حین ادراک ,
تشکیک در لذات ,
لذت مجردات ,
حقیقت لذت نفس ,
نفوس غیر ناطقه ,
سعادت و شقاوت وهمی ,
علاقه ذاتی نفس به مجردات ,
ملکه تعلق به بدن ,
تبیین فلسفی عذاب اخروی ,
تکفیر ابن سینا ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
همه مطالب مقاله حاضر با قصد بررسی صحت و يا سقم نسبت انكار معاد جسمانی به ابن سينا با استناد به اقوال وی در كتاب «شفا» و «نجات» و آثار ديگر او تدوين شده است. حاصل كلام وی در مجموعه آثارش اين است كه معاد در دو صورت «جسمانی» و «روحانی» قابل تصور است، كه نوع جسمانی آن قابل اثبات به برهان نيست. اما نوع روحانی آن را می توان به برهان اثبات كرد. او بعد از تقسيم معاد به جسمانی و روحانی، تصديق معاد جسمانی را به طريق شرعی و به حكم تصديق خبر نبوت بر مسلمان فرض می داند. ولی با اين حال معتقد است كه سعادت نفسانی را اصلاً قابليت قياس با سعادت بدنی نيست. بنابراين رغبت حكمای الهی به برخورداری از آن بسيار بيشتر از سعادت جسمانی است. به گونه ای كه اگر حتی سعادت بدنی را به ايشان اعطا كنند، به آن التفات و توجهی نخواهند داشت. وی بعد از تأكيد بر اين مسأله در صدد است تا توضيح دهد كه چرا با وجود كمال بيشتری كه در سعادت نفسانی است، مع ذلك انسانها از آن غافلند. بعد از ذكر علل بي توجهی انسانها به كمالات برتر، سرانجام و در بخش پايانی با استناد به قول كسانی كه وی آنها را «اهل علم» می نامد، می پذيرد كه بعضی از نفوس انسانی كه از آنها به عنوان «بدنيون» يا نفوس ساده ياد می شود، می توانند معاد جسمانی داشته باشند، اما آن جسم، از جنس اجرام سماوی خواهد بود، كه به عنوان آلت نفس در خدمت ايشان قرار مي گيرد. نگارنده در سخن پايانی به فقراتی از ديدگاه شيخ اشاره كرده است كه احتمال مي رود به آن دليل اين بزرگوار در مظان اتهام قرار گرفته باشد و اما داوری را به خواننده واگذار نموده تا با مطالعه دقيق خود حق مطلب را به جا آورد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 14 تا 31
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
انسان شناسی شناخت عقل در پرتو عقل و نقل
نویسنده:
علی الله بداشتی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم : دانشگاه قم,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
نفس ناطقه
,
03. انسان شناسی Human nature
,
جوهر مجرد
,
عقل(منطق)
,
عقل نظری((مدرک مربوط به نظر)، مقابل عقل عملی)
,
عقل عملی((مدرکات عقل عملی)، اصطلاح وابسته) / Alʿaql al-ʿamalī(practical intellect)
کلیدواژههای فرعی :
اولو الالباب ,
تفکر در خلقت ,
رابطه تدبیری نفس و بدن ,
فطرت(کلام) ,
علم نفس ,
ادراک کلیات ,
تجرد نفس ناطقه ,
تجربه گرایی (مسائل جدید کلامی) ,
انسان شناسی مادی (مسائل جدید کلامی) ,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی) ,
عقلانیت دینی ,
تجرد عقل ,
بساطت نفس ناطقه ,
اوصاف عقل در روایات ,
مراتب طهارت باطن ,
حدس((قوه)، اصطلاح وابسته) ,
عقل فطری ,
مراتب عقل نظری(اصطلاح وابسته) ,
عقل هیولانی ,
عقل اکتسابی ,
نهیه ,
عقل نگهدارنده ,
هستی شناسی عقل ,
تأثیر عقل عملی در عقل نظری ,
علم النفس تجربی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه جعفری: محمدتقی جعفری
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
گرچه اذعان به وجود عقل در آدمی از باورهای بدیهی و یا نزدیک به بداهت است، اما شناخت ذات و حقیقت آن و ارائه تعریف جامع و مانع از آن و کارکرد آن در شناخت معارف نظری و احکام عملی از مسائل مورد اختلاف و در خور تحقیق و بررسی است. در این مقاله، عقل از ابعاد گوناگون معناشناسی، هستیشناسی و معرفتشناسی از دیدگاهعلوم عقلی، تجربی و معارف نقلی کاوش شده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 17 تا 42
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
نوآوریهای ابن سینا در علم النفس
نویسنده:
محمد علی دیباجی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: دانشگاه قم,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
رابطه نفس و بدن
,
تجرد نفس ناطقه
,
علم نفس
,
فلسفه بوعلی
,
عقل فعال
,
خلود نفس
,
عقل(منطق)
,
فراروان شناسى
,
نبوات
کلیدواژههای فرعی :
حدوث نفس ,
برهان انسان معلق درفضا ,
رابطه تدبیری نفس و بدن ,
روش دکارتی ,
جوهریت نفس ,
کوژیتو ,
فلسفه مشاء ,
افعال نفس ,
معاد(فلسفه) ,
اثبات نفس از راه عمل ,
تخیل(راه های معرفت) ,
حواس باطنی اخروی ,
خیال(معرفت شناسی) ,
اثبات وجود نفس ,
کمال اول جسم طبیعی ,
تقلیل نفس به ذهن ,
شناخت ذات نفس ,
صورت بدن ,
استقلال علم النفس از طبیعیات ,
کارکرد گرایی (روانشناسی) ,
اثبات زبان شناختی نفس ,
معادشناسی ابن سینا ,
نفوس فانی ,
دروننگری (معرفتشناسی/روانشناسی) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
نگرش ارسطو به نفس و بدن بر دیدگاه او درباره اجسام، یعنی ماده و صورت مبتنی است، اما حرکت، تغذیه، تخیل و تعقل را که انواع حیات هستند از اعمال نفس بر می شمرد تا تفاوت آن را با دیگر صورتها بیان کند. نگاه متفاوت ابن سینا به مسأله مادی یا مادی نبودن نفس و نسبت آن با جسم، بقا یا فنای نفس پس از بدن، به ضمیمه نوآوریهای او در مباحثی چون اثبات وجود نفس، ماهیت ذهن، ادراکات حسی، حس باطن، قوای عقلی، تعامل نفس و بدن، نسبت عقل فعال با عقل انسانی، مسائل فراوان علمِ نبوّات و رابطه آنها با ماهیت و کارکرد نفس و ده ها مسئله دیگر، باعث شد تا او نفس شناسی را جدا از مجموعه علوم طبیعیات به طور مستقل مطالعه کند و در حقیقت، علم النفس را از نو، برپایههای متفاوت با دیدگاه ارسطو، بنیان نهد و تدوین نماید.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 53 تا 89
مشخصات اثر
ثبت نظر
1
2
تعداد رکورد ها : 12
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید