جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 28
بررسی سه دیدگاه «اخلاق مبتنی بر فضیلت، اخلاق مبتنی بر عمل و اخلاق مکمل»
نویسنده:
مرضیه صادقی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
چکیده :
مقاله حاضر درصدد بیان معیارى است که فلاسفه اخلاق در جهت درست و نادرست بودن احکام اخلاقى ارائه داده‏اند، اما از آن جایى که به نظر نویسنده دیدگاه اخلاق مبتنى بر فضیلت از جایگاه عمیق‏ترى برخوردار بوده، به نقد و بررسیهایى که نسبت به این دیدگاه بعمل آمده، پرداخته شده است. همچنین به نقدهایى که این دیدگاه نسبت به دیدگاه مقابل خود، یعنى اخلاق مبتنى بر عمل دارد، اشاره شده و در پایان به تبیین قول مختار در این زمینه پرداخته شده است.
فهم درست جایگاه پرسش فلسفی در فرهنگ بشری
نویسنده:
فروزان راسخی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
از دیرباز شمار زیادی از فیلسوفان کوشیده اند تا توضیح بدهند که چرا پرسیدن مهم تر از پاسخ دادن است و از این رهگذر با به دست دادن تعریف ماهیت پرسش فلسفی، انواع آن، انگیزه های طرح این گونه پرسش ها، و فوایدی که مترتب بر این پرسش ها تمایز فلسفه، شأن و اهمیت آن، و رابطه آن دیگر گونه های دانش را گوشزد کرده اند می توان مدعی شد که پرسش فلسفی پرسشی که نتوان از طریق تجربی و یا تاریخی به آن پاسخ گفت یا صحت و سقم پاسخ های داده شده به آن را نتوان از طریق تجربی و تاریخی معلوم کرد. لااقل هفت دسته پرسش های ذیل پرسش فلسفی است: پرسش از ارزشیابی غایی، علل غایی، معنای زندگی، کیفیت امور، امور فرجامین، طبقه بندی موجودات و امور مربوط به خود معرفت. چهار انگیزه برای طرح پرسش های فلسفی ذکر کرد که، از آن میان، دو انگیزه، یعنی کنجکاوی و حقیقت طلبی، اختصاص به پرسش های فلسفی ندارند، بلکه انگیزه های طرح هر پرسشی (اعم از پرسش فلسفی و تجربی، تاریخی، دینی و مذهبی و...) اند و دو انگیزه دیگر، یعنی برخی از پرسش های فلسفی و نیاز سایر علوم به فلسفه، به پرسش های فلسفی اختصاص دارند. چند فایده روانی اخلاقی نیز بر طرح پرسش های فلسفی و کوشش برای پاسخ دادن به آن ها مترتب است یعنی عقلانیت، استقلال فکری، برابری گرایی و مدارا.
صفحات :
از صفحه 5 تا 21
معرفت ‌نفس و بازتاب‌های اخلاقی آن از دیدگاه صدرالمتألهین
نویسنده:
عفت السادات خیاط نوری
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
وجود انسان ترکیبی از نفس (وجودی غیرمادی) و بدن (وجودی مادی) است، بنابر دیدگاه ملاصدرا نفس اصیل است و حاکم بر بدن، مشخصه نفس انسان به عقل اوست، لذا هم قوام نفس به اوست و هم او عامل تمییز انسان از دیگر موجودات شده است. کارکرد عقل، شناخت و فهم است؛ انسان با داشتن عقل عملی، بدن را تدبیر و کنترل کرده تا زمینه مناسب برای ارتباط عقل نظری با عالم غیر مادی و ملکوت فراهمشود، حاصل این حرکت عقل، «حریت و آزادگی» در حیطه عقل عملی و«علم وحکمت» در حیطه عقل نظری خواهد بود و غایت این حرکت،رسیدن به خداوند با استقرار در عبودیت است.بدین طریق، معرفت نفس حرکتی است علمی – عملی که همه ارکان وجودی انسان از اندیشه و انگیزه و عمل را، تحت تأثیر قرار می دهد. انسان در نگرش دگر بارهبه جایگاه خویش، هستی و خداوند به معرفت نوینی دست می یازد، این دیدگاه یا معرفت جامع اخلاقی با توجه به وصف عدل خداوند در حیطه ذات و افعال الهی، در مرحله اول ناظر به حیطه شناختاری است که در صدد تعریفی حقیقی از خویشتن، هستی،مبدء، معاد و نحوه ارتباط آنها با محوریت انسان سالک است. در مرحله بعدی ناظر به تحولات درونی سالک در عرصه انگیزه و انگیزش هاست، گرایش به کمال مطلق و شوق به استکمال در گام های نخست، و جذبه ذات کمال مطلق در ادامه مسیر، انگیزه ای می شود تا سالک بر انگیخته شود و در انگیزشی با تمامی ظرفیت های وجودی اش حرکتی شورآفرین و مشتاق داشته باشد.حرکت انسان، ظرافت های خاص خودش را دارد و همواره آسیب هایی آن را تهدید می کند. برای تنظیم و حفاظت آن، شناخت مراحل راه ونحوه سلوک انسان به نظامی نیاز مند است،نظام تربیت اخلاقی عهده دار این مهم است تا نخست انسان خود را تربیت نماید و در سلامت از انحراف و سقوط به مقصد برسد، در مرحله دوم، انسان در مقابل موجودات و هدایت آنها بسمت کمال مسئولیت اخلاقی دارد، این شأن انسان کامل است که مراحل سلوک معرفتی را به همراه آنان در پیش گیرد و در یک حرکت جمعی جهان هستی را بسمت کمال مطلق رهسپار شوند.
بررسی انگیزه های تحول در عرفا با تاکید بر تذکره الاولیا و اسرار التوحید
نویسنده:
معصومه صفری
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
تحول یعنی دیگرگون شدن و تغییر که از عالم عناصر – آب و خـاک و باد و آتش – آغاز می شود و به انسان که مرتبه کمال حیات حیوانی است می انجامد و انسان را به جایی می رساند که به وهم در نمی آید .هر تحولی به خودسازی نیاز دارد و باید دو گام برای آن برداشت : گام بیداری و گام محاسبه نفس . هرگاه انسان " من " برتر خویش را شناخت ، به جلو حرکت می کند تا به کمال برسد .این تحقیق به بررسی انگیزه های تحول عارفانی می پردازد که نامشان در تذکره الاولیا و اسرار التوحید آمده است که به نظر نگارنده یکی از بهترین شیوه های پی بردن به انگیزه های تحول عارفان است . عارفان برای تحول به انگیزه هایی نیاز داشتند – انگیزه های درونی و بیرونی – برخی از آنان در انگیزه ها مشترک اند و برخی دیگرانگیزه های مخصوص به خود دارند . انگیزه ها را می توان به چند بخش تقسیم کرد :1- خواب و رویا2- دعای مادر 3- دیدن یک صحنه 4- شنیدن آیه قرآن 5- شنیدن سخنی 6- احترام به نام خداوند 7- شنیدن ندا 8- دعای پیر . در این میان تعدادی از عرفا هستند که از ابتدای کودکی در مسیر عرفان قرار گرفته بودند و نیازی به انگیزه های درونی و بیرونی نداشتند و برای وصال تربیت شده بودند . هر انسانی که درد طلب در وجودش موج می زند باید به این انگیزه ها توجه کند و آنها را به کار بندد تا به سعادت برسد .
معیار قواعد اخلاقی در نظام سیاسی اسلامی
نویسنده:
فاطمه فقیهی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: پژوهشگاه علوم وحیانی معارج,
چکیده :
هدف این نوشتار، بررسی معیار و مبنای ارزش‌های اخلاقی در نظام سیاسی اسلامی است. اجرای قواعد اخلاقی در نظام سیاسی، مستلزم شناخت معیار اخلاقی درآن نظام سیاسی است. در تبیین معیار قواعد اخلاقی، چهار رویکرد وظیفه‌گرایی، نتیجه‌گرایی، فضیلت‌گرایی و حق‌مداری وجود دارد. همۀ این رویکردهای اخلاقی می‌کوشند به چیستیِ ملاکِ ارزشمندیِ عمل اخلاقی پاسخ دهند. به‌دلیل تکثر نظریه‌های اخلاقی، حتی در نظام اخلاق اسلامی، مهم است که مبنای عمل سیاسی اخلاقی کدام رویکرد و معیار است. نگارنده ضمن بررسی رویکردهای اخلاقی و آثار سیاسی اجتماعی هریک، بر این باور است که وجود رویکردهای اخلاقی مختلف ناشی از نگاه تک‌بعدی و افراطی به یکی از جنبه‌های فعل اخلاقی است؛ در حالی‌که نظریۀ اخلاقی حاکم بر جامعۀ سیاسی باید رویکرد جامعی باشد که هر رویکرد اخلاقی را سطح خاصی و باتوجه‌ به جایگاه آن در نظریۀ اخلاقی مدنظر قرار دهد. رویکرد اخلاقی در نظام سیاسی اسلام، سطوح و ابعاد مختلفی دارد که هر یک جایگاه و کارکرد خاصی دارند و نظام اخلاقی به‌تنهایی به نتیجه نخواهد رسید؛ از این‌رو چاره‌اندیشی منافاتی با وظیفه‌گرایی و فضیلت‌محوری ندارد و افراط در هر سطح، موجب کم‌توجهی به سایر سطوح و پیدایش نظریۀ اخلاقی ناکارامد خواهد شد.
صفحات :
از صفحه 47 تا 73
بررسی تطبیقی نظریه خودگرایی و حب ذات
نویسنده:
مصطفی عزیزی علویجه
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه ها – دانشگاه معارف اسلامی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
از جمله مکتبهای عمده در «فلسفه اخلاق»، مکتب خودگرایی است؛ این مکتب قایل است: انسان باید به گونه ای رفتار کند که بزرگ ترین خیر و منفعت خویش را تامین نماید.رگه های این نظریه را بایستی در اندیشه های مکتب اپیکور یا مکتب لذت گرایی جستجو نمود.البته در قرون بعدی اندیشمندانی همچون نیچه، شوپنهاور، فروید و دیگران به شکلهای گوناگونی این نظریه را تقویت نمودند.نیچه نظریه «ابرمرد» را ارایه داد و فروید نیز با محور قراردادن «غرایز جنسی» بر این جنبه از خودگرایی پافشاری نمود.در میان اندیشمندان و فیلسوفان مسلمان دیدگاه مشابهی در این راستا به نام «حب ذات» پیشنهاد شد؛ آنها بر این باورند که هر موجود ذی شعوری به خود و کمالات خود علاقه دارد و این یک گرایش اصیل در سرشت اوست.
صفحات :
از صفحه 125 تا 160
نقد و بررسی «سلسله‎مراتبی‎بودن نیازهای انسان در نظریه مازلو» با رویکردی بر آیات قرآن کریم
نویسنده:
سهراب مروتی، حمیدرضا بهرامی، مینا یعقوبی، فرزاد غلامی
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
چکیده :
نظریه «انگیزه‎های انسانی» مازلو یکی از شناخته‎شده‎ترین و تأثیرگذارترین نظریات روان‌شناسی از زمان پیدایش آن بوده ‎است. در این نظریه، نیازهای اساسی انسان به ترتیب اهمیت در قالب یک هرم گنجانده شده‎است و بر اساس آن، نخست می‎بایست نیازهای اولیه‎ای همچون نیازهای فیزیولوژیک، نیاز ایمنی و ... برآورده شوند تا بتوان به بالاترین سطح نیازها یعنی نیاز خودشکوفایی و تعالی متوجه گردید. به این ترتیب، یک نظم ناگزیر و سلسله‎‎مراتب معین بر نحوه تأمین نیازها حکم‎فرماست. پژوهش حاضر اصل «سلسله‎مراتبی بودن نیازهای انسان» را در نظریه مازلو از دیدگاه مکتب حیات‎بخش اسلام و بر اساس آیات قرآن کریم و با روش تحقیق کیفی تحلیل محتوا با رویکرد قیاسی، نقد و بررسی کرده ‎‎است. نتایج به‎دست‎آمده نشان می‎دهد که به منظور دستیابی به خودشکوفایی و تعالی مورد نظر قرآن، تأمین مرحله به مرحله نیازها ضرورتی ندارد و حتی در برخی موارد لازم است که انسان با اختیار خود از برخی یا همه نیازها به یکباره چشم بپوشد. ازجمله موارد نقض قرآن بر این اصل، می‎توان به روزه‎‎داری، پرهیز از ریا، شهادت‎طلبی و آزمایش الهی اشاره کرد.
صفحات :
از صفحه 129 تا 146
انگیزه‌های رشد و تعالی انسان از دیدگاه قرآن و روان‌شناسی
نویسنده:
زهرا موحدین
نوع منبع :
رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
مفهوم انسان و رشد و تعالی او از دو منظر اسلامی و غیر اسلامی قابل مطالعه است که در رویکرد اسلامی این موضوع در حوزه معارف اسلامی و الهیات و در رویکرد غیر اسلامی این مسئله در علم روان‌شناسی به عنوان یک علم تجربی جدید مطرح می‌شود. از دیدگاه اسلام، انسان موجودی در حال رشد است که در دوران زندگی خود از مراحل و دوره‌های مشخصی عبور می‌کند. در روان‌شناسی نیز که برآمده از فلسفه و زیست‌شناسی است مباحث مربوط به رشد و تعالی انسان به دورهمتفکران یونان قدیم نظیر ارسطو و سقراط باز می‌گردد. مسئله اصلی این پژوهش این است که چگونه می‌توان تلفیقی از دیدگاه اسلامی و روانشناختی از کمال انسان را ارائه داد. بدین لحاظ در تحقیق حاضر کوشش شده است مساله‌ رشد و هدایت انسان و انگیزه‌های موثر بر این رشد با توجه به کلام وحی و از دیدگاه قرآن و رویکردهای نظری روان‌شناسانه در این زمینه مورد نقد بررسی قرار گیرد.هدف اصلی این جستار می‌باشد، پاسخگویی به این سوال است که «قرآن و روان‌شناسی درباره‌ی انگیزه‌های رشد و تعالی انسان چه دیدگاهی دارند؟»، بنابراین، این سوالات مطرح می‌شود که دیدگاه‌ قرآن و دیدگاه‌های روان‌شناسی در مورد رشد و تعالی انسان چیست؟ و رابطه بین دیدگاه قرآن و روان شناسان در مساله رشد و انگیزه‌های آن چگونه است؟ روش تحقیق در این پژوهش با توجه به اهداف و ماهیت آن، توصیفی-تحلیلی است. در این پژوهش با توجه به هدف و ماهیت تحقیق که بررسی انگیزه‌های رشد و تعالی انسان از دیدگاه قرآن و روان‌شناسی می‌باشد، راهبردی است؛ به این ترتیب، در سازماندهی و انجام تحقیق به صورت توصیفی و تحلیلی تلاش می‌گردد با استفاده از اصول منطقی و علمی به تبیین و توصیف دقیق فرضیات مورد بحث پرداخته شود. از این منظر این پژوهش توسعه‌ای، نظری و بنیادی است.نتایج تحقیق نشان می‌دهد که ۱-در هر دو دیدگاه اسلام و روان‌شناسی برای انگیزه و رشد پرداخته شده است که برخی از آنها اشتراک داشته و بعضی از آنها هم دارای تفاوت می‌باشد. ۲-توجه به خلقت فراطبیعی در انسان، به عنوان یک امر مجرد غیرمادی، در دیدگاه اسلام، از جمله مباحث اختلافی در دو دیدگاه است. ۳- در رویکرد اسلامی بیشتر تعریف‌ها و مفهوم‌ها بصورت سازه بیان شده‌اند که تعریف‌های آنها بصورت ذهنی و مفهومی، با عبارات و مفاهیم کلی و عمومی بیان شده است؛ در حالیکه در روان‌شناسی، آن مفاهیم بیشتر بصورت عملیاتی تعریف شده‌اند که غالبا آن متغیرها، دارای پارامترهای عینی و عملیاتی می‌باشند.۴- مفاهیم مرتبط با انگیزه و رشد در متون اسلامی دامنه محدودی نداشته و تقریبا با تمام توانایی‌ها و کارهای انسان در ارتباط است. در حالیکه تعریف‌های استفاده شده در روان‌شناسی، بیشتر به حوزه‌ها و کاربردهای خاصی محدود می‌باشد. ۵- در متون اسلامی بیشتر با روش ها، موضوع‌ها و مسایل فلسفی و کلامی بیان شده است؛ لیکن در روانشناسی بیشتر با روش علمی و تجربی، و غالبا با شیوه‌های همبستگی بررسی شده است. همچنین محتوای بررسی شده در روان‌شناسی، به زندگی مادی و موضوع‌های مختلف اجتماعی، اقتصادی و امثال آن می‌پردازد و به مسایل مربوط به ماوراء الطبیعه اشاره‌ای نشده است؛ در حالیکه اکثر مطالب و مسایل مطالعه‌های اسلامی به این موضوع‌ها اشاره دارند. ۶- در مطالعات روان‌شناسی بیشتر به جنبه توصیفی و تکوینی
مبادی تحلیلی و استنباطی مسئله شر از دیدگاه قاضی عبدالجبار معتزلی اسدآبادی
نویسنده:
عباس حاجیها
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني قدس‌سره,
چکیده :
مقاله حاضر با تمسک به روش تحلیلی و اسنادی نشان می دهد قاضی عبدالجبار به ویژگیهایی در شهود اخلاقی قائل است که مبنای دریافت اصول اخلاقی هستند. وی از این منظر معنای شر را شناسایی کرده و برای آن تعریف حقوقی ارائه نموده است. از این رو، هدف مقاله ارائه مبانی و اصول «شر»، از دیدگاه قاضی عبدالجبار است. در این زمینه، بیهودگی و دروغ گویی به عنوان مبانی ظهور شر معرفی شده، جایگاه خداوند و نسبت او با شر نیز مورد تحلیل قرار می گیرد. عبدالجبار در راستای نظر به اصل موضوع نیز سه دسته دلیل فلسفی، کلامی و وحیانی ارائه کرده تا نشان دهد خداوند نیز قادر به انجام شر می باشد.
صفحات :
از صفحه 81 تا 94
نظریه «استفاده و رضامندى» رویکردى تحلیلى انتقادى
نویسنده:
حسین رئیسى وانانى, سید حسین شرف الدین
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی قدس‌سره,
چکیده :
این مقاله درصدد تحلیل و نقد نظریه «استفاده و رضامندى» در رسانه است. طبق این نظریه، مخاطبان «میل» و «نیاز» خود را بر رسانه ها تحمیل، و بر روند سیاست گذارى و برنامه سازى آنها تأثیر مى گذارند. بر این اساس، رسانه باید مخاطب محور باشد؛ یعنى در جهت پاسخ گویى به امیال و نیازهاى عینیت یافته مخاطبان عمل کند. به نظر مى رسد که مدعاى اصلى این نظریه، در کل با برخى آموزه هاى دین مبین اسلام در خصوص وظایف و رسالت نهادهاى فرهنگى از جمله رسانه هاى جمعى در تعامل با مخاطبان خود، در تقابل مى باشد. یک رسانه دینى یا داراى مرجعیت الگویى و هنجارى دینى، نمى تواند و نباید در سیاست هاى فرهنگى و برنامه سازى خود، نیازهاى کاذب مخاطبان را با اهداف و اغراض ویژه در کانون توجه قرار دهد. از دید اسلام، تنها ارضاى نیازهاى واقعى است که با رعایت اصول، بالقوه مى تواند در حرکت تعالى جویانه مؤمن در سیر به سمت هدف غایى خلقت، یعنى قرب الهى مؤثر افتد. از این رو، یک رسانه مطلوب با معیار دینى، تنها باید ارضا و تأمین نیازهاى واقعى و شناخته شده مخاطبان را وجه همت خویش قرار دهد.
صفحات :
از صفحه 89 تا 104
  • تعداد رکورد ها : 28