جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
...جستجوی هوشمند
مرور > مرور کلید واژه ها
>
تهذیب
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 21
تحلیل مفاهیم شناختی و عاطفی انسان در آموزه های اسلام
نویسنده:
حسین زارع، ابراهیم نیک صفت
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی , مرتضی مطهری
چکیده :
این تحقیق به منظور تبیین اهداف خلقت انسان و تبیین تکالیف مهم ارسال پیامبران، به توضیح و ارتباط این دو بُعد و مفاهیم مرتبط با آن از منظر آیات قرآن و روایات معصومین(ع) در راستای نگرش علم روان شناسی پرداخته است. روش: تحقیق به کار گرفته شده در این مقاله، پژوهش در حیطه تحقیقات توصیفی و از گونه تحلیل اسنادی به روش کتابخانه ای است که اطلاعات جمع آوری شده به واسطه تحلیل محتوا، به بررسی تحلیلی متون انتخابی از کتاب و سنت و پژوهش های روان شناختی پرداخته است. یافته ها: عقل مرکز ساختاری شناخت و قوای ادراکی است که توانایی ادراک و تشخیص نیکی ها و حقایق، تدبیر امور مربوط به مسائل دنیوی، اُخروی و... را دارد. علم، به عنوان مجموعه ای از معلومات و دانش هایی که به صورت اکتسابی یا به صورت حضوری وارد ذهن و عقل انسان شده و به عنوان محتوای آن سازمان در فرایند تعلیم، استعدادهای ساختاری و قوای شناختی عقل را از قوه به فعل تبدیل می کند. قلب نیز به عنوان یک جزء ساختاری از خلقت فطری و معنوی انسان، قوای عاطفی و تمایلات را به صورت محتوایی در فرایند تزکیه و تهذیب شکوفا می کند. تزکیه، به فرایند شکوفایی و تکاملی نگرشها و کشش های مثبت قلب با محتواهای عاطفی، همچون: رحمت، رافت، انس، الفت، ذکر، انابه و... اشاره دارد که انسان را به کمال و تعالی سوق می دهد. تهذیب، به پاک کردن و زدودن دل از تمایلات شهوانی و خواهش های نفسانی، با محتواهای منفی همچون: حرص، حسد، بخل، غیض، قساوت و... اشاره دارد که انسان را از حضیض ذلت و سقوط به سوی اسفل سافلین باز می دارد. نتیجه گیری: تزکیه و تهذیب، در دو بُعد نیاز قلب و نفس، به پاک کردن قلب از تمایلات شهوانی و زدودن نفس از گناهان و دل نبستن به مظاهر دنیوی و از بین بردن صفاتی همچون: کبر، غلظت، قساوت، ترس، اضطراب، حسرت و... از یک طرف و شکوفا و بارور کردن استعدادهای مثبت، آرزوها و امیدها در مسیر تقرب و کمال و دستیابی به خصوصیات مثبت و رشد دادن فضایل و کرامات اخلاقی در قلب، مانند صمیمیت، انس، الفت، انابه، آرامش، خشوع و... می پردازد.
صفحات :
از صفحه 66 تا 82
مشخصات اثر
بررسی مفهوم «ادب» و «تادیب» و نسبت آنها با «تربیت» و واژه های مرتبط دیگر
نویسنده:
امامی راد احمد, محامی مصطفی
نوع منبع :
مقاله , مدخل مفاهیم(دانشنامه مفاهیم)
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده :
«ادب» و «تادیب» از مفاهیمی هستند که در قرآن کریم به کار نرفته اند، ولی در روایات استعمال زیادی داشته و در امور تربیتی کاربرد فراوانی دارند. این دو واژه معانی متعددی دارند که در این پژوهش، پس از ریشه یابی و اشاره به سیر تطور معنایی آن ها، معنای غالب و اصلی که مطلق امر نیکوست، تعیین گردیده است. با توجه به ارتباط این دو واژه با برخی واژه های مربوط به تربیت؛ شباهت ها و تفاوت های آن با تربیت و واژه های مشابه یا مرتبط دیگر مورد بررسی قرار گرفته و در این راستا به نسبت سنجی ادب با واژه های: تربیت، سیره، سنت، اخلاق، عمل، تهذیب، تزکیه و علم مبادرت شده است.
صفحات :
از صفحه 31 تا 56
مشخصات اثر
قساوت و سنگدلی از دیدگاه قرآن و سنت، عوامل ایجاد آن، آثار و پیامدهای فردی و اجتماعی آن
نویسنده:
طیبه محمدی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
چکیده
وضعیت نشر :
پایگاه اطلاع رسانی حوزه: ,
چکیده :
در محیطی که موجبات غفلت از خدا و روز حساب بیشمار است و مردم بی خبر از عواقب شوم گنهکاری در وادی طغیان و عصیان شتابان می روند و با دست خود، تیشه به ریشه ی سعادت و شرف انسانی خود می زنند و عاقبت و منتهی الیه این زندگی گناه آلوده سر از عالمی سراسر ظلمت و وحشت در آورده و خود را معذب به عذاب سوزان خدا می سازند، در چنین محیطی وظیفه ی انسانی و اسلامی هر مسلمانی ایجاب می کند تا آنجا که ممکن است به هر وسیله ای در بیداری خود و جامعه کوشا باشد تا به سعادت نهایی برسد. آنچه در این سطور می خوانیم بصورت اجمال در فصل اول غرض از خلقت انسان و هدف نهایی انسان بیان می شود و همچنین انواع قلبها و حالات آن و ویژگی قلبها اشاره شده است . فصل دوم شامل تعریف قساوت و ویژگی قلب قسیّ و آثار گناه در دل و ویژگی های قلب قسی و همچنین نشانه نخستین درجه ایمان و ... پرداخته شده است که از آیات و روایات استفاده شده است. فصل سوم شامل عوامل ایجاد قساوت که شامل موضع گیری در برابر انبیاء الهی ، پیمانشکنی ، جدایی و دوری از مکتب وحی غفلت ، اصرار بر گناه، پرگویی، خوردن حرام و ... بیان شده است. فصل چهارم : آثار شوم بیماری بیان شده است که بدبختی جامعه از همین بیماری می باشد و همچنین در مورد خطر بیماری بحث شده است تا در بیدار ساختن مردم غافل و به هوش بودن انسانها کمکی شود و دلی بیدار گردد. فصل پنجم: راههای نورانی ساختن دل و رهایی از بیماری قساوت بیان شده است که از حوادث و آثار این بیماری مطلع و بیدار شده و به حال خود توبه کنند و ظلمت غفلت را از فضای جان بزدایند تنبهی پیدا کنند و در عاقبت شوم این زندگی آلوده خود بیندیشند و تا فرصت باقی است به اصلاح خود بپردازند و این ندای آسمانی قرآن را مکرر برخود و خاندان خود تلقین نمایند. « أَ لَمْ یَأْنِ لِلَّذِینَ ءَامَنُوا أَن تخْشعَ قُلُوبهُمْ لِذِکرِ اللَّهِ وَ مَا نَزَلَ مِنَ الحَْقّ ِ وَ لا یَکُونُوا کالَّذِینَ أُوتُوا الْکِتَب مِن قَبْلُ فَطالَ عَلَیهِمُ الأَمَدُ فَقَست قُلُوبهُمْ وَ کَثِیرٌ مِّنهُمْ فَسِقُونَ » آیا هنگام آن نرسیده که گرویدگان ( ظاهری) دلهایشان به یاد خدا خاشع گردد و به انچه که از حق نازل شد بدان توجه کنند و مانند کسانی که پیش از این برایشان کتاب آسمانی تورات فرود آمد نباشد که دوره طولانی بر آنها گذشت و قلوب آنها زنگ قساوت گرفت و بسیار فاسق و خارج از وادی حق گشتند . آری! وقت آن رسیده و اینک گوش به فرمان حق باشید. حاصل گفتار این شد که اموری چند از مظاهر تمدن مادی در زندگی ما مسلمانان راه یافته و موجب پیدایش بیماری مهلک قساوت دل در مردم گشته است و یک نوع حالت صلابت و غلظت و سنگ دلی در جان ها پدید آمده و اهلیت تفهم و تأثر از مذاکرات معنوی و روحانی از قلب ها رخت بر بسته است بطوری که نه از، شنیدن آیات آسمانی قرآن تکان می خورند و نه از مواعظ آن گویی به فرموده ی قرآن حکم، از تخته سنگی کوهستانی نیز سخت تر گشته اند. « ثُمَّ قَست قُلُوبُکُم مِّن بَعْدِ ذَلِک فَهِیَ کالحِْجَارَةِ أَوْ أَشدُّ قَسوَةً » آری! این حال، حال قساوت است و بیماری مهلک بشر نطفه ی شقاء و بدبختی و هلاک ابدی ا نسان است که انسان را بسوی عذاب دردناک و سوزان منتهی می کند. «وَ مَنْ أَحْسنُ قَوْلاً مِّمَّن دَعَا إِلی اللَّهِ وَ عَمِلَ صلِحاً وَ قَالَ إِنَّنی مِنَ الْمُسلِمِینَ » کیست خوش سخن تر از آن کس که به سوی خدا بخواند و کردار نیک از خود نشان داده و بگوید من از تسلیم شوندگانم.
مشخصات اثر
فضائل و رذائل اخلاقی در قرآن
نویسنده:
فرشید حاجی محمّدی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
چکیده
وضعیت نشر :
پایگاه اطلاع رسانی حوزه: ,
چکیده :
این پایان نامه از سه بخش با این عنوان ها تشکیل یافته است: بخش اول، کلیات: تعریف اخلاق، تقسیمات اخلاق؛ بخش دوم، فضائل اخلاقی: تمهید، خلوص نیت، ایمان، توکل، صبر و استقامت، تقوی، تهذیب و تزکیه ی نفس، توبه، اطاعت از خدا و رسول، عمل صالح، شکرگزاری، مهربانی، احسان و نیکوکاری، انصاف، خوش خلقی، صله ی رحم، وفای به عهد، قناعت، کسب حلال؛ بخش سوم، رذائل اخلاقی: تمهید، کفر، پیروی از هوای نفس و شیطان، ناسپاسی و کفران نعمت، فسق و فساد، نفاق، تکبر، حسد، ریا، دنیادوستی، زبان، بخل و حرص
مشخصات اثر
محاسبة النفس _ کشف الریبة عن أحکام الغیبة _ محاسبة النفس
نویسنده:
سید بن طاووس، زین الدین عاملی، تقي الدین ابراهیم کفعمي
نوع منبع :
کتاب
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF معرفی کتاب
وضعیت نشر :
تهران ایران: مکتبة المرتضویة لإحیاء الآثار الجعفریة,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
سید بن طاووس
چکیده :
كتاب«محاسبة النفس»، اثرى است به زبان عربى، در عرفان عملى و اخلاق، از سيد على بن طاووس حسينى. كتاب، داراى يك مقدمه و 5 باب است و برخى از ابواب آن مشتمل بر چند فصل است. باب اول، مشتمل بر آياتى از قرآن كريم است كه مقتضى لزوم همت نهادن به خودنگه‌دارى از گناهان و تطهير نامه عمل مى‌باشد. باب دوم، شامل رواياتى است كه ارزش محاسبه نفس در شب و روز را براى محفوظ ماندن از خطرها بيان مى‌كند. باب سوم، در بيان روزهاى معينى است كه يادآورى آنها و احتياط در امر محاسبه و مراقبه در آنها لازم است. باب چهارم، در باره اوقات و مكان‌هاى قابل تعظيم و احترامى است كه در آنها بايد دقت بيشترى در حفظ نفس از بدى‌ها نمود. باب پنجم، در بيان امورى است كه مكلف براى احتياط و يادآورى ارزش محاسبه به آنها احتياج دارد. مرحوم سيد بن طاووس، مطالب كتاب خود را با آيه شريفه«و ان عليكم لحافظين كراما كاتبين يعلمون ما تفعلون» آغاز مى‌كند و با آيه كريمه«فبشّر عبادِ الذين يستمعون القول فيتبعون أحسنه أولئك الذين هديهم الله و أولئك هم أولوا الألباب» به پايان مى‌آورد. نسخه استفاده شده در اين برنامه، از انتشارات مرتضوى است كه همراه با«كشف الريبة» شهيد ثانى و«محاسبة النفس» ابراهيم بن على كفعمى در يك مجلد منتشر شده و علامه طباطبايى نيز، مقدمه‌اى بر آن نگاشته است.
مشخصات اثر
آیا وجود استاد در مسیر تزکیه و خود سازی ضروری است؟
نوع منبع :
پرسش و پاسخ
پاسخ تفصیلی:
مسلماً وقتی علوم ظاهری و تجربی؛ مانند طبابت جسم نیاز به استاد داشته باشد، طبابت روح که سخت تر و دقیق تر است حتماً به طبیب و استاد احتیاج دارد. اما این، مسیری است که در پیمودن آن بزرگ ترین استاد، انسان را راهنمایی می کند. استاد اوّلیه برای همه انسان بیشتر ...
مشخصات اثر
برای خودسازی و تزکیه نفس از کجا باید شروع کرد؟
نوع منبع :
پرسش و پاسخ
پاسخ تفصیلی:
مسئله خودسازی، در قرآن کریم با عنوان تزکیه و تزکی مطرح شده و معنای لغوی آن عبارت است از: پاک نمودن خود از ناپاکی ها.[1] در آیات متعددی از قرآن مجید بر اهمیت این پاک­سازی تأکید شده است، مثلاً؛ در سوره شمس می خوانیم: "به تحقیق کسانی که نفس خود را پاک ک بیشتر ...
مشخصات اثر
مقصد بي نهايت انسان
نوع منبع :
پرسش و پاسخ , کتابخانه عمومی
پاسخ تفصیلی:
علاّمه حسن زاده آملي حفظه الله مي فرمايند : به مجاز اين سخن نمي گويم به حقيقت نگفته اي الله بايد کشيک نفس را خوب کشيد و اين فرمايش امام به حقّ ناطق کشّاف حقائق امام جعفر صادق عليه السّلام را حلقه ي گوش قرار داد که : القَلبُ حَرَمُ الله فَلاَ تُسک بیشتر ...
کلیدواژه‌های اصلی :
تهذیب , نصایح اخلاقی , تهذیب نفس
مشخصات اثر
حکمت و حکیمان در قرآن
نویسنده:
محمدرضا مصطفی پور
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: موسسه فرهنگی تحقیقاتی إسراء,
چکیده :
حکمت موهبتی الهی است که خدای سبحان آن را به هر کسی که بخواهد اعطا می‌کند. حقیقت حکمت، معرفت متقن و برهانی و عمل صائب و درست است که اگر کسی از آن بهره‌مند شود، به خیر کثیر دست می‌یابد. از آنجایی که اعطای حکمت از سوی خداوند گزاف نیست، افرادی می‌توانند از آن برخوردار شوند که زمینه‌های آن را در خود فراهم نمایند. از این رو انسان‌هایی چون انبیا و اولیای الهی و کسانی که رهرو راه آنها باشند، این شایستگی دریافت حکمت را پیدا می‌کنند.
صفحات :
از صفحه 71 تا 88
مشخصات اثر
اخلاق و عرفان اسلامى
نویسنده:
محمدتقی مصباح یزدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه متنی
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
محمدتقی مصباح یزدی , علامه مجلسی: محمدباقربن محمدتقی مجلسی
چکیده :
در دو جلسه گذشته مباحثى را به عنوان مقدمه بحث تزكيه نفس مطرح كرديم. همان گونه كه اشاره شد، اين عنوان از قرآن كريم اخذ شده و از اصطلاحات قرآنى در اين زمينه است: «و نفس و ما سوّيها فالهمها فجورها و تقويها قد افلح من زكيّها و قد خاب من دَسّيها.» (الشمس: 7ـ10) اين تعبير متضمن دو معناست: نفس انسان از يك سو، استعداد رشد، تكامل، نموّ و تعالى دارد و از سوى ديگر، در معرض آفات و آسيب هاست. ممكن است بعضى امور آن چنان ضربه هاى مهلكى به نفس وارد كنند كه نه تنها آن را از رشد و نموّ باز دارند، بلكه موجب سقوطش نيز بشوند. در این بحث موضوع تزکیه نفس مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
مشخصات اثر
  • تعداد رکورد ها : 21