جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 51
انسان محوری، قلب سکولاریسم، بررسی تطبیقی آرای استاد جوادی آملی و چارلز تیلور
نویسنده:
زهرا داورپناه، سعید بینای مطلق
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید.
صفحات :
از صفحه 67 تا 88
نقد و بررسی نظریه امام خمینی (ره) درباره جعل
نویسنده:
صدرالدین طاهری، محمد هادی توکلی
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه علامه طباطبایی,
چکیده :
در مورد اینکه جعل و آفرینش به چه چیزی تعلق می گیرد، نظریات گوناگونی ارائه شده است و در میان آراء مختلف، مرحوم امام خمینی (قدس سره) نظری خاص در مساله جعل دارند و با توجه به اینکه ایشان قائل به توحید عرفاء یعنی وحدت شخصی وجود بوده اند و طبق این دیدگاه نمی توان گفت که وجود مجعول است، چرا که کثرت حقیقی در موجودات تحقق می یابد، امام مجعول را ماهیت می داند. این مجعول، به معنای مجعول بالذات نیست، بلکه به معنای ظهوری است به تبع ظهور وجود و ایشان می فرمایند که میان قول به اصالت وجود و مجعولیت ماهیت و همچنین میان مجعولیت ماهیت و مجعولیت وجود را جمع کرده اند. این نظر مورد نقد برخی از محققان قرار گرفته است. در این مقاله به نقد و بررسی نظر حضرت امام پرداخته می شود و نشان داده خواهد شد که نقدهای مذکور، با توجه به مبنایی که ایشان دارند، وارد نیستند.
صفحات :
از صفحه 59 تا 73
اصالت ایرانی از دید معصومین (ع) و دیگر محققان و ضرورت آموزش حفظ این میراث فرهنگی
نویسنده:
سلیمان پور محمدجواد
نوع منبع :
کتابخانه عمومی , نمایه مقاله
چکیده :
«اصالت»، عنصری مطلوب و با ارزش در فرهنگ اسلامی و ملی ماست که جزوی از هویت ایرانی است. روایات معصومین )ع( با تعابیری مانند "کرماء" و "اهل البیوتات"، ایرانیان را دارای اصالت معرفی کرده اند. شواهد بسیار تاریخی و اعتراف صریح و ضمنی خاورشناسان و مورخان بر این واقعیت دلالت دارد. در قسمت اول این مقاله، پس از تقسیم اصالت به فردی و جمعی، هفت شاخص اصالت جمعی بر شمرده شده، و ضمن تبیین هر یک از آنها با ارایه برخی روایات، شواهد تاریخی و اعترافات برخی مورخان و خاورشناسان نشان داده شده که عموم این شاخصها در قوم ایرانی فعلیت داشته و متبلور شده است. در قسمت دوم مقاله به ضرورت و پیامد آموزش میراث فرهنگی به شهروندان ایرانی بویژه نسل جان پرداخته و بیان گردیده است که چگونه آگاهی به مواریث فرهنگی موجب احیا، حفظ و تقویت و اصالت ایرانی می شود.
صفحات :
از صفحه 139 تا 173
از خودبیگانگی، موقعیتهای مرزی و مرگ در مثنوی معنوی
نویسنده:
زهرا حسینی، احد فرامرز قراملکی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
چکیده :
در مثنوی معنوی، از خودباختگی انسان زمانی آغاز می گردد که خودآگاهی وی رو به افول نهد؛ زیرا در این اثر انسان به آگاهی تعریف می شود. تصور انسان از خویشتن (خودپنداره) منشا ادراک او از جهان پیرامون، ارزش ها، و رفتار اوست؛ درنتیجه آن گاه که خودپنداره واقعی و مطابق با خویشتن نباشد، ارزش ها، ادراکات، و دلبستگی های او نیز واقعی و اصیل نخواهد بود. رفتارهای بیمارگونه ای چون عجب و خودبینی، شهرت طلبی، و آرزوپردازی های دور و دراز نتیجه یک خودپنداره نادرست اند. به نظر مولانا در این سقوط و مسخ شدگی انسان، یک موقعیت تشویش می تواند لایه های درونی او را بر وی بگشاید و او را متوجه خود واقعی اش گرداند. موقعیتی که مرگ و زندگی در تقابل قرار گیرند و انسان به این تقابل آگاهی یابد. افزون بر این موقعیت ها، مرگ اندیشی یا مواجهه ذهنی با مرگ خویشتن نیز می تواند با ایجاد چنین تشویشی انسان را متوجه خود واقعی و ارزش های اصیل گرداند.
صفحات :
از صفحه 47 تا 65
بررسی چرایی تعمیم آموزه های عرفانی، موانع و پیامدها
نویسنده:
مهدیه سادات کسایی زاده
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ساوه: دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه,
چکیده :
کمال انسان با معرفت او عجین است و قلمرو عرفان، ساحت متعالی معرفت است که نه تنها گنجایی حضور همگانی ابناء بشر را دارد، که خود، لزوم این عمومیت را مکشوف می سازد. بی اعتنایی به این حقیقت و بی مهری به اندیشه نیاز انسان به عرفان، ریشه در ناآشنایی یا کم آشنایی با آن دارد و عدم موفقیت در معرفی صحیح و عام عرفان اصیل، به طور عمده، برخاسته از بیگانه انگاری زبان ها و نمادهای خارج از فرهنگ اجتماعی و دینی هر گروه از مردم، از سوی صاحب نظران این عرصه است که در جای جای جهان، رسالت معرفی عرفان را به عهده دارند؛ اما در عمل، به آن محدودیت می بخشند. در حالی که توجه همه جانبه به قالب های متنوع عرضه عرفان نظری و عوامل برانگیزاننده احوال عرفانی، مقدمات تجربه عرفان عملی را فراهم می کند و نگاه انسان به هستی را ارتقا می بخشد، همه این ابزارها و امکانات، در افتراقی کاذب فرو گذاشته می شوند و بشر، به دنبال عطش فطری حقیقت جویی و تمنای اضمحلال آلام دنیوی در آرام معنوی، یا راه های فریبنده را تجربه می کند و یا در کثرت پروری آرا و عقاید، همواره از وحدت بیرونی و درونی فاصله می گیرد. این پژوهش، بهانه ای برای جلب توجه صاحبان اندیشه به همه موضوعات ذکر شده است.
صفحات :
از صفحه 103 تا 127
نیروی اجتماعی و تاثیر ان بر شرایط پس از پیروزی در انقلاب فرانسه و انقلاب اسلامی ایران
نویسنده:
ملکوتیان مصطفی, احمدی وحیده
نوع منبع :
کتابخانه عمومی , نمایه مقاله
چکیده :
نیروی اجتماعی در انقلاب اسلامی ایران یکی از پایه های اصلی ثبات و تداوم نظام انقلابی بوده است. اصالت و هویت مذهبی، رهبری وحدت بخش و وحدت رهبری انقلاب و جامعیت آرمان انقلابی از دلایل اصلی این امر است. این تاثیر، زمانی به صورت مشخص تر می تواند مورد بررسی قرار گیرد که در جایگاه مقایسه با نیروی اجتماعی درگیر در یک انقلاب دیگر مانند انقلاب سال 1789 فرانسه واقع شود؛ زیرا در مقابل ثبات قابل توجه نظام جمهوری اسلامی، انقلاب فرانسه نتوانست پس از پیروزی به ثبات و تحکیم برسد و منازعه گروه ها تا دهه ها ادامه یافت.
صفحات :
از صفحه 11 تا 42
بررسی اصل علیت از دیدگاه ملاصدرا و مکتب تفکیک
نویسنده:
بهناز طبیبیان
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
نوشتار حاضر به بررسی اصل علیت از دیدگاه ملاصدرا و مکتب تفکیک می پردازد. سوال ازچرایی حوادث از آغاز زندگی بشر تا کنون ،همواره با او بوده است و کنجکاوی وی را بر می انگیخته است. مفهوم چرا همان سوال و استفهامی است که ذهن از علت اشیاء می کند و اگر ذهن ادراک کلی از قانون علیت نداشت یعنی این قانون را نپذیرفته بود که هر حادثه علتی دارد مفهوم چرا در ذهن وجود پیدا نمی کرد.اصل علیت یکی از اصول مسلم فلسفه ی اسلامی است و در مکتب صدرا نیز جایگاه خویش را تثبیت کرده است اما اصحاب تفکیک اصل علیت را نمی پذیرند و از منظر آنان پذیرفتناین اصل موجب سنخیت میان علت و معلول،ربط حادث به قدیم،منع قدرت حق تعالی بر ماسوای نظام موجود و... می شود بنابراین آن را انکار می نمایند و با جایگزین کردن عاده الله در صدد توجیه ادعاهای خویش بر می آیند.هدف از این تحقیق بررسی اصل علیت از دیدگاه این دو مکتب و بیان نقاط اختلاف و اشتراک آنهاست. از همان بدو ورود برجسته ترین اختلاف این دو مکتب در خط مشی و روش آنهاست. مکتب ملاصدرا،مکتب جامعی است که در بردارنده ی همه ی مبانی و روش ها از جمله عقل و نقل و عرفان و قرآن است؛ اما مکتب تفکیک اعتقاد به جدایی معارف فلسفی و عرفانی از معارف دینی به لحاظ محتوا و منبع دارد. در این مکتب با تأکید بر آموزه های قرآنی و احادیث معصومین بر بسیاری از اصول فلسفی ایراد وارد می کنند و آن را در تعارض با این آموزه ها می دانند.اگر چه دسترسی به کتب مکتب تفکیک،با توجه به محدود بودن منابع اصلی موجود آن، بسیار مشکل است؛ اما با بررسی کتب در دسترس پی بردیم که اصحاب تفکیک تحقیق و بررسی پیرامون وجود را سیر در ضلالت و گمراهی می دانند و معتقدند وجود نه تصور می شود نه قابل تعقل است نه به وهم می آید و وجودی که ظهور بذاته دارد با مفهوم داشتن تناقض دارد و در این مکتب بر مفهوم داشتن وجود خط بطلان کشیده شده است. آنان هم چنین اشتراک معنوی وجود را نمی پذیرند چون لازمه ی آنرا سنخیت میان خالق و مخلوق می دانند که در این دیدگاه مردود است. تفکیکیان معتقدند زمانی که وجود را بر اشیاء حمل می کنیم تنها برای خارج کردن آنها از حدنفی و بطلان است و این امر مستلزم سنخیت نیست. دیدگاه تفکیک بر مدار اصالت ماهیت می چرخد و یکی از نقاط اختلاف آنها با ملاصدرا در همین جاست زیرا مکتب صدرایی بر محور اصالت وجود است.تفکیکیان در مورد اصل علیت بر این باورند که واژه علت را در مورد خداوند نمی توان به کار برد و از او به فاعل تام تعبیر میکنند. آنها با واژه سازی هایی نظیر مالک و مملوک،فعل و انفعال و ... در صدد جبران این امر برآمده اند. آنها خداوند را جاعل بالرأی و المشیه می دانند که همه چیز به رأی و مشیت او صادر می شود و مجعول بالذات را ماهیت می دانند.در نقطه ی مقابل ،ملاصدرا قرار دارد که معتقد است وجود امری است دارای مراتب که بر همه ی موجودات به نحو اشتراک معنوی حمل می شود و مفهوم داشتن وجود در مکتب ملاصدرا امری بدیهی است.ملاصدرا در بحث سنخیت میان علت و معلول با استفاده از قاعده ی ?بسیطه الحقیقه کل الأشیاء و لیس بشیء منها? و ?فاقد شی معطی شیء نیست? اصل سنخیت را اثبات کرده است و سنخیت میان علت و معلول را امری مسلم می داند در حالیکه در مکتب تفکیک پذیرفتنی نیست. در بحث علت و معلول او خداوند را علت تامه ی تمام موجودات می داند و مجعول بالذات از نظر او وجود است زیرا ماهیت را امری اعتباری می داتد که صلاحیت و شایستگی برای معلول شدن را ندارد.تنها نقطه ی اشتراک این دو دیدگاه این است که هردو ملاک نیازمعلول به علت را را فقر ذاتی می دانند.این بیانات شرح مختصری است از آنچه در این رساله بیان شده است. توضیح و تفصیل بیشتر این مطالب به صورت تطبیقی از دیدگاه ملاصدرا و مکتب تفکیک بیان شده است.
تبیین تطبیقی دیدگاه شیخ اشراق و ملاصدرا پیرامون ماهیت و تقسیمات آن
نویسنده:
زهره مرجانی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
هدف اصلی پژوهش پیش رو، تحقیق و بررسی در آثار شیخ شهاب الدین سهروردی و صدرالمتألهین پیرامون ماهیت و تقسیمات آن می باشد، و اینکه هکدام دیدگاهشان درمورد ماهیت و اقسام آن چیست؟ و از آن جایی که ماهیت نیز به عنوان قسیم وجود پا به پای مباحث مربوط به وجود، مورد توجه قرار گرفته است، وجزء لاینفک از یکدیگر می باشند، ابتدا باید به دیدگاه این دو فیلسوف بزرگوار در مورد وجود و ماهیت پرداخت و بعد وارد بحث اصلی شد.در این میان چنانچه رایج است نگاه شیخ اشراق درباره وجود و ماهیت با ملاصدرا متفاوت شمرده شده و مجادلاتی پر دامنه را بر انگیخته است. سهروردی مفهوم مطلق ماهیت را امری اعتباری می داند، اما ماهیت موجوده (موجود) راکه در عالم واقع دارای آثار خارجی است، حقیقی می داند. همچنین وی مفهوم وجود را نیز اعتباری می داند. بنابراین اصالت ماهیتی بودن سهروردی غلطی رایج می باشد. ملاصدرا نیز ماهیت را امری اعتباری و وجود را اصیل می داند. همچنین، معنای ماهیت و کاربرد آن در عبارات شیخ اشراق به غایت متفاوت و گه گاه متناقض به نظر می آید به گونه ای که هیچ توجیهی جز اشتراک لفظ نمی توان برای آن ارائه کرد.گاهی ماهیت را امری حقیقی، متحقق و مجعول بالذات می داند و گاهی ماهیت را به عنوان امر ذهنی یاد می کند که نه تنها هیچ تحقق خارجی ندارد، بلکه تحقق آن را در خارج امری ممتنع می شمارد و گاهی مرادف با حقیقت می داند. ملاصدرا نیز ماهیات را «انحاء وجودات» معرفی نموده و ماهیت را دارای دو معنی می داند. یکی ماهیت کلی است، که در ذهن وجود دارد و دیگری ذات «مابه الشئ هو هو» که همان فرد موجود عینی و مشخص است. و همچنین چگونگی بحث تشکیک، و مباحث اختلافی آن که کدام یک تشکیک در ماهیت را جایز می دانند و کدام یک جایز نمی دانند و همچنین نظر هر یک از دو بزرگواردر مورد مقولات و تعداد آن ها و اقسام و ... در متن رساله به طور مفصل آورده شده است.
تحلیل و بررسی آراء فیلسوفان اسلامی پیرامون اصالت وجود یا اصالت ماهیت
نویسنده:
احمد شکیبایی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
دو مسئله و هدف اصلی در این رساله وجود دارد، نخست بحث از امر اصیل است و به دنبال آن جستجوی امر اصیل در نزد شیخ اشراق است. و دوم بررسی نحوه موجودیت ماهیتبعد از قبول اصالت وجود است.فرضیه های تحقیق:فرضیه ای که برای پاسخ به پرسش اول مد نظر گرفته شده است این است که با توجه به خصوصیات امر اصیل یعنی وحدت و عینیت هیچ یک از انتسابات اصالت نور یا اصالت شهود یا اصالت وجود صحیح نیست؛ و اصالت ماهیت با توجه به خصوصیات ماهیتی که مد نظر شیخ اشراق است هرچند ممکن است ولی واقع نشده است. و لفظی بودن این نزاع رد شده است. فرضیه ای که برای پاسخ به پرسش دوم مد نظر گرفته شده است لفظی بودن نزاع بر سر نحوه موجودیت ماهیت است. و علت پدیدار شدن این نزاع عدم توجه به دو دیدگاه ملاصدرا پیرامون ماهیت و همچنین نحوه اتحاد ماهیت و وجود معرفی شده است.روند تحقیق ویافته های آن:در این تحقیق در راستای پاسخگویی به این دو مسئله پنج مقدمه برای هر مسئله حاصل شده است. در پرسش اول که تعیین امر اصیل در نظر شیخ اشراق است، مقدمات آن عبارتند از: یک) ریشه اصلی ایجاد بحث اصالت ماهیت یعنی بحث تفکیک وجود از ماهیت است که علت آن تلاش برای اثبات واجب الوجودمعرفی شده است. دو) دلیل انتساب اصالت ماهیت به شیخ اشراق یعنی استدلال بر اعتباریت وجود ومجعولیت ماهیت است. سه)ایرادات وارد بر استدلال های شیخ اشراق از لحاظ ماده وصورت است. چهار) بررسی محل نزاع و خصوصیات امر اصیل .می باشد. پنج) نقد آراء موجود در مورد امراصیل درنظر شیخ اشراق میباشد. درنهایت باتوجه به اینکه این انتساب ها از لحاظ امکان یا وقوع مخدوش هستند این نتیجه مستدل شده است که امر اصیل در فلسفه سهروردی معیّن نیست، هرچند پتانسیل انتساب اصالت ماهیت به نحوی که در عِدل اصالت وجود سینوی باشد در آرا ایشان وجود دارد.امّا پرسش دوم تعیین نحوه وجود ماهیت بعد از قبول اصالت وجود می باشد. که در این راستا با بررسی تفاوت اصالت وجود صدرایی و سینوی به بررسی دو نحوه نگاه به ماهیت در آرا ملاصدرا پرداخته شده و قول به وجود حقیقی ماهیت وقول به وجود مجازی ماهیت هر دو ناشی از در نظر نگرفتن یکی از دیدگاه های ملا صدرا دانسته شده. و در نهایت با بررسی ریشه وسبب این اقوال که حاصل آن در نظر گرفتن ماهیت به عنوان حد و مرز وجود است لفظی بودن این بحث مستدل شده است.پیشنهاد: تدوین یک نظام فلسفی مبتنی بر اصالت موجود می تواند فیصله دهنده این نزاع باشد.
تفسیر اصالت وجود و اعتباریت ماهیت و کاربرد معرفت‌شناختی ماهیت از نگاه صدرا
نویسنده:
حسین غفاری، محمد مظفری، عزیزالله فیاض صابری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
با وجود اینکه اصالت وجود از عمده‌ترین و بنیادی‌ترین مسائل فلسفی است که در کانون توجه فکری و فلسفی صدرالمتألهین قرار دارد و بسیاری از مسائل مهم فلسفی بر آن استوار است، متأسفانه عدم تفکیک دقیق مسائل هستی‌شناسی و معرفت‌شناسی در متون فلسفۀ اسلامی و حکمت صدرایی، چنان که در ابهام و پیچیدگی بسیاری از مسائل فلسفی تأثیر گذاشته و بر وضوح مقاصد حکمای ما سایه انداخته، بر اصل این مسئله و پیامدها و نتایج آن نیز تأثیر گذاشته است. در این مقال کوشیده‌ایم ضمن ارائۀ پیشینۀ بحث، با تفکیک دو حیث معرفت‌شناختی و هستی‌شناختی و با تکیه بر مبانی و عبارات صدرالمتألهین ـ با روش توصیفی تحلیلی‌ـ این مسئله را مورد واکاوی قرار دهیم و تفسیر صحیح او از اصالت وجود و اعتباریت ماهیت را از دو جهت هستی‌شناختی و معرفت‌شناختی بررسی و کارکرد معرفت‌شناختی ماهیت را تبیین کنیم.
  • تعداد رکورد ها : 51