جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
مرور کلید واژه ها
>
مراتب ادراک
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
1
2
تعداد رکورد ها : 14
عنوان :
نقش تشکیک در اتحاد عاقل ومعقول
نویسنده:
زهره قربانی، جعفر شاه نظری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
وضعیت نشر :
قم: دانشگاه قم,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ملاصدرا
,
مراتب هستی
,
تشکیک وجود
,
اتحاد عالم و معلوم
,
اصطلاحنامه فلسفه
کلیدواژههای فرعی :
ادراک عقلی ,
عاقل بالفعل ,
نفس آدمی ,
اتحاد عاقل و معقول ,
حمل ذاتی اولی ,
حمل شایع صناعی (منطق) ,
نظام معرفتی صدرایی ,
ادراک حسی (معرفت شناسی) ,
مراتب ادراک ,
کلی طبیعی ,
علم حصولی و حضوری ,
مراتب نفس ,
حلول صور اشیاء در نفس ,
تجرید عقل ,
حمل حقیقت و رقیقت ,
ادراک حسی ,
ادراک عقلی ,
صورت ذهنی ,
ادراک خیالی ,
هستی شناسی صدرایی ,
وجود جمعی اشیاء ,
وجود سعی ,
نظریه تعالی ,
نظریه مشاهده مثل ,
نظریه دخالت عقل فعال ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
حسن حسن زاده آملی
چکیده :
تشکیک در وجود از اصولی ترین مبانی حکمت متعالیه است ، این مسأله مبنای تبیین و اثبات مسائل متعدد فلسفی گردیده است به گونه ای که ملاصدرا بسیاری ابتکارات خود را در حوزه های مختلف فلسفی وامدار این مسأله است، یکی از مهمترین ابتکارات ملاصدرا در حوزه معرفت شناسی که تشکیک در آن نقش اساسی ایفا کرده است، مسأله اتحاد عالم ومعلوم است، حکماء پیش از صدرالمتالهین چون از مساله تشکیک در وجود غافل بوده اند مناط انواع ادراک را میزان تجرید مدرَک از ماده و لواحق آن می دانستد و تفاوت ادراکات را ناشی از تفاوت مقدار تجرید ماهیت از امور مغایر خود می دانستند؛ لکن صدرالمتالهین با رد نظریه تقشیر، تفاوت ادراکات را ناشی از تفاوت انحاء وجود مجرد می داند. درحکمت متعالیه ملاک معلومیت فقط بر اساس نظام تشکیکی وجود توجیه پذیر است وی با پذیرش وجود جمعی در نطام تشکیکی وجود قائل به انحاء وجود در طول یکدیگر برای یک ماهیت می شود که مستلزم حمل دیگری به نام «حمل حقیقه و رقیقه» است و بر همین اساس ملاک معلومیت براساس تأکد وجود است، هر چه میزان وجود از نطر تحصّل و فعلیت شدیدتر باشد میزان معلومیت آن بیشتر است و هر قدر وجود آن ضعیف تر باشد از میزان معلومیت آن کاسته می شود و نفس برای ادراک هر معلومی در مرتبه همان معلوم با آن متحد می گردد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 29 تا 53
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
مسئله شناخت
نویسنده:
مرتضی مطهری
نوع منبع :
کتاب
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
فهرست
معرفی کتاب
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
مراتب ادراک
,
ایدئولوژی (پسامارکسی=نظام باورها)
,
شناخت
,
شناخت حسی
,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی)
,
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
,
فلسفه اسلامی
,
13. علم کلام
,
مراحل شناخت
,
ابزارهای شناخت
,
منابع شناخت
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
مرتضی مطهری
چکیده :
کتاب «مسئله شناخت» تالیف مرتضی مطهری است. او در این کتاب مینویسد: دنیا، دنیای مکتب و ایدئولوژی است. مکتب و ایدئولوژی بر پایه جهان بینی است و جهان بینی بر پایه شناخت. از اینجا انسان به اهمیت مسئله شناخت پی می برد. آن که ایدئولوژی اش مثلاً بر اساس جهان بینی مادی است، جهان بینی مادیش بر اساس نظریه خاصی در باب شناخت است. آن دیگری ایدئولوژی دیگری دارد، بر اساس جهان بینی دیگری و آن جهان بینی بر اساس نظریه ای است که در باب شناخت دارد. برخی مباحث این کتاب عبارتند از: ·آیا شناخت امکان دارد؟ ·ابزارهای شناخت کدامند؟ ·منابع شناخت چیست؟ ·آیا شناخت دارای مراتب و درجاتی است؟
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
مراتب علم از دیدگاه ملاصدرا و اسپینوزا
نویسنده:
زهرا رسولی، محمدکاظم علمی سولا
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
مشهد: دانشگاه فردوسی مشهد,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ملاصدرا
,
اسپینوزا
,
مراتب علم
,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی)
,
حکمت متعالیه
,
مراتب معرفت(عرفان نظری)
,
معرفتشناسی (اپیستمولوژی)
کلیدواژههای فرعی :
اتصال به عقل فعال ,
حس ,
واقعگرایی = رئالیسم (مکتب فلسفی) ,
مراتب ادراک ,
حقیقت علم ,
کمال و سعادت انسان ,
ادراک انسان ,
ادراک کلیات ,
رؤیت قلبی خدا ,
حس گرایی ,
ادراک کلیات ,
مساله اعتبار شناخت ,
اشراق ,
امور عامه ,
نظریه شناخت ,
شناخت شهودی ,
مفهوم کلی ,
رئالیسم (مسائل جدید کلامی) ,
انواع ادراک ,
امور عامه ,
عقل فعال ,
عقل(منطق) ,
حس واقعیت ,
شهود(اسماء اول عرفان نظری) ,
حقیقت علم ,
حس گرایی (مانع معرفت) ,
حس(قوه حاسه) ,
واهمه ,
خیال(معرفت شناسی) ,
قوه واهمه ,
ادراک تجربی ,
حقایق سرمدی ,
متعلقات شناخت ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
,
حسن حسن زاده آملی
شاپا (issn):
9112-2008
چکیده :
مراتب علم در اندیشه عمده متفکران شرقی و غربی از جایگاه مهمی برخوردار است و متفکران بزرگ به بحثهای دقیقی در این حوزه پرداختهاند. پژوهش حاضر این مسأله را از دیدگاه دو اندیشمند برجسته اسلامی و غربی، ملاصدرا و اسپینوزا مورد مداقه قرار داده است. و مدعی است که گرچه این دو اندیشمند به جریانهای فکری متفاوتی تعلق دارند از جمله اینکه اساسا ملاصدرا بر خلاف اسپینوزا علم را از سنخ وجود بر میشمارد و نیز در بحث کلیات، ملاصدرا قائل به اصالت واقع (رئالیزم) و اسپینوزا از اصحاب تسمیه است، اما به رغم این اختلافات، در زمینههای خاصی نظریاتی اظهار داشتهاند که میتوان آنها را مورد مقایسه قرار داد. از جمله در تقسیم مراتب علم که هر دو فیلسوف بر سه قسم دانستهاند، و نیز اینکه در هر یک از این سه مرتبه، مرتبه پیشین و فروتر، خود مقدمه و وسیله تحقق مرتبه پسین و فراتر میشود، و نهایتاً سعادت انسان از نظر هر دو متفکر با شهود عقلانی که بالاترین مرتبه علم است، محقق میشود. در این جستار، تفصیل این موارد و نیز موارد دیگر از مشابهتها و اختلاف نظرات این دو اندیشمند مورد کنکاش قرار گرفته است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 57 تا 81
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
پژوهشی تطبیقی درباره وحدت وجود از دیدگاه مولوی و اسپینوزا
نویسنده:
مهناز صفایی هوادرق ,علی اصغر حلبی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
اسپینوزا
,
مولانا
,
01. خداشناسی (کلام)
,
خداشناسی(الهیات بالمعنی الاخص)
,
عرفان نظری
,
وحدت حقیقت وجود(احکام هویت غیبی عرفان نظری)
کلیدواژههای فرعی :
مراتب ادراک ,
اندیشه مولوی ,
آیه 53 فصلت ,
خداشناسی اسپینوزا ,
وحدت وجود از نظر مولوی ,
فنا از دیدگاه مولانا ,
وحدت وجود از نظر اسپینوزا ,
اندیشه عرفانی مولانا ,
چکیده :
وحدت وجود یکی از گسترده ترین مفاهیمی است که ریشه در مکاتب بسیار کهن بشری دارد. گستردگی این مفهوم مانع از یافتن معنایی واحد در میان مشرب های فکری است و دست یابی به نظریه ای مبتنی بر حقیقتی که تفاوت های لفظی و ظاهری این مفهوم را خاتمه بخشد بس دشوار است. با وجود این، پرداختن به این مساله برای تقریب دیدگاه اندیشمندانی که در این باره تفکر نموده اند لازم و ضروری به نظر می آید. در این مقاله پژوهشگر بر آن است که وجوه تشابه و تفاوت آن حوزه را آشکار سازد. لذا در راستای تبیین مفهوم وحدت وجود، به بررسی راه های شناخت و معرفت در اندیشه مولوی و اسپینوزا که از برجسته ترین پژوهندگان حقیقت و از بزرگترین چهره های اندیشه بشری اند پرداخته و سعی شده است که برخی از وجوه تشابه وحدت وجود متعالی مولوی و وحدت تک جوهری اسپینوزا که به ظاهر بس متفاوت از یکدیگر می نماید مورد بررسی و تحلیل قرار گیرد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 109 تا 139
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی انتقادی تلاشهای عقلی متکلمان و فیلسوفان اسلامی در مسأله حشر حیوانات
نویسنده:
طوبی کرمانی، کرامت ورزدار
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: موسسه فرهنگی تحقیقاتی إسراء,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
معاد
,
انسان شناسی
,
حشر حیوانات
,
امکان عقلی معاد
,
نفس حیوانی
,
03. انسان شناسی Human nature
,
علم نفس
,
حشر حیوانات
,
خواص نفس حیوانی
,
معاد(فلسفه)
,
معرفت نفس(خودآگاهی)
,
علت معاد
,
حیوان شناسی
کلیدواژههای فرعی :
معتزله ,
اشاعره ,
اراده ,
ادراک حسی (معرفت شناسی) ,
شعور ,
مراتب ادراک ,
آکل و مأکول ,
برهان غایت ,
اختیار ,
اشاعره (اهل سنت) ,
اعواض ,
تجرد خیال ,
معتزله (اهل سنت) ,
ادراک تخیلی ,
ادراک حسی ,
شبهه آکل و مأکول ,
قرآن ,
تجرد خیال ,
ادراکات خیالی ,
امکان عقلی حشر ,
علت حشر ,
اعواض ,
اعاده معدوم ,
تشخص ,
قرآن ,
اراده ,
شعور حیوانات ,
نفس مجرد حیوان ,
مسأله عوض ,
تکلیف حیوان ,
برهان علت غایی ,
بازگشت به مبدأ ,
حدود ادراک ,
شعور باطنی حیوان ,
کتاب شفا (ابن سینا) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
2383-2916
چکیده :
در این نوشتار، تلاش متکلمان و فیلسوفان اسلامی در باب حشر حیوانات، از دو جنبه امکان عقلی حشر و علت آن، بررسی شده است. پاسخهای متکلمان به سؤال اول، مختلف است. برخی با توجه به اینکه اساساً هیچ مجردی غیر از خداوند را قبول ندارند، حشر حیوانات را نیز همچون حشر انسان، به صورت جمع کردن مجدد اجزای پراکنده شده، میدانند؛ برخی دیگر، به دلیل تساوی رتبی حیوان و انسان، منکر نفس مجرد در حیوانات شده و حشر آنها را انکار میکنند؛ و گروهی نیز با دلیلی مبتنی بر استقرا، در صدد اثبات نفس مجرد در حیوانات برآمدهاند. اما از منظر فیلسوفان، نفس حیوانی در مرتبه ادراکی خیالی سکنا دارد؛ به همین دلیل، فارابی نفوس حیوانی را به دلیل عدم ادراک عقلی، غیرمجرد میانگارد. در آثار بوعلی و شیخ اشراق در باب تجرد خیال، دوگانگی به چشم میخورد که مدعای قویتر، انکار تجرد خیال و بالتبع، منکر تجرد نفوس حیوانی و حشر آنها هستند. صدرالمتألهین با اثبات تجرد خیال، گامی نوین در توجیه امکان عقلی حشر نفوس حیوانی برداشته است. متکلمان درباره سؤال دوم، بر مسألۀ عوض تأکید کرده است که به دلیل عدم جامعیت، مورد نقد است. علامه طباطبایی با بحث اختیار و شعور در حیوانات، به نوعی تکلیف در حیوانات، قائل شده است. صدرا در این مسأله، از طریق برهان علت غایی، اثبات میکند که تمام موجودات به سمت مبدأ بازخواهند گشت؛ وگرنه دچار تناقض و خلف خواهیم شد. این پژوهش با نگاهی متفاوت، و با طرح دیدگاهی نو، نشان میدهد که میتوان حشر حیوانات را حشر برخی از انسانها به صورت حیوانات مختلف در روز قیامت به شمار آورد که در واقع، همان عدم صعود از مرتبه حیوانی به مرتبه انسانی است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 71 تا 93
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
علم انسان کامل از دیدگاه ملاصدرا
نویسنده:
عین اله خادمی، لیلا پوراکبر
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ملاصدرا
,
انسان کامل (کلام)
کلیدواژههای فرعی :
حرکت جوهری نفس ,
سلسله مراتب عالم ,
عالم مثال ,
تعریف علم ,
شناخت عقلی ,
مراتب ادراک ,
علم لدنی ,
تجلی خدا در انسان کامل ,
الهام(افعال الهی) ,
وحی ,
قوه تخیل ,
قوه عاقله (عقل) ,
عالم عقل ,
عالم محسوسات ,
قلب ,
ابزارهای معرفت (مسائل جدید کلامی) ,
عقل اول ,
عقل فعال ,
لوح محفوظ ,
لوح محو و اثبات ,
تجرد تام عقلی ,
وارث علوم انبیا الهی ,
جایگاه علم ,
انسان کامل عارف ,
انسان واصل فانی ,
اانسان ناقص محجوب ,
عالِم تام ,
عالِم مکتفی ,
عالِم ناقص ,
عرش و کرسی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
2251-6123
چکیده :
در فرهنگ اسلام، انسان کامل که بهترین مصداق آن پیامبر(ص) و ائمهی معصومین(ع) میباشند، جامع اسما و صفات الاهی میباشد. علم یکی از این صفات به شمار میرود. از نظر ملاصدرا، علم امری وجودی و ذومراتب است و هرچقدر وجودی کاملتر باشد، از مرتبهی بالاتری از علم برخوردار خواهد بود. انسان کامل که از برترین درجهی وجودی برخوردار است، بالاترین مرتبهی علمی را نیز داراست؛ زیرا از نظر صدرا، انسان به وسیلهی حرکت جوهری در مراتب وجودی تعالی یافته، سرانجام، به تجرد تام عقلی نائل میشود که این، مرتبهی انسان کامل است. ابزارهای علم که شامل حس، خیال، عقل و قلب است، در انسان کامل، به بهترین نحو، حقایق علوم را ادراک میکند و این معارف مبتنی بر موهبت الاهی و عنایات ربانی است و از مقام قرب الاهی او سرچشمه میگیرد. گسترهی علم انسان کامل بسیار وسیع بوده، در همهی شئون هستی، به اذن خداوند حضور دارد و به خزائن و سرچشمههای علم الاهی اتصال داشته، از تمام رازهای مخزون عالم غیب و مراتب علم الاهی آگاه است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 103 تا 138
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی نقش فاعلیت نفس در فرایند ادراک از نظر صدرالمتالهین
نویسنده:
رضا قاسمیان
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: موسسه فرهنگی تحقیقاتی إسراء,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ملاصدرا
,
ادراک (معرفت شناسی)
,
معرفت شناسی ملاصدرا
,
علم النفس ملاصدرا
,
علم نفس
,
ادراک انسان
,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی)
,
حکمت متعالیه
,
ادراک
,
معرفت نفس(خودآگاهی)
کلیدواژههای فرعی :
عقل فعال ,
تشکیک در وجود ,
اصالت وجود ,
ممکن الوجود ,
صورت ادراکی ,
مراتب ادراک ,
فاعلیت نفس ,
مراتب نفس ,
سلسله مراتب نفس ,
ادراک عقلی ,
تجرد نفس ناطقه ,
فاعلیت نفس ,
معلوم بالذات ,
معلوم بالعرض ,
تجرد نفس ,
صور علمی ,
ترکیب از وجود و ماهیت ,
جعل وجود ,
فاعل مخترع ,
ادراک عقلانی ,
صورت حسی ,
صورت عقلی ( مجرد ) ,
ماهیت ممکن ,
اصالت وجود ,
وحدت تشکیکی وجود ,
واهب الصور (اسماء فعل) ,
بینونت عزلی ,
معلوم بالعرض((اصطلاح وابسته)، مقابل معلوم بالذات) ,
معلوم بالذات((اصطلاح وابسته)، مقابل معلوم بالعرض) ,
شباهت نفس و فاعل ,
وجودی شدن علم ,
ملکوتی بودن نفس ,
حاس بالفعل ,
08- توحیده سبحانه، تمییزه من خلقه صفة لا عزلة ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
عبدالله جوادی آملی
شاپا (issn):
2383-2916
چکیده :
صدرالمتألهین بر خلاف پیشینیان خود، نقش قوه ادراکی را از انفعال، به سمت فاعلیت سوق داد. از نظر وی نفس در ادراکهای حسی و خیالی شبیه فاعل مخترع است که به ایجاد صورتهای ادراکی در فضای نفس میپردازد. لازمه سخن صدرا این است که علم نیز از مدار ماهیت خارج شده و امری وجودی گردد؛ چون جعل فقط به وجود تعلق میگیرد. با این حال، فاعلیت نفس نسبت به صورتهایی که واجد آنها نیست، به مشکلاتی مثل نقض قاعده «معطی شیء باید واجد آن باشد» روبهرو میشود که این مشکل با دخالت موجود مفارق، قابل حل است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 63 تا 84
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
امتناع تعریف حقیقی براساس مبانی وجودشناختی، انسان شناختی و معرفت شناختی ملاصدرا
نویسنده:
رضا اکبری , ابراهیم راستیان
نوع منبع :
مقاله , مدخل مفاهیم(دانشنامه مفاهیم)
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ملاصدرا
,
نفس آدمی
,
شناخت
,
مبانی هستی شناختی
,
تعریف حقیقی
,
امتناع تعریف
,
اصطلاحنامه فلسفه
کلیدواژههای فرعی :
علم حصولی ,
عوالم سه گانه ,
انسان شناسی ملاصدرا ,
حرکت اشتدادی نفس ,
مراتب ادراک ,
حقیقت علم ,
عوالم هستی ,
تشکیک در مظاهر ,
ذاتیات شیء ,
اعراض حقایق عقلی ,
رابطه مثال و ماده با حقیقت شیء ,
حرکت جوهری در مظاهر ,
ظهور عقلی شیء ,
مساوقت وجود و علم ,
صیرورت فاعل شناسا ,
شناخت حضوری حقیقت شیء ,
علم حصولی در مرتبه عقل ,
ماهیت شناخت غیر عقلی ,
شناخت مظاهر طبیعی شیء ,
شناخت مظاهر مثالی شیء ,
معرفت شناسی ملاصدرا ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
شاپا (issn):
2345-3761
چکیده :
تعریف حقیقی از منظر جمهور فلاسفه، ارائه ذاتیات ماهوی شیء است. ارائه ذاتیات، متوقف بر شناخت فاعل شناسا نسبت به آن شیء است. لذا در هر شناختی لازم است که متعلَق شناخت و فاعل شناسا تبیین شوند. براساس مبانی نهایی ملاصدرا، متعلَق شناخت، یک وجود ظلی منبسط است که واجد سه مرتبه مادی، مثالی و عقلی میباشد به گونه ای که مرتبه مادی و مثالی از اعراض و شئون مرتبه عقلی هستند. فاعل شناسا نیز به تناظر با عالم عینی، یک وجود بسیط و مجرد است که در عین بساطت، می تواند با حرکت اشتدادی دارای سه مرتبه حس، خیال و عقل گردد. فاعل شناسا در هر مرتبه از ظهور که قرار دارد، متعلَق همان مرتبه از ظهور را درک می کند. از سوی دیگر، ارائه تعریف حقیقی، متوقف بر شناخت ذاتیات شیء است و ذاتیات شیء همان مرتبه عقلی شیء است. لذا محال است که فاعل شناسا در مرتبه حس یا خیال باشد و بتواند ذاتیات شیء را ادراک کند. همچنین، تعریف حقیقی در علم حصولی و ماهیات مطرح است، در حالی که علم حصولی در مرتبه عقل ممتنع است. بنابراین، بر اساس مبانی نهایی ملاصدرا، فاعل شناسا چه در مرتبه حس، خیال یا عقل باشد نمی تواند تعریف حقیقی یک شیء را که همان مقومات ماهوی آن است، درک نماید. ادراک حقیقت شیء صرفاً براساس علم حضوری و به میزان مرتبه ادراکی فاعل شناسا که در تناظر با مرتبه وجودی اوست میسر است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 49 تا 64
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
مفهوم شناسی اوصاف الهی در فلسفه ابن سینا
نویسنده:
سعیده شهیدی
نوع منبع :
مقاله , مدخل مفاهیم(دانشنامه مفاهیم)
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه امام صادق (ع),
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ابن سینا
,
تکثر مفهومی
,
سطوح معرفتی
,
فلسفه مشاء
,
فلسفه بوعلی
,
صفات واجب(حکمت نظری)
,
عینیت صفات با ذات
,
فلسفه دین
کلیدواژههای فرعی :
مراتب ادراک ,
عالم ملکوت ,
حکما ,
شی ء محسوس ,
صفات سلبیه ( الهی ) ,
صفات ثبوتیه ( الهی ) ,
عقل(قوه عاقله) ,
خیال(معرفت شناسی) ,
عینیت مفهومی صفات الهی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
ملا عبدالرزاق لاهیجی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
ابن سینا در باب مفاهیم اوصاف الهی دو تعبیر متفاوت دارد. در مواردی، مفهوم اوصاف الهی را امری واحد و همه اوصاف را دارای معنایی یگانه دانسته است. می توان این قول را بر این مبنا دانست که از حقیقت واحد بسیط، که هیچ کثرتی در آن قابل اعتبار نیست، انتزاع مفاهیم متکثر ناممکن است. با این وجود، در مواردی دیگر، ابن سینا برای هر یک از اوصاف، مفهومی جداگانه در نظر گرفته که با سلب، اضافه و یا سلب و اضافه مشخصی تعریف می شود. در بادی امر به نظر می رسد که وی، در باب مفهوم اوصاف الهی، دو دیدگاه متناقض را طرح کرده اما با توجه به عظمت علمی شیخ الرییس، لازم است به دنبال وجه جمعی برای این دو سخن باشیم، تا در عین حفظ دو نظر مذکور، با تناقضی مواجه نشویم. با سیر در آثار ابن سینا درمی یابیم که وی، به هنگام بررسی مسایل دشوار- خصوصا در مساله توحید و صفات باری تعالی که آن ها را از مشکل ترین مباحث حکمی دانسته است- به سطوح معرفتی مختلف مخاطب خود توجه داشته، و راه جمع میان این دو دیدگاه به ظاهر متناقض نیز در همین رویکرد نهفته است. دیدگاه ابن سینا درباره صفات الهی، در دو سطح متوسط و عالی قابل بررسی است. در سطح متوسط، کثرت اوصاف و تبیین هر یک از آن ها، با سلب یا اضافه ای خاص صورت گرفته است، به نحوی که هر یک از اوصاف حق تعالی، مفهومی متفاوت با دیگری دارد. اما در سطح عالی بحث، وحدت مفهومی اوصاف و ترادف میان آن ها مطرح است، به نحوی که این اوصاف، هم در مقام حقیقت و هم در مقام مفهوم، یگانه اند و تکثر و اختلافی در میان نیست.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 31 تا 50
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی تطبیقی دیدگاههای ویلیام جیمز و ملاصدرا در باب چگونگی شکلگیری مفاهیم حسی
نویسنده:
مجید ضیایی قهنویه، عبدالرسول کشفی، حسن ابراهیمی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ویلیام جیمز
,
معرفت شناسی ملاصدرا
,
ادراک حسی
,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی)
,
معرفت شناسی اسلامی
,
مفاهیم ماهوی حسی
,
نظریه جریان سیال آگاهی
,
نظریه تشکیل مفاهیم
کلیدواژههای فرعی :
شواهد الربوبیه ,
اتحاد عاقل و معقول ,
کتاب فصوص الحکمه ,
صورت ادراکی ,
مراتب ادراک ,
فلسفه ذهن (فلسفه) ,
علم النفس ملاصدرا ,
علم حضوری ,
علم نفس ,
ادراک کلیات ,
نظریه تجرید ,
صورت خیالی ,
پدیدار شناسی(کلام جدید) ,
حرکت جوهری ,
صورت حسی ,
صورت عقلی ( مجرد ) ,
عقل فعال ,
واهب الصور (اسماء فعل) ,
علم حصولی(مقابل علم حضوری) ,
حواس ظاهر(مقابل باطن) ,
مفاهیم ثانوی ,
شخصی بودن آکاهی ,
پیوستگی ادراک ,
التفاتی بودن ادراک ,
وضوح و تطابق ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
6123 2251
چکیده :
نظريه «جريان سيال آگاهي» بر مبناي ويژگي های پنج گانه ای كه جيمز برای فكر انسان برمی شمرد و همچنين تكيه بر جريان مدام تجربه و نقش التفات و گرايشهای ذهن در تشكيل مفاهيم تشكيل شده است. نظريه تشكيل مفاهيم صدرا بر اساس استعداد نفس، افاضه عقل فعال و همچنين خالقيت نفس تشكيل شده و بين ادراك حسی و خيالی و ادراك عقلی تفكيك صورت گرفته است. نظريه جيمز از جهاتي به نظريه «تشكيل مفاهيم» ملاصدرا نزديك است. ازجمله اينكه هر دو به تغيير و تحول مدام در محسوسات اذعان دارند و در عين اين تغيير مداوم، فكر را دارای پيوستگی كامل و تشخّص و وحدت می دانند. در عين حال هر دو را می توان به نحوی منتقد نظريه سنتی تجريد دانست. نقطه افتراق اين دو فيلسوف در بحث تشكيل مفاهيم به نوع نگرش آن ها برمی گردد. با اينكه هر دو فيلسوف يك واقعيت را و به نحو مشابهی تفسير می كنند، ملاصدرا با نگاهی كه بيشتر جنبه وجود شناسانه دارد و جيمز با نگاهي پديدارشناسانه به اين مسأله می پردازند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 21 تا 52
مشخصات اثر
ثبت نظر
1
2
تعداد رکورد ها : 14
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید