جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

شــناخت نقطــۀ شــروع خلقــت و اولین موجودی کــه خداوند متعــال آن را پدیــد آورد، ی اســت کــه در معارف الهی موجــود در میراث علمــی ائمۀ اطهار؟عهم؟ ّاز مســائل مهم ه آمده، موجودات ّ بدان پرداخته شده است. در گزارش هایی که در متون روایی امامی مختلفــی به عنــوان اولیــن مخلــوق معرفی شــده اند. در ایــن میــان نــور اهل بیت؟عهم؟، ه، ماء و ّ بیشــترین گزارش ها را به خود اختصاص داده اســت. عقل، حقیقت محمدی نور پیامبر اکرم و اهل بیت؟عهم؟ اموری هستند که در کلام اندیشمندان امامیة به عنوان نخستین مخلوق قلمداد شده اند، اگرچه برخی از ایشان حقیقت همۀ آن ها را همان ه ّ نور اهل بیت؟عهم؟ دانســته اند. این نوشــتار به بررســی دیدگاه های اندیشــمندان امامی دربارۀ این مجموعه از روایات می پردازد.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 43 تا 74

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

تحریرهای سینوی برهان صدیقین

نویسنده:

محمد رضا امامی نیا

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

فعل الهی , حدوث , اثبات واجب الوجود , براهین خداشناسی , برهان صدیقین , طریق صدیقین

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

ابن سینا: ابوعلی سینا

چکیده :

برهان یا طریق صدیقین، روش حکمای الهی برای اثبات وجود واجب متعال است که در آن وجود محض یا موجود مطلق ملاحظه می شود، نه فعل و احوال آن همچون امکان حدوث و حرکت. مراد از حکما از صدیق کسی است که برای اثبات وجود واجب متعال صرفا موجود یا وجود را ملاحظه می کند و به فعل الهی و احوال آن نظر ندارد. فارابی اوبین کسی ایت که به این روش در کتاب فصوص الحکم خود اشاره داشته است. همچنین ابن سینا هم در آثار خود این برهان را تقریر کرده است.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 9 تا 40

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

مسألۀ آغاز؛ طرح و بررسی دیدگاه صدرالمتألهین (ره) و علامه طباطبائی (ره) در باب حدوث زمانی عالَم طبیعت

نویسنده:

روزبه زارع، حسن حسینی

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

تهران: دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

علامه طباطبایی , ملاصدرا , حدوث زمانی عالم , قدم زمانی عالم , عالم طبیعت , اصطلاحنامه فلسفه , درباره علامه طباطبایی

کلیدواژه‌های فرعی :

حرکت جوهری , حدوث , امکان استعدادی , حدوث تجددی اجزای عالم , دوام فیض الهی , مسبوق بودن پدیده ها به ماده , حدوث زمانی کل عالم , نحوه وجود موجود متحرک , گذشته نامتناهی عالم , آغاز زمانی عالم , معانی قدم عالم , حدوث ذاتی عالم , حرکت ازلی ,

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین , علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی

شاپا (issn):

2345-3761

چکیده :

مسئله حدوث عالَم از دیرباز مطمح نظر حکما و فلاسفه بوده است؛ این مسئله در حوزه تفکر اسلامی، به دلیل ارتباطی که با مضامین دینی داشته است، مورد توجه و بررسی بسیار قرار گرفته است؛ به گونه ای که چندین نظریه برای به تصویر کشیدن حدوث عالَم از سوی متفکرین مسلمان در طول تاریخ تفکر اسلامی و در عرصه های کلام، فلسفه و عرفان، طرح شده است. صدرالمتألهین در عین التزام به چارچوب مباحث فیلسوفان گذشته، به فضل نظریه حرکت جوهری، تصویری بدیع از حدوث زمانی عالَم ارائه نموده است. از طرف دیگر، مرحوم علامه طباطبائی در باب حدوث زمانی عالَم دارای نظری دو وجهی است؛ ایشان از سویی، همنوا با صدرالمتألهین، قائل به حدوث تجددی تکْ تکِ اجزای عالَم هستند و از سوی دیگر، بر خلاف صدرا، کل عالَم را نیز حادث زمانی می داند. در این مقاله، پس از ذکر پارهای مقدمات، نظریه ملاصدرا و علامه طباطبائی در باب حدوث زمانی عالَم طرح شده است و پس از نشان دادن وجوه اشتراک و تمایزشان، مورد ارزیابی قرار گرفته است.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 123 تا 137

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

الهیات در نهج البلاغه

نویسنده:

جعفر سیدان

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

مجله مکتب وحی نبوی,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

نهج البلاغه (نهج‌البلاغه) , حدوث , ازلیت , ازلیت الهی , امیرالمومنین علی بن ابی طالب (ع) , خطبه ها , مکتب وحی , مباحث اعتقادی

چکیده :

در این مقاله مفهوم « أزلیّت خدای سبحان » از منظر آموزه های مکتب وحی بررسی شده است.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 7 تا 18

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

چرا با وجود تفاوت‌های اساسی بین برخی اعتقادات اصیل دینی با عرفان و فلسفه؛ عده‌ای از اهل علم و فضل اصرار بر مطابقت اینها با یکدیگر دارند؟

نوع منبع :

پرسش و پاسخ

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

فلسفه اسلامی , اصطلاحنامه فلسفه , عرفان اسلامى

کلیدواژه‌های فرعی :

جبر , قضا , قدر , البداء , تفویض , حدوث , قدم ,

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

نقش عقل فعال در حیات انسان از منظر ابن سینا

نویسنده:

فروغ رحیم پور، فاطمه زارع

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

تهران: دانشگاه امام صادق (ع) پردیس خواهران ,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

نفس ناطقه , حدوث , ابن ‌سینا , بقاء , فلسفه بوعلی , عقل فعال , عقل((قوه عاقله)، اصطلاح وابسته)

کلیدواژه‌های فرعی :

عقل قدسی , اشارات و تنبیهات , رؤیا , نفس انسانی , آیه 35 نور , نفوس کملین , عقل مستفاد , القاء وحی , نفوس ناقص ,

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

ابن سینا: ابوعلی سینا

چکیده :

عقل فعال، موجودی برتر از عالم طبیعت، عاری از ماده و احکام آن، قائم به نفس، غیر ذی وضع، و فعلیت صرف است. این عقل، حلقه ارتباط بین مجردات و مادیات و مبدأ صدور کثرات جهان مادی است و در کنار تمام افعال مرتبط با تدبیر عالم ماده، نقش برجسته ای در ارتباط با انسان یافته است. از منظر شیخ الرئیس در تمام مراحل حیات آدمی نقش بی واسطه و باواسطه عقل فعال مشهود است. در ناحیه حدوث انسان عقل فعال با عهده دار شدن نقش باواسطه در ایجاد مزاج و نقش بی واسطه در افاضه نفس به مزاج مستعد، خودنمایی می کند. همچنین در استکمال قوای نفس به ویژه قوه عاقله و به فعلیت رساندن عقل نظری و عملی دخالت تام دارد. عقل فعال تنظیم کننده ارتباط نفس ناطقه با عالم غیب، در خواب و در بیداری به شمار می رود و در مسئله نبوت هم به عنوان ملک وحی جلوه گر می شود. نحوه بقای نفوس پس از مرگ به چگونگی ارتباط نفس با عقل فعال وابسته است و نفوسی که به سبب شدت اتصال به کمال علمی و عملی رسیده اند، با مرگ و مفارقت از بدن به مرحله اتصال تام می رسند و باقی به بقای عقل فعال خواهند بود، اما نفوس ناقص که فاقد معقولات بالفعل اند، ارتباطی با عقل فعال ندارند، بلکه با تعلق به نفوس فلکی به مراحلی از کمال دست خواهند یافت.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 23 تا 41

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

میزان تاثیرگذاری آموزه های عرفانی در تحلیل چگونگی «حدوث عالم»

نویسنده:

سعید نظری توکلی

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

وجود , حدوث , حدوث اسمی , عالم , حدوث فعلی , حدوث بالحق

چکیده :

پیدایش حکمت متعالیه و بهره گیری از آمیزش فلسفه و عرفان، این فرصت را برای محققان فراهم کرد تا ضمن ارج نهادن به کاوشهای عقلانی ـ فلسفی حکمای پیشین، مسائل فلسفی را با اصول و مبانی عرفان مورد بررسی قرار دهند. از جمله این مسائل میتوان به مسئله حدوث عالم اشاره کرد.صرف نظر از چهار تحلیل مختلف کلامی و فلسفی از این مسئله، یعنی حدوث زمانی، حدوث ذاتی، حدوث دهری و حدوث طبعی، گروهی از پیروان مکتب حکمت متعالیه کوشیده اند با استفاده از آموزه های عرفانی ـ همچون اصالت و وحدت وجود، تجلی وجود در قوس نزول، وجوب طبیعت وجود و مانند آن ـ طرحینو از حدوث عالم ارائه کنند که تفاوتی ماهوی با طرحهای پیشین دارد.براساس سه نظریه حدوث اسمی، حدوث فعلی و حدوث بالحق که بترتیب توسط حاج ملاهادی سبزواری، حکیم الهی قمشهیی و علامه طباطبایی ارائه شده اند، دیگر از مسبوق بودن یا مسبوق نبودن وجود عالم به عدم، بمفهومی که در منابع کلامی ـ فلسفی مطرح است، سخنی در میان نیست، بلکه بجای آن خروج از بطون محور تحلیل حدوث عالم است؛ چرا که در نگرش عرفانی، عالم جلوه و مظهری از مظاهر وجود الهی است که عدم پذیری برای آن متصور نیست. در نتیجه، وجود در طی مراتب نزولی خود از وحدت به کثرت و از بطون به ظهور و از خفا به آشکاری رسیده و جهان مادی بتدریج خودنمایی میکند. در چنین حالتی، دیگر جایی برای بحثهای طولانی و گاه بینتیجه درباره چگونگی پیوند حادث به قدیم و متغیر به ثابت باقی نمیماند.

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

بررسی راههای شناخت خدای متعال در نهج البلاغه

نویسنده:

نصرت نیل ساز,زهره بابااحمدی میلانی

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

کلیدواژه‌های اصلی :

نهج البلاغه (نهج‌البلاغه) , فطرت , خداشناسی , حدوث , عالم تکوین , حدوث , فطرت(کلام) , عالم تکوین , مخلوقات , آثار الهی , خداشناسی(الهیات بالمعنی الاخص) , خلقت و آثار , آثار الهی , مخلوقات

چکیده :

مـیـزان ارزش هـر شـنـاخـتـی، بـه قدر ارزش موضوع آن است. اخداشناسی با ارزش ترین گونه شناخت است. برای شناخت خدای متعال راههای متعددی وجود دارد. از مهمترین این راهها راه فطرت، راه عقلی-حسی و راه عقلی- فلسفی است. کلام حضرت علی علیه السلام به این راهها اشاره شده است. شرایط فکری و مباحث علمی در هر زمان می تواند تأثیر فراوانی در نوع کلام حضرت داشته باشد، به گونه ای که مشاهده می شود، برای اثبات وجود خدای متعال، گاه به ساده ترین روش، یعنی آیات آفاقی اشاره می کند و گاه به بیان استدلالات پیچیده عقلی، فلسفی می پردازد. این پژوهش با استناد به سخنان حضرت علی علیه السلام راههای شناخت خدای متعال را بررسی خواهد کرد.

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

1 2 3

تعداد رکورد ها : 21

درخواست مدرک

کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید

چنانچه قبلا عضو سایت شده‌اید ورود به سایت در غیر اینصورت عضویت در سایت را انتخاب نمایید

ورود به سایت

عضویت در سایت

ارسال نظر

نوع

توضیحات

آدرس پست الکترونیکی

کد امنیتی **

با موفقیت به ثبت رسید

كليه حقوق محفوظ است ، استفاده از مطالب با ذكر منبع بلامانع است.