جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 26
پارادایم «حکمت» و نقش آن در تعامل علوم
نویسنده:
خاقانی محمد
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
صفحات :
از صفحه 65 تا 82
مطالعه تطبیقی تبیین فلسفی نظریه وحدت شخصیه وجود از دیدگاه محقق دوانی و صدرالمتالهین
نویسنده:
باقر حسین لو، حامد ناجی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
چکیده :
وحدت وجود منشا عرفانی دارد اما شاید اولین تبیین فلسفی از دیدگاه وحدت وجود عرفا از آن محقق دوانی باشد. این تبیین فلسفی، پیامدها و لوازمی دارد که چندان موجه و معقول نیست. صدرا نیز در جهت تبیین فلسفی نظریه وحدت وجود عرفا نهایت تلاش خود را به کار بسته است. او با گذر از نظریه وحدت تشکیکی وجود با پیشنهاد یک نظام و دستگاه فلسفی نو فلسفه را نه به پایان بلکه به عرصه ای تازه از تفکرات فلسفی بدل کرده است. در این مقاله با بیان هرچند مختصر از دستگاه فلسفی و وجودشناسی محقق دوانی، نشان داده می شود که دیدگاه او در عین شباهت به تبیین فلسفی صدرا، دچار تناقضات درون سیستمی است. در ادامه با بیان تبیین فلسفی صدرا از وحدت وجود عرفا با مقایسه این دو تبیین فلسفی، نقاط قوت و ضعف آن ها و نیز ارتباط این دو تبیین باهم آشکار شد. تبیین فلسفی صدرا در دستگاهی غیر از دستگاه وحدت تشکیکی وجود، بلکه در دستگاه فلسفی نو که صدرا درصدد آن بوده و در برخی موارد در کتب خود به آن اشاره کرده، قابل تامل و دفاع معقول است.
صفحات :
از صفحه 37 تا 66
مسئله توحيد ذاتی و ارتباط آن با كاشفيت وحدت مفهوم از وحدت مصداق
نویسنده:
سيدمجيد ميردامادی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
بنیاد حکمت اسلامی صدرا,
چکیده :
در اين مقاله، ضمن اثبات حكايت و كاشفيت مفهوم واحد از مصداق واحد و ابطال جواز انتزاع مفهوم واحد از مصاديق كثير، شبهة ابن كمونه بر برهان توحيد رد و توحيد ذاتي حق تعالي تبيين ميشود. شبهة ابن كمونه بر مبناي اصالت و تباين وجودها و به مسلك اصالت ماهيت، وارد است و بر مبناي اصالت و تشكيك خاصي وجود، دفع ميشود. روش اين پژوهش، توصيفي‌ـ‌ تحليلي با رويكرد انتقادي است. مهمترين نتايجي كه اين تحقيق به آنها دست يافته عبارتند از: 1. مفهوم و مصداق ذاتاً واحد هستند 2. انتزاع مفهوم واحد از مصاديق كثير از حيث كثرت، ممتنع است 3. حقيقت مشترك، مبدأ انتزاع مفهوم واحد است 4. وحدت مفهوم از وحدت مصداق كاشفيت دارد 5. نسبت عنوان وجوب وجود به حقيقت وجود، نسبت ذاتي به صاحب ذاتي است و مفهوم وجوب وجود، از حاق وجود واجب، بدون حيثيت تقييدي و تعليلي، انتزاع ميشود 6. شبهة ابن كمونه بر برهان توحيد واجب الوجود بر مبناي امتناع انتزاع مفهوم واحد از مصاديق كثير دفع ميشود 7. در فرضي كه واجب الوجود، وجود صرف يا بسيط دانسته شود، شبهه طرح نميشود.
صفحات :
از صفحه 37 تا 50
بازاندیشی در مبانی قاعده ی الواحد
نویسنده:
علیرضا شایان ، جنان ایزدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
کلیدواژه‌های اصلی :
چکیده :
قاعدة الواحد، یکی از قدیم‌ترین و پرحاشیه‌ترین قواعد فلسفی است که همواره با مخالفت‌ها و موافقت‌های فراوان به‌خصوص توسط متکلمان روبرو بوده است. بسته به تفاوتِ تعریف‌ها از مبادی تصوری این قاعده، مصداق و مجرای این قاعده نیز تغییر کرده و از وحدتِ صادرِ اول تا تعدّدِ قوای نفس، کاربرد پیدا نموده است. مخالفان، اغلب این قاعده را ناقضِ فاعلیت و قدرت و ارادة مطلق خداوند شمرده‌اند. در این میان، در برخی از آثار سهروردی و صدرالمتألهین -که از مدافعان این قاعده‌اند- نیز عباراتی وجود دارد که لازمه‌ای جز نفی یا ترقیقِ بسیارِ این قاعده دربرنخواهد داشت. باید گفت برخی از حکما، از این قاعده، چونان «اصل ِاصیل» و «حصنِ حصین» دفاع کرده‌اند، اما با بازاندیشی در برخی مبادی این قاعده، می‌توان ادلّة آن را موردِ نقد و بازنگری قرار داد تا معلوم گردد که برای دفاع از این نظریه، می‌بایست از دلایلِ دیگری بهره جست.
صفحات :
از صفحه 129 تا 149
درآمدى بر وحدت وجود در فلسفه هند
نویسنده:
مهدى مسیب زاده
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی قدس‌سره,
چکیده :
در برخى از مکتب هاى فلسفى هند، تعالیم قدیسان آن مکتب مبتنى است بر اینکه انسان جزء و ذره اى از کلى است که در آرزوى پیوند با آن است و آن کل نیز جداى از خود او نیست. به عبارت دیگر، خداى هندیان «درونى» است و هستى جهان «توهمى» بیش نیست. آنچه از شارحان این مکاتب به دست آمده این است که خدا و نفس انسان وارسته، یکى هستند و جهان مادى به وسیله قدرت خلاقه خدا نمود پیدا کرده و استقلال و هستى او، توهمى بیش نیست.
مطالعه تطبیقی مساله صدور کثرت  از وحدت  از دیدگاه ابن‌سینا، سهروردی و صدرالمتالهین
نویسنده:
باقر حسینلو
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
مساله صدور کثرتاز وحدتاز جمله مسائل فلسفی استکه بدون تردید می‌توان آن را در ردیفمسائل دسته اول یا دوم ذهن کنجکاو انسان به حسابآورد و پرسشی استکه علم و فسلفه و عرفان و دین همواره در صدد پیدا کردن پاسخی برای آن بوده‌اند. از زمانی که انسان خود و جهان را شناخته با مشاهده این همه کثراتو موجوداتگوناگون به فکر فرورفته و از خود پرسیده است : این جهان با این همه نقشو نگار و کثرتچیست ؟ آیا خالق و آفریننده‌ای دارد یا از ازل و آغاز وجود داشته است ؟ آیا علم و آنچه در آن هست ، ثابتو باقی‌اند یا گذرنده و فانی؟ به عبارتدیگر، آیا این عالم که جهان تکثر است ، حادثو مخلوق استیا غیرمخلوق و قدیم؟ اگر حادثو مخلوق است ، خالق آن کیست ؟ و چه صفاتی دارد؟ و اگر قدیم و غیرمخلوق است ، کثراتموجود در آن از کجا سرچشمه می‌گیرد. اگر به افکار و عقاید اندیشمندان و فلاسفه نظری محققانه افکنیم و آثار آنها را مطالعه نمائیم متوجه خواهیم شد که حل این معما و معضل فلسفی از دیرزمان استکه نظر فلاسفه را به خود مشغول کرده تا بتواند راز و کلید این معما را بیابند. ابن‌سینا، سهروردی و صدرالمتالهین هم به عنوان سه فیلسوفصاحبمکتبدر این میان بی‌نقشنبوده‌اند و هر کدام به نوبتراه حلی را برای تبیین فلسفی مساله صدور کثرتاز وحدتارائه نموده‌اند. ابن‌سینا مساله صدور کثرتاز وحدترا تنها از طریق عقول طولی تبیین می‌کند ولی سهروردی علاوه بر عقول طولی به عقول عرضی نیز قائل می‌شود و از کثراتموجود در عالم محسوساتبه کثراتموجود در عالم معقولاتدستمی‌یابد. اما لطیف‌ترین راه‌حل که ارائه شده، راه‌حل صدرالمتالهین است . ایشان برای تبیین مراتبطولی عالم معتقدند که از واجبتنها یکشیء صادر می‌شود و این یکشیء آن قدر تنزل پیدا می‌کند که از حالتتجرد خارج شده به موجودی مادی تبدیل می‌شود و از این موجود مادی کثراتبسیاری لازم می‌آید، زیرا ماده و موجود مادی هیچ‌گاه خالی از کثرت ، حرکتو دگرگونی نیستو به این طریق کثراتعرضی عالم را نیز تبیین می‌نماید.
گذار از وحدت تشکیلی وجود به وحدت شخصی در حکمت متعالیه
نویسنده:
مهدی گودرزی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
در این رساله، برگی از دفتر اندیشه صدرالدین محمد شیرازی (صدرالمتالهین) را پیش روی می نهیم و ضمن نگاهی گذرا به زندگانی این ستاره درخشنده آسمان حکمت و فلسفه در جهان اسلام، سیر مرحله به مرحله و تدریجی اندیشه اش را در خصوص وحدت و کثرت هستی بررسی می نماییم.در واقع، هدف ما پس از جستجوی حقیقت وحدت و یا کثرت حاکم بر هستی، کشف رای و نظر نهایی صدرالمتالهین در خصوص نوع وحدت حقیقت عینیه وجود است.مساله وحدت و کثرت وجود از جمله بحثهای فلسفی و ابتکاری مسلمین می باشد. بطوری که جایگاهی پس از مساله اصالت وجود را به خود اختصاص داده و با ظهور ملاصدرا و شاگردان مکتب وی ظهور و گسترش یافته است . از این رو صدرالمتالهین (ملاصدرا) را در این زمینه مقام و منزلتی ویژه بخشیده است.ملاصدرا به عنوان بنیانگذار حکمت متعالیه ضمن اثرپذیری از جریانهای فکری قبل از خود، نظام فلسفی مدونی را پی ریزی نمود و بر اساس این نظام در صدد پاسخگویی به سوالهای فلسفی برآمد. یکی از این سوالها که پس از پذیرش وحدت حقیقت عینیه وجود از سوی ملاصدرا مطرح خواهد شد، پرسش از نوع این وحدت است؛ چرا که دو شکل تشکیکی و شخصی برای آن قابل تصور می باشد.در این رساله ضمن جستجوی این پاسخ، سعی بر آن بوده است تا از نگاه حکمائی چون ابن سینا و شیخ اشراق به مساله وحدت و کثرت غفلت نشود و از آنجا که نظر معمول و منتسب به ملاصدرا وحدت تشکیکی وجود است، پیشینه تشکیک و وجوه تشابه و تمایز ملاصدرا از حکمای قبل از او در این خصوص مورد دقت نظر قرار گرفته است.چنانکه خواهد آمد ملاصدرا وحدت تشکیکی وجود را تامین کننده خواسته های فلسفی خود نمی داند؛ بلکه ان را تنها به عنوان پلی جهت روی آوردن به وحدت شخصی وجود می نگرد. توجه به ذات اقدس خداوندی و عدم تناهی ذات و بساطت او اگرچه می تواند مسیر مستقلی در جهت رسیدن به وحدت شخصی وجود باشد، لیکن این اوصاف در نظام فلسفی ملاصدرا بیشتر نقش تایید کننده و تصدیق کننده وحدت شخصی وجود را دارند تا نقش اثبات کننده آن را اما پایان بخش این تحقیق آغازین اختصاص به مقایسه میان وحدت شخصی وجود ملاصدرا و وحدت وجود ابن عربی دارد که همراهی با آن ما را تا یگانه دانستن اندیشه این دو فرزانه در زمینه یاد شده دلالت خواهد نمود.
بررسی و نقد اشکالات فخر رازی به قاعده الواحد
نویسنده:
محمود صیدی
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: جامعه المصطفی العالمیه,
چکیده :
یکی از مهم‌ترین مسائلی که همواره در فلسفه و کلام اسلامی مورد بحث و بررسی قرار می‌گیرد، نحوه صدور موجودات و مخلوقات از خداوند است. فلاسفه با اثبات قاعده الواحد بیان می‌دارند که صادر اول، تنها عقل اول است و باقی مخلوقات در نظام علّی و معلولی، با واسطه او به ترتیب ایجاد و خلق می‌شوند. این قاعده دارای دو رکن اساسی است: واحد حقیقی و سنخیت میان علت و معلول. مهم‌ترین منتقد این قاعده، فخر رازی است که اعتراضات و انتقادات گستردهای نسبت به آن مطرح می‌کند. در پژوهش حاضر، نگارنده به بررسی و نقد دیدگاه‌های او در این زمینه می‌پردازد و بیان می‌دارد که اعتراضات فخر رازی ناشی از خلط و مغالطه میان معانی کلمه «واحد» و سنخیت میان علت و معلول است.
صفحات :
از صفحه 21 تا 42
نقد و بررسی نظریه وحدت وجود
نویسنده:
علی خراسانی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
مجله مکتب وحی نبوی,
چکیده :
یکی از نظرات مطرح درباره خدا و خلق نظریه وحدت است و طرفداران این نظریه را مکتب وجودی می نامند. منظور از وحدت در این مقاله این است که خدا وجود است و همه چیز وجود است پس خدا همه چیز است. نگارنده در این اثر کوشیده است با ارائه سندهای متعدد ایده وحدت وجود را توضیح می دهد و آنگاه با ذکر چند دلیل آن را به نقد بنشیند.
صفحات :
از صفحه 147 تا 168
کثرت دینی از دیدگاه ابن عربی
نویسنده:
ویلیام چیتیک، محمود یوسف ثانی
نوع منبع :
مقاله
چکیده :
نویسنده در این نوشتار با اشاره به جایگاه ابن عربی در حیات عقلانی عالم اسلام به غفلت پژوهندگان غربی از این جایگاه می‏پردازد و دلایل آن را ارزیابی می‏کند. سپس به دوتلقی از معارف دینی در اسلام که بر اساس یکی از آنها نگاه به دین نگاهی جزمی و انعطاف‏ناپذیر و دیگری نگاهی با قدرت انعطاف و تساهل بیشتر است پرداخته، موضع عرفان وتصوف دراین مورد را بررسی می‏کند. سپس با اشاره به این معنا که نگاه ابن عربی به مسأله کثرت ادیان نگاهی خاص خود اوست، در عین حال که ازدرون سنت عرفان اسلامی برخاسته است، به اختصار مبانی هستی شناختی و معرفتشناختی رای او در باب کثرت ادیان مطرح و وقوع این کثرت را در جامعه بشری امری موجه می‏داند، در عین حال که نظریه ابن عربی را در این باب عیناً قابل انطباق بر موضع پلورالیستها نمی‏داند و دلیل آن را نیز پیشفرضهای متفاوت آن دو و مآلاً نتایج مختلف آنها قلمداد می‏کند.
  • تعداد رکورد ها : 26