جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

تبیین حیات پس از مرگ و معاد، مبتنی بر شناخت حقیقت انسان و ساحت های وجودی اوست. اندیشمندان با ارائة رویکردهای گوناگون در این زمینه، تبیین های متفاوتی را ارائه کرده اند، که عمدتاً مبتنی بر رویکرد فلسفی در این زمینه اند؛ اما بسیاری از متکلمان مسلمان، دیدگاهی مادی انگارانه از انسان دارند و اصل وجود نفس یا غیرمادی بودن آن را نمی پذیرند. با این حال، ایشان به معاد باور دارند و دربارة حیات پس از مرگ تبیین ویژة خود را ارائه می دهند. سید مرتضی نخستین متکلم شیعی است که این رویکرد را در مباحث انسان شناختی متکلمان مطرح ساخته است. ادله ای که وی بر این مطلب اقامه کرده، اغلب مبتنی بر مادی بودن ادراک و عدم معقولیت پذیرش ساحتی غیرمادی در انسان اند. براین اساس وی از حقیقت مرگ، عالم برزخ و آخرت نیز تبیینی متفاوت ارائه می دهد. این مقاله، با رویکردی توصیفی تحلیلی دیدگاه سید مرتضی را بررسی می کند.

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

بررسی تطبیقی در حقیقت و جایگاه انسان میان نصهای دینی و فلسفه مشاء

نویسنده:

عبد اللطیف محترمی

نوع منبع :

رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

ایرانداک,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

حقیقت انسان , جایگاه انسان , فلسفه مشاء , نص های دینی

چکیده :

چکیده انسان شناسی موضوع بسیار مهمی برای دین اسلام و فلسفه مشاء است.و در این مورد، شباهت ها و تفاوت های متفاوتی وجود دارد. هر دو در مورد نکات زیر موافقت کردند. (۱). انسان نوعی است که در آن بعد مادی و تجردوجود دارد. (۲). روححقیقت ذات انسان است. (۳). روح انسان نقش مهمی به عنوان مدبر در بدن دارد. (۴). انسان موجود شریف و ارزشمند در جهان است. (۵).رستاخیز نظریه ی درست وتناسخ نظره نادرست است. (۶). انسان پس از گذر از مراحل مختلف، کمال خود را دریافت خواهد کرد. (۷). انسان یک موجود اجتماعی و این بعد به شدت بر حقیقت شادی خود تاثیر می گذارد.و هر دو در این موارد زیر متفاوت هستند: (۱). روح انسانی در توضیح متن دینی، یک شکل است که قبل از خلق بدن ایجاد شده است، و سپس زمانی که او به قلمرو فیزیکی منتهی شد، سپس شکل او به دنبال ماهیت مواد، به طوری که آن فرم با بدن ترکیب شده و پس از آنبه عنوان یک شکل غیر مادی جدا شده است. اما فلسفه مشاء ىر این نگاه است که روح انسانیبا بدن ساخته شده است، (۲). معاد جسمانی با توجه به نظریه متون دینی واضح و صحیح استامافلسفهمشاء معتقد است که رستاخیز فیزیکی، نظریه ای است که منطق را رد می کند. (۳). با توجه بهنصهای دینی، کمال انسان منحصر در ایمان و عبادت خالصانه به خدا است و احسان به بندگانش است . اما فلسفهمشاء در رابطه با کمال انسان، تاکید بیشتری بر عقلانیت انسان دارد که به دو بخش تقسیم می شود: نظری و عملی. (۴). انسان کامل بر اساس متن دینیبهترین موجودات است. اما در دیدگاه فلسفه مشاء، انسان کامل از وجود غیر مادی به نام "عقل" بهتر نیست. (۵). جامعه ایده آل در دیدگاه متن دینی، جامعه ای است که مردم را به خدا نزدیک تر می کند. در حالی که یک جامعه ایده ال بر اساس فلسفهمشاء، یک وضعیت اجتماعی است که مردم را به وجود غیر مادی به نام «عقل فعال» که از آن همه بشریت می تواند دوباره کمال عقلانیت را به ارمغان بیاورد، نزدیکتر می کند.

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

میرزا مهدی الاصفهانی؛ رائد التفکیک فی المعرفة الدینیة

نویسنده:

جمعي از نويسندگان؛ مترجم: عباس جواد

نوع منبع :

کتاب , ترجمه اثر , مجموعه مقالات

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF معرفی کتاب فهرست

وضعیت نشر :

بیروت: مرکز الحضارة لتنمية الفکر الاسلامی,

زبان :

عربی

کلیدواژه‌های اصلی :

مکتب تفکیک , کتب کلام شیعه , کتب درباره مکتب تفکیک

کلیدواژه‌های فرعی :

حقیقت انسان , اعجاز قرآن , عالمان شیعه , معارف اهل بیت (ع) , تاویل فلسفی , تاویل عرفانی , عرفان اسلامی , نظریه معنا , فلسفه اسلامی , اصطلاحنامه تصوف , عقل گرایی(مقابل تجربه گرایی) , مکتبهای کلامی ,

شابک (isbn):

978-614-427-041-7

چکیده :

کتاب «میرزا مهدی الاصفهانی؛ رائد التفکیک فی المعرفة الدینیة» را جمعی از نويسندگان گردآورده و عباس جواد ترجمه کرده است. محمدمهدی غروی اصفهانی (مشهور به میرزا مهدی اصفهانی) از فقهای معاصر شیعه بوده است. وی را مؤسس مکتب تفکیک یا مکتب معارف خراسان می‌ دانند. نام مکتب تفکیک و یا مکتب معارف خراسان بعدها توسط شاگردان او بر روش تدریسش تعلق گرفت. ایشان با این پیش فرض که فلسفه و عرفان با معارف اهل بیت تغایر دارند، تلاش در جداسازی علوم بشری (فلسفه و عرفان و تصوف) از معارف اهل بیت داشت.

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

انسان کامل از دیدگاه روان شناسى و صدرالمتألهین

نویسنده:

على زینتى

نوع منبع :

مقاله , مطالعه تطبیقی

منابع دیجیتالی :

نسخه متنی

وضعیت نشر :

قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

03. انسان شناسی Human nature , انسان کامل (کلام) , روانشناسی(مسایل جدید کلامی) , حکمت متعالیه

کلیدواژه‌های فرعی :

انسان شناسی ملاصدرا , حقیقت انسان , انس , کمال حقیقی انسان , انسان , قرب الهی , علم نفس , عقل(منطق) , فنا , نفس ناطقه(اصطلاح وابسته) , موانع کمال نفس , حیوان اجتماعی , جایگاه انسان شناسى در معرفت بشر , مکتب ساخت گرایى , روان شناسى رفتارگرایى , روان شناسى گشتالت , روان شناسى کمال , توصیف مزلو از حقیقت انسان , گرایش به خلوت و استقلال , نوع دوستى ,

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین

چکیده :

اگر چه انسان شناسى به شكل امروزى آن، از جمله دانش هاى نوظهور است و به اعتقاد برخى، مولود عصر اكتشافاتى است كه انسان اجتماعات فاقد تمدن را، با عناوينى چون «وحشى»، «ابتدايى»، «قبيله اى»، «سنتى» و حتى «بى سواد» و... زمينه تحقيق انسان شناسى خود قرار داد، اما مراد از انسان شناسى در اين مقال، تنها بخشى از يك اشتياق ذاتى و درونى براى شناخت انسان است. در تمام فرهنگ ها و مكاتب فكرى و فلسفى ردپايى از انسان كامل وجود دارد و شايد بتوان گفت به عدد انسان شناسان، نمونه هايى از انسان كامل معرفى شده است. اين مقاله به سراغ مكاتب روان شناسى و مكتب فلسفى ـ عرفانى صدرالمتألهين (رحمه الله) رفته و انسان مطلوب و كامل را از ديدگاه وى با آراء روان شناسان مقايسه و تحليل مى كند.

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

نقدی بر تفسیر کمال نهایی به شکوفایی عقلانی در فلسفه یونان و اسلامی

نویسنده:

یارعلی کرد فیروزجایی

نوع منبع :

مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات) , کتابخانه عمومی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

قم: پرديس فارابی دانشگاه تهران,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

سعادت , ایمان (فرجام شناسی) , کمال نهایی انسان , حکمت متعالیه , فضایل اخلاقی , عقل(قوه عاقله) , عقل نظری((مدرکات عقل نظری)، اصطلاح وابسته) , فلسفه تطبیقی

کلیدواژه‌های فرعی :

حقیقت انسان , هدف از آفرینش , حکمت عملی , عقل فعال , فضیلت نفسانی ,

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین , ابن سینا: ابوعلی سینا

چکیده :

فیلسوفان الاهی بر اساس تحلیلی که از حقیقت انسان به دست داده اند و انسانیت انسان را به قوه عاقله او دانسته اند، کمال نهایی و سعادت اصلی او را در فعالیت این قوه و به فعلیت رساندن همه استعدادهای آن دانسته اند. فیلسوفانی مانند افلاطون، افلوطین، و محمد بن زکریای رازی تصریح کرده اند سعادت انسان در فیلسوف شدن او است. دیگر فیلسوفانی نظیر فارابی، ابن سینا، سهروردی و ملاصدرا، که سعادت انسان را در فعالیت عقل نظری و نیز فعالیت بر طبق عقل دانسته اند، سعادت کسانی را که نتوانستند به مقام فلسفه برسند در ایمان و اقتدا به فیلسوفان حقیقی و به معنای دقیق و تمام کلمه فیلسوف، یعنی انبیا، دانسته اند. اگر فلسفه به معنای عام کلمه اخذ شود که شامل معرفت مفهومی و شهودی هر دو باشد، می توان گفت بخشی از سعادت انسان ها در آن است، اما سعادت منحصر در آن نیست؛ زیرا ابعاد وجودی انسان منحصر در عقل نیست و این بخش از سعادت برای عموم مردم قابل حصول نیست. دلالت آیات قرآن و روایات بر معاد جسمانی و لذت ها و رنج های مادی اخروی، مؤید کاستی تحلیل فیلسوفان درباره کمال نهایی انسان است.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 81 تا 102

مشخصات اثر

ثبت نظر