جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتاب «نظرات سیاسى در نهج ‏البلاغه» نوشته محمدحسین مشایخ فریدنى درباره كلام امام علي عليه السلام حول اسلام و سياست و دولت است كه شامل عناوين زير مي باشد: سیاست در عرف استعمار؛ تفرقه و نفاق؛ نخستین جمهوری اسلامی؛ خلیفة الله و امیرالمؤمنین؛ وظایف اداری مقام خلافت؛ عدل و مساوات اسلامی؛ روش رهبری؛ اداره کشور اسلام؛ تقسیمات کشوری؛ امور مالی؛ اداره پلیس؛ امور دفتری؛ دستگاه عدالت؛ ارتش اسلام؛ زن و سیاست؛ خطبه های سیاسی؛ هجرت به کوفه و تاسیس پایگاه تشیع؛ تعلیم و تربیت کارمندان دولت؛ فرمان مالک اشتر؛ نگاهی اجمالی به مندرجات فرمان مالک اشتر؛ مباحث فرمان مالک اشتر.

این تحقیق در پنج فصل تنظیم گردیده و سبک رهبری حضرات پیامبر اکرم (ص) و ائمه اطهار (ع) را در قبال دو دسته مسائل اصولی و مسائل شخصی مورد بررسی قرار می دهد. دو فرضیه این تحقیق عبارتند از : 1- رهبران اسلامی (حضرات پیامبر اکرم (ص) و ائمه اطهار (ع) در قبال دو دسته مسائل اصولی و مسائل شخصی دارای دو سبک متفاوت رهبری (رفتاری) بوده اند. 2- سبک رهبری رهبران اسلامی صلابت و قاطعیت در مسائل اصولی و نرمش و انعطاف در مسائل شخصی بوده است. تحقیق حاضر از نوع تحقیق نظری می باشد و در این راستا از روش کتابخانه ای و تکنیک تحلیل محتوا استفاده می شود در فصل ادبیات تحقیق مفاهیم مربوط به رهبری و سبک رهبری از دیدگاه صاحب نظران مدیریت و رهبری و همچنین از دیدگاه شهید مطهری ارائه می گردد و همچنین با ارائه دلایلی تایید می گردد که انسان می تواند در زندگی خود دارای سبک و روش ثابتی باشد. سابقه تحقیق و ویژگیهای تحقیقات انجام شده و خلاء موجود در بخش پایانی این فصل مورد بررسی قرار می گیرد. در فصل روش شناسی تحقیق، چگونگی بکارگیری تکنیک تحلیل محتوا، تعیین مقوله ها و طبقه بندی مضمونهای اصلی متن در مقوله های مربوطه، اعتبار و راستی مقوله ها مورد بررسی قرار گرفته است.

با توجه به جهان‌بینی اسلامی رهبران جوامع اسلامی و در نتیجه نگرشخاصآنها در مورد انسان از طرفی و اهمیتنقشنگرشرهبران در مورد انسان در سبکرهبری آنمها از طرفدیگر، به اهمیتو ضرورتاین تحقیق پی می‌بریم. سبکرفتار رهبر مبتنی بر طرز فکر او در مورد منشاء اختیار خود و طبیعتانسان است . رهبری که سبکآمرانه برای خود انتخابکرده استمناشء قدرتخود را مقام خود دانسته و انسان را موجودی ذلتا تنبل و غیرقابل اعتماد می‌داند (تئوری X) اما رهبر که سبکدموکراتیکبرای خود برگزیده استمنشاء قدرتخود را افراد تحترهبری خود دانسته و انسان را موجودی می‌داند که اگر به طرز صحیح انگیشپیدا کند در کار خود خلاق و خود فرمان خود خواهد بود. (تئوری Y). هر چند با ارائه مدل سه بعدی اثربخشی رهبر مشکل عدم وجود بهترین سبکرهبری تا اندازه‌ای حل شد اما با توجه به ایدئولوژی اسلامی رهبران مسلمان، این رهبران باید در چارچوبایدئولوژی خاصخود سبکرهبری خاصخود را داشته باشند. بر اساساظهارنظر محققان سبکرهبری، نتایج بدستآمده در این زمینه بطور مطلق برای تمام مدیران و شرایط زمانی و مکانی قابل اتکا نیستند. تحقیقاتانجام شده توسط لیرکت ، هالپین و وانیر و همچنین تحقیقاتانجام شده در یکمجتمع صنعتی کشور نیجریه موید این مطلبمی‌باشد. با توجه به تنوع نظریاتموجود در مورد سبکرهبری و در مواردی وجود نظریاتضد و نقیضبا یکدیگر لازم استاز زاویه مباحثارزشی سبکرهبری مطلوبارائه گردد در غیر این صورتممکن استرهبران مسلمان با انتخابیکی از الگوهای رفتاری ارائه شده توسط محققان غربی و بکارگیری آن، از فرهنگو تعالیم اسلامی دوری گزینند. با توجه به نقشموثر الگو در تربیتافراد، ارائه سبکرهبری اسلامی به رهبران اسلامی به رهبران مسلمان بعنوان الگوی رفتاری آنها گامی بلند در جهتتربیتصحیح آنها می‌باشد. قرآن‌کریم حضرتپیامبر را به اقتدا به سایر پیامبران امر نموده استو همچنین حضرتابراهیم (ع) و حضرتپیامبر (ص) را بعنوان الگوی مسلمانان معرفی نموده است . در این تحقیق سبکرفتاری حضراتپیامبر اکرم (ص) و ائمه‌اطهار (ع) در قبال دو دسته مسائل اصولی و مسائل شخصی و به عبارتدیگر سبکرهبری آنها مورد بررسی قرار می‌گیرد. و به این پرسشپاسخ داده می‌شود که آیا حضراتپیامبر اکرم (ص) و ائمه‌اطهار (ع) در قبال تمام مسائل یکسان رفتار می‌کردند، یعنی سبکرهبری واحد داشتند و یا بر اساساختلافماهیتمسائل، داری سبک‌های رفتاری متفاوتی بودند. با توجه به اهمیتو اعتبار آثار شهید مطهری (ره) این تحقیق در چارچوبآثار آن شهید والا مقام انجام شده است .

سبک خاص رهبری حسن صباح و اطاعت محض و داوطلبانه پیروان وی، نمونه‌ای شاخص‌ برای مطالعات سبک‌شناسی رهبری و فرایند اطاعت محض است. در این پژوهش از دو رویکرد برای تجزیه و تحلیل عوامل ناظر بر اطاعت محض اسماعیلیان از حسن صباح استفاده شده است. در رویکرد نخست، از منطق ارسطویی استفاده گردیده و ابتدا با استفاده از روش اقدام‌پژوهی تاریخی، دلایل اطاعت محض اسماعیلیان از حسن صباح، بررسی شده و با استفاده از نرم‌افزار MAXQDA، 4 شاخص اصلی و 46 زیرشاخص از مجموعه داده‌ها شناسایی گردیده است. در رویکرد دوم، از منطق فازی استفاده شده و با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی از نوع تحلیل محتوا و با استفاده از نرم‌افزار MAXQDA، 4 شاخص اصلی و 18 زیر‌شاخص از مجموعه داده‌ها شناسایی شده است. در پایان، با مراجعه به خبرگان و با استفاده از فرایند تحلیل سلسله مراتبی و همچنین تحلیل سلسله مراتبی فازی، به اولویت‌بندی، مقایسه و تجزیه و تحلیل دلایل اطاعت محض اسماعیلیان، در دو رویکرد پرداخته شده است.