جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

فروید علاوه بر نظریات انسان‌شناسانه، نظریات جامعه‌شناختی مهمی داشت. جامعه و نهادهای اجتماعی از دغدغه‌های اساسی فروید بود. وی برای شناخت بسیاری از ابعاد روان آدمی به رفتارهای اجتماعی انسان توجه می‌کرد. به همین خاطر فروید به دنبال فهم ریشه‌های رفتار آدمی در برخورد با دیگران در عرصه حیات اجتماعی بود و در همین راستا سرآغاز بعضی پدیده‌های اجتماعی یا فرهنگی مانند دین، اخلاق و تمدن را بررسی کرده است. فروید معتقد بود ایمان مذهبی امری کهنه، مضر و قابل نابود کردن است. او میان روش علمی و روش دین تفاوت قائل شده و روش علمی را ترجیح می‌داد. او معتقد بود علم به توصیف واقعیت و تحقیق در امور واقعی می‌پردازد اما دین، امر و نهی صادر می‌کند و از روش علمی دور می‌شود. فروید بیان می‌کرد که دین انسان را به آینده‌ای مبهم وعده می‌دهد در حالی‌که تکیه کردن بر امیال و آرزوهای آینده، نوعی «توهم» است و بسیاری از ترس‌های انسان نیز از توهم سرچشمه می‌گیرد.

ترجمه ماشینی: مایکل پالمر شرح مفصلی از تئوری های دین فروید و یونگ ارائه می دهد و برای اولین بار آنها را در کنار یکدیگر قرار می دهد. در بخش اول متن، دکتر پالمر این ادعای فروید را تحلیل می کند که دین یک روان رنجوری وسواسی است - یک بیماری روانی که توسط سرکوب جنسی تحریک می شود. بخش دوم رد نظریه فروید توسط یونگ و ادعای خود او مبنی بر عدم وجود دین است که منجر به روان رنجوری می شود. فروید و یونگ در مورد دین برای خوانندگان عمومی و متخصص به طور یکسان مناسب است، زیرا فرض می کند هیچ دانش قبلی از نظریه های فروید یا یونگ وجود ندارد و یک متن آموزشی ارزشمند است.

درپی بالا گرفتن تعارض علم و دین درغرب عصر روشنگری ،طرح مقوله «علم دینی» به عنوان راه کار برون رفت از این بحران ،در کانون توجه واقع شد. جوامع اسلامی نیز از شمول این امر بر کنار نبودند چه آن که نوعی دوگانگى محیط هاى علمى این گونه جوامع را فراگرفته بود؛ از یک طرف، میل به حفظ ارزشهاى دینى و اسلامى در آنها وجود داشته و دارد و از طرف دیگر، علومى آموزش داده مى شد که در آنها جایى براى ارزشهاى دینى نیست. افزون بر این، رکود و انحطاط جوامع اسلامى به دلیل بى توجهى به علوم تجربى، اعم از طبیعى و انسانى، و در مقابل، پیشرفت و توسعه جوامع غربى به دلیل استفاده از این علوم، اندیشمندان مسلمان را بر آن داشت تا نسبت به علوم جدید و روشهاى آن بازنگرى عمیقى صورت دهند؛ چرا که احیاى معرفت دینى یا به تعبیرى، نواندیشى دینى، نیازمند نگرش جدید به علومى بود که به طور مستقیم در راستاى معارف دینى قرار نداشتند. برآیند این عوامل، خطور طرح ایجاد «علم دینى » به ذهن پاره اى از اندیشمندان مسلمان در دهه دوم قرن بیستم راباعث گردید.بر اساس این ایده، مدعیان علم دینى باید به نوعى همپوشى در قلمرو علم و دین باور داشته باشند. از آنجا که در قلمرو تلاقى علم و دین، روند دینى کردن یا شدن علوم، نمود آشکارترى دارد، پس در این راستا باید رابطه بین علم و دین با دقت بیشتری مورد کاوش قرارگیرد.