جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

یکی از اصولی که قریب به اتفاق محققان مسلمان آن را رکن و پشتوانه‌ی حکومت اسلامی دانسته‌اند، اصل شورا است. قرآن در مواردی به این اصل مهمّ امر کرده و اهمیّت آن را یادآور گشته است. پیامبر بزرگ اسلام، از این اصل به خوبی بهره جست و از سیره‌ی مدیریّتی آن حضرت به خوبی بر می‌آید که شورا و فرهنگ مشورت پذیری، در همه‌ی عرصه‌های زندگی فردی و اجتماعی نقش بسیار مهمّی دارد. متفکّران مسلمان با الهام از قرآن و روایات نبوی تحقیقات گسترده‌ای برای روشن کردن ابعاد و زوایای گوناگون این اصل، انجام داده‌اند. امام خمینی(ره) در حوزه های مختلف تصمیم گیری و اجرای امور حکومتی ملاک را آرای مردم می‌دانست؛ بر این اساس، در قانون اساسی جمهوری اسلامی فرصت های مختلف و متعدّدی برای حضور فعّال مردم در عرصه های تصمیم گیری منظور گردیده است. مقام معظم رهبری نیز در موارد گوناگون بر جنبۀ مردمی بودن نظام و لزوم مشارکت فعّال مردم در صحنه های مختلف تصمیم گیری تأکید ورزیده‌اند. از اندیشمندان اهل سنّت سید قطب مشورت را اصل سوّم و یکی از اصول زندگی اسلامی می‌داند و محمد رشیدرضا صاحب تفسیر مهم المنار، مشورت را قاعده‌ی اساسی حکومت شمرده است. اصولاً در فلسفۀ سیاسی اسلام شورا و هم اندیشی جایگاه مهمّی دارد؛ بر این اساس، زمینۀ رشد توأم با احساس مسؤولیت در آحاد جامعۀ اسلامی فراهم می‌گردد.