جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

چکیده:میثاق به معنای کلی آن، عبارتست از قراردادی که انجام آن میان دو شخص امکان پذیر است و به مفهوم دینی آن، پیمانی است میان انسان و خدا. این نوع میثاق که غالباً با عنوان میثاق کبیر نامیده شده، در مقابل میثاق صغیر است که بین انسان و انسان دیگر بسته می شود. بنابر اهمیت اشخاصی که پیمان میان آنها منعقد می گردد، خود پیمان و شرایط و مفاد آن می تواند حائز اهمیت باشد. از آنجاییکه میثاق عهدیست که طرف های آن خدا و انسان هستند، درک اهمیت آن، فهم ضرورت رعایت مفاد وشناخت عواقب عدول از کاملا سرنوشت ساز است .به همین دلیل میثاق در نزد همه ادیان بالاخص ادیان الهی مقدس و محترم تلقی می شود.در یهودیت میثاق عدن و نیز میثاق خداوند با حضرت ابراهیم بسیار حائز اهمیت است، امّا مهمتر از همه میثاقی است که در طور سینا منعقد گردیده و بر اساس آن بنی اسرائیل مکلف به تصدیق و اطاعت از احکام الهی گردیده است و در عوض، خداوند قوم بنی‌اسرائیل را نجات داده، آنان را تعالی خواهد بخشید. پیمان و سوگند در نزد ایرانیان باستان نیز از جایگاه ویژه ای برخوردار بود. ایزد مهر بعنوان نگهبان و پشتیبان پیمانها مورد تکریم ایرانیان بود. هر چند که پیش از ظهور زرتشت ،مهر یا میتراپرستی در کنار پرستش اهورا و وارونا در ایران رایج بود اما میترا با ظهور زرتشت و با اصلاحاتی که او انجام داد، بعنوان یکی از کارگزاران اهورامزدا در امر پیمانها باقی ماند. ملاحظه می‌شود که میثاق و پیمان، در هر دو دین زرتشت و یهود، از جایگاه بالایی برخوردار است و بر همین اساس، بررسی معنا ، مفهوم،شرایط و لوازم آن در دو دین بصورت تطبیقی و بیان مشابهت ها و تفاوتها با استفاده از منابع مرجع و دست اول می تواند نتایج در خور توجهی داشته باشد. از جمله ، مفهوم میثاق، عواقب نقض آن، در بحث یکتا پرستی، نجات بخشی و مسئله قربانی مشابهت هایی دیده می شود و در مواردی چون نمادها و آداب و مراسم مربوط به میثاق، مراحل میثاق، تکرار ، تجدید میثاق، نحوه ، مکان و زمان نهایی رسیدگی به موارد نقض میثاق تفاوتهایی دیده می شود.