جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

التوبة دراسة فی شروطها و آثارها اثر سيد كمال حيدرى، كتابى است در بيان حقيقت و شروط توبه كه به زبان عربى نوشته شده است. در مقدمه، از فضيلت توبه در آيات و روايات مطالبى بيان شده است. نويسنده در فصل اول، ضمن تعريف توبه، آن را مختص به دنيا شمرده و قبول آن از طرف خدا براى بنده را، فضل و مرحمتى از جانب خداوند محسوب كرده است. وى اشاره مى‌كند كه توبه بنده، محفوف به دو توبه از طرف خداوند است، يكى توبه خدا از اين جهت كه توفيق و رحمت هدايتش را شامل بنده‌اش كرده، دوم در اين كه توبه بنده‌اش را مورد قبول و مغفرت خويش قرار داده است. در اين فصل، حكمت تشريع توبه و آثار مترتب بر گناه، بيان شده است. در فصل دوم، اركان توبه و شروط آن بيان شده است. نويسنده اركان توبه را سه امر مى‌داند كه شامل ترك عمل، پشيمانى بر گذشته و عزم بر ترك آن در آينده مى‌شود. در ابتداى اين فصل، حديث امیرالمؤمنین (علیه السلام) درباره توبه كه شش بخش دارد، ذكر شده است. شروط كمال توبه، توبه نصوح، شرائط قبول توبه و وجوب فورى بودن آن، از ديگر مطالب اين فصل مى‌باشد. در ادامه، تفاوت بين گناه كبيره و صغيره، اصرار بر گناه، علاج آن و استدراج در گناهان، مورد بحث و بررسى قرار گرفته است. در فصل سوم، به اقسام توبه و مراتب تائبين پرداخته شده است. اقسام توبه عبارتند از: توبه از تمامى گناهان، توبه از گناهان كبيره و فواحش، توبه به همراه استمرار موقتى و سپس غالب شدن شهوت در بعضى از گناهان، توبه به همراه استقامت بر آن سپس عود به گناه بدون يادآور شدن توبه‌و... در اين فصل به توبه انبياء علیهم السلام و استغفار آن‌ها نيز اشاره شده است.

نوشتار پیش رو، گزارشی تاریخ مند از مساله توبه در متون کلامی و دیدگاه متکلمان پیرامون حقیقت، شرایط، آثار و سایر فروعات و احکام توبه را ارائه داده است که عبارتند از توبه حقیقی بسیط یا مرکب، رابطه توبه با مفاهیم مرتبط مثل ندامت، انابه، اعتذار و .... پس از مفهوم شناسی توبه، سیر تاریخی مباحث توبه در متون کلامی مورد توجه قرار گرفته. در ادامه مباحثی مثل آثار قبولی توبه، چگونگی توبه از حق الله و حق الناس و مباحث غنی دیگری سخن به میان آمده است.