جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

ابوالقاسم علی بن الحسین بن موسی مشهور به سید مرتضی و ملقب به علم الهدی و ذوالثمانیین ، از بزرگان علمای شیعه امامیه است . سید مرتضی ، متولد 355 و متوفی 436 هـ . ق ، برادر سید رضی ( ره ) گرد آورنده نهج البلاغه است . نسب شریف وی از سوی پدر به امام موسی بن جعفر (ع) و از سوی مادر به امام علی بن الحسین می رسد . وی در ادب ، فقه ، اصول فقه ، کلام ، تفسیر ، حدیث و رجال و سایر علوم عصر خود ، سر آمد زمان بود . ایشان پیشوای فقهی و متکلم و مرجع امامیه ، پس از در گذشت برادرش سید رضی گردید . وی در محیط علمی مساعدی رشد و نمو کرد و از محضر اساتید و بزرگانی چون شیخ مفید ، خطیب ادیب ، ابن نباته و شیخ حسن بابویه بهره جست . همچنین شاگردانی مانند شیخ طوسی ، قاضی ابن البراج ، ابو الصلاح حلبی ، ابوالفتح کراجکی ، سالاربن عبدالعزیز دیلمی و دهها نظایر این بزرگان را در حوزه درسی خویش تربیت نمود. ایشان تالیفات زیادی در علم کلام ، فقه ، اصول فقه و تفسیر دارد . از تالیفات مهم سید مرتضی ، کتاب « الامالی » ( دررالفوائد و غرر القلائد ) وی می باشد که جزو تفاسیر غیر جامع محسوب می شود ، یعنی همه سوره ها و آیات قرآن کریم تفسیر نشده است؛بلکه آیاتی که به نوعی فهم آنها مشکل و از لحاظ کلامی مورد بحث و توجه بوده ، در این کتاب تفسیر شده است . روش تفسیری ایشان ، در این کتاب شریف ، اجتهادی می باشد . ضمن اینکه با رویکردی کلامیبه دفاع از دیدگاههای شیعه امامیه پرداخته است . سید( ره ) در تبیین و توضیح مفردات آیات ، از اشعار عرب بهره فراوان برده است . در مجموع قواعد زبانی و ادبیات ، در کنار دلایل عقلی و کلامی ، مهمترین ابزارهای ایشان در تفسیر است . از جمله ویژگیهای تفسیر سید ؛ اتقان ، اختصار ، دفاع از ظاهر تعابیر قرآنی ، دفاع از معتقدات شیعه امامیه و اجتناب از تمسک به اسرائیلیات است .