جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

یکی از چالش های اصلی در تعلیم و تربیت امروز، غلبه یافتن وجه ایجابی بر وجه سلبی آن و هجوم پی در پی طرح ها و برنامه های فرهنگی و تبلیغی در مدارس و مراکز فرهنگی و تربیتی است که بدون توجه به اصل تزکیه (آماده سازی و رغبت انگیزی) ارائه می شود و موجب ناهمخوانی و بلکه تعارض و تضاد مندی میان درون دادها و برون دادها شده است.پیراستن انسان از آرایه های آلاینده تعلیم و تربیت ایجابی و عاریه ای، که مغایر با فطرت پاک و ناب اوست، یکی از مهم ترین و در عین حال دشوارترین راهکارهای ورود به ساحت «تزکیه به مثابه تربیت سلبی» و خروج از ساحت «تدسیه به مثابه تربیت ایجابی» است.در این مقاله تلاش شده است تا وجه سلبی تربیت در قالب مفهوم قرآنی «تزکیه» از نظر مبانی، رویکرد و روش، با وجه ایجابی آن مورد مقایسه و مقابله قرار گیرد تا از این راه بتوان به الگوی برخاسته از تعالیم قرآنی و عرفانی تربیت بازگشت.دو گزاره بنیادی در رویکرد «تزکیه به مثابه تربیت سلبی» عبارت اند از: «لا اله الا الله»، و «انا لله و انا الیه راجعون» که در اولی، نفی و سلب آنچه ما را از فطرت خویش دور می سازد و در دومی بازگشت و رجعت تعالی بخش به درون مایه های وجودی و تلاش برای فعلیت بخشیدن آنهاست.