جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

«القرآن الکریم و روایات المدرستین» نوشته علامه سید مرتضی عسکری و به زبان عربی است که در سه جلد نگارش یافته است. نویسنده در این کتاب به نقد و بررسی روایاتی که اهل سنت و شیعه درباره قرآن کریم روایت کرده‌ اند می‌ پردازد. محور بحث در این کتاب دو اثر ؛ یکی از عالمی شیعی؛ یعنی محدث نوری به نام «فصل الخطاب فی تحریف کتاب رب الارباب» و دیگری از عالمی سنی به نام احسان الهی ظهیر با نام «الشیعة و القرآن» می‌ باشد. هریک از این دو نویسنده در صدد نقد و ارزیابی یکدیگر بر آمده‌ اند. نویسنده کتاب قسمت هایی از این دو اثر را که مربوط به ابحاث قرآنی است نقل و به نقد و بررسی آنها می‌ پردازد. جلد دوم: مقدمه چاپ دوم و چاپ اول و نیز سیر مباحث این جلد را در بردارد. در این جلد هشت مبحث ذیل مطرح می‌ شود: البحث الاول: الدلیل المشترک بین المدرستین علی وقوع التحریف فی شرایع الانبیاء البحث الثانی: روایات البسملة و تناقضها و منشاه البحث الثالث: روایات جمع القرآن و تناقضها البحث الرابع: روایات اختلاف المصاحف و الزیادة و النقیصة فی القرآن البحث الخامس: روایات نزول القرآن علی سبعة احرف و «علی سبعة اوجه» البحث السادس: القرائات المختلفة و قراؤها البحث السابع: بحوث النسخ و الانساء فی القرآن الکریم در این بحث دو بخش با عناوین ذیل وجود دارد: «دراسة الروایات السابقة و الاجتهادات الخاطئة» که به بررسی ویژگی‌ های جامعه اسلامی در عصر چهار خلیفه اسلامی و خلفای بنی امیة و بنی عباس و... می‌ پردازد. «موجز عام لاخبار القرآن و السنة» البحث الثامن: المستشرقون و القرآن الکریم. در پایان هم فهرست مطالب کتاب آمده است.

برای بررسی متن قرآن و اثبات اینکه همین متن از زمان رسول خدا(ص) به ما رسیده است، ادلّة متنوّعی از سوی علمای مسلمان ارائه شده که برخی از این ادلّه نیاز به بررسی، تعدیل و شفّاف سازی دارند، از جملۀ این ادلّه، نظریّۀ تواتر متن قرآن است که به خوبی تبیین نشده است. اقوال علما در این مقوله بسیار متشتّت و گاهی نیز معارض یکدیگر است، در حالی که تواتر متن یکی از اساسی ترین ادلّه برای اثبات تاریخی بودن و سندیّت قرآن است. در این مقاله، با تبیین تواتر قرآن، دو چالش عمدة فرا روی آن، یعنی مخالفت برخی صحابه با کار عثمان در توحید مصاحف و اختلاف قرائت ها مورد بررسی قرار گرفته است. به نظر نگارندگان، این دو مسئله نمی تواند موضوع تواتر اصل قرآن را خدشه دار سازد. بر این اساس، برای اثبات تواتر قرآن، نیازی به تمسّک به ادلّه ای چون اجماع علما، روایات غیرمعتبر، تقیّه و موارد مشابه نیست که از سوی علما برای ایجاد سازگاری بین این دو مقوله به کار گرفته شده است.