جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جامعه مدینه و به تبع آن تمام سرزمین حجاز، در فرایند اجتماعى‏شدن و فرهنگ‏پذیرى اسلامى آموختند که چه رفتارهایى شرعى و کدام رفتار، معارض یا مخالف با مبانى اسلامى است. در این شرایط، معیار رفتارهاى مناسب و رفتارهاى نامناسب در جامعه اسلامى شکل گرفت. بهترین الگو و روش براى پذیرش مفاهیم نو و هنجارهاى منطبق بر شرع مقدس اسلام، آموزهاى قرآنى و سیره پیامبر اکرم صلى‏الله‏علیه‏و‏آله بود. مهم‏ترین اقدام اولیه پیامبراعظم صلى‏الله‏علیه‏و‏آله براى نهادینه کردن دین و شرعیات یا گرامى داشت هنجارها و ارزش‏هاى منطبق با آموزهاى قرآنى، اجراى دقیق نظارت اجتماعى بود. در این میان، دو سؤال اساسى مطرح خواهد شد:1 ـ عامل مؤثر بر نظارت اجتماعى در دولت نبوى چه بود؟ 2 ـ شیوه پیامبراکرم صلى‏الله‏علیه‏و‏آله در اجراى نظارت اجتماعى چگونه بود؟ تبیین مسئله تحقیق بر این دو فرضیه مبتنى است که اولاً: ساخت هنجارمند جامعه مدینه و توسعه نظم و انضباط اجتماعى و حتى نظارت نهادى واسطه‏اى در اجراى نظارت اجتماعى مؤثر بود، ثانیا: پیامبر اکرم صلى‏الله‏علیه‏و‏آله با دو شیوه رسمى و غیر رسمى ـ علاوه بر نظارت اجتماعى ـ به برقرارى نظام عمومى و هم‏نوایى رفتار نومسلمانان با هنجارهاى تازه شکل گرفته در جامعه اسلامى، مبادرت ورزید.