جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

رابطه بین پول و قیمت همواره مورد بحث مکاتب مختلف اقتصادی است. در این ارتباط مدلهای مختلفی نیز برای تبیین تورم ارایه شده‌اند که هر یک از دیدگاه خاص خود به آن توجه کرده‌اند. به‌رغم وجود نظرات مختلف، می‌توان گفت که اقتصاددانان در پولی بودن تورم در بلندمدت اتفاق نظر دارند.اقتصاد ایران طی چند دهه گذشته پدیده تورم را با شدت و ضعفهای مختلف تجربه کرده است. به همین دلیل تحقیقات وسیع و دامنه‌داری درباره تورم در کشور انجام شده که غالب آنها از دیدگاه پولی به تورم نگریسته‌اند. گرچه دیدگاه این مقاله به پدیده تورم کشور نیز پولی است، اما از دریچه‌ای نو این پدیده را مورد آزمون و تحلیل قرار می‌دهد. مدلP* ، مدل جدیدی است که آزمون آن برای اقتصاد ایران، به منزله اولین تجربه مدل P* برای یک کشور در حال توسعه نیز هست. در این مدل افزون بر شکاف تولید، شکاف سرعت گردش پول نیز لحاظ می‌شود. این امر با توجه به ابداعات مالی که در دو دهه گذشته صورت گرفته و سرعت گردش پول را دستخوش تغییرات و تحولات اساسی نموده است، به مدل P* ویژگی خاصی می‌بخشد. در این مقاله ابتدا مدل استاندارد P* (مدل شکاف قیمت داخلی) مورد آزمون قرار گیرد. سپس به‌منظور در نظر گرفتن نقش نظام ارزی در تعیین قیمت و تورم کشور، مدل تعمیم یافته P* که در آن افزون بر شکاف قیمت داخلی، شکاف قیمت خارجی نیز لحاظ می‌شود، آزمون می‌شود.بر پایه نتایج به‌دست آمده، شکاف قیمت داخلی قادر به تبیین تورم کشور نیست. علت این امر نیز بی‌ثباتی سرعت گردش پول است که آن نیز به نوبه خود ریشه در نوسانات نرخ ارز دارد. از سوی دیگر شکافهای قیمت کل و خارجی به خوبی تورم کشور را تبیین می‌کنند. این امر گویای آن است که شکاف قیمت خارجی در واقع نقش تعیین‌کننده‌ای در تبیین تورم کشور دارد.