جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

چکیده این پژوهش وسایل انسجام در شعر انتظار را مورد بررسی قرار میدهدودر این اشعار، شاعر امام مهدی (عج)را مورد خطاب قرار می دهد و شکایت های خود را از تنگنای موجود درزندگی شیعهبرای امام زمان مطرح می کند واز ایشان به اشکال مختلف درخواست می کند تا به غیبت پایان بخشد و برای برپایی حکومت عدل موعود ظهور نماید.اشعار از شعر معاصر عراق انتخاب شد به این دلیل که عراق از زمان خلافت امام علی علیه السلام با تمام تشکیلات فرهنگی و علمی و سیاسی و فکری پایتخت شیعه شد.این پایتخت کعبه ی دانشمندان و ادیبان شد و هر که می خواست از سرچشمه ی اهل بیت سیراب گردد به سمت آن شتافت و به همین خاطر ادبیات اهل بیت درعراق ایجاد شد و رشد کرد.بدین سبب این پژوهش شاعران عراقی را برگزید تا جایگاهی برای تحقیق در زیبای هایی شعر مکتبی بویژه در مورد امام منتظر (عج) باشد.تمرکز این پژوهش بر شاعران عراقیقرن اخیر براساس الموسوعه الشعریه المهدویه است و تعداد شاعرانکه نمونه هایی از اشعار آن ها برگزیده شدتقریباٌ 23 شاعر می باشد.از بین این شاعران به ویژه در شعر بعد از ظهور تمرکز بر روی اشعار عبدالمنعم الفرطوسی بود.به شعر مکتبی در خلال محور های زیر پرداخته شد: فصل اول: شامل کلیاتوسایل انسجام و شعرانتظار است.و فصل دوم: به کاربرد وسایل انسجام در شعرانتظار قبل از ظهور می پردازد. و در فصل سومکاربرد وسایل انسجام در شعر انتظار بعد از ظهور مورد بررسی قرار میگیرد.و در بخش نتیجه گیری پنج قسمت تکرار ، توازی مبانی، تعبیر موازی ، صیغه های جایگزینو حذف ذکر شده است.نتایجی که پژوهش بهآن رسید، در خلال وسایل انسجام استفاده شده در اشعار, تکرار پرکاربردترین بوده است و شاعران برای نشان دادن پایان یافتن صبر خود از زمان ظهور به وسیله ی (متی) سوال می کنند و پس از آن از ضمیر به عنوان جزئی از صیغه های جایگزین انسجاماشعار را به تصویر می کشد سپس تعبیر موازی و حذف از کم کاربردترین وسایل در اشعار است ، شاید اصرار شاعران برای در خواست هایشان به منجر به کاربرد تکرار شده است.و تکرار (چه زمانی) نیز اشاره به عدم علم شاعران به زمان ظهور دارد که مجهول مانده است و همچنین برای کاربرد ضمیرمی توان به این دلیل اشاره کردکه برای گفتگو با امام زمان چاره ای ندارند که از برخی از ضمایر مناسب با کلام خود استفاده کنند و این مورد خطاب قرار دادن آن ها را ملزم به استفاده ی از ضمیر میکند.روش پژوهش: توصیفی- تحلیلیکلمات کلیدی: انسجام، مهدی منتظر(عج)، شعر عراقی معاصر

لطفا برای مشاهده چکیده فارسی و عربی به متن کامل (pdf) مراجعه فرمایید.

چکیدهشعر آیینی، آینه‌ی تمام‌نمای عقاید شاعران متعهّد شیعه است که در شکل و ظاهری ادبی بیان می‌شود. شاعران به عنوان مبلّغان فعّال، در عالم ادبیّات، با سرودن اشعاری که مضمون آن‌ها اعتقاد راسخ به ائمه‌ی اطهار (ع) و دفاع از عقاید شیعی، ایجاد حماسه و نفی ظلم و استبداد است، وظیفه‌ی خطیر خود را به منصه‌ی ظهور می‌رسانند و به آفرینش آثار ادبی می‌پردازند. یکی از شاعران متعهّد شیعی عراق، «عبدالحسین ازری» است؛ او به ‌سرودن اشعار وقصاید شیعی دل‌انگیز وسرشار از عاطفه‌ی صادق وپویا، تلاش نموده تا معارف والای قرآنی و حدیثی را در منقبت اهل بیت (ع) به تصویر بکشد، امّا اشعارش، با وجود داشتن معانی استوار وتأثیر گذار، از نظر پژوهشگران عرصه‌ی شعر شیعی، مهجور مانده است. و همین امر موجب شد تا ضمن مراجعه به اشعار گران‌مایه‌ی او، درون-مایه‌های شعرآیینی آن را استخراج وتحلیل نماییم تا زمینه‌ی معرّفی بیش از پیش این شاعر، به جامعه‌ی علمی فراهم گردد.در روزگار ازری تبلیغات گسترده علیه اسلام؛ بویژه مکتب تشیّع و استعمار عراق توسّط استعمارگران، اوضاع آشفته‌ی عراق، فقر فرهنگی، شیوع فساد در جامعه، روح آزاده‌طلب شاعر را به خشم آورد. و شاعر را بر آن داشت تا شعر خود را در راه دفاع از مکتب تشیّع و بیداری هموطنانش و شناساندن ظلم استعمارگران، در کشورش و دعوت به جهاد برای نجات جامعه‌ی خود از چنگال ظلم و فساد قرار دهد. مدح پیامبر (ص) و امام علی (ع) و مدح و رثای امام حسین (ع)، تنها موضوعاتی است که ازری در شعر آیینی خود به آن پرداخته است. او در مدح رسول اکرم (ص) تلاش نموده است تا با یادآوری مجد گذشته‌ی مسلمانان، ملّتش را به انقلاب و قیام علیه ظلم تشویق کند. ازری، با توسّل به پیامبر(ص)، نجات امّتش را آرزو می‌کند. وی امام علی (ع) را نماد حقّ دانسته و با ذکر دلاوری‌های امام حسین (ع)، آن حضرت (ع) را نماد آزادگی می‌داند و مخاطب را به راه امام (ع) دعوت می‌کند. از ویژگی‌های بارز سبک شعری او می‌توان به کاربرد عنصر نماد و آموزه‌های دینی، به کارگیری صور خیال، بویژه تشبیه و استعاره اشاره نمود. شایان ذکر است که وی از تشبیه، فراوان استفاده نموده و جانب اعتدال را رعایت نکرده است و از آرایه‌های ادبی نظیر: جناس، ردّالعجز علی الصدر، مراعات نظیر و ... به طور معتدل بهره گرفته است. کلید واژه‌ها: اهل بیت (ع)، شعر آیینی، زیبایی شناسی، عبدالحسین ازری، شعر معاصر عراق.