جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

موسسات آموزش عالی اعم از خصوصی و دولتی از مهمترین موسسات آموزشی یک کشور محسوب می شوند. عوامل اقتصادی متعددی باعث گردیده تا موسسات آموزش عالی نسبت به بهبود مقرون به صرفه بودن فعالیت های خویش اقدام کنند در این رابطه کیفیت محصولات (خروجی های دانشگاه) بسیار مورد توجه است، توجه دانشگاه ها به چنین مقوله هایی باعث گردیده است تا عملیات آنها همانند صنایع تولیدی، تجاری محور و سودمحور گردد. این رویکرد بر این عقیده استوار است که صنایع تولیدی که تحت نظام های کارآیی مدیریت، فعالیت می کنند، محصولات بمراتب با کیفت تری تولید خواهند نمود. بهرحال، چنین مدلی برای پیاده سازی در محیط دانشگاهی وجود ندارد. بنابراین، مقاله حاضر در صدد ارائه مدلی برای تحقق هدف مذکور است. ضرایب فنی و مقادیر ثابت مورد استفاده در این مدل همگی بر حسب اطلاعات بدست آمده از تجزیه و تحلیل ریاضی دانشگاه تنظیم شده اند. مدل پیشنهادی از نوع برنامه ریزی آرمانی لکسیکوگرافیک عدد صحیح است و شامل 36 متغیر تصمیم است که به دو مقوله متغیرهای منابع دانشگاه (15 عدد) و متغیرهای فرآورده های دانشگاه (21 عدد) تقسیم شده اند. در این مدل تعداد آرمان ها 49، محدودیت های سخت 7 و متغیرهای عدد صحیح 20 عدد می باشد. مقایسه بین جواب های مدل و فعالیت های فعلی در انتهای تحقیق نشان دهنده آن است که کمیت بسیاری از منابع و فرآورده های موجود در دانشگاه پایین تر از حد بهینه بوده، بجز تعداد کارکنان آموزشی و پژوهشی (S9)، تعداد دانشجویان شبانه کارشناسی (P7) و دکترای تخصصی (P9) که در سطح بهینه می باشد. گستردگی و جامعیت این مدل به مدیران امکان برنامه ریزی برای کلیه فعالیت های علمی و پژوهشی را می دهد و جواب های آن می تواند به صورت رهنمودهایی کارآمدی برای مدیران دانشگاه به کار گرفته شود.

در دهه های اخیر رویکرد کمی در قلمرو پژوهش های تربیتی تسط داشته است. رویکرد کیفی در حوزه پژوهش نیز در سال های اخیر مورد توجه برخی پژوهشگران قرار گرفته است. علاوه بر این دو رویکرد، رهیافت دیگری را می توان در زمینه پژوهش های تربیتی مطرح کرد که در آن بر کاربرد ترکیبی رویکرد کمی و کیفی تاکید می شود. هدف از نگارش این مقاله، ارایه تبیین مختصری از دو رویکرد کمی و کیفی و تاکید بر کاربرد رویکرد ترکیبی در قلمرو پژوهش های تربیتی است. در این راستا، پس از ذکر مقدمه، دو رویکرد کمی و کیفی و پارادایم های زیربنایی هر یک توضیح داده شده است. سپس، مولفه های اصلی دو رهیافت مذکور با یکدیگر مقایسه شده است. در قسمت پایانی، رویکرد ترکیبی که در این مقاله تاکید بیش تری بر آن شده است، مورد بحث قرار می گیرد.