جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

با توجه به اهمیت مسئله حقوق متقابل رهبر و ملتوتبیین الگوی نظام مند حقوق الهی در باب ملت و رهبری، در دیدگاه امام علی (ع) و تمایز آن با فرهنگ متداول جهان کهن و امروز، و به منظور ارایه راه کارهای نظری برای جامعه در این زمینه،موضوع" بررسی حقوق ملت و رهبری در نهج البلاغه" عنوان پایان نامه انتخاب گردید ، که در آن تلاش شده است انواع حقوق متقابل میان رهبر و ملت از دیدگاه امام علی (ع) واکاوی و تبیین شود. در این پژوهش با محور قرار دادن خطبه ها و نامه ها و برخی از کلمات قصار آن بزرگوار در زمینه ی حقوق متقابل، ویژه گی های رهبر شایسته و ملت فرمانبر نیز شرح داده شد. مباحثی که پیش از هر چیز دغدغه این این تحقیق است، مبانی وخط ومشی های حکومتی آن امام همام، در محورهایی چون عدالت، فرهنگ سازی، مشروعیت سازی، توزیع قدرت، نظم و امنیت اجتماعی و اقتصادی، است که در سایه یک رهبری حکیمانه و ملتی فرمانبر و مطیع قابل تحقق می باشد. نظامی اجتماعی عادلانه ای که نهج البلاغه ترسیم می کند، معمولا مردم در آن جایگاه ونقش محوری دارند؛ چه همه رسالات آسمانی، پیامبران بزرگ، کتاب های آسمانی، مصلحان نیز برای ارشاد و رشد انسان ها است وبدون شک هدایت وارشاد جز با خودمختاری انسان ها و حفظ آزادی آنها در تصمیم گیری و تعیین سرنوشت و ابراز محبت و اطاعت برای رهبران دینی خود ممکن نسیت. این پژوهش در حیطه های نظری وعملی به بررسی حقوق متقابل امت ورهبر از دیدگاه امام علی (ع) می پردازد، مقوله حق مداری و حق محوری، فلسفه رهبری از دیدگاه امام علی (ع) ضرورت امامت و رهبری ویژگی های رهبر از دیدگاه دانشمندان، مدیریت و امام علی (ع) از ویژگی های مهم این پژوهش می باشد. امام علی (ع) در خطبه هایی متعدد از جمله خطبه 216 هنگام بازگشت از منطقه صفین و در وصیت مشهور به مالک اشتر و هشدار به عثمان بن حنیف وطایفوحقوق متقابل رهب و امت را تبیین نموده است شکی نیست که مردم هرگز روی صلاح و شایستگی نخواهند دید مگر حکومتشان صالح باشد و حکومتها هرگز به صلاح نخواهند آمد مگر توده ملت استوار و با استقامت شوند از اینجا معلوم می شود که تنها اینکه خلیفه و زمامدار بیدار و عادل و خیرخواه و طالب رضای خدا باشد، قادر بر حل مشکلات باشد کافی نیست، عامه مردم هم باید هوشیار و آشنا به حقوق و وظایف خود باشند، باید از هوشیاری و میل به عدالت بهره مند باشند، باید آنها هم خواستار حق و عدالت بوده باشند. خود امیرالمومنین سلام الله علیه در یکی از نامه ها به یکی از عمال خود می نویسد: حقی که مردم بر والی دارند این است که نعمتها اخلاق او را تغییر ندهد و به طول زمان زمامداری مغرور نگردد، بین خود و مردم فاصله ایجاد نکند، به مردم نزدیک باشد

سبک زندگی از مباحث مطرح و با اهمیتبه شمار می‌رود که ادیان آسمانی و علوم انسانی از جمله روانشناسی و جامعه شناسی، از جهات گوناگون به آن پرداخته‌‌‌‌اند. سبک زندگی رهبرالهی بهترین الگو برای دستیابی به یک زندگی سعادتمندانه فردی و اجتماعی می‌باشد؛ چون آنها در ابعاد مختلف زندگی فردی، اجتماعی و .. به هدایت جامعه پرداخته‌‌‌‌اند و زندگی آنها ظرفیت بالاتری برای الگوبرداری دارد. رهبران الهی دارای مبانی هستی شناسی بودند و همه موجودات را به خداوند وابسته می‏دیدند، از این جهت دنیا را اصل نمی‌پنداشتند. نگاه رهبران الهی به انسان نیز از وحی الهی نشأت می‏گرفت؛ و همه اینها سبب می‏شود تا رفتار آنان همسو با آموزه‌های الهی باشد. در میان رهبران الهی، سبک زندگی رسول خدا(ص) در ابعاد مختلف از اهمیت خاصی برخوردار است؛ یکی از این ابعاد، عبادت و ارتباط با خداوند است که در توجه ویژه به نماز، نماز شب، قرائت قرآن و ... نمود یافته و دارای شاخصه‏هایی همچون اعتدال، برنامه محوری و.. می‏باشد. علاوه بر این، ارتباط رهبرالهی با خویشتن، حاکی از مدیریت کامل ایشان بر جسم و روح خود بوده است؛ محبت به همسران، همراهی و همدلی، عدالت ورزی، توجه به تعلیم و تهذیب همسران، از نمونه‏های بارز سبک زندگی ایشان در تعامل با همسرانشان بوده است. همچنین مشاهده می‏شود که تعامل ایشان با فرزندانشان نیز، با محبت و تکریم، و تعلیم و تربیت آنان همراه بوده است. یکی از موارد مهم سبک زندگی رهبرالهی در تعاملات اجتماعی است. ایشان در ارتباط با همسایگان، بانوان، اصحاب، ایثارگران و دیگران دارای رفتاری بر اساس دستورات الهی بودند. در کنار این موارد، رهبرالهی در تعاملات اقتصادی و حکومتی نیز سبک معقولی در پیش گرفته بودند. به عنوان مثال با بیکاری و تنبلی مبارزه می‌کردند، کارها را به اهل آن می‏سپردند، و در امور نظامی و سیاسی مشورت می‏کردند و از اقتدار لازم برخوردار بودند.

پایان نامه حاضر دارای یک مقدمه و شش بخش است و مقدمه شامل بیان مسئله و ضرورت و اهداف آن می باشد. در بخش اول به تعریف واژگانی چون مخالفان و پیشوایان پرداخته شده است. در بخش دوم علل مخالفت ها با پیشوایان دین بحث شده و هفت علت عمده ذکر گردیده است.. در بخش سوم، اصول و مبانی پیشوایان دین به تفصیل بیان گردیده و در باره پنج اصل که پیشوایان دین را مراعات می کردند، گفت و گو شده است. در بخش چهارم ، مخالفان به دو دسته مخالفان فکری و مخالفان سیاسی تقسیم شده و بعضی از ویژگیهای آنها بیان شده است.در بخش پنجم ، شیوه های پیشوایان دینی در برخورد با مخالفان بحث شده است. در بخش ششم ، تفاوت شیوه های ائمه (ع) در برخورد با مخالفان تحلیل گردیده است و برای متفاوت بودن شیوه های ائمه(ع) در برخورد با مخالفان ، هفت عامل که موجب تفاوت رفتارهای پیشوایان دین گردیده ذکر شده است.