جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

در این مقاله، براساس دو پرسش اساسی در فلسفه زبان معاصر، یعنی پرسش در باب چیستی معنا و همچنین پرسش در باب چگونگی ارجاع الفاظ، سعی خواهیم کرد ارزیابی نقادانه‌ای از آرای اصولیِ امام خمینی(ره) درباب اسم‌های خاص ارائه کنیم. بدین منظور، ابتدا نظریه‌ی آخوند خراسانی(ره) را در باب معنای اسامی خاص و همچنین انتقادات امام خمینی در این رابطه را مورد بررسی قرار خواهیم داد. سپس به بررسی آرای امام خمینی(ره) درباب چیستی معنا و همچنین مکانیزم ارجاع درباب اسامی خاص خواهیم پرداخت. ما به‌طورخاص بر بازسازی نظریه‌ی ایشان درمورد مکانیزم ارجاع در باب اسامی خاص متمرکز خواهیم شد؛ بدین منظور که استدلال کنیم این نظریه با نظریه‌ای در فلسفه‌ی زبان معاصر که به اصطلاح «نظریه‌ی توصیفی ارجاع» نامیده می‌شود، مشابه است. در گام بعدی به تشریح انتقادات کریپکی، فیلسوف و منطق‌دان معاصر آمریکایی، علیه نظریه‌ی توصیفی ارجاع خواهیم پرداخت. مقاله را با این نتیجه‌گیری به پایان خواهیم برد که اگر نظریه‌ی ارجاع امام خمینی را بتوان به نحو معقولی با نظریه‌ی توصیفی ارجاع مشابه دانست، آنگاه انتقادات کریپکی بر هر دو نظریه وارد است.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 105 تا 128

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

سمانتیک اسامی خاص

نویسنده:

محمدعلی حجتی

نوع منبع :

مقاله , کتابخانه عمومی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

مدلول , معنی , اسم خاص , معناشناسی (منطق)

چکیده :

سمانتیک اسامی خاص، یکی از موضوعات مهم فلسفه منطق است. این مقاله به بررسی و نقد بعضی از مشهور ترین نظریه ها در این باب می پردازد و مزایا و معایب آرای میل، فرگه، راسل و کریپکی را ارزیابی خواهد کرد. در این میان اگر چه تا حدی از نظریه کریپکی جانبداری شده، اما آن را در تبیین و توضیح عملکرد منطقی اسم خاص کافی ندانسته و با تجدید نظر در آن و انضمام بعضی شرایط از این دیدگاه دفاع شده که در دلالت اسم خاص بر مدلولش به ناچار باید از بعضی اوصاف استفاده کرد. این اوصاف، درست یا غلط، به کمک عقیده کار بر اسم خاص مدلول را معین می سازد، اگر چه ارائه دهنده معنای آن اسم نمی باشد. البته این تحلیل یک تحلیل سمانتیکی محض نیست و مولفه های پراگماتیکی هم در آن وجود دارد.

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

بررسی نظریه‌ی معنا داری در فلسفه تحلیلی و وضع در اصول فقه

نویسنده:

ذبیح الله عصمت اللهی

نوع منبع :

رساله تحصیلی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

ایرانداک,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

اصول فقه , کریپکی , اسم خاص , معناداری , وضع , فلسفه فقه , فلسفه تحلیلی , الهیات و معارف اسلامی , مبانی فلسفه و کلام

چکیده :

در این تحقیق به یکی از مباحث بسیار مهم در فلسفۀ تحلیلی، بحث معنا داری اسامی خاص که شباهتهای فراوانی با بحث وضع در اصول فقه دارد، پرداخته شده است. و یک مقایسه بین نظریه‌ی معنا داری در فلسفه تحلیلی و وضع در اصول فقه انجام شده است. مفاد معناداری اسم خاص در فلسفۀ تحلیلی این است که؛ معنا داری اسم خاص به چه صورت می‌باشد؟ برای رسیدن به پاسخ این پرسش، چهار نظریه مهم (نظریۀ مصداقی، توصیفی ـ توصیفی فرگه و راسل و توصیفی جدید و دسته ای ـ و نظریۀ زنجیرۀ علی دلالت) نزد بزرگان این سنت، تبیین شده است. مسئلۀ وضع در اصول فقه نیز اشاره به رابطۀ لفظ و معنا دارد به نحوی‌که؛ اکثر قریب به اتفاق علماء این رابطه را از نوع جعل و قرارداد می ‌دانند، گرچه برخی این رابطه را ذاتی ‌خوانده است. در خصوص رابطۀ لفظ و معنا، هرچند جمهور بزرگان قائل به وضعی دانستن این رابطه می‌باشند، اما آنچه حائز اهمیت است، اینکه؛ خوانش‌های متفاوتی از این رابطه نزد اندیشمندان صورت گرفته است که می‌توان در این خصوص، اشاره کرد به نظریه‌های: ملازمه، اعتبار، تعهد، قرن اکید و هوهویت که بخشی از گفتار این نوشتار را به خود اختصاص داده است. نقطۀ عزیمت مسئله، بررسی و تطبیق دو نظریۀ فوق(نظریۀ معناداری اسامی خاص و نظریۀ وضع) در دوسنت مذکور می‌باشد. می‌توان ادعا کرد که علی‌رغم نوشته‌های فراوانی که در زمینۀ این دومسئله ـ معنا داری درفلسفۀ تحلیلی و وضع در علم اصول ـ انجام‌شده لیکن نوشته‌ای با این موضوع، در عرصۀ علمی بر اساس اسقراء نگارنده کاملاً تازه و جدید می‌باشد به نحوی‌که نظریه وضع و معنا داری تبیین، ونقاط اشتراک و افتراق آن با توجه به پیش فرض های دو سنت مذکور، نشان داده شده است.

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

تاملی در استدلال های ابن سینا در رد جوهر بودن خدا

نویسنده:

محمد لگنهاوسن

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

کلیدواژه‌های اصلی :

جوهر (منطق) , عرض , آکوئیناس , اسم خاص , ابن ‌سینا , فلسفه بوعلی

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

ابن سینا: ابوعلی سینا

چکیده :

مقاله حاضر در چهار بخش اصلی تنظیم شده است. در آغاز به موضوع متافیزیک و تعریف جوهر و مقایسه دیدگاه ابن سینا با ارسطو و تشابهات و تمایزات دیدگاه این دو فیلسوف پرداخته شده است. در بخش دوم، استدلال ابن سینا در رد جوهر نبودن خدا بررسی شده است. مهمترین نکته در استدلال ابن سینا، تحلیل مفهوم جوهر و رد انطباق این مفهوم بر خداست. در بخش سوم مقاله، دیدگاه آکویناس درباره موضوع مورد بحث بررسی و دیدگاه او با دیدگاه ابن سینا مقایسه شده است. و در بخش چهارم - که ضمیمه مقاله است - با بیان استعمال عناوین و اسامی بدون مصداق در آرای ابن سینا، به مقایسه و تطبیق این مساله با مباحث مطرح در رویکردهای منطق جدید، نظیر منطق ماینونگی پرداخته شده و دیدگاههای ابن سینا در این باره در قالب فرمولهای منطق جدید تقریر، صورت بندی و بررسی گردیده است.

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

ملاصدرا و معناشناسی

نویسنده:

حسن همتائی، علی اکبر احمدی افرمجانی

نوع منبع :

مقاله , کتابخانه عمومی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

قم: موسسه فرهنگی تحقیقاتی إسراء,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

حکمت متعالیه , مشتق , ملاصدرا , اسم لفظی , حکمت متعالیه , مشتق , زبان شناسی , معناشناسی حرف , اسم معنا , معناشناسی صدرایی

کلیدواژه‌های فرعی :

اسفار , اصالت وجود , کتاب مفاتیح الغیب (ملاصدرا) , الصفه , معقول ثانی , دلالات لفظی , مفهوم , رابطه اسم و مسمی , اطلاق , اسم خاص , معنی شناسی , ارجاع (منطق) , اسم عام , اصالت وجود , معنا , دلالت لفظی , اسمای اعلام , نحوه دلالت اسم بر مسما , عنوان , معقولات ثانیه((ما لیس باول)، مقابل معقولات اولی) , معنای اساسی واژه , اشتراک‌ لفظی , معانی کلی عقلی , نام بی مسما , مسمای بدون نام , هویت های عینی , معنی همه گیر , معنی تهی , اللمعات المشرقیه , هویت زبانی , وضع اسم , نظریه ارجاعی خام ,

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین , ابن سینا: ابوعلی سینا

شاپا (issn):

2383-2916

چکیده :

صدرا یک‌بار اشاره می‌کند که آنچه عارفان بدان اسم می‌گویند، نزد فیلسوفان به نام مشتق شناخته می‌شود. اما در مواضع دیگری، خود از واژه‌ی اسم استفاده می‌کند و حتی تقسیم‌بندی ظریفی میان اسم، صفت و ذات را معرفی می‌نماید. در باب معنای اسم، او در موضعی به‌صراحت اعلام می‌کند که اسم‌ها به ازای معانی کلی عقلی هستند و نه به ازای هویات عینی، و حتی برای نام‌ها در عالم اسماء، به موازات اشیاء، قائل به جنس و فصل می‌گردد. اما در موضع دیگری بیان می‌کند که اینطور نیست که تنها ماهیت‌های کلی دارای نام باشند، بلکه اشخاص و معقولات ثانی هم می‌توانند موضوع‌له نام باشند. گویی برداشت صدرا از معنا گاهی بسیار تنگ و گاهی وسیع‌تر بوده است. این وسعت نظر هنگامی که او درباره‌ی نام‌های بی مسما و مسماهای بدون نام سخن می‌گوید بیشتر به چشم می‌آید و در هنگام بحث از امکان و چگونگی نامیدن خداوند به اوج می‌رسد. در اسفار، نام خداوند را نامی برای همه‌ی اشیاء و مسمای نام خداوند را مسمایی برای همه‌ی نام‌ها می شمرد. چنین قبض و بسطی در اشاره‌های صدرا به معنا، است که تلاش نویسندگانی چون سجاد رضوی را در تطبیق نظر صدرا بر [گوشه‌هایی از] نظریات معناشناسی معاصر نامطلوب می‌سازد. در واقع نظر به بنیادهای به‌کلی دیگرگون فلسفه‌ی اصالت وجود، ظهور هرگونه شباهت ظاهری میان معناشناسی معاصر و معناشناسی صدرایی را باید به دیده‌ی تردید نگریست.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 119 تا 142

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

نظریه کارنپ و سلارز در مسألة کلی ها

نویسنده:

هاشم مروارید

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

اسم خاص , ارجاع به مجردات , اسم معنا

چکیده :

یکی از ادله واقع گرایان برای اثبات وجود کلی ها در جهان خارج، برهانِ «ارجاع به مجردات» (abstract reference) است. طبق این برهان، جملات صادق بسیاری در زبان وجود دارند که ظاهرا دربارة کلی ها سخن می‌گویند. به عقیدة واقع گرایان، صدق این گونه جملات قابل تبیین نخواهد بود مگر آنکه کلی ها در جهان خارج وجود داشته باشند. کارنپ بر اساس نظریة «درجات زبانِ» خود، این برهان را مورد نقد قرار داده و استدلال می‌کند که توهمِ وجود کلی‌ها ناشی از خلط میان درجات مختلف زبان با یکدیگر است. از نظر وی، جملاتی که ظاهرا دربارة کلی ها سخن می‌گویند، در واقع، جملاتِ درجة دومی هستند که احکامی دربارة برخی عبارات درجة اول بیان می‌کنند. بر نظریة وی دو اشکال عمده گرفته شده است: 1- نظریه کارنپ بر خلاف تصور وی در حذفِ ارجاع به کلی ها موفق نیست. چرا که بر اساس نظریه وی، ارجاع به یک نوع از کلی ها (کلی های غیر زبانی) از میان می‌رود اما ارجاع به نوع دیگری از کلی‌ها (کلی های زبانی) جای آن می‌نشیند. 2- بر فرضِ صحت نظریه کارنپ، ترجمة جملات مورد بحث، از زبانی به زبان دیگر به غایت دشوار و پیچیده می‌شود. ویلفرد سلارز سعی می‌کند به دواشکال مذکور پاسخ دهد و بدین ترتیب، روایتی اصلاح شده از نظریة کارنپ ارایه می‌دهد. در مقاله حاضر، ابتدا نظریه کارنپ شرح داده می‌شود. سپس اشکالات آن بیان می‌شود. پس از آن، روایت اصلاح شده سلارز از نظریه کارنپ توضیح داده می‌شود.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 89 تا 105

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

یک نظریه درباره اسامی خاص - توصیفات معرفه

نویسنده:

عباسیان چالشتری محمدعلی

نوع منبع :

مقاله , کتابخانه عمومی

کلیدواژه‌های اصلی :

معنی , اسم خاص , توصیف معرفه , قضیه شخصیه / کلیه , کاربرد دو گانه زبان , گرایش های قضیه ای de dicto/de re , اصل جانشینی , مشکل معدومات

چکیده :

یکی از مباحث جدال برانگیز و در عین حال اساسی، در قلمرو فلسفه زبان و منطق فلسفی، از هنگام آغاز قرن بیستم، در مورد اسامی خاص و توصیفات معرف بوده است. فیلسوفانی که به اسامی خاص و توصیفات معرفه پرداخته اند،هم زمان با مشکلات بسیاری نیز روبرو بوده اند. در این میان یکی از جدی ترین مشکلات، مشکل اسمی - توصیفات تهی است. این مقاله نخست به معرفی و ارایه برخی از نظریات برجسته و موثر، از جمله نظریات ماینونگ، راسل، فرگه، استراسون، ودنلان، پرداخته است. پس از آن به راه حل های تدارک دیده شده برای مشکل یاد شده پرداخته است. و در نهایت هم، بر پایه متون گرایش قضیه ای de dicto/de re و تمایز قضیه شخصیه / کلیه، نظریه ای جدید درباره اسمی خاص - توصیفات ارایه داده است؛ نظریه ای که می توان زمینه های آن را در نظریات فوق ردیابی کرد.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 201 تا 230

مشخصات اثر

ثبت نظر

تعداد رکورد ها : 10

درخواست مدرک

کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید

چنانچه قبلا عضو سایت شده‌اید ورود به سایت در غیر اینصورت عضویت در سایت را انتخاب نمایید

ورود به سایت

عضویت در سایت

ارسال نظر

نوع

توضیحات

آدرس پست الکترونیکی

کد امنیتی **

با موفقیت به ثبت رسید

كليه حقوق محفوظ است ، استفاده از مطالب با ذكر منبع بلامانع است.