جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کم و کیف ارزش ها، نگرش ها و هنجارهای نسل جدید جامعه ایرانی و رابطه نسل ها با یکدیگر یکی از سوال های اساسی جامعه ما محسوب می شود. این مساله از زمانی مورد توجه قرار گرفت که با پایان یافتن جنگ تحمیلی و اجرای برنامه های توسعه، جامعه ایرانی دچار تغییرات فرهنگی و تحولات اجتماعی شگرفی شد. همزمان با این تحولات، گروه های سنی جدید از جامعه عرصه نوجوانی را ترک گفته و به خیل جوانان می پیوندند و در عرصه عمل اجتماعی ایفای نقش می کنند و آهسته آهسته نسلی جدید که عنوان نسل سومی ها را برای خود برگزیده است، شکل می گیرد. همزمانی تحولات و ایفاگری نقش های متفاوت توسط این نسل در عرصه عمل اجتماعی و بروز برخی از رفتار ها و هنجار ها از سوی این نسل، جامعه را با سوالاتی روبرو می کند: آیا نسل ها می تواند توضیح دهنده سطوحی از تغییرات فرهنگی و اجتماعی جامعه باشد؟ رابطه نسل ها با یکدیگر چگونه است؟ این سوالات مورد توجه جامعه علمی و دانشگاهی قرار گرفت و پژوهش های متعددی را برانگیخت. پژوهش هایی که بعضا به نتایج متضاد رسیدند به طوری که برخی به گسست نسلی و برخی به عدم گسست نسلی در ایران اعتقاد دارند. این نوشته با بررسی مفاهیم نسل و گسست نسلی در بررسی ها و مطالعات انجام شده نگاهی به مفهوم شناسی این مفاهیم در پژوهش ها و تحقیقات این حوزه داشته است و برخی مسایل و مشکلات آن را بر شمرده است.

برنامه های تلویزیونی نه تنها آیینه ای برای بازنمایی شرایط موجود در یک جامعه هستند، بلکه می توانند به عنوان مدل رفتاری برای اعضای جامعه نیز عمل کنند. به ویژه زمانی که تماشاگر بین خویش و شخصیت های نمایش داده شده در برنامه ها شباهت هایی می یابد. سریال های ایرانی تلویزیون سراسری را می توان هم بازنماینده شرایط اجتماعی و هم یک مدل رفتاری برای اعضای آن محسوب نمود. مطالعه حاضر با هدف بررسی بازنمایی الگوهای روابط نسلی در سریال های ایرانی تلویزیون انجام شده است. جامعه آماری این مطالعه سریال های پخش شده در سال 1385 از شبکه 1 (شبکه ملی) و شبکه 3 (شبکه جوان) می باشد. چهار سریال (دو سریال از هر شبکه) با ژانر خانوادگی- اجتماعی به صورت هدفمند انتخاب شده اند. روش تحلیل محتوا به عنوان روش تحقیق به کار گرفته شده و سه نوع روابط بین نسلی شامل تفاهم، تفاوت و تعارض در بین شخصیت های سه نسل جوانان، میان سالان و سالمندان در این سریال ها مورد بررسی قرار گرفته است. مطالعه حاضر نشان می دهد که تلویزیون و سریال های ایرانی آن بر الگوی تفاهمی در روابط بین نسل ها در جامعه تاکید داشته و الگوی غالب بازنمایی شده توسط آن الگوی تفاهمی ست در حالی که مطالعات نشان می دهد که الگوی غالب دیگری در روابط بین نسلی در جامعه امروز ایران وجود دارد.