جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
مرور کلید واژه ها
>
رابطه عقل و دین
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
1
2
تعداد رکورد ها : 13
عنوان :
تاریخچهی کشمکش عقل و دین
نویسنده:
توفیق طویل؛ مترجم: علی فتحیلقمان
نوع منبع :
کتاب , ترجمه اثر
وضعیت نشر :
شیراز - ایران: نوید شیراز,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
رابطه عقل و دین
,
عقل و دین
,
تعارض دین و عقل
,
عقل و دین
,
تعارض عقل و دین
,
اختلاف دین و عقل
,
دین و عقل
چکیده :
نویسنده در آغاز از تنگناها و فشار دین علیه عقل و فلسفه سخن میگوید و به تفصیل نظریههای مربوط به آن را مطرح میسازد: وی خاطرنشان میکند: "... محدودیتهایی که متعصبین دیندار بر آزادی تفکر ایجاد کردند، مانع از تکامل و بالندگی عقل شد و آن را در طی قرنهای متمادی تحت سیطره و سلطه خود از حرکت بازداشت.... پیشینه تاریخی عقل و دین نشان میدهد که هیچ جدالی بین عقل و دین که بر طرد عقل و سرکوب اندیشهمندان منجر شده باشد، رخ نداده است مگر این که دو اتفاق با هم افتاده باشد: اول این که داعیهداران دین به قدرتی دست یافته باشند که به وسیله آن قادر به اعمال فشار بر عقل و تعقیب و شکنجه عقلا باشند. اگر قدرت در دست متصدیان دین قرار نگیرد، در میدان مخالف با عقل، تنها به انتقاد از آن و تبلیغ علیه آن قناعت خواهند نمود و با دشمنان خود به تساهل و تسامح رفتار کرده و همانند آنها به عقل و قوانین عقلی متوسل خواهند شد. انگلستان قرن هفدهم و هجدهم مصداقی برای این ادعا است. اما خواهیم دید که در یک چنین مواقعی دیندارانی که به قوانین عقلانی پناه میبرند برای مخالفت با عقلا از روشهای عقلانی استفاده میکنند و همین امر به نفاق میانجامد. دوم این که عقل نیرومندی ظهور کند که توانایی تاختن بر حریم دین و عبور از مرزهای ممنوعه را داشته باشد و بدین ترتیب بدعتی بیاورد یا سنتی را بشکند. یک چنین عقلی است که میتواند مخالفان خود را در تنگنا قرار دهد. اگر چنین عقلی در صحنه حاضر نباشد اصولا طرف دعوایی وجود نخواهد داشت". نویسنده بر اساس این گزاره معتقد است که در یونان باستانع همچنین در ظهور مسیحیت جدال چندانی بین عقل و دین صورت نگرفت. در قرون وسطا دین با هیات کلیسا عرصه را بر عقل تنگ کرد و با شروع عصر نوزایی (رنسانس) جدال بین عقل و دین شدت گرفت و پس از آن، تقریبا عقل بر اریکه قدرت ایستاد. عناوینی که برای این کتاب انتخاب شده بدین قرار است: "آزادی عقیده و دشمنان آن"، "عقل و دین در فلسفه یونان و روم"، "عقل و دین در قرون وسطا"، "موضع اسلام و فقهای مسلمان در برابر فلسفه"، "رشد عقل در جهان کاتولیک در سدههای هفدهم و هجدهم میلادی"، "کشمکش عقل و دین در انگلستان پروتستان در سدههای هفدهم و هجدهم میلادی" و کشمکش عقل و دین در قرن گذشته".
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
وجوب نظر (به کارگیری عقل) در معارف دینی از منظر کلام اسلامی
نویسنده:
ناصرالدین اوجاقی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDFمقاله
PDFمراجع
وضعیت نشر :
موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
کلام اسلامی
,
معرفت دینی
,
رابطه عقل و دین
,
17. فرق کلامی
,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی)
,
عقل و دین
,
جمل العلم و العمل: سید مرتضی
,
قَواعِدُ المَرام فی عِلمِ الکَلام: ابن میثم بحرانی
,
الذخیرة: سید مرتضی
کلیدواژههای فرعی :
فخر رازی ,
خواجه نصیر طوسی ,
کلام شیعه ,
حسن و قبح عقلی ,
قاضی عبدالجبارمعتزلی ,
اشاعره ,
عدلیه ,
عبدالرزاق لاهیجی ,
نظر ,
وجوب نظر ,
معرفت خدا ,
وجوب عقلی ,
وسیله دفع خوف ,
وجوب دفع خوف ,
وجوب معرفت خداوند ,
وجوب عقلی نظر ,
علامه حلی ,
ادله وجوب نظر ,
ثبوت دلیل شرعی ,
سمعی بودن وجوب نظر ,
عذاب ,
منشا پیدایش خوف ,
طریق خوف ,
طریق شکر منعم ,
طریق دفع خوف ,
تکیه بر اجماع ,
علم مکلف ,
وجوب سمعی ,
قرآن ,
پیامبر ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
سید مرتضی: علی بن حسین بن موسی
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
علامه حلی
شاپا (issn):
0
چکیده :
بهره گیری از عقل و تفکر عقلی و اعتبار آن در معارف دینی، مسئله ای است که از دیرباز در قلمرو اندیشة دینی کانون توجه بوده است. در قلمرو اسلامی، مکاتب گوناگون کلامی نه تنها اعتبار عقل و تفکر عقلی را به منزلة منبعی برای رسیدن به معارف دینی به رسمیت میشناسند، بهره گیری از عقل را در این زمینه واجب میدانند. متکلمان برای اثبات این امر استدلال هایی نیز ترتیب داده اند. البته دربارة اینکه وجوب نظر از احکام عقلی است یا سمعی، میان متکلمان عدلیه و اشاعره اختلاف نظر دیده میشود. در این مقاله استدلال های متکلمان مسلمان بر وجوب تمسک به عقل (وجوب نظر) در قلمرو معارف دینی، و عقلی یا سمعی بودن آن از نظر ایشان، ارزیابی شده است. روش کار به این گونه است که نخست داده ها با مراجعه به منابع دست اول کلامی جمع آوری میشود و سپس کانون تجزیه و تحلیل قرار میگیرد. با بررسیهای انجام شده به این نتیجه میرسیم که دربارة وجوب نظر تنها یکی از استدلال ها درست است و همچنین وجوب عقلی نظر، تأیید میشود.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 127 تا 158
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بحثی تطبیقی پیرامون بررسی ریشه ها، پیش زمینه ها، و خاستگاه های نظریه تکثرگرایی دینی در مسیحیت و اسلام
نویسنده:
حسن حسینی سروری
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
نگرش اسلامی
,
معرفت شناختی
,
کلام مسیحیت
,
کثرت گرایی دینی
,
دین مسیحیت (دین الهی توحیدی تحریف شده)
کلیدواژههای فرعی :
انحصارگرایی دینی ,
دین شناسی ,
رابطه عقل و دین ,
تعارض علم و دین ,
مبانی معرفت شناختی ,
مطالعات دینی (دینشناسی) ,
فلسفه دین ,
شاپا (issn):
2251-6123
چکیده :
هدف مقاله حاضر، بررسی ریشهها و خاستگاههای ظهور و بروز نظریه تکثرگرایی دینی در حوزه معرفت شناختی کلام مسیحیت و مقایسه آن با نگرش اسلامی در این خصوص است. در ابتدا به چند اصل در زمینه بروز و ظهور نظریات جدید در کلام جدید و فلسفه دین اشاره شده است و به دنبال آن، علل و عوال معرفتی و تاریخی ظهور نظریه تکثرگرایی دینی در حوزه معرفتی مسیحیت مورد بررسی قرار گرفته است. مقاله حاضر در صدد اثبات این فرض است که مسأله تکثرگرایی، اساسا و ماهیتا، ریشهای مسیحی دارد، بنابراین، هر گونه اسلامیکردن نظریه تکثرگرایی که بر اساس ریشهها و خاستگاههای خاص خود بروز کرده است، مغالطه و اشتباهی بین است. به اعتقاد مؤلف, تکثرگرایی در اسلام، مبنا و ماهیتی خاص دارد و اسلام همواره منادی نظریه "تکثرگرایی در دین" بوده است، منتها نه از آن جهت که واکنش و یا عکس العمل، و یا نتیجه قهری و یا طبیعی سلسلهای از حوادث باشد، بلکه بدین معنا که خود مبنایی مستقل و ماهیتی روشن و تعریف و تفسیر ویژهای در تعالیم اسلامی دارد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 21 تا 40
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
سازگاری عقل و دين
نوع منبع :
پرسش و پاسخ , کتابخانه عمومی
پاسخ تفصیلی:
عقلي بودن دين امري روشن است و بسياري از انديشمندان شرق و غرب بر آن صحه گذاشته اند آيات قرآن و روايات نيز بيانگر اين اعتقادند . اما دين گريزي برخي از انسانها علل مختلفي مي تواند داشته باشد از جمله: 1. برخي ممكن است با توجه به شرايط محيطي و خانوادگي, ب
بیشتر ...
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
تعارض عقل و دین
,
تفکیک عقل و دین
,
دین و عقل
کلیدواژههای فرعی :
رابطه عقل و دین ,
سازگاری عقل و دین ,
ایمان و عقل ,
عقل و دین ,
هماهنگی دین و عقل ,
هماهنگی عقل و دین ,
عقل و دین ,
اختلاف دین و عقل ,
تعارض عقل و نقل ,
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
عقل و نقل از منظر آیتالله جوادی آملی
نویسنده:
محمد علی سوادی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
رابطه عقل و دین
,
عقل و ایمان
,
شخصیت ها
,
آیت اله جوادی آملی
کلیدواژههای فرعی :
نهج البلاغه (نهجالبلاغه) ,
علم حصولی ,
معرفت دینی ,
شیخ کلینی ,
حکمت نظری ,
امام کاظم ع ,
روش شناسی ,
علوم انسانی ,
نسبت سنجی عقل و نقل ,
یقین عقلایی ,
طمأنینه عقلایی ,
روش استفاده از عقل ,
روش استفاده از نقل ,
هماهنگی عقل و نقل ,
ضرورت هماهنگی عقل و نقل ,
معرفت صادق ,
حجت شرعی ,
محدوده عقل ,
برهان عقلی ,
معنای وحی ,
عقل برهانی ,
حکم عقل ,
حجیت عقل برهانی ,
قرآن ,
تفسیر دین ,
علامه محمدباقر مجلسی ,
تعارض عقل و نقل ,
امامان معصوم علیهم السلام ,
جعفر بن محمد، امام ششم ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
محمد بن یعقوب کلینی
,
عبدالله جوادی آملی
,
علامه مجلسی: محمدباقربن محمدتقی مجلسی
شاپا (issn):
0
چکیده :
روششناسی علوم وابستگی تام دارد به نوع معرفتشناسی آن، زیرا معرفتشناسی تعیینکننده ظرفیت و صورتبندی نظام دانایی و حیات اجتماعی در هر تمدن و فرهنگی است. تحصیل معرفت نسبت به دین، وابسته به بهرهگیریِ همزمان از تمام منابع معرفتی معتبر است؛ بنابراین عقل و نقل فقط با همدیگر میتوانند معرف گزارهها و آموزههای اسلام و نیز حجت شرعی دین حنیف باشند. هیچیک از این دو نمیتواند بهتنهایی به تمام آنچه هست و آنچه باید احاطه بیابد، زیرا معرفت دینی محصول سنجش و تعامل توأمان دانش نقلی و دانش عقلی است. اسلام، همزمان، هم توانایی بهرهگیری از قابلیتهای بیپایان عقل و نقل را داراست، هم قادر است مبانی جامع و خطوط کلی بسیاری از علوم را فراهم آورد. این پژوهش در پی آن است که به پرسش بنیادین زیر با روش تحلیل عقلانی و با تمرکز بر دیدگاه عالم فرزانه، حضرت آیتالله العظمی جوادی آملی، پاسخ گوید: در فرآیند استنباط در قلمروهای گوناگون دین اسلام، چه نسبتی بین عقل و نقل برقرار است؟ یافتههای این پژوهش عبارتاند از: تعیین مراد از دین و علم؛ روش بهکارگیری هر یک از عقل و نقل در فرآیند استنباط؛ وجود هماهنگی بین عقل و نقل؛ روش رفع ناهماهنگیهای ظاهری بین عقل و نقل؛ در خصوص علوم انسانی، ضرورت همراهی عقل و نقل با یکدیگر در تمام فرآیند استنباط.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 67 تا 93
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی مسئله تعارض عقل و دین از نگاه ابن رشد و ملاصدرا
نویسنده:
مرتضی حسینی شاهرودی، تکتم مشهدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ملاصدرا
,
رابطه عقل و دین
,
ابن رشد
,
عقل و دین
,
عقل و ایمان
,
شخصیت ها
,
تعارض عقل و نقل
کلیدواژههای فرعی :
تأویل ,
حرکت جوهری ,
اصالت وجود ,
تعریف تاویل ,
کشف و شهود ,
اتحاد عاقل و معقول ,
دین ,
معنای ظاهری قرآن ,
معنای نفس الامر ,
مبانی تاویل ,
مکملیت عقل و دین ,
شهود از نظر ملاصدرا ,
دفاع عقلانی از دین ,
پیامبر ,
تقدم عقل بر شرع ,
تقدم شرع بر عقل ,
تاویل نصوص دینی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
شاپا (issn):
2008-7063
چکیده :
این مقاله برآن است راه حل تعارض میان عقل و دین را از دیدگاه ابنرشد و ملاصدرا به دست دهد. در نگاه هر دو فیلسوف، هیچ تعارض واقعی میان عقل و دین وجود ندارد و برای رفع تعارض ظاهری تأویل به عنوان راهکار مطرح شده است. ابنرشد با تعیین اصول و مبانی برای تأویل و نتیجه حاصل از آن، یعنی همزیستی مسالمتآمیز مذاهب مختلف اسلامی و نیز عالمان دینی (فیلسوفان و متکلمان)، نظری جدید ارایه کرده است. ملاصدرا نیز با تاکید بر مبانیای همچون «اصالت وجود و ذو مراتب بودن آن»، «حرکت جوهری»، و «اتحاد عاقل و معقول» ضرورت تأویل را به صورت کلی تبیین کرده است. پایه کار ابنرشد عقلگرایی است، در حالیکه ملاصدرا هم به روشهای فلسفی و هم به روشهای عرفانی توجه میکند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 35 تا 57
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
جایگاه عقل در معارف اعتقادی از دیدگاه فیض کاشانی
نویسنده:
احدالله قلی زاده برندق
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: دانشگاه باقرالعلوم,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
رابطه عقل و دین
,
عقل و وحی
,
عقل و دین
,
عقل(منطق)
,
ملامحسن فیض کاشانی
,
عقل گرایی فیض کاشانی
,
نص گرایی فیض کاشانی
کلیدواژههای فرعی :
توحید ,
نبوت ,
حسن و قبح عقلی ,
اثبات وجود خدا ,
حسن و قبح ,
واجب الوجود ,
تاویل گرایی ,
گزاره های اعتقادی ,
ادله تجرد نفس ,
حب الهی ,
حسن و قبح ,
نبوت ,
اهل بیت(ع) ,
تجرد نفس ناطقه ,
مجازاتهای اخروی ,
معارف اعتقادی ,
کارکرد عقل ,
اثبات وجود خدا ,
حسن و قبح عقلی ,
توحید(الهیات بالمعنی الاخص)) ,
واجب تعالی (اسماء ذات) ,
باطنگرایی ,
امامان معصوم علیهم السلام ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
سید بن طاووس
,
فیض کاشانی: ملا محسن فیض کاشانی
,
عبدالله جوادی آملی
شاپا (issn):
0
چکیده :
بحث از ماهیت عقل، و نقش و جایگاه آن در فهم و تنسیق عقاید و نیز نسبت عقل با وحی و سنت نبوی از مهمترین مسائل کلامی است، از دیرباز تا کنون، که دو دیدگاه عقلگرایی و نصگرایی را در بین عالمان دینی به وجود آورده است. در این میان، اندیشه فیض کاشانی همواره با ابهام همراه بوده است. عدهای با تکیه بر برخی کتابهای او، همچون عینالیقین، انوارالحکمه و اصول المعارف، که همسو با عقلگرایی به نگارش درآمدهاند او را عقلگرا معرفی نموده، عدهای دیگر با تکیه بر برخی دیگر از کتابهای او، همچون المعارف، وافی، شافی و نوادرالاخبار، که همسو با نصگرایی است او را نصگرا معرفی میکنند. تحقیق حاضر با عنایت به تمام آثار به جا مانده از این اندیشمند قرن یازدهم عقلگرایی او را در حوزه عقاید به اثبات میرساند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 155 تا 191
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
رابطه دين و عقل از نظر انديشمندان اسلامي به چه صورتي مورد توجه قرار ميگيرد؟ آيا بايد تمام گزاره هاي ديني عقلاني باشند؟ و در نهايت آيا عقل جزء يکي از منابع دين محسوب ميشود يا خير؟
نوع منبع :
پرسش و پاسخ
پاسخ تفصیلی:
براي پاسخ به اين پرسش مقدّمتاً به سه ديدگاه كلّي دربارة عقل و دين در ميان فيلسوفان در دينداران عالم اشاره ميكنيم. برخي بر اين باورند كه همة تعاليم و آموزههاي ديني بايد مطابق با عقل بشري باشد. به عقيدة اينان براي اين كه مجموعة اعتقادي و ديني مورد پذ
بیشتر ...
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
کلام جدید
,
تعالیم دینی
,
عقل و دین
کلیدواژههای فرعی :
رابطه عقل و دین ,
هماهنگی دین و عقل ,
هماهنگی عقل و دین ,
عقل و دین ,
تلازم عقل و شریعت ,
کارکردهای عقل در نگاه دین ,
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
از دیدگاه قرآن عقل به چه معناست و دارای چه منزلت و جایگاهی است؟
نوع منبع :
پرسش و پاسخ
پاسخ تفصیلی:
خصوص واژة «عقل» در قرآن به كار نرفته است ولي مشتقاتي از واژه عقل مانند تعقلون و يعقلون حدود پنجاه بار دراين كتاب مقدس به كار رفته است افزون بر اين، قرآن كريم گاه از عقل با واژههايي چون «حجر» و «نهي» ياد كرده است و صاحبان خرد را «ذي حجر» ، «اولوالالب
بیشتر ...
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
کلام جدید
,
عقل و دین
,
اصطلاحنامه علوم قرآنی
کلیدواژههای فرعی :
رابطه عقل و دین ,
سازگاری عقل و دین ,
عقل در قرآن ,
عقل و دین ,
هماهنگی دین و عقل ,
هماهنگی عقل و دین ,
تعارض دین و عقل ,
سازگاری عقل و قرآن ,
تفکیک عقل و دین ,
عقل از نظر قرآن کریم ,
عقل عملی در قرآن ,
عقل در تفسیر قرآن ,
مبادی کاربرد عقل در دین ,
کارکردهای عقل در نگاه دین ,
قرآن و عقل ,
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
نسبت عقل و دین در فلسفه کانت : سال 1، شماره 2 : پژوهش های علم و دین
نویسنده:
اسماعیل سعادتی خمسه
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
رابطه عقل و دین
,
فلسفه کانت (فلسفه)
,
عقل و دین
,
فلسفه کانت
,
دین در فلسفه کانت
کلیدواژههای فرعی :
جهان طبیعت ,
خداشناسی ,
خیر و شر اخلاقی ,
دین ,
مقولات کانت ,
خداباوری (دئیسم) ,
پدیدار ,
خیر و شر ,
محدوده عقل ,
خیر ( خیر و شرّ ) ,
وجدان خیر و شر ,
اعتقاد به خدا ,
وحی ,
اخلاق ,
ایدئالیسم استعلایی ,
مقولات فاهمه ,
غایتمندی ,
جاودانگی روح ,
جامعه مشترک المنافع اخلاقی ,
امر مطلق کانت ,
وحی الهی ,
خداشناسی(الهیات بالمعنی الاخص) ,
خلود ,
عقل(فقه) ,
جنون موقت ,
حکمت ,
انسان اخلاقی ,
کمال اخلاقی ,
خدا در اندیشه کانت ,
نقد عقل محض کانت ,
طبیعت ,
اخلاق کانت ,
خودآیینی عقل ,
جامعه مبتنی بر فضیلت ,
خدای دنیوی شده ,
دین دنیوی شده ,
جامعه اخلاقی ,
نقد قوه حکم ,
خودآئینی فردی ,
خداباوری کانت ,
شاپا (issn):
0
چکیده :
نسبت دین و عقل در فلسفه کانت از جمله موضوعاتی است که داوری سریع و قطعی در مورد آن دشوار است. در این مقاله سعی میشود با توجه به آثار مهم کانت و بهویژه با تأکید بر دین فقط در محدوده عقل موضع حقیقی و واقعی کانت در این مورد کشف و تشریح شود. با توجه به ایدهآلیسم استعلایی و اصالتبخشی به خودآیینی عقل در فلسفه نقدی و نیز با دقت در استعاراتی که کانت در آثار خود به کار میبرد، به این نتیجه متمایل میشویم که در ساختمان فکری کانت اموری از قبیل خدا، وحی، دین و جاودانگی هر چند به اشکال مختلف مورد توجه و گاه مورد تأکید قرار گرفته است؛ ولی این امور یا بهعنوان اصل موضوعه اثبات نشده اخلاق و ایده ذهنی فرادید هستند و یا اهمیت و اعتبار آنها تا اندازهای است که همسو و همساز با اصول و قواعد وضع شده توسط عقل خودآیین بشری و وجدانگاه معینْ این عقل و گاه پشتگرم به چنین عقلی باشد. خدا در نهایت در اندیشهی کانت به جامعه مشترکالمنافع اخلاقی، که جامعه مبتنی بر فضیلت محسوب میشود، تحویل میرود؛ و جاودانگی نیز از جنبه فردی و شخصی خارج شده به امیدی نوعی و جمعی برای تحقق چنان جامعهای تبدیل میشود. بدین ترتیب، وحی بهعنوان پدیدهای شخصی، همچون خواب، تا آنجا مورد توجه است که همسو و سازگار با قواعد و قوانین و آرمانهای عقل خودآیین، اعم از نظری و عملی، باشد؛ وگرنه، علیالاصول، مانند خواب نوعی جنون موقت و خروج از ساحت اجتماعی انسان به شمار آمده و به طور ضمنی و با ظرافت تمام چوب رد و انکار میخورد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 73 تا 105
مشخصات اثر
ثبت نظر
1
2
تعداد رکورد ها : 13
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید