جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

بحث از وارثان کتاب و لزوم تبعیت از سنت تبیینی پیامبر (ص) در شناخت این مصحف شریف، نیازمند ساختاری منطقی است؛ که در خلال آیات 33-31 سوره فاطر، به مثابه خاستگاه قرآنی آموزه کلامی وراثت، زمینه‌سازی شده است. بر طبق مفاد ظاهری این آیات، شناخت قرآن و وراثت آن، به گروه خاصی از بندگان تفویض شده است. در باب تعیین مصداق وارثان برگزیده، میان مذاهب اسلامی، رویکردهای متقابلی به چشم می‌خورد؛ بدین معنا که عموم اهل‌تسنن مصداق وارثان را، جمهور امت و بزرگان شیعه نیز به امام (ع) تخصیص داده‌اند. اغلب این آراء متأثر از دیدگاه‌های کلامی و توجه به روایات تأویلی موجود در منابع روایی ‌ـ ‌تفسیری فریقین ذیل آیه ۳۲ سوره فاطر می‌باشد؛ لذا پژوهش حاضر با نظر به نقش روایات تفسیری در فهم صحیح مدالیل آیات، به دنبال بررسی این پرسش است که ارزیابی روایات تفسیری فریقین، ناظر به وراثت قرآن، کدام یک از دو رویکرد را تأیید می‌کند؟ این نوشتار در راستای رفع خلاء مطالعاتی پیرامون تحلیل روایات تفسیری ذیل آیه ۳۲ فاطر، گزاره‌های موجود در مصادر فریقین را، با تکیه بر ضوابط نقدالحدیث ارزیابی نموده و با کاربست روش توصیفی ‌ـ تحلیلی بدین برآیند رسید، که روایات دال بر پنداره عمومیت وارثان، به لحاظ اسنادی و دلالی از اتقان کافی برخوردار نبوده و با وجود خدشه‌هایی در اسناد روایات ناظر به انحصاری بودن وراثت در شأن عترت نبوی؛ اما آیات، روایات و مسلمات عقلی،جملگی موجبات پذیرش روایات دسته دوم را فراهم آورده است.