جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

این کتاب در عین اختصار، تمام مراحل سیر و سلوک و درجات تکمیلی نفس انسان را به بهترین بیان و با استناد به آیات قرآن کریم و روایات معصومین تبیین نموده است. به جهت ویژگی های بیان شده و اهتمام خاص عالمان ربانی شیعه به آن کتاب، کتاب حاضر بر اساس نسخ خطی معتبر تصحیح و شرح و تحلیل گردیده است.

عرفان عملی در اسلام و مسیحیت ارتدوکس شرقی، موضوعی است که این رساله به بررسی آن می پردازد. به این منظور، در عرفان اسلامی، رساله سیر و سلوک سید بحر العلوم و در عرفان مسیحی، کتاب فیلوکالیا انتخاب شده است. رساله سیر و سلوک سید بحرالعلوم، کتاب کامل و جامع در بیان مراتب نظام مند سلوک است و فیلوکالیا نیز مجموعه ای مفصل از مکتوبات و رسایل عرفانی است که توسط پدران کلیسای ارتدوکس شرقی نگاشته شده است. در این پژوهش سعی شده تا مبانی و اصول عرفان عملی و سیر و سلوک مبتنی بر دو متن فوق بررسی شود. همچنین سعی بر این خواهد بود که به تاثیر پارپوب هستی شناسی بر رویکرد سلوکی این دو کتاب توجه شود.

گفتگويي كوتاه مذهبي است كه سيد هنگام سفر ازنجف اشرف به كربلا در ماه ذي الحجه 1211 با گروهي از شاگردانش در « ذي الكفل » يكي از شهرك هاي بين حله و نجف با دو نفر از دانشمندان و علماء يهود بنامهاي داود و عزرا و در حضور جمعي از يهوديان بدرخواست خود يهوديان داشته و در آن بطلان و نسخ دين يهود اثبات شده و دعوت بدين مقدس اسلام مي شوند. اين رساله به تحرير بعضي از حاضرين در جلسه ها مي باشد و ديباچه آن در نسخه ها مختلف است. (احمد حسيني اشكوري) گفتگوئي است بين دو نفر از دانشمندان و علماي يهود بنامهاي داود و عزرا با سيد بحرالعلوم، كه در آن بطلان و نسخ دين يهود اثبات شده و دعوت بدين اسلام مي شود. اين گفتگو بنا بر آنچه در حاشيه بعضي از نسخه ها آمده، در ماه ذي الحجه 1211 هنگامي كه سيد با گروهي از شاگردانش از نجف بكربلا براي زيارت ميرفته، با حضور جمعي از يهوديان «ذي الكفل» يكي از شهرهاي بين حله و نجف برگزار شده و خود يهوديان طالب مناظره بودند. (سيد احمد اشكوري) در نزد چند تن از شاگردان خود گفتگويي داشته و شاگردش شيخ محمد 1211 در سرگور عزرا بنام «ذوالكفل» با چند تن از دانشمندان يهود و سعيد دينوري قراچه داغي نجفي آن را نوشته است. نسخه اي از آن را شيخ محمد جواد بلاغي تصحيح كرده و آن اكنون در گنجينه محمد صادق بحر العلوم هست. همين گفتگو به تسجيلي كه شاگردش سيد محمد جواد عاملي نگارنده مفتاح الكرامة كرده است در ديباچه رجال السيد بحرالعلوم ص 9-65 آمده است. (نيز همين ديباچه 94). در ذريعه (22/303) از آن دو شاگرد او ياد شده است. موشه پرلمان Moshe Perlmann در گزارش بررسي هاي يهودي در آكادمي امريكايي سال 1942 (12/51-58) درباره آن گفتاري دارد و او اين گفتگو را در نسخه شماره Add 7685 برگهاي 149-154 موزه بريتانيا ديده بوده است. گفتگوي ديني است باگروهي از پيشوايان يهود. در ذريعة22/303از دو مناظره او ياد شده كه با يهوديان ذوالكفل (كناركوفه) كه در آن روزگار شمار آنان به 3000مي رسيده ياد شده است. يكي از آن دو مناظره درذيحجه 1211 صورت گرفته است. نسخه دردست از گروهي باپيشوايي دو كس نام مي برد: يكي به نام داوود و ديگري عزرا، ولي از شهر ايشان و تاريخ مناظره يادي نشده است. (احمد منزوي) سيد مهدي در ذيحجه با جمعي از شاگردانش جهت زيارت كربلا عازم عراق مي شود و در محله اي به نا ذي الكفل (يكي از شهرهاي بين نجف و حله) با جمعي از يهوديان ساكن آنجا ملاقات مي كند، يهوديان كه مراتب فضل و دانش سيد را ملاحظه مي كنند، از او مي خواهند كه در مناظره اي با دو تن از بزرگان يهود شركت كند وي در آن مناظره شركت مي كند و به بطلان و نسخ دين يهود پرداخته اثبات مي كند كه در ميان اديان الهي تنها مسلمانان بر توحيد خداوند باقي مانده و سايرين دچار شرك شده اند. اين مناظره توسط شاگردانش «محمد سعيد دينوري قراچه داغي نجفي» و نيز «محمد جواد بن محمد حسيني بلاغي عاملي» (-1226ق.) املاء شده است. آغاز كتاب: الحمد لله رب العالمين الذي بعث محمداً سيد المرسلين خاتما لرسله اجمعين باوضح الدلائل و اقوي البراهين ... اما بعد، فمما اتفق في ايام علامة العلماء العالمين و فهامة الفضلاء المتبحرين ... السيد محمد مهدي نجل السيد المرتضي ابن السيد محمد الحسني الحسيني الطباطبائي ... و ذلك حين سفره من المشهد الغروي قاصدا الي زيارة سيد الشهداء انجام كتاب: و لم نبحث عن ما جاء به حق البحث، و نحن نتأمل في ذلك و تأتيك أخبارنا فيما يحصل لدينا مما هنالك. و علي ذلك انطوي المجلس و انقطع الكلام. و الحمد لله اهل الفضل و الإنعام، و الصلاة و السلام علي محمد سيد الانام، و علي اهل بيته الائمة البررة الكرام [مرعشي 15/63و 26/284؛ كتابخانه هاي گلپايگان 105؛ سيد محمد حسن امام جمعه 131؛ كتابخانه ملك 6/464؛ عكسي مركز احياء 2/9 و2/105؛ الذريعة 22/303؛ التراث العربي 5/231؛ دائرة المعارف بزرگ 1/340؛ چهار كتابخانه مشهد ص 413؛ مجلس شوراي ملي 11/271] شرح و حواشي: مناظرة مع علماء اليهود (ترجمه) (-)

پاسخ چهار سوال کلامي است که از مؤلف پرسيده و وي بدانها پاسخ داده است، عناوين اين سؤالها عبارتست از: 1- علت دخول ابليس در جهنم بعد از اينکه دانستيم وجود وي درحکمت ومصالح خلقت واجب است، 2- معني تفويض بگونه اي که ازجبر سر درنياوريم، 3- حقيقت بداء، 4- چگونگي درک امور قبيحه وحسنه همراه بالذت درحاليکه آنها از دوگونه واز دوسنخ متفاوتند. آغاز كتاب: « من افادات سيد الاعظم ... سئل بعض المحتاجين عن علة دخول ابليس في النار ... الجواب، اعلم ارشدک الله ان تعذيب ابليس بالنار لمخالفة امر ملک الجبار بما صدر عنه من التمرد والاستکبار ... » انجام كتاب: « ... ولم يزل الامر کذلک الي ان يستقيم الامر ويجتمع الاسباب والعلل ... ولاضير في ذلک لان الوجوب مالارده والاختيار لاينافي الاختيار بل يوکده وتحقيقه کما حقق في محله، تم »

هدف: عرفان ولایی شیعی به‌عنوان کامل‌ترین و جامع‌ترین مظهر عرفان اسلامی همیشه در ترازوی نقد دوستان و همچنین مخالفین آن بوده است و ازآن‌جهت که گاه با تصوف رسمی مماس حرکت نموده است بعضاً موردانتقاد دشمنان واقع گردیده این نوشتار سعی دارد با معرفی دو طریقه مهم عرفان ولایی شیعی، طریقه علامه بحرالعلوم و طریقه مکتب نجف، نسبت به شناساندن آموزه‌های دینی و شیعی موجود در آن‌ها قدم بردارد روش‌شناسی پژوهش:در پژوهش حاضر به‌صورت کتابخانه‌ای، از روش تطبیقی ، توصیفی و تحلیلی استفاده‌شده است. یافته‌ها: این پژوهش، با بررسی منابع در دسترس هر دو طریقه به مقایسه و بررسی وجه شباهت و تفاوت این دو مکتب از جهت سلوکی و اعتقادات و روش‌های تربیتی مورداستفاده در هرکدام از طریقه‌های مطرح پرداخته است. طریقه علامه سید مهدی بحرالعلوم، روش خالص‌سازی نفس سالک باتوجه‌به حدیث مشهور نبوی ظهور چشمه‌های حکمت از قلب انسان مخلَص بر زبان او به‌شرط رعایت اخلاص به مدت چهل روز استفاده نموده به شرح مقامات و مراتب عرفانی و همچنین شروط و ملزومات طی طریق می‌پردازد و در مقابل طریقه مکتب عرفانی نجف بر شناخت نفس متمرکز است و مستمسک آن حدیث معروف من عرف نفسه فقد عرف ربه است و با این اوصاف نسبت به ارشاد سالک به رهایی از نفس و شناختن خویشتن خویش پرداخته و این شناخت را تا رسیدن به معرفت الله ادامه می‌دهد و در این راه معتقد به برخی لوازم و شروط است که از خلال مکتوبات و منابع منسوب و متعلق به بزرگان این مکتب قابل‌استفاده است. نتیجه‌گیری: ازنظر هر دو مکتب لزوم تبعیت از شرع و وجود استاد و برخی شرایط طی طریق همچون مراقبه، محاسبه و رازداری جزو لوازم سلوک الی الله است هرچند در برخی موارد چون نفی خواطر طریقه علامه بحرالعلوم با طریقه مکتب نجف تفاوت اساسی دارد

در امامت با عنوانهاي فصل نزديک به 360 بيت. (دانش پژوه) از: احمد آغا (؟) در اين ارجوزه كه حدود پانصد و شصت بيت مي باشد، ناظم بيشتر به اثبات امامت اميرالمؤمنين (ع) پرداخته است. در فهرست كتابخانه ملي ملك اين ارجوزه به مرحوم سيد محمد مهدي بحرالعلوم (1212) نسبت داده شده است. (احمد اشكوري) آغاز كتاب: احمد من انطقني بحمده والهم الجنان شکر وفده شکراواني لي بلوغ ما وجب من شکره و الشکر للشکر سبب انجام كتاب: ختمت نظمي فيک والختام مسک ففاح المسک و السلام [فهرست كتابخانه ملي ملك 1/24؛ عكسي مركز احياء 2/152]

انسان در سیر مراحل زندگی بعد از مرگ و قبل از معاد در منزلی به نام برزخ یا عالم مثال به سر می برد همانطور که دنیا نمونه و مثالی از برزخ است، برزخ نیز نمونه و مثالی از قیامت است و به زندگی در آن حیات برزخی می گویند. حیات برزخی مورد اتفاق مذاهب اسلامی و فرقه وهابیت است با این تفاوت که وهابیون تنها این امر را در زمان سوال ملکین می دانند و اختلاف در حیات شهدا و پیامبران دارند و پیامبران و شهدا را متنعم در بهشت و کفار را معذب در جهنم بعد از سوال می دانند و ارتباطی بین اموات و احیاء در این دنیا قائل نیستند و بنابر تعابیرشان از این حیات، عقاید مسلمین در توسل و شفاعت و زیارت و امثالهم را تکفیر می کنند. علامه طباطبایی و فخر رازی معتقدند، توجه و ارتباط اموات با احیاء و عالم ماده پس از مرگ افراد از بین نمی رود و انسان در آن متنعم و یا در عذاب خواهد بود و بهشت و قیامت بعد از این عالم است. اما پیشینه موضوع به ظهور وهابیت بازمی گردد و شبهات نوینی که این فرقه ترویج می دهند وعلمای فریقین در رسالات و منابع خود و در اثبات حیات برزخی در رد دیدگاه وهابیت از آیات و روایات و دلایل عقلی و تجربی استفاده می کنند. اما هدف از این نوشتار آگاهی از افکار و نظرات مسلمین و وهابیت و نقد آرای آنها در مورد حیات برزخی است. پژوهش حاضر در صدد پاسخ به این سوال است که: نقد دیدگاه وهابیت درحیات برزخی با تاکید بر نظرعلامه طباطبایی و فخر رازی چیست؟ بنابراین در این تحقیق با کاوش در آیات و روایات، بنابر روش کتابخانه ای و تحقیقاتی از نوع توصیفی- تحلیلی، به بیان دلایل عقلی و نقلی در رفع شبهات و فتاوی وهابیت در کیفیت حیات برزخی می پردازیم.

الذريعة إلی تصانيف الشيعة اثر عالم انديشمند شيخ آقا بزرگ طهرانى است كه با هدف ثبت نام آثار مؤلفان شيعه تأليف شده است. وى بر آن بوده تا فهرستى از آثار تأليفى شيعه را در هر زمينه و از هر زبان و منطقه، اعم از خطى و چاپى ارائه دهد. او افزون بر نام كتاب و نام مؤلف، اطلاعاتى از كتاب و در مواردى از موضوع آن جمع‌آورى نموده است.شيخ آقا بزرگ در طول قريب شصت سال (از سال 1330 قمرى تا 1389) نام هر كتابى را كه در فهارس كتابخانه‌هاى شخصى و عمومى و غير آن مى‌ديده يادداشت مى‌كرده و به مرور زمان، اين اطلاعات را تكميل كرده و در الذريعة ارائه نموده است. وى ضمن معرفى كتاب، در صورتى كه اثر مزبور مخطوط بوده و خود آن را ملاحظه كرده، افزون بر ارائه نخستين عبارت كتاب، محلى كه آن نسخه را در آنجا ديده ياد كرده است، به ويژه اگر نسخه مورد نظر، در دست شخص خاصى بوده نام او را آورده است.

الذريعة إلی تصانيف الشيعة اثر عالم انديشمند شيخ آقا بزرگ طهرانى است كه با هدف ثبت نام آثار مؤلفان شيعه تأليف شده است. وى بر آن بوده تا فهرستى از آثار تأليفى شيعه را در هر زمينه و از هر زبان و منطقه، اعم از خطى و چاپى ارائه دهد. او افزون بر نام كتاب و نام مؤلف، اطلاعاتى از كتاب و در مواردى از موضوع آن جمع‌آورى نموده است.شيخ آقا بزرگ در طول قريب شصت سال (از سال 1330 قمرى تا 1389) نام هر كتابى را كه در فهارس كتابخانه‌هاى شخصى و عمومى و غير آن مى‌ديده يادداشت مى‌كرده و به مرور زمان، اين اطلاعات را تكميل كرده و در الذريعة ارائه نموده است. وى ضمن معرفى كتاب، در صورتى كه اثر مزبور مخطوط بوده و خود آن را ملاحظه كرده، افزون بر ارائه نخستين عبارت كتاب، محلى كه آن نسخه را در آنجا ديده ياد كرده است، به ويژه اگر نسخه مورد نظر، در دست شخص خاصى بوده نام او را آورده است.

کتاب مظالم حاصل سخنرانی های شهید سعیدآیت الله سید عبدالحسین دستغیب است . ایشان در این چند سخنرانی سعی کرده اند شنونده و خواننده را نخست به حقوق دیگران و به اصطلاح مظالم آشنا سازد و سپس مجری این قوانین را خود افراد بشناساند. ایشان در این کتاب ایمان هر فردی و اعتقاد به معاد و بهشت و دوزخ را عامل اساسی رعایت حقوق دیگران دانسته و از این نکته برای پیشگیری از مظالم یعنی ادا نکردن حقوق دیگران استفاده می نماید.این کتاب با الهام از فقرات نخستین دعای 38 صحیفه سجادیه الهام می گیرد.ایشان هر یک از عناوین دعای 38 ام صحیفه را مطرح کرده و به بحث درباره آن می پردازند. برخی از عناوین کتاب عبارتند از: علاقه شدید شهید دستغیب به صحیفه سجادیه علیه السلام مظالم و صراط و عقبات دیگر جلوگیری از گناه مفسد, حق واجب اولاد است ایثار حضرت زینب در کودکی رفتار والدین سرمشق بچه ها اسراف از موارد ظلم است