جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

از آثار ارزشمند شیخ عباس قمی (ره) کتاب «سفینة البحار و مدینة الحکم و الآثار مع تطبیق النصوص الواردة فیها علی بحار الانوار» است که در هشت جلد به صورت الفبایی نگاشته شده است. ایشان این کتاب را به عنوان فهرست و معجمی برای کتاب «بحار الانوار» علامه مجلسی در بیست سال نوشته است. نوشته حاضر متکفّل استخراج و تحلیل توثیقات رجالی شیخ عباس قمی (ره) در «سفینة البحار» است. این مقاله براساس منابع کتابخانه­ای و به شیوه توصیفی ـ تحلیلی نگاشته شده است. با توجه به علاقه و تخصص بالای شیخ عباس در زمینه تراجم و اعلام، مشاهده می­شود که بیشتر حجم کتاب به شرح حال بزرگان و دانشمندان اختصاص یافته و در این میان، به ملاک­های مختلف توثیق راویان در اثنای مطالب خود نیز پرداخته است، مانند: تصریح معصومین (ع)، اصحاب اجماع، ترحّم و همنشینی و وکالت معصوم (ع) و... . محدث قمی در توثیق راویان، از کتب رجال و تراجم استمداد کرده، هرچند در بیشتر موارد به آن کتب ارجاع نمی­دهد.

ترجمه ماشینی : این رساله دکتری با موضوع مناجات یا نماز اسلامی و شیعی است. تاریخ، فلسفه و محتوای اعتقادی آن را پوشش می دهد این پایان نامه به بررسی جنبه های تاریخی، اعتقادی و فلسفی مربوط به نماز شیعیان اثنی عشری می پردازد. با این کار، خطوط تاریخی وسیعی را آشکار می کند که توسعه و تکثیر متنی آن را از دوره ائمه تا زمان شیخ عباس قمی تثبیت کرده است. این تحول تاریخی مستلزم تولید ژانر مذهبی به عنوان یک سنت متنی بود که از قرن 2/8 توسعه یافت. اعتقاد بر این است که بخش‌هایی از این سنت متنی اولیه اساس مجموعه‌های عبادی بعدی مانند کتاب الدواع کلینی، کمیل الزیارات ابن قولویه و مصباج المتهدی الطوسی را تشکیل داد. این نیز نشان دهنده علاقه عمیق دانشمندانی که این مطالب را جمع آوری کرده اند و مؤمنانی که آن را انجام داده اند به مطالب مذهبی است که کپی برداری و انتقال مکرر چنین متونی در نقاط مختلف جهان اسلام گواه آن است. این متون عبادی (دعا و زیارات) همچنین مملو از نقوش فلسفی و کلامی هستند که زیربنای کارکرد آنها به عنوان ابزاری برای توسعه تقوای شیعی و هویت دینی است که بر تسلیم کامل در برابر ائمه اهل بیت (ع) متمرکز است. ). با توجه به مطالب فوق، متون، هنگام تلاوت و تصويب، مي‌توانند به‌عنوان گونه‌اي از كلام اجرايي در سنت شيعي اثني عشري توصيف شوند. این الهیات عملی است که به توسعه و تقویت هویت شیعیان اثنی عشری کمک کرد، به ویژه با توجه به موقعیت اقلیت و غالباً مخدوش اجتماعی-سیاسی آنها در مقاطع مختلف تاریخ. این پایان نامه از طریق بررسی عمیق در فرهنگ و عملکرد انتقال دقیق و منظم متون مذهبی، برای اولین بار شواهد روشنی از روشی برای حفظ ترکیبات مذهبی منسوب به ائمه ارائه می دهد. با گزیده ای از واژه ها و عبارات برگرفته از این متون، تحلیلی حساس از زیربنای الهیاتی و کیهانی آنها صورت می گیرد. امید است چنین تحلیلی زمینه را برای بررسی بیشتر این رشته که تاکنون تا حدودی مغفول مانده معارف اسلامی فراهم کند.

شرح حکم نهج البلاغه نوشته شیخ عباس قمی ، (متوفی به سال ۱۳۵۹ ه. ق) است که به زبان عربی است که شرحی است، بر حکمت‌های نهج البلاغه امیرالمومنین علیه‌السّلام . مؤلف محترم ضمن ترتیب حکمت‌های نهج البلاغه براساس حروف الفباء بر هر کدام از آن‌ها، شرحی کوتاه نگاشته است. تبیین لغات مشکل، توضیح مراد از حکمت و آوردن نمونه‌هایی از اشعار برای تبیین مفهوم حکمت از جمله کارهایی است که مؤلف محترم در این کتاب انجام داده است. وی در این کتاب حکمت‌های نهج البلاغه را به ترتیب حروف الفبا ذکر کرده و آن‌ها را به گونه‌ای موجز و مفید بیان کرده است. گه گاه نیز در ضمن شرح به مسائل مهم تاریخی، ادبی و دینی اشاراتی دارد. او در مواضع بسیار، از کتاب‌های شرح ابن ابی الحدید و ابن میثم بحرانی بهره جسته، که مصحح در جای خود به آن‌ها اشاره کرده است. روش تصحیح کتاب- آن گونه که مصحح ذکر کرده است- استخراج منقولات و مقابله آن‌ها با منابع اصلی از کتاب‌های زبان، ادبیات، تاریخ ، حدیث و دواوین شعرا است. علاوه بر این ضبط اعلام و ضبط صحیح متون لغوی و شعری و اضافه نمودن تعلیقات لازم در حواشی کتاب، از جمله کارهای دیگر مصحح است. در پایان کتاب نیز فهرست جامعی از آیات کریمه، ابیات به ترتیب قوافی، امثال فارسی، اعلام اشخاص و اماکن و منابع و مآخذ ذکر شده است.