جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

‫پژوهش حاضر به منظور بررسى نظريه وحدت موضوعى سوره‏ها و پاسخگوئى به شبهات مطرح شده در اين رابطه فراهم آمده ودر پنج فصل تنظيم شده است. در اين پژوهش پس از بيان ضرورت واهميت بررسى موضوعى سوره‏ها، معنا ومفهوم وحدت موضوعى سوره‏ها ذكر شده است. تا بطور دقيق محل بحث ونزاع مشخص گردد. آنگاه پى آمدها وفوائد بررسى موضوعى سوره‏ها قرآن در ده بند ذكر شده است. در انتهاى همين فصل گزارشى از تلاشهاى قرآن پژوهان در زمينه وحدت موضوعى سوره‏ها وارتباط آيات ارائه شده است وكليه كتب، تفاسير وپايان نامه‏هائى كه در اين زمينه نگاشته شده براى نخستين بار جمع آورى وتنظيم گشته است. بررسى ونقد دلايل موافقان ومخالفان وحدت موضوعى سوره‏ها وبررسى روشهاى كشف غرض اصلى هر سوره از ديگر مباحث اصلى اين پژوهش است. به منظور محك زدن ميزان توانائى روشهاى ذكر شده به عنوان نمونه »سوره الملك« بررسى شده است وبا طرح نظرات وديدگاههاى مفسران در رابطه با موضوع اين سوره وكيفيت استدلال بر آن چالشهاى فرآيند كشف غرض اصلى سوره نمايش داده شده است. در انتهاء گزارشى از سبكهاى نمايش وحدت موضوعى سوره ‏ها ارائه كشته است. كليه عناوين وسر فصلهاى اين پژوهش ابتكارى بوده و فاقد سابقه قبلى است.

‫يکي از مسلکهاي فقهي در ميان شيعيان، اخباريگري است. اخباريها در رابطه با تفسير قرآن، بر اساس مباني خاص خود، روش تفسيري خاصي را اتخاذ کردهاند. اين پژوهش در چهار فصل، به نقد و بررسي مباني و روش آنها پرداخته است. مکتب اخباريگري آثار مثبت و منفي فراواني داشته است. از آثار مثبت آن ميتوان به تأليف برخي جوامع روايي شيعه اشاره نمود. دانشمندان اخباري به دو گروه افراطي و معتدل تقسيم ميشوند. اخباريهاي افراطي متأثر از روايات «نهي از تفسير به رأي» و ادله ديگر، تفسير قرآن را جز با استناد به روايات جايز نميدانند. ولي اخباريان معتدل، تفسير قرآن را با رعايت اصول و قواعد تفسير مجاز ميدانند. اخباريها متواتر بودن قرآن را از مسلمات و ضروري دين ميدانند؛ به جز بعضي از اخباريها که قرآن را متواتر نميدانند. اخباريها به جز برخي از آنان، قائل به عدم تحريف قرآن هستند. عمدهترين دليل بعضي بر تحريف قرآن، برخي از روايات است که به لحاظ دلالت و سند مشکل دارند. اين روايات نقد و بررسي شده است و عدم تحريف قرآن، با عقل و نقل ثابت شده است. اعجاز قرآن نيز يکي از مسلّمات در ميان مسلمانان است که اخباريان نيز به آن باور دارند؛ گرچه در آثار آنها، مطلب زيادي در اين زمينه به چشم نميخورد. بعضي از اخباريها قائل به عدم امکان تفسير قرآن هستند. دلايل امکان فهم قرآن ارائه شده و دلايل اخباريها نقد و بررسي شده است. همچنين اخباريهاي افراطي قائل به عدم جواز تفسير قرآن هستند و براي اين مدعا دلايلي را ارائه کردهاند که دلايل جواز تفسير قرآن نيز ارائه شده و ادله قائلان به عدم جواز، نقد و بررسي شده است. از ميان روشهاي تفسيري، اخباري ها تفسير روايي را برگزيدهاند. اخباريهاي افراطي تفسير قرآن را منحصر به معصومان( ميدانند؛ ولي اخباريهاي معتدل، تفسير با عقل را بدون کمک گرفتن از معصومان(، تفسير به رأي ميدانند. اخباريها دلايلي را بر نقد تفسير اجتهادي ارائه کردهاند که در اين پژوهش نقد و بررسي شده است.