جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

‫در جنگ صفين، بسياري از اصحاب پيامبر صلي الله عليه و آله و سلم ، از اميرالمؤمنين عليه السلام حمايت کرده و تا پاي شهادت ايستادند؛ ولي برخي از صحابه از راه حق منحرف شده و وارد سپاه معاويه شدند. اين پژوهش در صدد ريشه يابي عملکرد صحابه در اين ماجراست؛ تا آينهاي براي نسل کنوني باشد. ريشههاي طرفداري صحابه از اميرالمؤمنين عليه السلام عبارتاند از: خدامحوري، استواري درحق، بصيرت و بينش، دشمن شناسي، و اطاعت و تسليم. نويسنده در بحث از اين ريشهها، به تعدادي از صحابه نيز اشاره کرده است. تعداد 2800 نفر از صحابه در جنگ صفين با علي عليه السلام همراه بودند که برخي از آنها عبارتاند از: ابو ايوب انصاري، جابربن عبدالله، حجربن عدي، سهلبن حنيف، عبداللهبن عباس، عمروبن حَمِق خزاعي و عمار. ريشههاي پيوند برخي از صحابه با معاويه عبارت است از: خيانت به بيت المال، مال پرستي، رياست طلبي، کينه جويي، خودبزرگ بيني، رنجش از اجراي حدود، ناآگاهي و بي بصيرتي، و کج فهمي در دين. در بحث از ريشههاي ياد شده نيز به برخي از صحابه منحرف اشاره شده است. برخي از ياران معاويه عبارتاند از: عمروبن عاص، عبيدالله بن عمر، بُسر بن ارطاة، مروان بن حکم، عبدالرحمان بن خالد بن وليد، وليد بن عقبه، مسلم بن عقبه، ضحاک بن قيس، شُرَحبيل بن سمط، نعمان بن بشير و عبدالله بن عمرو بن عاص. عملکرد مثبت ياران امام عليه السلام در اين ماجرا، عبارت بود از: دفاع از امام عليه السلام به عنوان وصي پيامبر صلي الله عليه و آله و سلم و محور حق، نصيحت مردم، تحريک مردم به جنگ با دشمن و حمايت از علي عليه السلام، و معرفي چهره واقعي پسر هند. لعن و دشنام دشمن و تحميل حکميت، دو عملکرد منفي آنان بود. پيامدهاي جنگ صفين عبارت بود از: خسارات جاني، پيدايش خوارج و حملات معاويه به قلمرو حکومت امام عليه السلام. اصحاب در رابطه با اين جنگ، چهار جريان را تشکيل دادند که عبارت بودند از: حاميان معاويه، جريان نفاق، وفاداران علي عليه السلام و جريان اعتزال.