جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

این پژوهش در چهار فصل گردآوری شده است. فصل اول به بررسی مفاهیم واژگان تساهل و تسامح در کتب لغوی معتبر می پردازد. فصل دوم نگاهی گذرا به مبحث تسهیل و تسامح در تصحیح جعل اماره داشته تا اثبات کند که فقهاء در برخی مسائل اصولی فقه اسلامی قائل به تسهیل و تسامح هستند. فصل سوم به بررسی شیوه پیامبران (تا قبل از حضرت محمد(ص) ) اختصاص دارد و در باب رسالت پیامبران این نتیجه حاصل شد که دعوت ایشان همواره با نرمخوئی و دلسوزی نسبت به مردم ناآگاه بوده است. اما مخالفان همواره با تهدید به زندان، سنگسار یا اخراج از دیار و تهمت و افتراء، با ایشان مقابله می کردند و خشونت را بهترین وسیله پیشبرد اهدافشان می دانستند. فصل چهارم که پیرامون اسلام وتسامح است، کلیاتی از قواعدی که در اسلام مؤید مساله تساهل و تسامح است مانند سهلة سمحه بودن آئین اسلام و انتخاب دین براساس عقل و منطق و نه اجبار بیان شده است. همچنین در این فصل آمده که مسأله توبه و شفاعت نیز از سماحت الهی سرچشمه گرفته و تقیّه، قاعده نفی حرج و تساهل و تسامح در مسائل عبادی، نمادی از تساهل و تسامح دینی است. در انتها نیز شیوه برخورد رسول خدا(ص) با اقشار مختلف مردم مورد بررسی قرار گرفته و به این نتیجه می رسد که در هر زمان و مکانی ایشان همواره با نرمخوئی، عفو، اغماض و اعراض با مردم رفتار می کردند.

فهرست مطالب پایان نامه حاضر به قرار ذیل می باشد: پیشگفتار انگیزه های مصرف : "الف) انگیزه های مثبت" " ب) انگیزه های منفی" هدایت ها و کنترل ها دستورات سلبی مصارف حرام اسراف مصرف بدون نیاز مصارف حرام دیگر مصارف مرجوح جنبه روانی زهد جنبه عملی زهد چرا انسان نمی تواند مال خود را هر طور که می خواهد مصرف کند؟ تصرف در اموال شخصی نیز محدودیت دارد محدودیت های مالکیت و تصرف "الف) محدودیت های اخلاقی" رابطه اسراف و مالکیت مصرف حدود الهی را نادیده می گیرد محدودیت در لباس ویژگیهای لباس مستقین رابطه تجمل گرایی و تهاجم فرهنگی دشمن پوشیدن لباس شهرت و لباس جنس مخالف ممنوع مراد از لباس شهرت برخی از فتاوای امام خمینی در مورد لباس محدودیت در مسکن سعه دار محدودیت استهلاک و محدودیت در خوردن و آشامیدن محدودیت در نفقه مفهوم قوام در اموال دقتی در احادیث خوردن و آشامیدن نکته ای در مصرف گوشت نکوهش گوشتخواری محدودیت در مرکب محدودیت در نکاح محدودیت کمی و کیفی در ازدواج (عقد دائم) محدودیت در ظروف محدودیت در فرش و بستر تزیین و زینت در قرآن مجید احادیث تزیین و تجمل نکاتی در مورد تزیین و تجمل بحثی در مورد استفاده از بوی خوش موارد مستثنی از اسراف روایات استفاده از بوی خوش حدود توجه به مستحبات ارضاء حس زیباگرایی آراستگی و تزیین برای همسر فتاوای امام خمینی راجع به زینت وجوب ساده زیستی رهبران جامعه اسلامی توجه به نسبیت رهبران جامعه اسلامی و نظارت بر خانواده هایشان نمونه های از ساده زیستی معصومین ساده زیستی برخی از علما و بزرگان دین معیار و ملاک هزینه ها قصه هایی دیگر از قناعت علی (ع) رابطه حریت و قناعت پیشگیری از قناعت منفی توجه به مقتضیات زمان تأمین اقتصادی و آرامش خاطر توجه به وسع و ظرفیت اشخاص مناظره امام صادق با زاهدنماها نمونه هایی از اسراف در تاریخ نگاهی به اطراف و اسراف دربار سلطنتی ایران پیش از اسلام قصد و میانه روی در قرآن مجید اقتصاد در لغت روایاتی از معصومین (ع) درباره اقتصاد احادیث حسن تقدیر از ائمه اطهار معنای حقیقی و علمی حسن تقدیر اقتصاد و میانه روی در نهج البلاغه روایاتی در مورد اقتصاد از علی (ع) از منابعی غیر از نهج البلاغه میانه روی در عبادت افراط و تفریط در نهج البلاغه پرهیز از افراط و تفریط در حب و بغض اجتناب از چپ و راست حفظ اعتدال در نماز جماعت قناعت در نهج البلاغه قناعت در کلام معصومین کفاف در نهج البلاغه روایاتی دیگر از علی (ع) در مورد کفاف و قناعت از منابع غیر نهج البلاغه کفاف در کلام سایر معصومین (ع) اسراف و تبذیر در نهج البلاغه اسراف از منابع غیر نهج البلاغه اسراف در غرر الحکم و درر الکلم اسراف و تبذیر در صحیفه سجادیه اقتصاد و کفاف در صحیفه سجادیه قناعت و حسن تقدیر در صحیفه سجادیه خطر دل بستن به مال دنیا در صحیفه سجادیه اجتناب از فقر و اتلاف نعمت ها در صحیفه سجادیه بحث تبذیر در قرآن تبذیر در غرر و درر فرق میان اسراف و تبذیر انواع اسراف حرمت اسراف براساس قاعده لاضرر آثار و نتایج اسراف راه های جلوگیری از اسراف و تبذیر معنای اسراف و حکم آن از عوائد الایام دلایل حرمت اسراف اسراف در لغت و تعیین موارد و مصادیق آن دیدگاه مفسرین درباره اسراف خلاصه معانی لغوی و اصطلاحی اسراف سه معنای اصلی برای اسراف اسراف در عرف قرآن و اخبار آیا در خیر هم اسراف هست؟ معنای "وسط" مراد از "فائده" نزد عقلا مصرف در غیر نیاز اسراف و ضرر پایان ترجمه اسراف از عوائد الایام اسراف در قرآن مجید ( 6 نسا.) 141 انعام 32 مائده 31 اعراف 12 یونس 83 یونس 33 اسراء 127 طه 9 انبیاء 67 فرقان 151 شعرا 147 آل عمران 81 اعراف 19 یس 53 زمر 28 غافر 31 دخان 34 ذاریات بررسی اجمالی اسراف در قرآن مجید خلاصه معانی گوناگون اسراف در قرآن

نویسنده در این پایان نامه آرای تفسیری سیدمرتضی در کتاب امالی را درباره سوره های آل عمران، نساء، مائده، انعام و اعراف استخراج کرده است.افزون بر اینکه با مراجعه به دیوانهای شاعران و کتابهای تفسیر چون معانی القرآن فراء، حقایق التأویل سیدرضی،تبیان طوسی، کشاف زمخشری، مجمع البیان طبرسی والمیزان طباطبایی، صاحبان اقوال و اشعار مندرج در امالی سیدمرتضی را شناسایی و یاد کرده است. در آغاز این پایان نامه شرح حال مبسوطی از سیدمرتضی بیان شده است .

این پایان نامه در پنج فصل نوشته شده و مباحث آن عبارتند از: معنای لغوی تفکر، مفهوم اصطلاح تفکر ازدیدگاه قرآن، موضوعات درخور تفکر از منظر آیات،احادیثی از فریقین درباره تفکر، معنای تعقل و عقل ازنظر دانشمندان و رابطه میان علم و عقل و جهل با تفکر.