جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

این تحقیق با هدف تفسیر سوره انسان یا دهر از دو بعد عرفانی و غیرعرفانی به انجام رسیده است. ابتدا شأن نزول آیات سوره دهر مبنی بر اینکه آن در شأن امیرالمؤمنین(ع) و اهل بیت آن حضرت(ع) نازل شده، بیان گردیده است؛ سپس به تفسیر سوره از دو جهت عرفانی و غیرعرفانی پرداخته شده است. در بخش تفسیر عرفانی بر این معنا که اهل بیت مظهر انسان کامل اند، تأکید شده است.

این پایان نامه درباره آیه نور (الله نور السموات و الارض...) از دیدگاه هاء مختلف تفسیری، عرفانی و تأویل و تطبیق آیه شریفه و مصادیق آن است و در سه فصل با این مطالب نگارش شده است: در فصل اول، با عنوان مقدمه ای بر تفسیر و تأویل آیه مبارکه نور از علم تفسیر و تأویل، و بلاغت آیه بحث شده است. فصل دوم با نام بررسی تفسیری آیه مبارکه نور به تفسیر این آیه اختصاص دارد. در فصل سوم، تحت عنوان بررسی عرفانی آیه مبارکه نور به شرح دیدگاه های عارفانی مانند سهروردی، غزالی، شاه نعمت الله ولی درباره آیه نور پرداخته شده و در ادامه تطبیقات نور بر ائمه معصومین(ع) و روایات مربوط آورده شده است.

در این پایان نامه موضوع اخلاص و ریادر چهار فصل بررسی و نوشته شده است: فصل اول، بررسی لغوی و اصطلاحی و جایگاه اخلاص و ریا در فرهنگ اسلامی؛ فصل دوم، مظاهر اخلاص: توحید نمود بارز خلوص، عبادت بستر اخلاص، رابطه اخلاص و عمل، گوهر اخلاص در معرض ابتلاء و امتحان؛ فصل سوم، عوامل و آثار اخلاص: عوامل ظهور اخلاص مانند تفکر و خودشناسی، آثار اخلاص مثل شرک زدایی و شکوفایی فطرت، جلوه های خلوص در فرایندهای سیاسی اجتماعی مانند ادای امانت الهی و پذیرش مسئولیت بر سبیل پیمان با خدا؛ فصل چهارم، ریا و ریشه ها و آثار آن در قرآن و نهج البلاغه.

اصل معراج اصطلاحی است که خصوصاً در مورد سیر ملکوتی پیامبر بزرگوار اسلام (ص) به کار می رود، ولی چون این سفر، سفری الهی بوده به دیدار آیات کبرای الهی منتهی می شود به طور عام اطلاق بر تمام اسفار روحانی می گردد. این رساله ابتدا به بررسی عروج حضرت ختمی مرتبت (ص) از دیدگاه تعدادی از تفاسیر مشهور پرداخته، سپس پاره ای احادیث در خصوص این سیر روحانی و جنبه های مختلفی از آن که در کتب حدیث آمده بیان می شود. در قسمت های بعد ابتدا تعدادی از معراج نامه های پارسی را ذکر و سپس نمونه هائی از معراجیه های ادبی پارسی و نیز ابیات پراکنده ای که در این خصوص سروده شده آورده به شرح آن پرداخته ایم. در بخش نهائی رساله که عنوان معراج عام و سلوک الی الله را دارد با الهام از کتب مختلف عرفانی و ادبی به بحث و بررسی سلوک عارفان و ارتباط آن با معراج محمدی (ص) و فیوضاتی که از آن سفر ملکوتی بر جای سلاک باریده می پردازیم. این مباحث با آیاتی از قرآن و احادیثی که مضامین عرفانی دارد و در نهایت تحلیل های شخصی نگارنده همراه می باشد.

یکی از مباحث بحث برانگیز در دیوان کبیر مولوی، وجود اشعاری به زبان ترکی و یونانی است، که در ادامه، اشعار یونانی را بررسی خواهیم کرد. در زمینه اشعار یونانی، تحقیقاتی انجام شده ، اما این پژوهش ها بسیار کمتر از تحقیق هایی است که بر ملمعات ترکی انجام گرفته است. یکی از روش هایی که محک مناسبی برای بررسی این غزل هاست، نسخه شناسی این اشعار است. در این پژوهش، پس از بررسی پیشینه تحقیق، بسامد اشعار یونانی در کل دیوان و نسخه شناسی ابیات را بیان کرده ایم و در اثنای توضیحات، در پاره ای موارد، به نقد پژوهش هایی پرداخته ایم که پیش تر در این زمینه انجام گرفته است.