جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

دعاى افتتاح در کتاب نفیس تهذیب الاحکام، تألیف شیخ طوسى نقل شده و علاّمه مجلسى صاحب مجموعه عظیم بحارالانوار نیز آن را از کتاب اقبال الأعمال تألیف سیّد بن طاووس، دانشمند بزرگوار شیعه نقل کرده است. سیّدبن طاووس در کتاب إقبال الأعمال این دعا را با ذکر سندى به محمّد بن عثمان وکیل دوّم امام نقل میکند. متن دعای افتتاح با عبارت « اللّهُمَّ إنِّى أفْتَتِحُ الثَّنَاءَ بِحَمْدِهِ » آغاز می شود. بنابراین این دعا از جانب امام زمان به ما رسیده است.

نگارنده در نوشتار حاضر با بیان این مطلب که یکی از لوازم قانون علّیّت، مفهوم سنخیّت است، اختلاف صاح بنظران در تبیین و توضیح مفهوم سنخیّت را واکاویده است. ایشان در ادامه به بررسی این مطلب پرداخته که قانون علّیّت به معنای نیازمندی معلول به علّت، به یک معنا درباره خدای متعال نیز مصداق دارد؛ زیرا همه موجودات معلول ذات اویند و مناسبت لازم میان معلول و علّت همان اراده ذات حق است و به این معنا که معلول همان وجود نازله علّت است، تنها مختصّ به فواعل طبیعی است. نگارنده در این نوشتار بیان م یدارد که اندیشه سنخیّت تنها در صورت پذیرش اصل علّیّت قابل طرح است؛ ولی قبول کردن اصل علّیّت، لزوماً به معنای پذیرش اندیشه سنخیَّت نیست. همچنین، با نفی علّیّت به معنای فلسفی آن، قطعاً مجالی برای طرح اندیشه سنخیَّت باقی نخواهد ماند.