جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

بدعت راهی اختراعی در دین است که شبیه روش شرعی است و شخص مبتدع آنرا به قصدزیاده روی در عبادت خدای سبحان انجام دهد. اسلام در امر بدعت بسیار سخت گرفته است، زیرا مبتدعدر مکان شارع قرار می گیرد و با این کارش گوئی به تصحیح اشتباه و خطای پروردگارش می پردازد.همچنین بدعت گذار دین را ناقص می داند و در پی تکمیل آن است. بدعتها گمراهی و مردود هستند،عاقبت آن آتش جهنم است و موجب تحریف در دین میشود. مساجد که در اسلام جایگاه ویژهای دارنداز گزند بدعتها مصون نماندهاند. در مساجد اهل سنت سنندج نیز بدعتهای فراوانی دیده میشود کهمیتوان آنها را در دستههائی تقسیم کرد. گاه بدعت مربوط به اذکار است؛ مانند: خواندن ذکر و قرآن ودعا با صدای بلند و به صورت جمعی، سماع )رقص(، طبل زدن و کف زدن در ذکر، استحضار جسم وروح اولیاء، تغییر و اضافه کردن به اذکار مأثور، تحریف اسماء الله. برخی از بدعتها در اذان روی می-دهند؛ مانند: اضافه کردن اذکار و اشعار به اذان واقامه، تغییر و اضافه کردن به دعای بعد از اذان، مسحتغنی و تمطیط در اذان. ،» أَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّدًا رَسُولُ اللَّه « دو چشم با انگشتان شست هنگام شنیدن قولدر نماز جماعت، جمعه و عیدین نیز بدعتهای زیادی مشاهده میشود؛ مانند: ذکر قبل از جماعت)بین اذان و اقامه( به صورت جمعی و با صدای بلند، اعتقاد به سنت بودن قیام برای جماعت هنگام بیاناز امام، » اسْتَوُوا، وَلَا تَخْتَلِفُوا « در جواب گفتهی » عَلَینَا وَعَلَیکَ الرَّحمَه « قول ،» قد قامت الصلاه « قولقبل » لا اله الا الله « به صورت جمعی قبل از بیان تکبیره الاحرام، جهر به نیت، ذکر » لا اله الا الله « ذکراز رفتن به رکوع، خواندن سورهی کهف یا سوره های دیگر با صدای بلند یا از طریق بلندگو، گفتههایموذن )مترجم( قبل و حین خطبه، سه خطبهای شدن جمعه و عیدین، نماز سنت قبل و بعد از نمازعید. گاه بدعتها مربوط به مراسم برگزار شده در مساجد هستند؛ مانند: مراسم میلاد پیامبر)صَلَّى اللهُعَلَیْهِ وَسَلَّمَ(، مراسم جشن اسراء و معراج، مراسم جشن نیمهی شعبان، مراسم تعزیه در مساجد. در ماهمبارک رمضان نیز بدعتهائی مانند: التزام به اذکار معین بین رکعات تراویح، صلوات شمارشی بر پیامبر،نیت روزهی فردا به صورت جمعی و با امر امام، و تسحیر رایج هستند. بخشی از بدعتها نیز در گروهبدعتهای عمومی یا متفرقه قرار میگیرند؛ مانند: زخرفهی مساجد، قبور در مساجد، دست کشیدن وبوسه زدن بر در و دیوار مساجد، منتسب ساختن مساجد به برخی از فرق، مشخص کردن جایی ازمسجد برای خود، ترک جمعه و جماعت به دلیل بدعت یا فسق امام، تغییر کاربری یا فروش مکان وقفیمسجد، ثبت و حک نام واقف بر در و دیوار مساجد، استخاره، غیب گوئی و فال گیری با قرآن. در کلمیتوان بیان کرد که بسیاری از موارد ادعائی، مصداق معیارهای بدعت بوده و در نتیجه بدعت محسوبمیشوند، اما برخی از این موارد مانند: قنوت در نماز صبح، تبلیغ )رساندن صدای امام به مأمومین(،قَدْ قَامَتِ « : در جواب مقیم، هنگام گفتن » أَقَامَهَا اللَّهُ وَأَدَامَهَا « احیای شب عیدین، صلاه التسبیح، قولو ... هرچند در دلایل دارای ضعف هستند برداشتی خطا از بدعت هستند و نمیتوان آنها را – - » الصَّلَاهُبدعت نامید.

چکیدهکلام نفسی مرکب از دو کلمه کلام و نفسی است. در لغت کلام به معنی سخن آمده است ونفس به معنای روح، جان، و خود هرکسی می‌باشد. در اصطلاح کلام نفسی عبارت است از معانی که در ذهن و قلب متکلم است که به وسیله زبان آن معانی را بیان می‎کند. آنچه در دل است کلام نفسی و آنچه که بیان شده کلام لفظی است. اولین کسی که کلام نفسی را مطرح کرد عبدالله بن سعید بن‏کلاب است، بعد از او ابوالحسن اشعری نظریه اورا ادامه داد و بعدا ابوبکر باقلانی و جوینی این نظریه را بسط وتوسعه دادند. تمام فرق اسلامی، متفقند که خداوند تعالی، متکلم است اما اختلافشان در معنی کلام خداست که آیا کلام‎خدا قدیم است یا حادث، با حروف وصوت تکلم می کند یا خیر؟ معتزله قرآن را مخلوق وحادث می دانند، ولی حنابله و اشاعره معتقدند که قرآن قدیم است، وجه اختلافشان این است که اشاعره حروف و اصوات را مخلوق اما معنی را قدیم می دانند، لکن حنابله حروف و اصوات را نیز، مانند معنی قدیم می‌پندارند. کلام نفسی در بسیاری از مطالب علم اصول فقه نفوذ کرده است که این مطالب مربوط به باب الفاظ در علم اصول است، مانند: امر، نهی، امربه معدوم، حکم، خبر و ... . اشعریه در موضوع صفت کلام نفسی نقش اصلی را ایفا کرده‏اند و بقیه(معتزله وحنابله) آن را منکر هستند. اشاعره بر خلاف سایر متکلین اصولی، برای هر کدام از مطالب بازتابی کلام نفسی دو تعریف ارائه داده‏اند؛ مثلا لفظ امر را یک بار به اعتبار نفسی و بار دیگر با اعتبار لفظی تعریف می‏کنند.واژگان کلیدی: کلام نفسی، کلام لفظی، اصول فقه.

لفظی که دارای چند معناست، یا مشترک است و چند معنای حقیقی دارد که لفظ به صورت بدلی بر آنها شمول دارد یا اینکه دارای معانی حقیقی و مجازی است یا اینکه چند معنای مجازی دارد که عند القرائن از آن اراده می شوند. در مورد جواز اراده معانی متعدد از این نوع از الفاظ و جواز حمل آن بر معانی متعدد آن، اصولیون به اختلاف اقول افتاده اند که مشهورترین این اقوال جواز و عدم جواز است. این اختلاف اصولی در میان فقها نیز دیده می شود و آنان نیز در مواردی چون مساله نقض وضو با هم دچار اختلاف شده اند و بدین سبب، بر این مساله آثاری فقهی مترتب شده است. جواز اراده معانی ظاهرا از نظر آنها عاری از ترتب محال است. در مورد حمل لفظ بر معانی متعدد آن، قائلان به جواز حمل نگاهی به قیاس آن بر عام و نگاهی هم به احتیاط داشته اند که به نظر نگاه احتیاطی قوی تر و راجح تر است.