جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

شیخ حر عاملی (1033- 1104 ه.ق) به عنوان یکی از بزرگان عرصه‌ی علم و فقاهت شیعه، در نسخه خطی «خلق الکافرو الغرض منه» که به زیور طبع آراسته نشده به موضوع «خلق کافر» پرداخته و تلاش نموده تا به این پرسش پاسخ دهد که چرا خداوند کافر را درحالی‌که اوصاف او در علمش معلوم بود، آفرید، مهلت داد و بر مومنین مسلط ساخت؟ این در حالی است که بعضی از معارف قرآن و حدیث مانند خلق از طینت خاص، قضا و قدر، مشیت و اراده‌ی الهی نیز به موضوع دامن زده و اعتقاد به جبر را تقویت می‌کند. بر این اساس نسخه خطی به هدف احیاء، استخراج و بررسی راه‌کار مولف، با مقابله پنج نسخه خطی به‌جامانده، بر مبنای مطالعه و دسته‌بندی مطالب آن، تحقیق، تصحیح و ترجمه شده است. در این تحقیق، با دقت در شیوه‌ی بیان مطالب و نظام بندی فصول رساله که به ارائه توأمان ادله نقلی و عقلی اهتمام نموده، معلوم شد مولف علاوه بر ارائه نظر خود، خواهان ارائه نظری مقبول در مقابل اختلاف دیدگاه‌ها می‌باشد. مولف در این راه با دو مشکل جدی: اختلاف در حجیت روایات اعتقادی و عدم تفاهم در تعریف و کارکرد عقل مواجه بوده است. این امر منجر می‌شود، وی برای رسیدن به هدف، ضمن رعایت مبانی علمی خود، رأی سایرین را نیز مورد توجه قرار دهد. در نتیجه مولف با استناد به قدر مشترک مقبول ادله نقلی و استفاده از «تواتر معنوی»، و قدر مشترک ادله عقلی و استفاده از محسوسات و بدیهیات که مورد قبول وجدان و فطرت است، به دنبال ارائه‌ی نظریه با حداقل اشکال به منظور قانع نمودن، ساکت کردن و یا به شک انداختن مخاطب می‌باشد. وی در این راه، مراحل سه‌گانه:1- اثبات نظر خود(امر بین الامرین) از راه رد نظریه رقیب(جبر و تفویض) 2- تعریف نظریه بر اساس معارف حدیثی 3- ارائه راه حل در موارد سکوت معارف حدیثی را طی نموده است. تعریف و پاسخ ارائه‌شده در این راه حل، امری حداقلی است که به دنبال حفظ ایمان و ایجاد پاسخ اقناعی در مواجه با شبهات می‌باشد. این راه حل، راه‌حلی عقلی در ارائه تعریف در مسائل مشکل اعتقادی است که بیان می‌کند در مواردی که امکان ارائه کامل تعریف و پاسخ بر اساس ادله نقلی وجود ندارد، عقلا چه باید کرد.

هدف پژوهش ترجمه و تحقیق کتاب شهادات از مستند الشیعه فی احکام الشریعة ملا احمد نراقی تطبیق با فتاوای امام خمینی و آیة الله خویی می باشد . فصول این تحقیق شامل تعریف لفوی شهادات شرایط شاهد و صفاتی که در قبول شهادات معتبر است بلوغ ، عقل ، اسلام ایمان عدالت و توضیح و ترجمه متن کتاب در خصوص موارد فوق است . نتایج به دست آمده از این مطالعه نشان داد که ارتباط معنی داری بین فتاوای امام خمینی و کااب شهادات ملا احمد نراقی وجود دارد .

نیمه اول کتاب علوم القرآن شامل مباحث ذیل است: قرآن و نامهای آن، علوم قرآنی و تاریخ آن،کیفیت و تاریخ جمع آوری قرآن کریم، و طرح شبهات مربوط و پاسخ به آنها، تحریف ناپذیری قرآن و طرح شبهات مربوط به تحریف قرآن و پاسخ به آنها، نزول قرآن و کیفیت آن، اسباب النزول، مکی و مدنی و تعریف آنها و تفاوتهای سوره های مکی و مدنی و روش شناخت آیات و سوره های مکی و مدنی، شبهات واشکالات مربوط و پاسخ به آنها، تفسیر و مفسران وشرایط مفسر و تأویل، تاریخ تفسیر و تحلیل آن از عصرحیات پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله تا پایان عصر صحابه و تابعین،نقد تفسیر صحابه و تابعین، محکم و متشابه ودیدگاههای مختلف درباره آن. در این پایان نامه مباحث مذکور به فارسی ترجمه شده و با کتابهای الاتقان سیوطی و البرهان زرکشی و البیان خویی و المیزان طباطبائی تطبیق گردیده و نیز به منابع دیگری چون التمهید فی علوم القرآن و تفسیر الصافی و مجمع البیان وجز اینها مراجعه شده و توضیحات لازم آمده است.

مباحث مطرح شده در رساله حاضر به شرح ذیل است: معرفی اجمالی کتاب علوم القرآن قرآن و نامهای آن ضرورت تدبر و تامل در قرآن کریم تاریخ علوم قرآنی ثبوت متن قرآن کریم تدوین قرآن وتاریخ آن نزول قرآن کریم و اسباب آن معانی مکی و مدنی و روش شناخت آنها شبهات مطرح شده درباره مکی و مدنی تفاوتهای حقیقی مکی و مدنی تفسیر و مفسران، مفسر و شرایط آن تفسیر در عصر پیدایش، پیامبر اکرم، دوران صحابه وتابعین نقد تفسیر در عصر صحابه وتابعین محکم ومتشابه و معنای آن محکم و متشابه در قرآن مهم ترین دیدگاهها درباره محکم و متشابه

مباحث مطرح شده در رساله حاضر عبارتند از: معنای لغوی و اصطلاحی تحریف قرآن و کلمه تحریف پندار نسخ تلاوت مساله فراموش کردن قرآن خلاصه ای از دلائل ما بر رد شبهه تحریف بدیهی بودن از نظر عقل ضرورت تواتر قرآن مساله اعجاز قرآن آیه حفظ نفی باطل از قرآن عرضه کردن رویات بر کتاب خدا بیانات اهل بیت راجع به قرآن بیانات بزرگان و دانشمندان شیعه در ارتباط با قرآن .

نوشتار حاضر، ترجمه کتاب شیعه شناسی تألیف علی ربانی گلپایگانی به زبان اردو است، که ضمن بررسی تاریخچه پیدایی شیعه، به مهم‌ترین عقاید شیعیان در زمینه مباحثی همچون: توحید، نبوّت، امامت، معاد و عدل و مسایلی مانند اعتقاد به شفاعت، توسل و زیارت قبور اهل بیت( اشاره کرده و برخی شبهه‌های وارد شده از مخالفان شیعه نسبت به خاستگاه و اعتقادات کلامی و فقهی آنان را بررسیده و با ادله عقلی و نقلی به آن‌ها پاسخ می‌دهد. نویسنده ابتدا به تبیین تاریخ شیعه و پیدایی شیعیان از صدر اسلام و زمان پیامبر اسلام( و دوران خلفا پرداخته و فراز و نشیب‌های آنان در این ادوار را بیان می‌کند. آن‌گاه اوضاع شیعیان در دوران بنی‌امیه، آزار آنان توسط حاکمان اموی، واقعه کربلا و وضعیت شیعه در زمان عباسیان تا دوران غیبت صغرا بررسی می‌شود. نگارنده در بخش دوم کتاب مذکور به مهم‌ترین عقاید شیعیان در باب توحید، نبوّت، امامت، عدل، معاد پرداخته و مبانی و استدلال‌های عقلی و نقلی شیعه در مورد اثبات این عقاید را مطرح می‌کند؛ مسائلی مانند حسن و قبح عقلی، جبر و اختیار، اثبات عصمت برای پیامبران و ائمه( اثبات ضرورت امامت و وجود امام، دلیل‌های نصب الهی امام، ادله اثبات امامت امام علی( از قرآن و روایات مشهور نبوی، اثبات نصوص قطعی برای نصب امامت سایر امامان، اثبات مسأله مهدویت و رجعت، ابعاد مختلف معاد و قیامت، حالات مردم در عالم قبر و برزخ، ویژگی‌ها و قوانین برزخی، قیامت و مبحث شفاعت، اعتقاد به شفاعت ائمه( و پیامبر(، تقیه و مبانی آن نزد شیعه، اثبات مشروعیت زیارت قبور اهل بیت و توسل به آنان نزد شیعه و جواز متعه در فقه شیعه همراه با ادله فقهی و عقلی آن‌ها و... نویسنده در پایان، ادعاهایی همچون: شرک بودن اعتقاد به شفاعت، زیارت و توسل و بدعت خواندن بعضی دیدگاه‌های فقهی شیعه، مانند تقیه و متعه و... از سوی مخالفان را نیز نقل و ارزیابی کرده است.