جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

‫اين پژوهش، در سه فصل شبهه‌هايي که تئودور نولدکه، مستشرق آلماني درمورد قرآن کريم و نحوه نزول و جمع آن در کتاب خويش تحت عنوان "تاريخ قرآن" ارائه کرده است، نقد و ارزيابي شده و تلاش‌هايي که وي و برخي ديگر از مستشرقين، در بي‌محتوا جلوه دادن قرآن صورت داده و نقدهايي که در زمينه وحي و نزول قرآن به صورت مخفي و آشکار انجام داده‌اند؛ تجزيه و تحليل شده است. در فصل اول، پس از شناسايي نوع موضع‌گيري تئودور نولدکه در مورد قرآن و آموزه‌هاي قرآني؛ حرکت صورت گرفته در مورد مطالعه قرآن از سوي مستشرقان و اهداف پيدا و پنهان آنان در اين زمينه مطرح گرديده است. در ادامه، پس از بحث و بررسي روش‌هاي مستشرقين در مطالعه قرآن؛ تاريخ و ترجمه‌هاي صورت گرفته از قرآن به زبان‌هاي مختلف اروپايي معرفي شده است. معرفي تئودور نولدکه و افکار او، طرح ديدگاه‌هاي دانشمندان مسلمان در مورد شخصيت علمي وي و آثار او در زمينه‌هاي تاريخ اسلام و قرآن مطالب پاياني فصل اول مي‌باشد. در فصل دوم، پس از اشاره به ديدگاه‌هاي نولدکه در مورد وحي و ماهيت آن، به مفهوم لغوي و اصطلاحي وحي، فرق وحي نبوي با غير آن، ضرورت وحي و ماهيت آن و مفهوم وحي نزد دانشمندان غرب پرداخته شده است. ديدگاه نولدکه در مورد نبوت حضرت محمد( و اعجاز قرآن، بشارت کتاب‌هاي مقدس در مورد نبوت حضرت محمد( و تأثير انديشه‌هاي پيامبر اسلام در قرآن از منظر وي و نقد آنان مباحث پاياني فصل دوم را تشکيل داده است. در فصل سوم، ابتدا ديدگاه‌هاي نولدکه در مورد ترتيب زماني نزول قرآن در مکه و مدينه و کيفيت جمع‌آوري آن مطرح و نقد گرديده و سپس آراي ساير مستشرقان، در زمينه تاريخ نزول قرآن، ترتيب قرآن فعلي، ويژگي‌هاي سوره‌هاي قرآن، روش نولدکه در بيان ترتيب نزول قرآن، مصحف امام علي( و وحدت مصاحف، بحث و نقد شده است.

خبر، اطلاعاتِ در فرایند تولید، توزیع و مصرف است و مدیریت اطلاعات یعنی مدیریت این فرایند. دانش فقه به عنوان مجموعه دانشی بيان کننده بايدها و نبايدها، ارائه دهندۀ الگوي مديريت اطلاعات است. مدیریت فقه‌بنیان فرایند خبر و خبررسانی یا همان مدیریت اطلاعات از جايگاه کاربردی بسیار تأثیرگذاری در اقتدار ملي و ديني برخوردار است زیرا امروزه عرصه‌های مختلف زیست انسان پیوند ناگسستنی‌ای با اطلاعات دارد. همچنین مدیریت راهبردی فرهنگی در دوره معاصر اسلامی ـ ایرانی همواره نیازمند تولید دانش در این حوزه است. این پژوهش با عنوان «بررسی فقهی ـ حقوقی خبر و خبررسانی» در پی آن است که با رویکردی معرفت‌شناختی، دانش این حوزه را بررسی کند. بنابراین پژوهش تلاش می‌کند به پاسخ سوالات مربوط به ساختار دانشی این حوزه با اصطلاح معادل «دانش فقه رسانه» دست یابد و مجموعه حقوق و احکام فقهي نظام مديريت اطلاعات از جمله احکام فقهی محتوا، منبع، مخاطب و ویژگی‌های شاغلان خبر را در حد توان ارائه دهد. این فرایند مبتنی بر مباني نظري این حوزه از جمله فلسفه ديني، هستي‌شناسي و انسان‌شناسي و برخی از اصول اخلاقی حوزه خبر و خبررسانی صورت گرفته است. علاوه‌براین برای دست‌یابی به اصول مدیریت فقه‌بنیان این حوزه که مبتنی بر احکام مستنبطه صورت می‌گیرد اجمالاً به بررسی معیارهای ارزش خبر، شگردهای خبری و مدیریت رسانه پرداخته و مواد قانونی متناسب با موضوعات مطرح را مشخص نموده. این پژوهش با روش کتابخانه‌ای ـ توصیفی انجام گرفته است. نتایج عبارتند از اینکه مبانی نظری ـ ارزشی، الگوی بنیادین استنباط فقهی هستند که استنباط، مستقل از این مبانی رخ نمی-دهد.سامانۀ احکام رسانه مجموعۀ بایدها و نبایدهای فقهی ـ حقوقیِ مدیریت اطلاعات است. احکام فقهیِ مرسوم متناسب موضوع، در این سامانه قرار می‌گیرد. سطوح کاربردی و مدیریتی احکام فقهی ـ حقوقی رسانه به مثابۀ عرصۀ جریان احکام فقهی ـ حقوقی در متن وضعیت‌های عینی، فردی و اجتماعی است.

‫در اين پايان نامه حقوق اجتماعي زن مسلمان و نقش او در تکوين جامعه اسلامي و حيات بشر بررسي شده و مسأله تساوي حقوق زن و مرد، کرامت انساني زن، آزادي زن، عدالت در مورد زن با توجه به قوانين اسلامي مربوط به وي و ضرورت رعايت عفت و حجاب توسط زن به ويژه در زمان حضور در جامعه، مورد تأکيد قرار گرفته است. نويسنده در سه فصل ابعاد اجتماعي زن به ويژه در مسأله ازدواج و طلاق و فعاليت‌هاي اجتماعي و حقوق اجتماعي وي را بررسي نموده است. مؤلف در مقدمه در باره اهميت مقام و منزلت زن در دين اسلام بحث کرده و اوضاع بد فردي و اجتماعي زن در زمان جاهليت را تبيين نموده است. او در فصل اول، نقش زن در تأسيس اجتماع و شکل‌گيري جوامع بشري را بررسي کرده و رابطه بين خانواده و اجتماع، خانواده و حقوق اجتماعي زن، شکل‌گيري جامعه اسلامي و نقش زن در آن به وسيله ازدواج، مراحل شکل‌گيري و تکوين جامعه اسلامي با ازدواج و نقش محوري زن در اين زمينه را بيان نموده است. در همين زمينه نويسنده به حقوق زن در ازدواج اشاره کرده و احکام و ضوابط شرعي در ازدواج مانند احکام محرم و نامحرم، احکام عقد دائم و موقت و اهميت ازدواج در جامعه اسلامي را بيان نموده و نقش ازدواج را در پويايي جامعه اسلامي تبيين کرده است. در فصل دوم، نويسنده حقوق زن و واجبات مالي او در امر ازدواج و طلاق، حقوق زن در مهريه، حق مباشرت، نفقه، تعددّ زوجات، اقسام طلاق و احکام و شرايط طلاق را بيان نموده است. آن گاه به وظايف اجتماعي زن مانند رعايت حجاب و برخي از شبهات مانند قيموميت مرد بر زن، اطاعت کردن زن از مرد و ساير حقوق مدني زنان در جامعه اسلامي به ويژه مساوات زن و مرد در برخورداري از حقوق اجتماعي و آثار و پيامدهاي مثبت رعايت حقوق زنان و اداي واجبات مالي در جامعه اسلامي و اهميت دادن به زن و مشارکت دادن او در مسائل اجتماعي و سياسي را بررسي و تبيين کرده است.

---

‫در اين پاياننامه بيش از 25 هزار بيت از اشعار خاقانى و حديثها و آيههايى كه اين اشعار از آنها اثر پذيرفتهاند بررسى شده است. مراد از لفظ حديث در عنوان پاياننامه به مفهوم عام است كه شامل حديث، سنت، اثر، روايت و خبر است و حديثهاى موقوف، مرفوع، مقطوع را دربرمىگيرد. جلوههاى استخراج شده، به بيش از پانصد و اندى حديث است. لفظ قران در عنوان پاياننامه علاوه بر متن آيهها، مضامين تفاسير را نيز شامل مىشود كه در شعر خاقانى به بيش از هزار مورد از آنها اشاره دارد.

---

چکیدهپژوهش حاضر تحت عنوان بررسی کارکردهای اجتماعی خانواده از منظر اسلام و غرب گردآوری شده است. روش کار در این پایان‌نامه بصورت توصیفی- تحلیلی می‌باشد و تلاش شده تا با استفاده از نظریه‌های اندیشمندان مسلمان و غربیموضوع مورد نظر تحلیل و بررسی شود، در بخش چارچوب نظری برای تبیین فرضیات مطرح شده از نظریات اندیشمندان مسلمانی و غربی چون ابن سینا، غزالی ، علامه طباطبایی، شهید مطهری، دورکیم، مورگان، استراوس و... استفاده شده است. روش گردآوری منابع نیز به صورت کتابخانه‌ای است. این پژوهش شامل یک سوال اصلی و سه سوال فرعی می‌باشد. در تمام بخش های این تحقیق تلاش شده است تابواسطه کارکردهایی مانند تولید نسل، حمایت و مراقبت، جامعه پذیری، آرامش روانی و تنظیم رفتار جنسی جایگاه و منزلت خانواده در اسلام و غرب مورد تبیین قرار گیرد. که در نهایت با مقایسه هر دو دیدگاه شاهد تفاوت بین رویکرد انتقادی و افراطی حاکم بر جوامع غربی و رویکرد اسلامی هستیم که از جمله می‌توان به تعارض این دو دیدگاه در زمینه های مشروعیت بخشی به فرزندان ،گسترش فرهنگ دینی، جلوگیری از انحرافات اجتماعی و ...اشاره کرد. و این امر از مواضع ارزشی متضاد دو دیدگاه نشات می گیرد. و در پایان کار نیز به ارائه راهکار پرداختهایم.کلید واژه ها: خانواده،کارکردهای اجتماعی، اسلام، غرب

‫پژوهش حاضر، از منظري قرآني، روايي و روان‌شناختي به تبيين نيازهاي آدمي و نقش تربيت صحيح اسلامي در برآورده کردن نيازهاي معنوي او مي‌پردازد و با توجه به فطري بودن اخلاق و خداشناسي، نيازهاي فطري انسان براي نيل به کمال نفساني را بر اساس آموزه‌هاي اسلامي تشريح مي‌کند. نويسنده در سه فصل، نوشتار خويش را سامان مي‌دهد. در فصل اول مباحثي مقدماتي در زمينه طبيعت بشر، تعريف تربيت از نظر لغت و اصطلاح، تعريف روان‌شناسي، مفهوم لغوي و اصطلاحي فطرت و امور فطري و معناي نياز (حاجت) مطرح گرديده است. فصل دوم به نيازهاي انسان اختصاص دارد. نگارنده ضمن بيان اقسام نيازهاي آدمي از ديدگاه شهيد مطهري و مصباح يزدي، به نياز ما در شناخت نفس و نيازهاي نفساني و نيز منظر هرم مازلو (روان‌شناس غربي) در ترسيم انواع نيازهاي مادي و رواني بشر پرداخته و تفاوت بين احتياج‌هاي حقيقي و کاذب انسان را بيان مي‌کند. وي در همين زمينه به تبيين نياز هاي فيريولوژيک، نيازهاي حياتي (مادي)، نياز به جنس مخالف، لباس و نيازهاي اجتماعي مانند نياز به قانون، نظم، امنيت و آزادي، نيازهاي معنوي همچون: نياز به کمال، حب بقا و خلود (جاودانگي)، عشق و محبت، عبادت، علم و کشف حقيقت پرداخته است. او در فصل سوم از تحقيق حاضر با اشاره به برخورد دين اسلام با انواع نيازهاي بشري و پوشش دادن صحيح آن‌ها، ابتدا قواعد کلي مربوط به احتياج هاي آدمي و نقش جامعه در تأمين اين حاجت‌ها را بيان کرده، آن‌گاه تعاليم اسلام در مورد اشباع نيازهاي مختلف انسان اعم از حياتي و مادي، مانند نياز به غذا، اميال جنسي، پوشاک، منزل، جمال، زينت، مال و نيازهاي اجتماعي همچون: نياز به نظم و امنيت و نيازهاي معنوي، مثل نياز وي به کمال نفساني، عشق و محبت، عبادت و... نحوه برآورده شدن حاجات مزبور و نقش اين مسأله در تربيت صحيح انسان‌ها را بررسيده و آموزه‌هاي تربيتي و اخلاقي اسلام در اين موضوع را تبيين مي‌سازد.

‫اين نوشتار از منظري فقهي و حقوقي به تحليل مباني مربوط به مالکيت معنوي، مصاديق جديد، ماهيت و احکام آن مي‌پردازد. نويسنده براي مالکيت معنوي به مثابه مالکيت مادّي در فقه و حقوق اسلامي، اعتبار ملکيت قائل شده و حق انتفاع و حق مخصوص بودن آن و ساير اعتباراتي را که براي اموال و املاک در فقه و حقوق اسلامي وجود دارد، براي مالکيت معنوي نيز همچون تأليف کتاب و ساير آثار علمي يک عالم و... را بررسي مي‌کند. پژوهش حاضر در چهار فصل تنظيم شده است. نگارنده در فصل اول کلياتي از تاريخچه مالکيت معنوي و تعاريف واژگان مرتبط با آن، مثلِ حق، مالکيت، فقه، حقوق، مطالبه، مصونيت، اقسام ملکيت و انواع حق را ارائه مي‌دهد. در فصل دوم مصاديق، ماهيت و احکام مالکيت معنوي را بررسيده و حق کپي‌برداري از آثار علمي (کپي رايت)، حق اختراع و ابداعات علمي و نوع مالکيت صاحب اثر در اين موارد و نيز حقوقي را که صاحب اثر در زمينه آثار علمي خود دارا مي‌شود، از لحاظ فقهي و حقوقي تبيين مي‌سازد. در فصل سوم مباني حقوقي مالکيت فردي و ديدگاه برخي حقوقدانان و انديش‌مندان درباره شرايط ايجاد ملکيت در مالکيت معنوي، امور محدود کننده مالکيت، ويژگي‌هاي حقوق معنوي و طبيعي و برخي اصول اخلاقي مربوط به آن را مي‌خوانيم. در فصل چهارم مباني فقهي مالکيت معنوي و قواعد فقهي متناسب با آن، مصداق بودن مالکيت معنوي و ادلّه مشروعيت آن در فقه اسلامي تبيين گرديده است. از منظر نويسنده، پذيرش و اعتبار مالکيت معنوي، هيچ اِشکال فقهي ندارد و دليل هايي همچون: دليل عقل مستقل، قاعده حفظ نظام و تحول در مفهوم مالکيت، براي مشروعيت آن کافي است؛ از اين رو تمام احکام مربوط به ملکيت بر آن صدق مي‌کند.

اثر پیش رو پایان نامه ای است که تلاش می کند با نگاهی تلفیقی بر خاسته از سنت تاریخی معماری ایرانی و با رویکردی مدرن به ارائه الگوهایی در همین راستا بپردازد. آن چه در این پایان نامه ارائه می شود طرحی برای موزه و پژوهشکده اسلام شناسی با رویکرد معماری ایرانی است. بنایی جدید که شامل یک پژوهشکده اسلام شناسی و بخش های فرهنگی و اداری مرتبط به آن در کنار یک موزه هست. موزه در این بنا شامل مجموعه ای است که مخاطب را به تماشای سیر تاریخی معماری در ایران از دوران باستان تا دوران معاصر فرامی خواند و نمونه هایی از این معماری ها را برای مخاطب به عرضه می گذارد.طراحی و پلان های ارائه شده در این پایان نامه می کوشد تا در قسمت های مختلف خود برای مخاطب تداعی بخش سنت معماری ایرانی در کنار شیوه های مدرن باشد. در حقیقت طراح بر آن است که درهم آمیختگی میان سنت و تجدد را در طراحی خود به صورت جدیدی به سامان برساند و طرحی نو در آن دراندازد.