جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

هدف پژوهش : بررسی اصول جنگ در قرآن و حدیث است. روش نمونه گیری : دسته بندی آیات قرآنی در خصوص جنگ و جهاد بر اساس اصول جنگ و تحلیل و بررسی اصول جنگ در دو غزوه بزرگ پیامبر گرامی اسلام ( بدر واحد ) و بررسی اصول جنگ از دیدگاه حضرت علی ( ع ) در نهج البلاغه. روش پژوهش : استفاده از روش کتابخانه ای. ابزار اندازه گیری : الف - کتب تفسیری اهل سنت و شیعه ب- کتب روائی اهل سنت و شیعه ج- کتب تاریخی در مورد جنگهای پیامبر ( سیر نویسان ) د- نهج البلاغه طرح پژوهش : بحث و بررسی پیرامون اصول جنگ در چهار فصل به روش تحقیقی با مراجعه به متون اصلی٬ قرآن و حدیث. نتیجه کلی : اسلام به عنوان کاملترین آئین الهی و قرآن به عنوان معجزه جاوید وام العلوم در مورد جنگ و جهاد که یکی از مهمترین مسائل جامعه اسلامی و یکی از فروع دین می باشد دیدگاههای خود را به طور روشن اظهار داشته و اصول مربوط به جنگ را نیز بیان نمودده است و پیامبر گرامی اسلام به عنوان اشرف مخلوقات و کاملترین انسانها از هر حیث بلاشک می تواند بهترین الگو از نظر فرماندهی نظامی برای دکترین نظامی دنیا باشد.

این رساله در صدد است تا نشان دهد که چگونه اخلاق اسلامی می تواند بر اساس اصولی بنیادین که در نهاد دستگاه فلسفی-عرفانی ارزشهای اسلامی نهفته است با مقتضیات عالم جدید مطابق باشد و احیانا برخی نارساییهای ارزشی و اخلاقی دوران مدرن را تدارک کند . بدین منظور ناگزیر نخست باید به استخراج بنیادی ترین این اصول مبادرت کرد و از آنجا که منطقا می توان نقطه عزیمت های مختلفی برای استخراج این اصول در اندیشه و عرفان اسلامی اتخاذ کرد به نحو روشی نخست پیش فرضها و اصول عام این اندیشه و عرفان را مسلم فرض می کنیم و ثانیا برای نیل به مقصود و تفسیر مطلوب خود الگوی فلسفی عام فلسفه های مدرن را بر می گزینیم و اصول بنیادینی را که این الگو فرا نهاده مسلم می گیریم و آنگاه به بازسازی مورد نظر مبادرت می کنیم. بنابراین می پرسیم : مقوّم اخلاقیت برای انسان چیست؟ با توجه به رابطة تکلیف با آزادی، آیا آزادی انسان، به آزادی در علم و آگاهی نیست و معنای آزادی اندیشه این نیست که انسان جهان را آنطور که خود می فهمد و تجربه می کند، بیاراید. پس معنای انسانیت، نفوذ همین اندیشه انسان در زندگی است و نفی سلطة امور بیرونی. آیا اخلاق اسلامی این تجربه انسانی را در علم و نظام بخشی جهان تبیین می نماید؟ پس انسانیت یعنی توجه به «مرتبه و استعداد» انسان که حاوی نگاه طمعناک او به هستی است. «استعدادی» که جهان را به رنگ مدرَکاتش درآورده و برگزیده هایش را به رنگ فهمش درآمیخته است، مسئولیت را تحمل رنجی قرار داده برای عملی کردن درست ها و بایسته های انسان. درجه آزادی فرد به همین مسئولیت پذیری اوست و فردیت هر انسان به میزان قبول مسئولیت او شکل می گیرد و از دیگران تمایز می پذیرد. مفروض این گفته ها، اصولِ انسانیت، عقلانیت، آزادی و فردیت اند. آیا می توانیم با تحلیل مباحث هستی شناسی و معرفت شناسی فلسفه اسلامی، اصول فوق را بازخوانی کنیم؟ و شرایط پیشین تحقق اخلاق را دریابیم؟ این نوشتار نگاهی است از نوع معرفت درجه دوم، بی آنکه به صحت و سقم مدعیات درجه اول فلسفه اسلامی بپردازد. مبانی آن مدعیات را جستجو می کند. در این بررسی، عمق و معنای اصول مذکور را در فلسفه اسلامی نشان داده ایم و توان این فلسفه برای ورود به گفتمان جهانی اندیشه را آشکار کرده ایم. در این معنا، اخلاق برای آن ممکن است و اندیشه حکماء که در پیوند با عرفان نظری است و ادبیات فارسی در کنار کتب رسمی فلسفه به حکایت نغز آن پیوسته است، به قوت حکایت از این امکان می کنند

دیوید هیوم فیلسوفی است متمایل به تجربه گرایی، شیفته روش و نتایج علم نیوتنی، مشتاق ابداع روشی نظیر روش علوم تجربی در قلمرو علوم انسانی، علاقمند به چالش در برابر دین، آگاه به تنگناهای تجربه باوری، و خواهان کمّی سازی و دقت ریاضی در استدلال های مربوط به عقاید دینی. فلسفه هیوم به شدت تفسیرپذیر است، چندان که گروهی او را شکاک و دسته ای او را طبیعت گرای بر کنار از شکاکیت می شمارند. از نظر او مطالعه درباره عقاید دینی باید از روشی تبعیت کند که یگانه راه تحقیق درباره امور واقع است. این روش استنتاج علّی نام دارد. اتخاذ این روش، امکان تبیین علّی واقعیات جهان و پیش بینی آنها را فراهم می کند. از نظر او با استفاده از این روش می توان به داوریهایی درباره جهان و عقاید دینی رسید که به اندازه کافی دقیق و قابل توافقند، به طوری که می توان اعتبار نتایج این استدلال ها را به وسیله محاسبات عددیِ معمول در حساب احتمالات معین ساخت. در عین حال دغدغه او در خصوص توجیه قضایای علمی و عقیدتی او را به پذیرش عقایدی می کشاند که توجیه ناپذیرند. این عقاید در سرنوشت آدمی جای دارند و باور به آنها دلیلی ندارد تا آن دلیل را بتوان نقادی کرد. طبیعت گرایی هیوم به ویژه در رساله درباره طبیعت آدمی و گفتگوهایی درباره دین طبیعی در کنار دلبستگی او به تجربه باوری به شکاکیت معتدل انجامیده است که چیزی جز تفطن به تنگناهای تجربه باوری در کنار تمایل به کمّی سازی لایه های روئین معرفت و عرضه دقیق آنها نیست. شکاکیت معتدل او در مطالعه عقاید دینی از اعتدال خارج شده، و تسامحاتی را که در عرصه های دیگر صورت می دهد ترک گفته و در بررسی باورهای دینی جانبدارانه بحث می کند. هیوم با نقد برهان نظم و ادّله اعتبار اخبار معجزات به کمک روش استنتاج علّی، گمان می کند ادله دین باوری را ابطال کرده است.

هدف از این پژوهش بیان موضوع ابتلاآ و آزمایش از منظر نهج البلاغه ، همچنین بررسی و تبیین ارتباط بین خطبه ها، نامه ها و حکمت های نهج البلاغه پیرامون این موضوع بیان تاثیر تربیتی و روحی ابتلاآ در زندگی انسان است روش نمونه گیری : در تهیه و تدوین این رساله از آیات قرآن و تفاسیر معتبر و همچنین نهج البلاغه ، و بیانات و سخنان گهربار ائمه معصومین (علیهم السلام ) که در منابع معتبر موجود است استفاده گردیده است روش پژوهش : موضوع مورد تحقیق به روش کتابخانه ای تهیه و تدوین شدهاست . جمع آوری مطالب با مطالعه کتب و منابع مربوطه و نرم افزارهای موجود و فیش برداری از تفاسیر معتبر و کتب حدیثی ، صورت پذیرفته است طرح پژوهش : ابتدا کلیات بصورت تعاریف لغوی و اصطلاحی و سپس موضوع کلی آزمایش و ابتلاآ، انواع آزمایش ، زمینه های آزمایش و ابتلاآ، فلسفه آزمایش و ابتلاآ و در نهایت ره آوردها و نتایج آزمایش و ابتلاآ مورد تحقیق و بررسی واقع شده است نتیجه کلی : آزمایش و ابتلاآ در تمامی وجوه زندگی انسان جلوه و نمود دارد. چه امور سیئه و چه امور حسنه ، لذا بر عهده انسان است که در تمامی امور صبر را پیشه خود سازد و شکر نعمتهای الهی را بجا آورد

این پایان نامه در سه بخش به شرح زیر است : بخش اول : اعتباریات از دیدگاه علامه طباطبائی ( ره ) که تفصیل بیشتری از باقی بخشها دارد. مقصود از اعتباریات در این مقاله اعطا حد شی به شی دیگر در خیال و تصور است . بخش دوم : افعال گفتاری از نظر جان سرل مطرح شده است و مقصود از افعال گفتاری افعالی است که بوسیله گفتار انجام می شود مثل تعهد دادن، قول دادن و امثال آن که در فقه اسلامی بعضا به نام عقود و ایقاعات نام گرفته است . انواع افعال گفتاری و پیشینه آن که به ویتگنشتاین می رسد، و همچنین قوانین و قراردادها مورد بحث قرار گرفته است و بالاخره بحث حقایق طبیعی حقایق موجود در عالم هستی است و حقایق نهادی یعنی حقایقی که نهاد اجتماع آن را ایجاد و اعتبار می کند از نظر جان سرل مورد بحث و بررسی قرار گرفته است . در بخش سوم نیز تطبیق اعتباریات از دیدگاه علامه و افعال گفتاری جان سرل مورد بحث قرار گرفته که در این بخش بطور کلی تشابه این دو دیدگاه اثبات و جامعیت نظریه علامه نیز ثابت شده است/

نوشتار حاضر مسأله مهم مبدأ و معاد را بصورت تطبیقی در اندیشة کلامی علامه محمدحسین آل کاشف الغطاء نجفی رحمه الله علیه و تعدادی از حکماء و متکلمان از جمله ملاصدرای شیرازی،خواجه نصیرالدین طوسی و علامه حلی و غیرهم در سه بخش به بحث و بررسی می گذارد. بخش نخست: ویژگی های فردی، علمی، مبارزات سیاسی و نیز روش کلامی مرحوم کاشف الغطاء رامورد بحث قرار می دهد. بخش دوم: ابتدا به عنوان مقدمه، ذیل عنوان وجوب النظر و المعرفة این بحث از سوی کاشف الغطاء مطرح می شود که آیا مراد از وجوب مذکور، گرایش فطری انسان به تحقیق و جستجو در مورد اشیاء و علل و اسباب آنها است که در این صورت جای هیچگونه بحث و مناقشه ای نیست و یا مراد از آن امری دیگری می باشد که در این صورت باید بدان پرداخته شود، آنگاه تفاوت ظاهری میان دلیل عقلی (که وجوب نظر و معرفت را وظیفة مکلف می داند) ودلیل نقلی (که آن وجوب را برعهده خداوند می گذارد) را بر طرف می کند. پس از مباحث مقدماتی، ادلة وجود خدا، صفات و اسماء و نیز افعال الهی مورد بحث قرار می گیرد. ایشان دربحث شناخت خداوند به سه روش اشاره می کند، و پس از مطرح نمودن ادله مختلف برای اثبات وجود واجب تعالی، برهان صدیقین را بهترین راه به شمار می آورد. آنگاه در بحث صفات الهی صفات ثبوتیه هر صفتی که بر عظمت و کمال دلالت کرده و صفات سلبی هر صفتی که برمحدودیت و نقص دلالت می کند معرفی کرده است و حصر آن به آنچه متکلمین گفتند قبول نمی کند، درباره اسمای الهی معتقد است که هیچ دلیلی بر توقیفی بودن و حصر آن اسماء وجودندارد ولی بهتر است که تنها اسمایی که هیچ گونه شائبه نقص ندارند مانند واجب الوجود ثابت بر خداوند اطلاق شود.

الوهیت عیسی مسیح مهمترین مسأله آیین مسیحیت است در مسیحیت تفکر غالب مسیحیان اعتقاد به الوهیت عیسی مسیح است، و این اعتقاد در همه نحله های موجود مسیحیت یعنی خواه به آیین کاتولیک ایمان داشته باشد خواه به آیین پروتستان و خواه به آیین ارتدوکس، غلبه دارد. ازدیدگاه آنان اعتقاد به الوهیت عیسی مسیح به این معناست که ما در تثلیث، یک خدا را عبادت می کنیم و تثلیث در وحدت (به عبارت دیگر کثرت در وحدت و وحدت در کثرت). به نظر آنهااقانیم ثلاثه یعنی پدر، پسر و روح القدس مخلوق نیستند الوهیت پدر، پسر و روح القدس همه یکی است؛ یعنی در جلال هم شأن و در عظمت، مثل هم جاودانه اند. پدر، پسر و روح القدس فهم نپذیرند. به عقیده آنها همان طور که پدر خداست، پسر و روح القدس نیز خدایند، ولی آنها سه خدا نیستند. بلکه یک خدایند. به نظر آنها عیسی مسیح یک شخص است در کنار سه شخص دیگریعنی اقالیم ثلاثه در او تجلی کرده است. هر یکی از اقنومهای سه گانه - یعنی پدر، پسر وروح القدس - جداگانه و مستقل اند، یعنی سه شخص هستند نه یک شخص، پس تثلیث درمجموع سه شخص مستقل است. و می تواند این سه شخص مستقل در یک شخص جمع شود.پس به عقیده آنها عیسی مسیح یک جوهر است که هم خداست و هم پسر خداست و هم روح القدس. به عقیده مسیحیان هر کس به این اعتقاد ایمان نداشته باشد مومن نیست - یعنی کافراست - و از آیین مسیحیت خارج است. اما با آمدن اسلام، قرآن کریم این اعتقاد مسیحیان راانحراف از حق دانسته و عیسی مسیح را مخلوق خدا و فرستادة خدا برای قوم بنی اسرائیل معرفی می کند و می گوید که عیسی بن مریم مثل سایر انسانها غذا می خورد، می خوابید عبادت می کرد و...و پس کسی که غذا می خورد نیاز دارد به آن غذا، نیاز از امکان است و امکان برای خدا بودن معنی ندارد پس عیسی نمی تواند خدا باشد. و همچنین عبادت کردن عیسی (ع) مثال روشن و واضح برای رد الوهیت وی است

تبیین دلایل مادّی نبودن نفس با بهره گیری از آیات و دلایل عقلی است. پژوهش حاضر در شش بخش تدوین شده است. بخش اول شامل، چیستی نفس، هوای نفس، چیستی تجرّد و مادیت و مبنای تقسیم ادلة تجرد نفس است. نویسنده در بخش دوم تا پنجم به بیان دلایل تجرد نفس پرداخته و انواع ادله را در چهار نوع دسته بندی کرده است. نوع اول: ادلة نقلی قرآنی که شامل آیات دال بر نحوه خلقت، مانند نفخ روح و...، آیات دال بر ویژگی های انسان در دنیا مانند رؤیا یا الهام بدی ها و خوبی ها به قلب بشر، آیات دالّ بر نحوة مرگ و آیات دالّ بر امور برزخی و پس از مرگ. نوع دوم: ادلة وجدانی و شهودی (عرفا) است. که رسیدن به شهود «نفس مجرد» در طی حرکت و در مرحله ای از مراحل سیر و سلوک انجام می پذیرد. نوع سوم: ادلة حسی و تجربی است که با توجه به ویژگی های جسمانی بدن، ده نوع از ادله یادآوری شده است مانند: نقش زمان و مکان، تغییر بدن، تعامل قوا، منفعل بودن جسم، که هر کدام به نوعی بر مجرد بودن نفس دلالت دارند. نوع چهارم: ادلة عقلی تجرد نفس است که شامل پانزده دلیل است مانند: ثبات نفس، درک دائمی خود، علم به ذات، استقلال، وحدت نفس، درک کلی مجرد.

پژوهش حاضر به دو بخش تقسیم می شود. بخش اول که با نام اراده در فلسفه اسلامی است در زمینه اراده و نفس، اراده الهی و تعاریف و مباحث عمومی بحث می کند . بخش دوم نیز که با عنوان اراده از دیدگاه لایب نیتز می باشد به بحث در زمینه اصول فلسفة لایب نیتز، فعلیت مونا دو خدا و آفرینش می پردازد.