جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

الشيعة في شمال أفريقيا اثر جاسم عثمان مَرغى، پژوهشى در زمينه تاريخ شيعه در شمال آفريقا، سودان، ليبى، تونس، الجزاير، مغرب و موريتانى است. كتاب با مقدمه نويسنده آغاز و مطالب در عناوين متعدد و متنوعى ارائه شده است. نويسنده در اين اثر درباره دولت‌هاى ادريسيه و مهديون كه دولت‌هاى شيعه اثناعشرى بودند، و فعاليت‌ها و حوادت دوران آنان بحث كرده است. سپس به بحث درباره دولت فاطميان كه به مهديه و علويه نيز شهرت داشتند و بر سرزمين‌هاى غرب جهان عرب حاكم بودند پرداخته است. وى همچنين زندگى بزرگان و اديبان برجسته‌اى را كه در گسترش و تكريم شيعه نقش داشته‌اند را شرح داده است

ثورة زيد بن علي، اثر حسن ناجی، پژوهشی است پیرامون قیام زید بن علی و تأثیرات آن که به زبان عربی و در دوران معاصر نوشته شده است. کتاب با دو مقدمه از ناشر و نویسنده آغاز و مطالب در چهار فصل، تنظیم شده است. نویسنده در ابتدا به بحث از عصر و دورانی که زید در آن می‌زیسته، پرداخته و سپس چگونگی ظهور نهضت زید بن علی و چگونگی دعوت و تشویق مردم به انقلاب توسط زید را تبیین نموده است. در پایان نیز تأثیر قیام زید بن علی، بر سیر حوادثی که در دوران اموی رخ داد و فرقه‌های زیدیه، مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. نویسنده سعی فراوانی در استقصای منابع و مراجع مربوط به موضوع کتاب نموده و پس از دقت فراوان و اجتهاد در تحلیل و استنباط از آن‌ها، اقدام به تألیف اثر حاضر کرده است.

«الشيعة و ظلم السلاطين (من فتنة السقيفة إلى هدم القبّتين)»، از آثار دكتر محمد محمود المندلاوى است كه در آن به بررسى ستمگرى‌ها و فتنه‌هاى حاكمان در بر ضدّ شيعيان از زمان رحلت پيامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) تا دوران معاصر پرداخته است. نويسنده كتاب را يك سال بعد از واقعه تلخ و غم‌انگيز انفجار در حرم مطهر امامين عسكريين (علیهما السلام) (2006م.) در سامراء پديد آورده است. نويسنده در اين كتاب مباحث متعددى را در پانزده فصل بيان كرده است؛ وى مباحث را با موضوع فتنه و خلفاى راشدين آغاز و حكومت‌هاى اموى، عباسى و... را تا عصر صفوى و سپس فتنه وهابيت و عصر مماليك در بغداد و در آخر انفجار مرقد امامين عسكريين (علیهما السلام) در سامراء را مورد بررسى قرار داده است.

الشيعة في موكب التاريخ، نوشته آيت‌الله جعفر سبحانى (متولد تبريز 1308ش) است كه به بررسى تحليلى و مستندِ پيدايش و سير تاريخى تشيع از دوره پيامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) تا دوران خلافت عباسى مى‌پردازد. اين كتاب، نام كاملش «الشيعة في موكب التاريخ (دراسة موضوعية في نشئة الشيعة في ضوء الكتاب و السنة و التاريخ)» است. اين كتاب از يك مقدمه كه ناشر نوشته است و سه بخش (بحث در مورد پيدايش تشيع، پندارهاى مطرح‌شده درباره تشيع و تشيع در دوره اموى و عباسى) تشكيل شده است.

الشیعة فی إیران، دراسة تاریخیة من البدایة حتی القرن التاسع الهجری، تعریب کتاب «تاریخ تشیع در ایران از آغاز تا قرن دهم هجری»، اثر رسول جعفریان، می باشد که توسط علی هاشم اسدی، با قلمی روان و سلیس، اما به صورت آزاد، به عربی ترجمه شده است. بدین منظور برخی از عناوین ترجمه با کتاب، از لحاظ فصل بندی و تبویب، هماهنگی ندارد. این کتاب، پژوهشی است در باب سیر رشد و تکوین مکتب تشیع در ایران که در آن، ابتدا از گونه ها مختلف تشیع و عوامل گسترش و نفوذ آن سخن به میان آمده، سپس وضعیت تشیع از قرن اول تا نهم، بررسی شده است. بخشی از کتاب نیز به نحوه رسمیت یافتن تشیع در ایران در دوره صفوی و دشواری های آن اختصاص دارد. اصل کتاب در دو جلد ارائه شده، اما ترجمه آن، در یک جلد تنظیم شده است. از جمله ویژگی های ترجمه حاضر، آن است که مترجم، به خود کتاب به تنهایی اکتفا نکرده، بلکه به منابع و مصادر نویسنده نیز مراجعه کرده است.

التشيع و التحول في العصر الصفوي ترجمه اثری از کالین ترنر با نام Islam without allah? The rise of religious externalism in safavid iran پژوهشی است پیرامون مذهب تشیع در دوران صفویه که توسط حسین علی عبدالساتر به عربی ترجمه شده است. کتاب با دو مقدمه از شیخ حیدر حب‌الله و مترجم آغاز و مطالب در شش فصل، تنظیم شده است. نویسنده در ابتدا به بررسی دو مفهوم ایمان و اسلام پرداخته، سپس ضمن بحث پیرامون جایگاه دین در قرون‌وسطی در ایران و ظهور صفویان و چگونگی تحکیم قدرت دولت صفوی و ارتباط آن با تصوف و شیعه امامیه، به بررسی شخصیت علمی و اجتماعی علامه مجلسی پرداخته و درنهایت عقیده انتظار و رجعت در شیعه را مورد مطالعه قرار داده است.

تاریخ قم، کتابی درباره تاریخ قم از حسن بن محمد بن حسن قمی، در قرن چهارم است، این اثر یکی از معتبرترین آثار درباره تاریخ شهر قم محسوب می‌شود.امروزه متن اصلی آن که به زبان عربی بوده، موجود نیست. اما ترجمه فارسی اثر در دسترس است. مؤلف در کتاب خود از منابع متعدد بهره برده و غالباً آن‌ها را نام برده است. تاریخ قم در بیست باب و پنجاه و یک فصل تألیف شده است. ولی ترجمه فارسی موجود فقط شامل پنج باب نخست این کتاب است. از وجوه اهمیت این کتاب، دربرداشتن مطالب بسیاری درباره تاریخ امامیه در ایران است.

کتاب حاضر به بررسی مباحث عبادی به ویژه روزه در ماه مبارک رمضان می پردازد. نقش روزه در تقویت ایمان، نقش روزه در سلامت جسم و روح، بیداری از خواب سحری، بحث در مورد حضرت علی (ع)، حضرت خدیجه و حضرت فاطمه (س), امام حسن (ع) از مباحث طرح شده در کتاب است.

«ارشاد العباد الی استحباب لبس السواد» اثر جناب آقا میرزا جعفر طباطبایی از نوادگان صاحب ریاض، رساله‌ای فقهی- استدلالی قرن سیزدهم و چهاردهم هجری است که در تبیین ادله و مبانی فقهی پوشیدن لباس مشکی در تعزیت و عزاداری امام حسین و امامان معصوم علیهم‌السّلام می‌باشد. در مقدمه کتاب، گزارشی اجمالی از زندگی نامه، تحصیلات، اساتید، آثار و رساله‌های علمی مؤلف آمده سپس متن رساله با این بحث که پوشش سیاه در نماز به طور مطلق کراهت دارد آغاز شده است. فتوای همه فقهای قدیم و جدید در این مسئله یک سان است و روایات مختلف هم در این باره آمده است. در حواشی، در تبیین این موضوع به دیدگاه و اختلافات فقها اشاره شده و میان عبارات مختلف، مقایسه صورت گرفته است. سپس از حکم پوشش سیاه در تعزیت حسینی بحث شده و استحباب آن ثابت شده است. زیرا تعزیت و عزاداری مورد تاکید روایات است. نویسنده، نحوه استنباط و استخراج حکم کراهت و استحباب را در یک موضوع با دو هدف متفاوت بررسی و تحلیل کرده و روایات و ادله مختلفی از اصول کافی، من لا یحضره الفقیه و دیگر کتب حدیثی نقل نموده است. سپس به تفصیل، مصادیق و نمادها و پوشش سیاه و نحوه انجام این مستحب شرعی را در عزاداری‌ها توضیح داده و از قواعد اصولی و فقهی برای تبیین و تحلیل کمک گرفته است. توضیح مطلب این است که عنوان کراهت و مکروهیت فقط در جایی صادق است که عنوان تلبس بر لباس حزن در ماتم و عزاداری‌ها و دیگر اغراض صحیح بر آن حمل نشود. فی المثل جایی که از پوشش سیاه قصد تجمل و فخر فروشی باشد طبق ادله مستحکم فقهی این لباس غیر شرعی و پوشیدن آن کراهت دارد. نویسنده، به تفصیل از تحقق مفهوم حزن و انجام عزاداری و ارتباط آن با پوشش سیاه بحث کرده و معنای عرفی حزن را تبیین کرده و بر پایه آن پوشش سیاه در عزاداری امام حسین را جزو شعائر شیعی و مستحب دانسته است.