جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

«القمقام الزخار و صمصام البتار» تألیف فرهاد میرزا فرزند عباس میرزا نوه فتح علی شاه قاجار، از مقاتل ارزشمند فارسی است. این کتاب از این نظر که تعمق در منابع اخبار مرویه درباره مقتل سیدالشهدا نموده و از کتب معتبره اتخاذ سند کرده است، داراى ارزش و اعتباری است که بسیاری از علماى بزرگ بر آن اعتماد کرده ‏اند. کتاب مشتمل بر مقدمه‌ ای در ذکر شرح حال نویسنده و آثار او به قلم عمادزاده، مقدمه مترجم و متن اثر در ضمن عناوین متعدد با لفظ ذکر است. از آنجا که محتوای کتاب درباره نسخه اصلی گزارش شده است، در این نوشتار تنها مطالبی درباره تعریب این اثر بیان می‌ شود. مترجم در مقدمه چنین نوشته که با عشق و علاقه نسبت به نظم و نثر فارسی رشد یافته است. وی سپس تصریح می‌کند که این آرزوی تمام عمرش بوده که برخی از گنجینه‌های علمی و ادبی را از لغت فارسی به عربی ترجمه کند. پس از آن با ابا زینب صاحب انتشارات شریف رضی در قم آشنا می‌ شود و کتاب‌ هایی را ترجمه می‌کند. پس از آن با کتاب فرهاد میرزا آشنا می‌شود. او از این شخصیت ابراز شگفتی می‌ کند و معتقد است که وی در کتاب قمقام زخار، با تیزهوشی و اخلاص تاریخ امام حسین (ع) را به‌ تفصیل شگفت برانگیزی، بدون مطالب بی‌ارزش و مبتذل نوشته است.

«سیرةُ الائمّة الاثنی عَشَر» کتابی عربی نوشته سید هاشم معروف حسنی است. این کتاب درباره زندگانی دوازده امام و دارای سبکی نو است. مولف به صورت موضوعی به تحقیق پرداخته و تفصیل نداده است. او پیش از ورود به بحث اصلی درباره حضرت خدیجه و حضرت زهرا (س) سخن گفته و در برخی موارد به نقد پاره‌ ای موضوعات تاریخی پرداخته است. جلد اول از مجموعه حاضر كه به زبان عربی نگارش یافته، درباره زندگی حضرت خدیجه (ع)، حضرت فاطمه (ع)، حضرت علی (ع) و امام حسن (ع) و نقش آنان در تاریخ اسلام است. همچنین موضوعات این مجلد عبارت‌ اند از: معرفی شجره‌ نامه‌ دوازده امام و گریزی بر زندگانی فاطمه زهرا (س)، شرح زندگانی امام علی (ع) و ذكر رویدادهای مختلف زمان حیات و ولایت و خلافت ایشان تا زمان شهادت آن حضرت و شرح حال زندگانی امام حسن (ع) از زمان ولادت تا شهادت.

«نزول سورة هل أتی في أهل‌بيت المصطفی(ص)»، نوشته سید علی حسینی میلانی، کتابی است به زبان عربی و با موضوع کلام شیعه. نویسنده در این اثر با استناد به روایات اهل تسنن به تفسیر آیاتی از سوره دهر (که در شأن اهل‌بیت (ع) نازل شده؛ یعنی آیات پنجم تا بیست‌ و دوم) پرداخته است. کتاب دارای سخن ناشر، مقدمه کوتاهی از مؤلف، محتوا در دو فصل و فهرست مطالب می‌ باشد. آیات مورد استناد در کتاب، آیه‌ های پنجم تا بیست‌ و دوم سوره انسان هستند که در شأن اهل‌ بیت رسول‌ الله (ص)؛ یعنی علی و فاطمه و حسن و حسین (ع) نازل شده‌ اند. نویسنده در فصل اول بیان می‌ کند که نزول سوره انسان در شأن اهل‌بیت (ع) در بسیاری از کتاب‌ های معتبر تفسیر، حدیث، مناقب، تراجم صحابه و... اهل تسنن آمده است. نویسنده در بخش دلالت حدیث به کلام علامه حلی مبنی بر دلالت شأن نزول آیه بر فضیلتی بی‌ بدیل برای امیرالمؤمنین (ع) استدلال می‌ کند و اشکال ابن تیمیه بر روایت و جعلی شمردن آن از جانب وی را ذکر کرده و به دو اشکال فوق‌ الذکر از وی پاسخ می‌ دهد. وی سپس به ترجمه راویان حدیث پرداخته و قسمت دوم اشکال ابن تیمیه مبنی بر ضعیف و مجعول بودن روایت را بدین طریق پاسخ می‌ گوید.

کتاب «موسوعة أهل البیت علیهم السلام» نوشته علی آشور، که به بررسی زندگی چهارده معصوم در بیست جلد می پردازد. جلد ششم این کتاب به موضوع فاطمه زهرا (ص) می پردازد. برخی از عناوین مرتبط با جلد ششم شامل: من هی فاطمة (ص)؟، انوار فاطمة (ص)، نطفة فاطمة (ص)، طهارة فاطمة (ص)، خروج فاطمة (ص) من القبر، وصف جنة فاطمة (ص).فاطمه (ص) فی القرآن، معنی الرجس، معنی التطهیر و غیره می باشد.

الفرقة الناجية، تأليف شيخ ابراهيم قطيفى، معروف به فاضل قطيفى از جمله آثارى است كه در خصوص تعيين فرقۀ ناجيه و اثبات نجات شيعۀ اماميه به نگارش درآمده است. از اين كتاب در منابع مختلف با عناوين ديگرى؛ همچون: اثبات الفرقة الناجية، بيان الفرقة الناجية، تحقيق الفرقة الناجية و الوافية في تعيين الفرقة الناجية ياد شده است. ظاهرا اين كتاب آخرين تأليف قطيفى و از كتاب‌هاى ديگرش معروف‌تر بوده است و نام مؤلف با اين كتاب تداعى مى‌شده است. مؤلف كتاب را بر يك مقدمه و سه فصل و يك خاتمه مرتب نموده است: مقدمه مشتمل بر دو بحث است: بحث اول در ذكر حديث افتراق و چگونگى جمع ميان نقل قول‌هاى متفاوت شيعه و اهل سنت از حديث افتراق است. بحث دوم در معناى اين حديث به همراه نقل و نقد كلمات محقق دوانى در شرح عقايد عضدى و نيز گفتارى دربارۀ معناى ايمان و شرايط آن مى‌باشد. فصل اول كه دربارۀ اميرالمؤمنين (علیه السلام) است، خود مشتمل بر سه مطلب است: مطلب اول در اين كه حضرت على (علیه السلام) وصى و جانشين پيغمبر(صلی الله علیه و آله و سلم) است. مطلب دوم در اينست كه آن حضرت باب مدينه علم النبى(صلی الله علیه و آله و سلم) است. مطلب سوم، در اين كه امامت آن حضرت منصوص عليه و متعين است و در آن به ذكر حديث غدير و اشكالات وارد بر آن و پاسخ بدان‌ها پرداخته است و آن را با يك تذنيب و تتمه به پايان برده است. فصل دوم، دربارۀ عترت پيامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) است و مشتمل بر دو مطلب: مطلب اول در تطهير آنان از پليدى و گناهان ظاهرى و باطنى. مطلب دوم در اين كه اهل بيت پيامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) همانند قرآن واجب الاتباع هستند. فصل سوم، در بيان اين كه امامان دوازده تن هستند كه مشتمل است بر دو مطلب: مطلب اول در بيان اجمالى امامان دوازده‌گانه و مطلب دوم در بيان تفصيلى آنان. خاتمۀ كتاب نيز مشتمل بر دو تذنيب است: اول در ذكر اخبارى كه در خصوص نجات شيعه وارد شده است. دوم دربارۀ اعتقادات فرقۀ ناجيه. مؤلف سپس كتابش را با ذكر سه فايده خاتمه مى‌دهد و پس از آن مى‌گويد كه به دنبال مباحث قبلى دوست دارم احاديثى را نقل كنم كه علما به ندرت در يك مجموعه به آنها دسترسى مى‌يابند و آن گاه اين احاديث را كه تعدادشان هيجده تا است، نقل كرده و كتابش را به پايان مى‌برد. شيوۀ مؤلف در اين كتاب نقلى - كلامى است.

«ألأنوارُ ألباهِرَة بِفَضائل أهل البَیت ألنّبوی وَ ألذُّریةِ ألطّاهرة» نوشته عبدالله بن عبدالقادر تلیدی حسنی مغربی، عالم سنی مذهب سده چهاردهم هجری است. این اثر در چهار باب به امیرالمؤمنین (ع)، حضرت زهرا (س) و حسنین (ع) اختصاص دارد و در آغاز آن احادیثی درباره فضائل عموم اهل بیت آمده است. این کتاب از چهار باب تشکیل شده است: باب اول، به فضائل اهل بیت (ع)، به طور عموم اختصاص دارد. باب دوم، فضائل امام علی (ع)، تشریح شده است. باب سوم، مناقب حضرت فاطمه زهرا (س) باب چهارم، مناقب امام حسن (ع) و امام حسین (ع) را تبیین کرده است. پایان بخش کتاب فهرست آیات، احادیث و کتابنامه است.

کتاب «الصحیح‌ من‌ سیرة الاما‌م‌ الحسین‌ بن‌ علی‌ علیه‌ السلام‌» نوشته علامه مرتضی عسکری، دايرة المعارفي 20 جلدي از سيره و تاريخ زندگي امام سوم شيعيان حسين بن علي عليه السلام مي باشد. مهمترين عناوين و موضوعات جلد پنجم كتاب كه به آن پرداخته شده است عبارتند از: الآیات النازلة في الامام الحسین علیه السلام، جملة ما نزل بالحسین (ع) من الآیات.

کتاب «فضائل أمیر المؤمنین علی بن أبي طالب (ع) فی القرآن الکریم »نوشته سعيد أبو معاش، به شرح و بررسی آیاتی از قرآن کریم در شان و «منزلت امام علی (ع)» می پردازد. در این نوشتار که سومین جلد از یک مجموعه ده جلدی است، آیاتی از قرآن کریم که در مورد ایمان و تقوای امام علی (ع) و اهل‌ بیت پیامبر اسلام (ص) نازل شده است مورد شرح و تفسیر اجمالی قرار گرفته است. نگارنده بر این باور است آیاتی از قرآن که در آنها صحبت از ایمان و عمل صالح و تقوی شده است، در درجه اول مصداق آنها امیرالمومنین علی (ع) و فرزندان معصوم ایشان می‌ باشد و در درجه بعد مربوط به شیعیان است و مراد از صراط مستقیم نیز امام علی (ع) است.

این كتاب مجلد دوم از مجموعه‌ی "كشف الغمه" به زبان عربی شرح زندگی امامان معصوم (ع) شیعه را دربردارد. نویسنده با بهره‌گیری از منابع مختلف تاریخ و حدیث و اقوال و اشعار مخالفین و موافقین به طرح موضوع پرداخته است. محتوای این مجلد شامل زندگانی امام زین‌العابدین (ع) تا امام مهدی (عج) است. محقق كتاب در پایان فهرست‌های متنوع از آیات و احادیث، اعلام، اماكن افزوده است."