جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 88
مسیحیت از دیدگاه قرآن
نویسنده:
فائزه رضایی منعم
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
مسیحیت از ادیان بزرگ ابراهیمی است که بیش از دو هزار سال سابقه دارد و هم اکنون از نظر شمار پیروان، بزرگ ترین دین جهان به شمار می رود. مسیحیت همانند اسلام ادعا دارد که دینی جهانی و جاودانه است. از این رو، مواجهه اسلام با مسیحیت امری اجتناب ناپذیر است. قرآن کریم در مواجهه با عقاید و ادعاهای مسیحیان، آیات فراوانی را به آنها اختصاص داده است. علاوه بر این، آیات فراوانی نیز در زمینه ی اهل کتاب- یهود و نصارا توأماً- به بیان دیدگاهها ی مشترک آنها و برخورد قرآن نسبت به آنها پرداخته است. این پژوهش در آغاز با گزارشی از وضعیت مسیحیت در جزیره العرب، به بیان گروههای فکری مسیحیان و عقاید آنها در عصر نزول قرآن پرداخته است. پس از آن، سیر تاریخی برخورد قرآن با مسیحیت و اهل کتاب– یهود و نصارا- را مورد بررسی قرار داده است. این سیر تاریخی به طور کلی به دو مرحله مکی و مدنی تقسیم شده است؛ در هر مرحله هم گام با وحی، موضوعات قرآنی را در ارتباط با مسیحیت به طور خاص و اهل کتاب به طور عام -یهود ونصارا- مطرح کرده است. پس از آن به بررسی شبهات و اشکالاتی که مسیحیان در مورد قرآن کریم مطرح کرده اند پرداخته است. به طور کلی مواجهه قرآن با مسیحیت، مواجهه الهیاتی است. قرآن رابطه خوب مسیحیان با مسلمانان را ستوده است. با این حال، برخورد مسالمت آمیز مسیحیان با مسلمانان سبب نشده است تا قرآن در مورد عقاید نادرست آنها مماشات کند، بلکه با لحنی بسیار صریح و تند عقاید نادرست آنها را گوشزد کرده و به اصلاح آن همت گماشته است.
بررسی کنایه و انواع آن در امالی شریف مرتضی
نویسنده:
فاطمه جمشیدی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
<کنایه> به عنوان یکی از فنون علم بلاغت، از جمله شیوه‌های ادبی لطیف و پسندیده برای بیان غیرصریح مقصود است. از مهم‌ترین پایه‌های اساسی این فن، رابطه‌ی غیرقابل انکار میان لفظ و معنا است که خود، این امکان را فراهم می‌آورد تا نویسنده یا گوینده، کلام را به گونه‌ای بیان کند که در پاره‌ای موارد، درک صحیح مقصود برای خواننده یا شنونده به آسانی میسّر نباشد و یا حتّی برداشت متفاوتی از آن سخن داشته باشد. با توجّه به اهمیّت، تأثیر و کاربردهای فراوان <کنایه>، از دیرباز نویسندگان در تألیفات خود، به این فن نظر داشته‌اند؛ از جمله این شخصیّت‌ها، می‌توان <علی بن حسین موسوی> ملقّب به <شریف مرتضی> و <علم‌الهدی> را نام برد که در <امالی> خود، به تأویل و تفسیر آیات، احادیث و ابیات بر اساس شیوه‌های بیانی و به‌ویژه <کنایه>پرداخته است.امالی <شریف مرتضی>، با تکیه و توجّهی که به آیات قرآن کریم، احادیث نبوی و اشعار قدیم عرب‌زبانان دارد، در نوع خود گنجینه‌ای بی‌نظیر از میراث دینی و ادبی است و مطالعه و بررسی این کتاب، نشان از دیدگاه ژرف و نافذ نویسنده‌ی آن دارد که با علم وافر خود، به موشکافی‌های عمیق و بیان نقطه‌نظرات ارزشمندی پرداخته است. این پژوهش سعی داشته است که با تکیه بر آیات قرآن کریم و احادیث نبوی و نیز اشعار مطرح شده در کتاب مذکور، نکاتی را که مربوط به عبارات و مفاهیم کنایی است، تبیین کند و تا حدّ امکان به همانندی و تقرّب دیدگاه صاحب امالی با برخی از مفسّران و بلاغت‌پژوهان، اشاره‌ای گذرا داشته باشد.
بررسی شواهدقرآنی نهج البلاغه
نویسنده:
فرحناز اژدری
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
نهج البلاغه کتابی است که حضرت علی(ع) آن را ایراد نمودهو محمد بن حسین موسوی معروف به سید رضی آن را درسال 400 هجری تالیف کرده است. از آن جایی که علی (ع) درعلم و عمل به قرآن، هماهنگ و عجین آیات قرآن می باشد و نهج البلاغه با قرآن رابطه ناگسستنی دارد و نیز در تفسیر بعضی از فرازهای قرآن، ابهام و اجمال وجود دارد؛ بنابراین باید از طریق کلام ائمه (ع) به تبیین آن پرداخته شود، پس فرازهای حضرت علی (ع) می تواند مهمترین منبع تفسیری باشد تا بدین وسیله تفسیر برخی ازآیات قرآن مشخص شود. تاکنون شارحان، شرح های زیادی بر نهج البلاغه نوشته اند؛ اما معمولا در صدد بیان و تفسیر آیات قرآن در نهج البلاغه نبوده اند؛ لذا دراین تحقیق، تعداد 44فراز از نهج البلاغه که شامل آیه هایی از قرآن است که مورد استشهاد قرار گرفته است و می توان آنها را تفسیر قرآن پنداشت، بررسی وتبیین می گردد. شواهد قرآنی موجود در نهج البلاغه به ترتیب خطبه ها ، نامه ها و حکمتها ارائه می شود، سپس به مطالعه دیدگاههای حضرت، که می تواند تبیین و تفسیر آیه به شمار رود، می پردازیم. در پایان به این نتیجه دست خواهیم یافت که، کلام حضرت علی (ع) مبین حقایق قرآن و تفسیرکتاب آسمانی است. حضرت علی (ع) در برخی از موارد، آیات قرآن را به طور ضمنی و در برخی موارد به طور صریح تفسیر کرده اند.
سبک‌شناسی تفسیر تبیان در تعامل با روایات تفسیری
نویسنده:
محمد کاظمی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
تبیان یکی از مهم‌ترین آثار تفسیری شیخ طوسی است که دارای ویژگیهای مهمی همچون بهره‌گیری از عقل و نقل می‌باشد. شیخ طوسی در تفسیر آیات، از قرآن، روایات اهل بیت (علیهم السلام)، مطالب تفسیری صحابه و تابعین، اقوال مفسران و دیگر دانشمندان اسلامی مانند لغویین، استفاده می‌کند. همچنین عنصر عقل نیز یکی از پایه‌های اساسی روش تفسیری تبیان به شمار می‌رود. از منظر شیخ طوسی، آن دسته از اخبار آحاد در تفسیر مطرود هستند که علاوه بر همراه نبودن با قرائن مطابقت با عقل، قرآن، سنت قطعی و اجماع شیعه، از داشتن شرائط جواز عمل نیز محروم باشند و هر روایتی که متصف به خبر واحد بودن شد غیر قابل استفاده در تفسیر نخواهد بود. شیخ طوسی نقش روایات اهل بیت (علیهم السلام) را در تفسیر قرآن، محوری دانسته و حجم عظیمی از این روایات را در مواضع مختلف تفسیری به کار برده است. به تعبیر دیگر، روایات تفسیری در تبیان دارای کارکردهای گوناگونی هستند. مهم ترین کارکردهای روایات تفسیری در تبیان مشتمل بر چهار بخش عمده است: الف) تفسیری، در 10 قسم: تبیین مفاد آیات، تأیید معنای ظاهری آیه، تأیید و یا تقویت اقوال، نقد اقوال با روایت، تأیید روایت با روایت، نقد روایت با روایت، و ...... . در ضمن، شیخ طوسی تأویل را به معنای تفسیر و روایات تأویلی را نیز تفسیری می‌داند. ب) مباحث کلامی، در دو قسم: اثبات اصول و فروع اعتقادات شیعه و پاسخ به شبهات مخالفان و نقد و بررسی اقوال آنان. ج) علوم قرآنی، در چهار قسم: اسباب نزول، نسخ، مکی و مدنی و قرائت. البته در مباحث قرائت به این نتیجه رسیدیم که شیخ طوسی روایات قرائت را به نحوی در تفسیر آیات به کار برده و کارکرد تفسیری برای بسیاری از آنها قائل است و شاید خواسته تا راهی جدید در ارزیابی روایات قرائت معرفی نماید. د) کارکردهای روایات در تبیین معنای واژگان و اعراب آیات. از سوی دیگر، روایات تفسیری در تبیان با اِعمال شیوه‌های متعددی مورد ارزیابی قرار می‌گیرند. برخی از این شیوه‌ها سندی و برخی متنی است. اخبار آحاد، روایات مرفوع، روایات مرسل و نقد راوی، مواردی هستند که در تبیان مورد ارزیابی سندی واقع شده‌اند. همچنین، عرضه به قرآن، عرضه به سنت، بهره‌گیری از عقل، سنجش با اجماع و برخی شیوه‌های دیگر، روش‌های تبیان در ارزیابی متنی روایات تفسیری هستند.
تحلیل و بررسی دیدگاه آیت الله معرفت در زمینه کارایی قرآن در دوره معاصر
نویسنده:
اکبر زرگرزاده
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
این پژوهش درباره کارایی قرآن در عصر معاصر می باشد. در فصل کلیات، برای اثبات کارایی قرآن در دوره ی معاصر به سه موضوع نسخ، جاودانگی قرآن و خاتمیت پیامبر اسلام(ص) پرداخته ایم . در ادامه در این پژوهش به بررسی موضوعاتی نظیر کارآیی قرآن درباره ی آیات گذشته ، کارآیی قرآن در زمینه ی آیات به ظاهر مخالف علم، کارآیی قرآن درباره ی آیات مخالف حقوق بشر و موضوعات جدید پرداخته ایم. به عنوان نمونه در مورد اختصاص علم امور پنجگانه به خداوند و عدم دسترسی غیر خدا به علم این امور با توجّه به آیه ی آخر سوره ی لقمان بحث شده است. همچنین در این پژوهش درباره ی چگونگی سخن گفتن مورچه، عمومیت در قانون زوجیت، مراحل شکل گیری جنین انسان، پرتاب شهاب ها به شیاطین در آسمان، آسمان های هفتگانه و زمین، به بررسی نظرات آیت الله معرفت پرداخته شده است. با توجه به ملاکات کلی و اغراض معارف و احکام قرآن کار آمدی قرآن دردوره معاصر تأیید می شود.
نیاز به تفسیر، ذاتی یا عرضی؟
نویسنده:
محمد کاظم شاکر
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
هیچ کتابی به اندازه کتب مقدس و آسمانی مورد شرح و تفسیر واقع نشده است. در این میان قرآن کریم دارای جایگاهی بی بدلیل است. اطلاعات کتاب شناسی نگارش بیش از سه هزار تفسیر را در طول تاریخ اسلام گزارش می کند. تنوع و اختلاف تفاسیر به خصوص در دوره های مختلف زمانی حکایت از نیاز مستمر به تفسیر این کتب آسمانی دارد. با توجه به آن که قرآن کریم خود را مبین و بیان معرفی کرده است این پرسش مطرح می شود که با این وصف چه چیزهایی نیاز به تفسیر قرآنی کریم را دامن می زند؟ برخلاف برخی از اندیشمندان که نیاز به تفسیر قرآن را صرفا نیازی عرضی خوانده اند، قرآن هم از نظر ذاتی و هم از نظر عرضی نیازمند تفسیر است. نیاز ذاتی به تفسیر برخاسته از ویژگی های خود قرآن از حیث عدم تفصیل و تبیین جزئیات، احکام وجود آیات مشابه ، دو وجوه بودن برخی از الفاظ از نظرم عنا و ذوبطون بودن آیات است. بیان بودن قرآن با هیچ یک از ویژگیهای قرآن که نیاز به تفسیر را دامن می زند منافاتی ندارد.
صفحات :
از صفحه 171 تا 180
پیوند معنایی صفات الهی پایان آیات قرآن با مضمون آن‌ها
نویسنده:
معصومه مرزبان - مهدی احمدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
چکیده :
پیوند معنایی صفات پایانی آیات قرآن با مضمون آنها که این نوشتار در مقام بیان آن است، موضوعی بلاغی، تفسیری و کلامی است. به عقیده برخی مفسران، سیاق آیات قرآن، بر ارتباط معنایی عمیق صفات پایان بخش آیات با محتوای آن‌ها دلالت دارد و این ارتباط به گونه‌ای است که اگر آن اوصاف کنار گذاشته شوند، در مراد و مقصود آیه خلل ایجاد می‌شود. در نوشتار حاضر، انواع این پیوند معنایی ذیل عنوان‌هایی از قبیل تعلیل، تاکید، تلازم، توضیح، تتمیم، تقابل و ترغیب، مورد بحث قرار گرفته است.
صفحات :
از صفحه 153 تا 173
توجیه باورهای دینی بر اساس کارکرد روان شناختی آنها در قرآن کریم
نویسنده:
نرگس نظرنژاد، لیلا شرف تادوانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
چکیده :
دفاع از دین یکی از نیازهای ضروری جامعه امروز است؛ امروزه یکی از شیوه‌های پذیرفته شده دفاع از دین، دفاع عمل‌گرایانه است؛ دفاعی که درصدد است، نشان دهد دین در زندگی مردم مشکل‌گشاست. مقاله حاضر با رویکردی عمل‌گرایانه درصدد بررسی کارکرد روان‌شناختی دین است، بدین منظور نخست به توضیح پنج نیاز مهم روان‌شناختی، یعنی نیاز به رفع احساس تنهایی، نیاز به غلبه بر ترس از مرگ، نیاز به معناجویی برای زندگی، نیاز به اجرای عدالت و نیاز به امیدی که بتوان درد و رنج حاصل از زندگی را تحمل کرد، می‌پردازد. سپس با رجوع به قرآن، به طرح و بررسی تفسیری آیاتی می‌پردازد که به این نیازها اشاره کرده‌اند. و در نهایت، به‌نحو پیشین، و با رویکردی عمل‌گرایانه بیانگر این مطلب است که براساس موضع قرآن درخصوص نیازهای روان‌شناختی انسان، می‌توان به این نتیجه رسید که دینداران به استناد آثار مثبت التزام به باورهای دینی، عقلا مجازاند آنها را بپذیرند.
صفحات :
از صفحه 47 تا 66
سبک شناسی تفسیر در خلاصه البیان فی تفسیر القرآن
نویسنده:
سید مجتبی میردامادی
نوع منبع :
مقاله , خلاصه اثر
منابع دیجیتالی :
چکیده :
تفسیر«خلاصه البیان فی التفسیر القرآن» اثر مجاهد فقیه ربانی سید هاشم میردامادی نجف آبادی(ره)، تفسیر روائی است و همه آیات قرآن را در برمی گیرد که در آن به تفسیر مجمع البیان توجه ویژه ای شده است. در این کتاب با توجه به قواعد دقیق زبان عربی و بهره گیری از علم فقه و اقول دیگر مفسران و سیاق آیات تفسیر روشن از آیات همراه با شان و اسباب نزول آن بیان می شود.
ابو مسلم اصفهانی مفسری گمنام
نویسنده:
محمود سرمدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
دانشگاه تهران,
چکیده :
ابومسلم محمد بن بحر اصفهانی از مفسران معزلی سده چهارم هجری است . برجسته ترین اثر وی تفسیر جامع التأویل لمحکم التنزیل که بر اساس مذهب اعتزال و با گرایشهای عقلانی تدوین شده بوده ، اکنون در دست نیست . در این مقاله پس از شرحی مختصر از زندگانی این مفسر گمنام به بیان آراء کلامی ، شیوه واژه شناسی ، و نظریه او پیرامون آیات ناسخ و تناسب آیات ، بر اساس آنچه دیگر مفسران از او نقل کرده اند ، پرداخته و نیز نمونه هایی از اشعار وی ارائه شده است.
صفحات :
از صفحه 23 تا 38
  • تعداد رکورد ها : 88