جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 64
ارزیابی نظریه گیدنز، در باب دین و دنیوی‌شدن براساس مبانی اسلامی
نویسنده:
عبدالعلی عادلی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
گیدنز برخلاف جامعه‌شناسان کلاسیک و با عنایت به پیدایش جنبش‌های نوین دینی، به‌ویژه بنیادگرایی‌اسلامی، دنیوی‌شدن دین در دنیای مدرن را نپذیرفته و با تفسیر بازاندیشانه‌، کارکردهای دین را متناسب با اقتضائات جامعۀ جدید، معنایابی کرده است. گیدنز معتقد است که دین می‌تواند با مدرنیته هم‌زیستی داشته باشد، مشروط به آنکه تن به گفت‌وگو و بازاندیشی بسپارد. این نظریه، هرچند به‌لحاظ پاسخ‌گو دانستن دین به سوالات انسان مدرن، نزدیک‌ترین تفسیر به تلقی اسلامی دانسته شده؛ اما به‌لحاظ مبانی، روش و جهت‌گیری کلی، نقص‌های اساسی و بنیادین دارد. مغفول‌ماندن سرچشمه‌ها‌ی وحیانی دین، تقلیل حقیقت دین به امور مادی صرف، تعارض علم و دین، نادیده‌انگاشتن بُعد معرفتی دین و گرفتار‌شدن در دام ابدال‌های نابجا، پدیده‌انگاری و نفی حقانیت دین، همسان‌سازی هویت ادیان مختلف، توجه به کارکردها به جای ذات دین، استقراء ناقص دین‌پژوهی (کلیسامحور) و تسری نتایج آن بر ادیان دیگر از جمله اسلام و...، وزانت علمی نظریه وی را فروکاسته است. چنانچه مبانی اسلامی در این نظریه جایگزین شود، بی‌تردید رهیافت‌ها، لزوماً آن‌گونه که گیدنز ارائه داده، نخواهد بود و نفی دنیوی‌شدن به‌جای استناد به میزان حضور و عضویت افراد در مناسک و مراکز دینی، به ماهیت دین و جامعیت آموزه‌های آن، عیارسنجی خواهد شد.
صفحات :
از صفحه 132 تا 155
نگاهی انتقادی به ارتباط دانش و دین در جامعه‌شناسی دین ماکس وبر
نویسنده:
امیر صادقی، منصور نصیری
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران : انجمن فلسفه دین ایران,
چکیده :
در این نوشتار می‌کوشیم تا ضمن استخراج دیدگاه وبر درباره ارتباط دانش و دین به عنوان یکی از مهمترین نظریات او، توضیح دهیم که چگونه این دیدگاه که خود مبتنی بر جامعه‌شناسی دین وبر است، به تعارض میان دانش به معنای اعم آن (شامل علوم طبیعی و انسانی) و دین خواهد انجامید. این مقاله شامل پنج بخش اصلی است: در بخش اول (مقدمه) نقشه روابط ممکن بین دانش (علم) و دین را طرح می‌‌کنیم و سپس در بخش دوم جایگاه وبر به عنوان یکی از قائلین به تعارض بین دانش و دین در آن نقشه را مشخص خواهیم کرد. در بخش سوم مقاله، انتقادات وارد بر دیدگاه وبر با نگاهی به نظریات ولترستورف طرح خواهند شد و نهایتاً در بخش چهارم با نگاه انتقادی به موضع وبر، راه‌حلی برای آنچه او تعارض بین دانش و دین می‌خواند ارائه خواهیم کرد. این راه‌حل، مسیری است که به علمای دین و دانشمندان امکان می‌دهد از هر دو ساحت اندیشه بشر یعنی دانش و دین، به نحوی روش‌مند و فلسفی در ساختار شناخته‌شده جامعه‌شناختی بهره برند و در عین حال با یکدیگر گفت‌وگو کنند. بخش آخر این نوشتار نیز به نتیجه‌گیری بحث و بیان رابطه دانش جامعه‌شناسی و دین با توجه به مقدمات ذکرشده در مقاله اختصاص خواهد داشت.
صفحات :
از صفحه 23 تا 44
تأملی روش شناختی بر اخذ روی آورد کارکردگرایانه در دین پژوهی و دین آموزی
نویسنده:
احمد عبادی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: پرديس فارابی دانشگاه تهران ,
چکیده :
نگرش کارکردگرایانه به دین که بسط و تطور خود را مرهونِ جامعه شناسان دین بوده، رهیافتی است که کشف فواید عملیِ باورهای دینی را هدف خویش قرار می دهد. اقبالِ پژوهشگرانِ دینی و نهادهای فرهنگی به اخذِ این رهیافت در مقامِ مطالعۀ دین عللی دارد که از آن جمله اند: آسان یاب سازیِ تعالیم دینی، جذابیتِ استناد به شواهد علمی و یافته های تجربی، غلبۀ نگرشِ تجربی در محافلِ علمی و ادارۀ نهادهای دینی توسط دانش آموختگان علوم تجربی. مطالعۀ دینیِ کارکردگرا بسیار آسیب زاست و نه تنها به تقویت باورمندیِ دین کمک نمی کند، بلکه دین باوریِ افراد را سُست و ضعیف می کند. اشکال های دین پژوهیِ کارکردگرا عبارتند از: ابتنای بر تعریفِ ناپذیرفتنی پراگماتیستی از صدق، امکانِ از میان رفتنِ اعتبارِ عقاید دینی در صورت پیدایش جایگزین، ایجاد نظام ارزشیِ غیردینی در ذهن دینداران و شکل دهیِ ایدئولوژیِ ضد دینی در فکر افراد جامعه. الگوی مطلوب در مطالعات دینی، کارکردیابی به جای کارکردگرایی است. کارکردگرایی، انحصار در آثار دنیویِ باورهای دینی است، اما در الگوی کارکردیابی، افراد می آموزند که ابتدا حقانیت دین را از طریق رهیافت های عقلی و نقلی دریابند و سپس به جست وجوی کارکردهای دین بپردازند و نیز می آموزند که مبنای اساسیِ پذیرش باورهای دینی، اصول و مبانیِ عقلی بوده است و کارکردهای کشف شده، هیچ دخالتی در تعیینِ دُرستی و حقانیتِ دین ندارند.
صفحات :
از صفحه 317 تا 340
بحثی نظری در سنجش پذیری دینداری (اسلام) و قیاس ناپذیری دینداری ویتگنشتاین
نویسنده:
مرتضی مزگی نژاد
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ساوه: دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه,
چکیده :
بررسی تعهد و التزام دینی جوامع یکی از مسائل عمده جامعه شناسی دینی است که در پژوهش های دینی مورد بررسی قرار می گیرد و هدف از آن ارائه الگویی برای تعهد دینی است که با مقیاس قرار دادن آن بتوان به سنجش دینداری افراد و جوامع پرداخت. این رویکرد مبتنی بر این پیش فرض است که اولا ارائه سنجه های دینداری امکان پذیر است و ثانیا این سنجه ها را به نحو «ابژکتیو» می توان به کار برد. با این پیش فرض ها بود که از ابتدای قرن بیستم در غرب و از چند دهه پیش در ایران تلاش هایی برای ارائه چنین سنجه ای از دین شده است؛ جدا از اینکه این تلاشها تا چه حد موفق بوده، خلاء مباحث عمیق فلسفی در این زمینه احساس می شود؛ مخصوصا زمانی که اکثر سنجه های دینی ارائه شده بیگانه با دین اسلام است. در این تحقیق تلاش شده تا ابتدا با معیارهای درون دینی سنجه ای از دینداری ارائه کنیم و با بررسی دیدگاه قیاس ناپذیری دینداری ویتگنشتاین، به این پرسش پاسخ دهیم که آیا اصولا چنین سنجه هایی معیارهایی «ابژکتیو» هستند و یا «سابژکتیو».
صفحات :
از صفحه 97 تا 134
جامعه شناسی دین چه مفهومی دارد؟
نوع منبع :
پرسش و پاسخ
پاسخ تفصیلی:
جامعه شناسي دين از اصطلاحاتي است كه اخيراً در ادبيات ديني و فرهنگي كشور ما متداول گشته است و امروزه افراد زيادي از آن بهره مي برند. در اين فرصت بر آنيم به بررسي اين واژه و تفاوت آن با جامعه شناسي ديني بپردازيم تا اندكي در رفع ابهام از اين واژه نقش اي بیشتر ...
جامعه شناسی دین چیست؟ و مهم ترین موضوعات مطروحه در آن چه چیزهایی هستند؟
نوع منبع :
پرسش و پاسخ , مدخل مفاهیم(دانشنامه مفاهیم)
پاسخ تفصیلی:
دين و باورهاي ديني حداقل از دو جهت و با دو انگيزه مي توانند مورد مطالعه باشند. يکي آن که فرد محقق، معتقدانه و يا حتي ملحدانه ولي با هدف ارزشيابي و حقيقت سنجي به آموزه هاي ديني رو کند و در پي آن باشد تا از باوري خاص دفاع و يا به آن حمله کند. موضع ديگر بیشتر ...
بررسی تطبیقی اصول روش شناختی کلام اجتماعی و جامعه شناسی دین با تأکید بر کارکردگرایی
نویسنده:
روح الله شاکری زواردهی، مرضیه عبدلی مسینان
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: دانشکده الهیات و معارف اسلامی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
کلام اجتماعی از حوزه های مطالعاتی اندیشه اجتماعی اسلام و شاخه ای از الهیات اجتماعی اسلامی است که به تبیین و دفاع از آموزه های ایمانی و دیدگاه های دینی درباب مسائل اجتماعی می پردازد. مهم ترین اصول روش شناختیِ کلام اجتماعی عبارتند از: سنجش اعتبار تاریخی، واقع گرایی و معناداری، اعتبار هرمنوتیکی، روشمندی اجتهاد و استنباط معارف. در مقابل، اصول روش شناختی جامعه شناسی دین در فهم موضوع و دستیابی به غایت در تقسیم پارادیمی به سه دسته اثباتی، تفسیری و انتقادی قابل تفکیک است. تبیین کارکردی، نمونه ای از سنخ تبیین های روش اثباتی است که مبتنی بر دو اصل: اصالت کل و اصالت سودمندی با ویژگی هایی چون تأکید بر سودمندی اشیا، نفی معیارهای ماوراءطبیعی و نسبی گرایی می باشد. در مقابل، منطق کارکردی کلام اجتماعی، یک منطق کارکردی جدید با محوریت آموزه های دینی و فاقد ویژگی های توجیه کارکردی جامعه شناسی دین و پیامدهای عرفی کننده آن است. عدم توجه استقلالی به کارکردهای دنیوی دین و تقدم حقانیت بر کارکرد ازجمله مهم ترین اسباب تمایز منطق کارکردی متکلمان از توجیه کارکردی جامعه شناسان دین هستند.
صفحات :
از صفحه 27 تا 47
پدیدار شناسی دین
نویسنده:
سیده مژگان سخایی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران : دانشگاه امام صادق (ع),
چکیده :
یکی از شیوه‌های دین پژوهی، پدیدار‌شناسی دین است. این رشته در سده‌های اخیر رواج فراوانی یافته و دانشمندان بزرگی مانند رودلف اوتو، ژوکو بلیکر، میرچا الیاده و ... بر چنین روی آوری به دین تأکید کرده‌اند.اینکه پدیدار شناسی چیست و پدیدار شناسی فلسفی کدام است؟ آیا پدیدار شناسی در تحلیل و توصیف علمی امور کار آمد است؟ اموری است که این تحقیق به ‌روشی تحلیلی و البته به اجمال در‌صدد پاسخگویی به آن است.
صفحات :
از صفحه 79 تا 108
نگاهی انتقادی بر رویکرد پدیدارشناسانه پیتر برگر درباره دین و نظم اجتماعی
نویسنده:
حسن یوسف زاده
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
پیتر برگر در مکتب پدیدارشناسی تربیت یافته است. رویکرد او در مطالعات دین، رویکردی پدیدارشناسانه است. پیتر برگر دین را نوعی معرفت اجتماعی می داند که در زندگی اجتماعی، به ویژه زندگی روزمره در جهت معنابخشی به آن ساخته و پرداخته می شود. تحقیق حاضر با رویکرد تحلیلی و نظری تلاش می کند با استفاده از آثار در دسترس، و به روش اسنادی، ضمن اشاره ای کوتاه به زندگی نامه برگر و نیز اندیشه های موثر بر او، که نقشی اساسی در آراء و اندیشه های فلسفی، اجتماعی و دینی او داشته است، رویکرد برگر به دین را از منظری انتقادی بررسی کند.
سلفیة بین أهل السنة و الإمامیة
نویسنده:
محمد کثیری
نوع منبع :
کتاب
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
بيروت: مرکز الغدیر للدراسات الاسلامیة,
چکیده :
كتاب «السلفيه بين أهل السنة و الإمامية»، مقارن 1417 ق به زبان عربى در علم كلام نگارش يافته، مولف با مطالعات تطبيقى به نقد و تفسير سلفيه و تاريخ و پيشينه اين مذهب پرداخته، نظر اهل سنت و شيعه اماميه را در رد عقايد و افكار آنها مورد بررسى قراد داده است. كثيرى در مقدمه خود مى‌ نويسد، در كشور مغرب عربى مذهب مالكى رواج داشته و مردم نسبت به ديگر مذاهب اسلامى آگاهى چندانى ندارند، وجود اختلافات فكرى و عقيدتى جديد سبب تشتت آراء و افكار اختلاف در احكام فقهى پراكندگى جامعه شده است. اين مسئله ذهن او را به خود مشغول كرده، براى خروج از اين بحران، تصميم به تحقيق و بررسى علل و اسباب آن مى‌ گيرد و تلاش مى‌ كند كسانى كه اين بحران‌ ها را هدايت مى‌ كنند، بشناسد و چون در كشور مغرب مراجع و مصادر لازم و كافى براى شناخت مذاهب اسلامى كم بوده است، به شرق مسافرت كرده و كتاب حاضر را كه جواب صدها سئوال در زمينه عقايد و مذاهب است، مى‌ نگارد (به رشته تحرير در مى‌ آورد). وى در ادامه مى‌ گويد: او سعى كرده علت اختلافات دينى و اسباب و عوامل آن را در عصر حاضر روشن كند. و كسانى كه پشت پرده فتنه‌ هاى مذهبى را هدايت كرده و جنگ‌ هاى طايفه‌ اى را به راه انداخته و وحدت مسلمانان را از بين برده‌ اند، بشناساند. سپس مى‌ نويسد: سر منشاء اختلافات و فتنه‌ ها را بايد در نحوه شكل‌ گيرى مذهب حنفى جستجو كرد. بايد نحوه دعوت و انتشار و ارتباط آن با مخالفين مورد بررسى قرار گرفته، عقايد و خصوصيات فقهى آن نقد و بررسى گردد تا چگونگى شكل‌ گيرى سلفى‌ ها روشن شود. به گفته مولف هدف اين كتاب پاسخ بسيارى از مغالطات سلفى‌ هاست، روشى كه ريشه در مذهب حنبلى دارد.
  • تعداد رکورد ها : 64