جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

درخت یکی از پدیده ‌های طبیعت است که هنوز هم در میان بسیاری از اقوام، مقدس شمرده می ‌شود. این پدیده که در بسیاری از اسطوره ‌ها با اصل آفرینش ارتباط می ‌یابد با اشراق و عرفان هم‌ پیوند می‌ شود. هم ‌پیوندی اشراق و درخت در شعر سهراب سپهری، شاعر نوپرداز جلوه‌ های متعددی می ‌یابد از جمله در دید او «گل سرخ» قبله است و «چشمه» جانماز و «نور» مهر و «دشت» سجاده و «سرو» گلدسته و از این رو سهراب با تکبیره ‌الاحرام «علف» و «قدقامت» موج به نماز می ‌آغازد و با جهان‌ بینی ‌ای که ناشی از حقیقت زنده و ملموس است خدا را در «تپش باغ»، «لای شب ‌بوها» و در «آب و گیاه» می ‌یابد. نگارنده در این مقاله در پی آن است که به این سوالات پاسخ دهد:1- حضور عنصر طبیعت در شعر سهراب از کجا نشات می‌ گیرد؟2- سهراب به چه صورت از ارتباط درخت و اصل آفرینش در اساطیر سود جسته است؟3- هم پیوندی درخت و اشراق در شعر سهراب بر چه مبنایی است؟در شعر سهراب، این هم ‌پیوندی از خلقت آغازین انسان شروع شده و تا شرح سلوک عرفانی ادامه می‌ یابد. شعر «نشانی» اوج هم پیوندی درخت و معرفت در شعر اوست که از درخت سپیدار آغاز می ‌شود و به لانه نور بر بالای درخت کاج منتهی می ‌شود.