جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

از میان شاخه های گوناگون هنرهای اسلامی، معماری اسلامی و مخصوصا تزیینات وابسته به آن، دارای جایگاه شاخصی می باشد. آثار برجای مانده از هنرهای تزیینی در ابنیه اسلامی، مخصوصا در اماکن مذهبی نظیر مساجد و بقاع متبرکه، واجد روحیات منحصر به فرد و ژرفای تجسمی هستند. شهر قم به دلیل وجود بارگاه مقدسه حضرت معصومه (س) و خیل کثیری از بقاع امامزادگان، به گنجینه ای پربار از آثار تزیینی معماری اسلامی بدل گردیده است. اما از میان مشاهد و بقاع متعدد این شهر، بقعه امامزاده اسماعیل (ع) معروف به (سید سربخش)، که بنای آن از سده چهاردهم/هشتم (دوره ایلخانی) برجای مانده است؛ مزین به آرایه های تزیینی زیبا و ارزشمندی می باشد. نوشتار حاضر به بررسی و معرفی انواع نقش مایه های تزیینی موجود در این بنا می پردازد. در این راستا، نقش های تزیینی نهفته در تزیینات معماری این بقعه، به انواع نقوش منحنی اسلیمی، هندسی و خط نگاره آراسته است.اهداف اصلی تحقیق:الف) شناخت عناصر و آرایه های تزیینی در بنای امامزاده اسماعیل (ع).ب) بررسی و دسته بندی انواع نقش مایه های موجود بنا.سوالات:الف) نقوش تزیینی بقعه مذکور دارای چه خصوصیاتی هستند؟ب) عمده نقوش گچبری در این بنا شامل چه نقشمایه هایی است؟روش تحقیق: شیوه تحقیق در این مقاله به روش تاریخی، توصیفی و تحلیلی بوده؛ و ابزار و شیوه های گردآوری اطلاعات، کتابخانه ای و میدانی است.

امروزه بیش تر شهرها با سطح فزاینده ای از تبعات منفی ناشی از رشد سریع مواجه هستند که این خود سلامت عمومی شهروندان را تهدید می کند. به همین علت، فکر شهر سالم در پژوهش های شهری معاصر اهمیت زیادی یافته و از ظرفیت مطالعاتی بسیاری برخوردار شده است. پژوهش حاضر نیز با علم به اهمیت این مقوله، برای بررسی این فکر به مطالعه شاخص های مختلف شهر سالم در منطقه دو شهر قم که به عنوان منطقه پرجمعیت، مهاجرپذیر می باشد، پرداخته است. روش مطالعه در این پژوهش توصیفی-تحلیلی است و داده های مورد نیاز به صورت میدانی گرد آوری شده است. مسائلی چون بهداشت محیطی، کاربری و وضعیت دسترسی ها به خدمات، مبلمان، زیبایی شهری، امنیت اجتماعی، مسکن و ...، مورد پرسش قرار گرفت. با استفاده از نرم افزار SPSSداده ها مورد پردازش قرار گرفته است. نتایج تحقیق با انجام آزمون های محتلف آماری مانند، تحلیل واریانس یک طرفه (ANOVA)، توکی (Tukey) و آزمون تی، مورد بررسی قرار گرفت. نتایج این تحقیق نشان داد که شاخص های مورد مطالعه در کل منطقه، به ویژه در نواحی سه و چهار آن به جهت وضعیت نامناسب اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی ساکنین و نیز عملکرد نامناسب مدیریت شهری و نهادهای ذی ربط در وضعیت شهر سالم قرار ندارند.

در بررسی سیر تاریخی مکاتب حدیثی، گاه با خاندان هایی روبه رو می شویم که تاثیراتی اساسی بر تحولات آن مکاتب گذاشته اند، به طوری که نمی توان آن مکاتب را بدون در نظر گرفتن نقش و تاثیر این خاندان ها بررسی کرد. در این میان تاثیرات خاندان اشعری بر مکتب حدیثی قم آن قدر گسترده است که شاید بتوان تا نیمه اول و اواسط قرن سوم هجری، از مکتب حدیثی قم مترادف با مکتب حدیثی اشعریان یاد کرد. نویسندگان این مقاله به تشریح نقش اشعریان در پیدایش، توسعه و گسترش مکتب حدیثی قم در قرون اول تا سوم هجری پرداخته و سیر تحولات آن مکتب و میزان تاثیرپذیری آن از این خاندان را بررسی کرده اند.

در این رساله سعی شده است به شناخت کلی از سلسله‌های درویشی نایل آییم و در چارچوبه‌های مردم‌شناسانه و جامعه‌شناسانه ویژگیهای عمومی و کارکردهای کلی آنها را در حد میسور بیان نماییم و سلسله‌های درویشی در قم صرفا" یک نمونه می‌باشند که جهت تطبیق اصول کلی بر مصادیقشان انتخاب شده‌اند. البته هر جا که مطلبی اختصاص به قم داشته باشد آن را با ذکر این خصوصیت مطرح کرده‌ام. اصولا" یکی از اهداف بررسی به اصطلاح "علی‌اللهیان" قمرود نیز که به صورت ضمیمه همراه این رساله می‌باشد نشان دادن ویژگی شهر قم می‌باشد، اما این امر آنها را از "نمونه" بودن خارج نمی‌سازد. اینکه "علی‌اللهیان" قمرود که از اهل حق می‌باشند و به هیچ‌وجه در شرائطی مشابه اهل حق نواحی دیگر قرار نداشته‌اند و خصوصیات تماما" یکسانی نیز ندارند "نمونه" بودن آن را خدشه‌دار نمی‌سازد. برای آنکه مقصود از "نمونه" بودن مشخص شود به این مثال توجه کنید، اگر ثابت شود که سلسله‌های درویشی عکس‌العملی در برابر سنت دینی حاکم می‌باشند و از درون آن پدید می‌آیند، و سنت دینی حاکم در جهان اسلام و ایران "مذهب اهل سنت " بوده است و قم به دلیل شیعه بودن تا قبل صفویه جنبشهای درویشی زیادی را تجربه نکرده است باز می‌توانیم از "نمونه" قم آن اصل کلی را مورد تائید قرار دهیم که سلسله‌های درویشی عکس‌العملی در برابر سنت دینی حاکم می‌باشند.

پروژه ذخیره‌سازی مایع‌گر مخازن زیرزمینی برای تامین مصارفدر زمان حداکثر مصرف ، مدتها مورد توجه بوده استو تهیه مخزنی با حجم زیاد و با توجه به حفاظتمخزن و مسائل اقتصادی آن، نظر را بر ایجاد مخزن زیرزمینی معطوفنموده است . گنبدهای نمکی با توجه به ناتراوا بودن نمکو امکان ایجاد فضاهای خالی‌گر عمق پدیده‌های مناسبی برای این منظور می‌باشند و ضمنا انتخابتوده‌های نمکی برای ذخیره‌سازی مواد نفتی بدان علتاستکه نسبتبه انواع دیگر ذخیره‌سازی ارزانتر، از نظر جلوگیری از حوادثطبیعی و جنگلی قابل اطمینان‌تر و از جهتحفظ محیط زیستو سرزمین‌های قابل استفاده مناسبترین بوده و به لحاظ امکان ذخیره‌سازی به حجم زیاد در آنها یکپشتوانه ملی باارزشمحسوبمی‌گردد. مراحل ایجاد مخزن زیرزمینی در تده نمکی عبارتاز زمین‌شناسی اکتشافی، مطالعاتتکتونیکی توده‌ها و طبقاتنمکی، ثقل‌سنجی، براشت‌های لرزه‌نگاری، حفر چاه اولیه مخزن، مطالعاتشیمیایی و مکانیکی نمونه مغزه‌های چاه کاربرد مدل‌های ریاضی برای پیش‌بینی شکل و ابعاد مخزن مورد نظر، ایجاد حفره نمکی براساساطلاعاتجمع‌آوری شده و بالاخره تکمیل و آماده‌سازی مخزن برای بهره‌براری می‌باشد. در هنگام مطالعاتاولیه و قبل از برنامه‌ریزی و شروع عملیاتحفر چاه اولیه بررسی‌های لازم جهتتامین آبشیرین و طرق از بین بردن آبنمکتولیدی انجام می‌گردد. در این پروژه از بین تمام کنبدهای نمکی ایران، ناحیه کوه نمکقم به علتدر دستداشتن اطلاعاتزمین‌شناسی و ژئوفیزیکی و حفاریهای انجام شده در حوالی آن و همچنین به علتنزدیکی به مراکز ثقل مصرف(تهران و قم) و واقع بودن در کنار خط لوله سراسری گاز یکی از مکانهای منساببرای اولین آزمایشایجاد حفره مخزنی نمکی در ایران به نظر رسید که در این پروژه به ارزیابی کوه نمکقم به هتذخیره‌سازی مخزن زیرزمینی پرداخته شده استکه ضمن توجه به مسایلی که در رابطه با ذخیره‌سازی باید داشته باشیم، نسبتبه اطلاعاتموجود بحث‌های لازم ارائه شده است .