جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

دولت سلاجقه روم در حدود سال 470 ه.ق. و با همت یکی از بزرگان خاندان سلجوقی با نام سلیمان بن قتلمش تاسیس گردید. وی با حمله به مرزهای امپراطوری بیزانس توانست شهرهای مهمی همچون قونیه و ازنیق را به تصرف درآورد و یک دولت قدرتمند را در سرزمین آناتولی (آسیای صغیر)، بنیان نهد، دولتی که تا سال 708 ه.ق. یعنی نزدیک به دو سده و نیم پس از وی نیز دوام یافت. آنچه در نوشتارحاصر به آن پرداخته شده، تحلیلی بر نوع روابط سلاطین این دولت با خلفای عباسی است.اگرچه خلافت عباسی در سال 656 ه.ق. توسط هلاکوخان مغول برافتاد و سلاطین سلجوقی روم تا نیم شده پس از آنان دوام یافتند اما تقارن نزدیک به دو سده از تاریخ سلجوقیان روم و خلافت عباسی متضمن مناسباتی بود که با فرستاده شدن منشور حکومت، خلعت و رایت از طرف خلیفه المقتدی عباسی برای سلیمان شاه اول (سلیمان بن قتلمش) آغاز گردید و تا زمان سرنگونی خلفای عباسی ادامه داشت. پیش از تبیین روابط میان این حکومت های یاد شده، در باب چگونگی شکل گیری سلاجقه روم تیز بخثی صورت گرفته است.

طاهریان اگر چه به طور رسمی از سال 205 تا 259 ق در خراسان حکومت کرده اند. اما فعالیت های سیاسی آنان از اواخر قرن دوم و در جریان نزاع امین و مامون آغاز شده است. مقاله حاضر درصدد است تا رفتار سیاسی آنان را در قبال خلافت عباسی طی دوره مذکور بررسی کند. هرچند برخی از نویسندگان براین باورند که طاهـریان اولین خاندان ایرانی هستند که درصـدد کسب استقلال برآمده اند و از این جهت با خلافت ستیز داشته اند. اما ادعای این نوشتار بر آن است که طاهریان صرفا کارگزاران خلافت عباسی بودند و در قبال خلافت رفتار سیاسی تبعی یا پیرومنشانه ای داشتند.