جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

تشکیل کرسی‌های آزاداندیشی در دانشگاه‌ها موضوعی راهبردی است که از سوی رهبری برای رشد اجتماعی و ارتقای سطح دانش سیاسی دانشجویان مطرح شده است. کرسی‌های آزاداندیشی یکی از مفاهیم مهم و بحث‌انگیز در گفت‌وگوهای سیاسی امروز جامعه ایران است که می‌تواند علاوه بر حل و فصل بسیاری از مسائل روز جامعه ایران، در بلندمدت آثار تمدنی شگرفی داشته باشد. با این حال این موضوع در محافل علمی چندان مورد توجه قرار نگرفته است. پژوهش حاضر که با هدف بررسی نگرش دانشجویان به کرسی‌های آزاداندیشی در دانشگاه به لحاظ اثرگذاری در توسعه اجتماعی و سیاسی دانشگاه‌ها در بین دانشجویان دانشگاه تبریز انجام شده ، از نظر هدف، پژوهشی کاربردی، به لحاظ وسعت پهنانگر، از نظر دامنه، خرد و از نظر زمانی یک بررسی مقطعی است. روش پژوهش، روش میدانی با استفاده از پیمایش، و ابزار جمع‌آوری داده‌ها پرسشنامه است. حجم نمونه نیز در این تحقیق 376 نفر است. پژوهش حاضر بر اساس نظریه‌های توسعه و توسعه اجتماعی از جمله لرنر، اینگلس و اسمیت، مک کله لند، راجرز و . . . به دنبال بررسی ارتباط بین استفاده دانشجویان از رسانه‌های جمعی داخلی، نوع تربیت دانشجویان در خانواده، مشارکت اجتماعی، پایگاه اقتصادی، اعتماد اجتماعی، دینداری و انسجام اجتماعی به عنوان متغیرهای مستقل و نگرش به عنوان کرسی‌های آزاداندیشی به عنوان متغیر وابسته است. بر اساس نتایج پژوهش، بین استفاده از رسانه‌های جمعی داخلی، مشارکت اجتماعی، پایگاه اقتصادی، اعتماد اجتماعی، دینداری، انسجام اجتماعی، با آزاداندیشی ارتباط معنادار وجود دارد. اما بین نوع تربیت در خانواده با نگرش به عنوان کرسی‌های آزاداندیشی ارتباط معناداری مشاهده نشد.

بررسی اثربخشی درمان با رویکرد هستی‌شناسی اسلامی بر درد معنوی در دانشجویان با مشکلات افسردگیهدف اصلی پژوهش حاضر، بررسی اثربخشی گروه‌درمانی با رویکرد هستی‌شناسی اسلامی بر میزان درد معنوی در دانشجویان با مشکلات افسردگی بوده‌است. روش مورد استفاده در این پژوهش، آزمایشی از نوع پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه پژوهش دانشجویان دختر در مقطع کارشناسی سال تحصیلی 93-94 در دانشگاه فنی-حرفه‌ای بودند. به منظور انجام پژوهش، تعداد 30 نفر از دانشجویان دختر برای شرکت در این برنامه در نظرگرفته شدند که به طور تصادفی در دو گروه آزمایش (15=n) و کنترل (15=n) جایگزین شدند. ابزار مورد استفاده در این پژوهش، مقیاس افسردگی بک ویراست دوم (1968) و مقیاس محقق ساخته درد معنوی بود. داده‌ها توسط نرم‌افزار SPSS و با استفاده از آزمون کوواریانس، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتیجه پژوهش نشان داد که درمان با رویکرد هستی‌شناسی اسلامی به طور معناداری (001/0p<) بر کاهش افسردگی و درد معنوی در دانشجویان موثربود.

ارتقای فکر دینی در بدنه دانشگاهی، یکی از دغدغههای اصلی مقام معظم رهبری در سالیان اخیر بوده است که نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه، رسالت اصلی در این خصوص را به عهده دارد. مهمترین وظیفه نهاد نمایندگی، توسعه و تعمیق آگاهیها و علایق اسلامی دانشجویان و دانشگاهیان و تبیین ارزشهای اسلامی با رویکرد معرفتافزایانه است. پژوهش حاضر، راهکارهای ایجاد چنین معرفتی را توسط نهاد نمایندگی در دانشگاهها از دیدگاه مقام معظم رهبری مبتنی بر نظریه تربیت بصیرتگرا، با روش مقاله تحلیل اسنادی می باشد. راهگشا بودن حضور مداوم و مستمر روحانیون مستقر در دفاتر نهاد و ارتباط داشتن با بدنه دانشگاهی و پاسخگویی مستدل و منطقی به شبهات فکری موجود با رویکرد علممحوری و تعمیق بینش های صحیح دینی، تاکید ویژه بر راهاندازی کرسیهای آزاد اندیشی در میان دانشجویان، با رویکرد مسئلهمحوری در طرح شبهات فکری و معرفتافزایی این دو قشر، توجه خاص به برگزاری نشستهای معرفتی ویژه استادان و دانشجویان و حضور فعالانه استادان دروس معارف اسلامی در شبههزدایی و معرفتافزایی علمگرایانه از یافته های این تحقیق است. نتیجه گیری: مشخص شد که افزایش سطح آگاهیهای فردی دانشجویان و پاسخگویی به شبهات مطرح شده از جانب آنان، بر عهده نهاد نمایندگی است. حضور مداوم و مستمر مسئولان نهاد نمایندگی و تحکیم ارتباط با بدنه دانشگاهی، ارائه فکر نو، قوی، مستدل و منطقی در مباحث رایج، تاکید ویژه بر راهاندازی کرسیهای آزاد اندیشی و نظریهپردازی در دانشگاه، عامنگری مخاطبان، انتقال رویکرد شاگردپروری به استادان در حوزه علوم دینی و فرهنگسازی مناسب برای نهادینه کردن امر به معروف و نهی از منکر و استفاده از ظرفیتهای استادان مومن و انقلابی در این زمینه، از جمله موارد مهمی هستند که نقش نهاد نمایندگی را در ارتقای فکر دینی در دانشگاه تبیین میکنند.

هدف؛ هدف مقاله تعیین ارتباط سلامت روانی و شادکامی با موفقیت تحصیلی بوده است. روش؛ روش مورد استفاده از نوع مطالعات پیمایشی ( survey) بوده است. نمونه تحقیق شامل 180 نفر (122 دختر، 58 پسر) بوده که به شیوه تصادفی طبقه ای از بین دانشجویان کارشناسی ارشد دانشکده علوم انسانی انتخاب شدند. ابزارهای تحقیق عبارتند از پرسشنامه سلامت روانی GHQ-28 و پرسشنامه شادکامی آکسفورد، و از معدل به عنوان شاخص موفقیت تحصیلی دانشجویان استفاده شده است. یافته ها؛ تحلیل یافته ها نشان داد که: 1- همبستگی بین سلامت روان و موفقیت تحصیلی 041/0- می باشد. 2- همچنین نتایج آزمون همبستگی پیرسون نشان می دهد که بین دو متغیر سلامت روان و شادکامی همبستگی معنادار 60 /0- وجود دارد. 3- میانگین سلامت روان برای دختران و پسران به ترتیب 63 /21 و 75/21 می باشد. با توجه به اینکه مقدارt به دست آمده 068/0 با سطح معناداری 946/0 می باشد، می توان گفت بین دانشجویان دختر و پسر از نظر سلامت روان تفاوت معنادار وجود ندارد. 4- با توجه به اینکه مقدارt به دست آمده 14/0 با سطح معناداری 889/0 می باشد، می توان گفت بین دانشجویان دختر و پسر از نظر شادکامی تفاوت معنادار وجود ندارد. نتیجه گیری؛ نتایج پژوهش نشان داد: 1) بین سلامت روان و موفقیت تحصیلی رابطه وجود ندارد. 2) بین شادکامی و موفقیت تحصیلی رابطه وجود ندارد. 3) بین سلامت روان و شادکامی رابطه معنی دار وجود دارد؛ هر چه فرد از سلامت روان بالاتری برخوردار باشد میزان شادکامی وی افزایش خواهد یافت و همین طور شادکامی فرد، سلامت روان بالاتری را برای وی به ارمغان خواهد آورد. 4) بین دانشجویان دختر و پسر از نظر سلامت روان تفاوتی وجود ندارد. 5) شادکامی در دو گروه دانشجویان دختر و پسر تفاوت معناداری ندارد. 6) بین دانشجویان در کشور ما و کشورهای توسعه یافته از نظر شادکامی تفاوت وجود ندارد.

دین نه تنها برنامه زندگى همه جانبه بشر، بلکه مهم ترین عامل توسعه جامعه و حاکمیت انسان بر سرنوشت خود از طریق مسئولیت پذیرى است. هدف تحقیق، بررسى رابطه دین باورى و مسئولیت پذیرى دانشجویان، و روش تحقیق توصیفى همبستگى است. جامعه آمارى، دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامى واحد قم و نمونه آمارى 362 نفر بودند که به شیوه تصادفى طبقه اى انتخاب شدند. ابزار جمع آورى اطلاعات دو پرسش نامه استاندارد، دین باورى و مسئولیت پذیرى، به ترتیب با پایایى معادل 75.0 و 79.0 بر اساس آلفاى کرانباخ بود. نتایج تحقیق نشان داد: 1. بین دین باورى و مسئولیت پذیرى دانشجویان رابطه وجود دارد و شدت همبستگى نیز در سطح اطمینان 95.0 معنى دار است 2. بین میزان دین باورى دانشجویان دختر و پسر تفاوت معنى دارى وجود دارد 3. بین میزان مسئولیت پذیرى دانشجویان دختر و پسر تفاوت معنى دارى وجود ندارد 4. بین میزان دین باورى دانشجویان و انجام دادن اعمال اخلاقى رابطه مثبت وجود دارد 5. بین میزان مسئولیت پذیرى دانشجویان و انجام دادن اعمال اخلاقى رابطه مثبت وجود دارد.

هدف تحقيق، پيش بينى نقش دين دارى در مسئوليت پذيرى دانشجويان است. روش تحقيق، توصيفى ـ همبستگى، و جامعه آمارى، دانشجويان دانشگاه پيام نور قم مى باشد. نمونه آمارى نيز 320 نفر از دانشجويان بودند كه به شيوه تصادفى طبقه اى انتخاب شدند. ابزار جمع آورى اطلاعات، دو پرسشنامه استاندارد «دين باورى» و «مسئوليت پذيرى» به ترتيب با پايايى 73.0 و 71.0 براساس آلفاى كرانباخ بود. براى تجزيه و تحليل اطلاعات از روش هاى آمار توصيفى و استنباطى در حد آزمون همبستگى پيرسون و Tبراى مقايسه ميانگين دو گروه مستقل و Z فيشر استفاده شد. نتايج نشان داد: 1. بين نشانه هاى دين دارى با مسئوليت پذيرى اجتماعى به ميزان 154/0 همبستگى مثبت و معنى دار وجود دارد. 2. بين انجام عبادات واجب و مسئوليت پذيرى اجتماعى دانشجويان رابطه معنى دارى وجود دارد 3. بين انجام عبادات مستحب و مسئوليت پذيرى اجتماعى دانشجويان رابطه معنى دارى برقرار است. 4. بين رعايت نشانه هاى دين دارى و مسئوليت پذيرى اجتماعى دانشجويان رابطه معنى دارى وجود دارد. 5. رابطه بين ابعاد دين دارى با مسئوليت پذيرى اجتماعى در دانشجويان دختر و پسر متفاوت نيست.

پژوهش حاضر درصدد کشف و تبیین آسیب هایی است که مانع گرایش دانشجویان روان شناسی و مشاوره، به رویکرد اسلامی می شوند. برای دستیابی به اهداف پژوهش، با سی دانشجو و پنج استاد مربوط به رشته های مشاوره و روان شناسی دانشگاه اصفهان که به صورت نمونه گیری در دسترس انتخاب شده بودند، مصاحبه نیمه ساختار یافته صورت گرفت. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها، از روش تحلیل محتوای کیفی و با استفاده از نرم افزار QSR NVivo استفاده شد. نتیجة تحلیل داده های حاصل از مصاحبه های مشارکت کنندگان، دو مضمون کلی و یازده طبقه است که عبارت است از: 1. عوامل درون فردی، شامل چهار طبقه، مانند بی رغبتی کلی دانشجویان به طرح مسائل جدید، 2. عوامل برون فردی، شامل هفت طبقه، مانند کمبود منابع آموزشی و پژوهشی بودند.بدیهی است شناخت موانعی که گرایش دانشجویان روان شناسی و مشاوره را به کاربرد رویکرد اسلامی کند می کنند، می تواند به تدوین راه کارهای مناسب برای ترغیب هرچه بیشتر دانشجویان به رویکرد اسلامی کمک کند.

بمنظور بررسی تاثیر افکار دکتر علی شریعتی بر روی دانشجویان دانشگاه شیراز، پس از مطالعه کتابهای وی و انجام یک مطالعه مقدماتی، از عده‌ای که دانشجویان خواسته شد که نظرات و عقاید خود را در باره دکتر علی شریعتی بیان کنند. براساس این بررسی و مطالعه پرسشنامه‌ای تنظیم و همراه با سئوالاتی در مورد خصوصیات شخصی و خانوادگی دانشجویان برای 500 نفر از دانشجویان دانشکده‌های مختلف دانشگاه شیراز که بطور تصادفی انتخاب شده بودند فرستاده شد. از پرسشنامه‌های فرستاده شده 200 پرسشنامه تکمیل و عودت داده شد. نتایج حاصل از این تحقیق نشان میدهد که : 1 - 95 درصد از کل دانشجویان شرکت کننده در این تحقیق با آثار دکتر علی شریعتی آشنا بودند. 2 - کتابهای دکتر شریعتی در ایجاد احساس مسئولیت در برابر انقلاب ، تزکیه نفس و خودسازی، نظم منطقی در بحثها، افزایش سطح آگاهی و انتقال آنها بدیگران، گرایش به اسلام و درک فهم کامل اسلام راستین، و نقاب برگرفتن از چهره کریه رژیم طاغوتی موثر بوده است . 3 - عده نسبتا زیادی (67 درصد) از آزمودنی‌های این تحقیق برای مطالعه و خواندن کتاب‌های مرحوم دکتر شریعتی (قبل از انقلاب) حاضر به هر گونه مواجهه با خطر و فداکاری بوده‌اند. 4 - عده معتنابهی (79 درصد) از آزمودنی‌های این تحقیق نقش دکتر شریعتی را در ایجاد زمینه فکری برای بثمررسیدن انقلاب اسلامی به رهبری امام‌خمینی و موثرتر از دیگران (آیت‌الله طالقانی، استاد مطهری، آل احمد و ...) دانسته هرچند که دیگران را نیز در این امر خطیر سهیم دانسته‌اند. 5 - بنظر آزمودنی‌های این تحقیق سهم دکتر شریعتی در کل انقلاب بطور متوسط 22 درصد بوده است . 6 - عده معتنابهی از آزمودنی‌های این تحقیق کتابها "پدر و مادر ما متهمیم" (77 درصد)، "فاطمه فاطمه است " (73 درصد) و "آری این چنین بود برادر (70 درصد) را خوانده‌اند. 7 - آزمودنی‌های این تحقیق تقریبا" همه کتابهای دکتر را در یک ردیف دانسته و بطور پراکنده کتابهای دکتر شریعتی را انتخاب نموده‌اند و در عین حال کتاب اسلام‌شناسی (24 درصد) و پدر و مادر ما متهمیم (15 درصد) و فاطمه فاطمه است (14 درصد) را بر دیگر کتابهای دکتر شریعتی ترجیح داده‌اند. 8 - عقیده آزمودنی‌های این تحقیق در باره تاثیر کتابهای دکتر شریعتی در بوجودآوردن زمینه فکری این انقلاب پراکندگی نظرات آنها را در این باره میرساند. و دراین زمینه عده معدودی کتاب شهادت (5ˆ19 درصد) و "تشیع علوی و صفوی" (13 درصد) و اسلام‌شناسی (5ˆ12 درصد) را موثرترین دانسته‌اند.

هدف پژوهش حاضر؛ بررسی ارتباط بین هوش معنوی؛ بررسی سطح آگاهی و گرایش به عرفان اسلامی و عرفان‌های کاذب در دانشجویان بوده است. روش این پژوهش توصیفی و از نوع همبستگی است. جامعه آماری در این تحقیق کلیه دانشجویان دختر و پسر مشغول به تحصیل در سال تحصیلی 1390ـ1391 در دانشگاه‌های اصفهان، صنعتی و پیام نور استان اصفهان هستند. برای انتخاب نمونه از روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چندمرحله‌ای استفاده شده است. حجم نمونه متشکل از 200 نفر شامل 100 دختر و 100 پسر بوده است. برای جمع‌آوری اطلاعات از سه پرسشنامه: سنجش هوش معنوی، آزمون خود ساخته بررسی آگاهی و گرایش دانشجویان در مورد عرفان‌های کاذب و عرفان حقیقی و نوع مطالعات دانشجویان مربوط به عرفان استفاده شده است. تحلیل نتایج با استفاده از آزمون t و r نشان داد که بین نمره هوش معنوی و گرایش به عرفان حقیقی و همچنین بین هوش معنوی و آگاهی از عرفان، همبستگی مثبت معناداری وجود دارد. میزان گرایش دانشجویان به عرفان حقیقی بیشتر از عرفان‌های کاذب است. هرچه میزان سن شرکت‌کنندگان افزایش یافته، گرایش آنان به عرفان حقیقی بیشتر و در مقابل گرایش آنان به عرفان‌های کاذب کاسته شده است .بین میزان آگاهی و گرایش دانشجویان دختر و پسر نسبت به عرفان حقیقی (اسلامی) تفاوت معناداری وجود ندارد. میزان شناخت کتاب‌های عرفان حقیقی و عرفان کاذب در بین دانشجویان پسر بیشتر از دختر است. بنابر نتایج بدست آمده از این تحقیق کمک به دانشجویان برای بالابردن هوش معنوی موجب کاهش گرایش آنان به عرفان‌های کاذب خواهد بود.