جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

«حقیقت و روش» احتمالا مبنایی‌ترین اثر در حوزه هرمنوتیک فلسفی است و گادامر شاخص‌ترین فیلسوف این حوزه. محور بحث گادامر در بخش نخست این کتاب «هنر و حقیقت» است. فشرده فلسفه هنر گادامر در این بخش آمده‌ اما در متن به بسی موضوعات دیگر نیز پرداخته شده‌است که اهمیت معرفت‌شناختی و تاریخی دارند. گادامر در این متن کل مسئله «روش شناخت» و «مفهوم حقیقت» در تاریخ مدرن را به چالش می‌کشد. این دوره ده جلسه خواهد بود. در جلسه نخست به اختصار نکاتی کلی درباره ۱.گادامر ۲. هرمنوتیک و هرمنوتیک فلسفی ۳. کتاب حقیقت و روش بیان کردم. درباره کتاب به بحث از الف. عنوان و مدعای کلی کتاب و ب. ساختار کلی کتاب پرداختم و سپس به اختصار ساختار بخش نخست کتاب را که موضوع این دوره است توضیح دادم. جلسه دوم به بحث از ” مساله روش ” اختصاص دارد که گادامر کتاب را با آن می‌آغازد .در ذیل این عنوان آرای منتقدان علوم انسانی پوزیتیویستی در آلمان و در نیمه دوم قرن نوزدهم می‌آید و گادامر به آرای هلمهولتز، درویزن و دیلتای اشاره می‌کند. از نظر گادامر تلاش این منتقدان در جهت جدا ساختن علوم انسانی از علوم طبیعی تحت سیطره الگوی ” روش” و مفهوم ” علم” انجام می‌گرفت آن‌گونه که در علوم طبیعی پدیدآمده‌بود و از این جهت ایشان در تاسیس بنیادی مستقل برای علوم انسانی کامیاب نبودند. موضوع این جلسه بخش ” مفاهیم راهبر اومانیستی ” است و در این نوبت به توضیح گادامر درباره دو مفهوم ” bildung ” و ” common sense ” ،به ویژه در آرای هردر و ویکو پرداخته شده‌است. در این جلسه در ذیل بخش ” مفاهیم راهبر اومانیستی” به ادامه بحث درباره مفهوم ” حس مشترک” و دو مفهوم ” حکم ” و ” ذوق” پرداخته شده‌است. موضوع این جلسه نقد گادامر بر زیبایی‌شناسی کانت است. گادامر رویکرد سوبژکتیو کانت به زیبایی را نقد می‌کند و نسبت برخی از مفاهیم کلیدی زیبایی‌شناسی کانت را ،مانند زیبایی آزاد و وابسته، ایدئال زیبایی ، علقه به زیبا و ذوق و نبوغ ، با رویکرد کلی کانت روشن می‌کند. در این جلسه به ادامه بحث گادامر از روند سوبژکتیو شدن زیبایی‌شناسی پرداخته‌شده‌است و گسترش یافتن زیبایی‌شناسی مبتنی بر نبوغ بعد از کانت ، مفهوم تجربه‌زیسته ( erlebnis) و کاربرد آن در حوزه تاریخ‌نگاری و زیبایی‌شناسی ، و جایگاه سمبل و تمثیل ( allegory)در مقام نمونه‌ای نمایانگر غلبه تلقی استتیکی در این رویکرد توضیح داده‌شده‌است. گادامر در فصل ” وجودشناسی اثر هنری” نحوه وجود “بازی” را راهنمای تبیین نحوه وجود اثر هنری می‌داند و آن را مقدمه اصلی‌اش در شرح نسبت هنر و حقیقت قرار می‌دهد. در این جلسه به ابعاد گوناگون نحوه وجود بازی از منظر گادامر پرداخته شده‌است. نسبت ” محاکات” ( میمسیس) با اثر هنری و شان حقیقت‌نمایی هنر

ترجمه ماشینی : موریس بلانشو و تئودور دبلیو آدورنو از دشوارترین و در عین حال عمیق‌ترین متفکران زیبایی‌شناسی قرن بیستم هستند. در حالی که روش ها و دیدگاه های آنها به طور گسترده ای متفاوت است، آنها در مورد منفی بودن اثر هنری تصور شده از نظر تجربه و امکان یا بیان انتقادی آن نگرانی مشترک دارند. چنین منفی‌گرایی نه نیهیلیستی و نه بدبینانه است، بلکه به وضعیت اثر هنری و استقلال آن در رابطه با زمینه یا تجربه‌اش مربوط می‌شود. هم برای بلانشو و هم برای آدورنو، منفی‌گرایی کلید درک جایگاه اثر هنری در زیبایی‌شناسی پساکانتی است، و اگرچه نشان می‌دهد که هنر چگونه احتمالات انتقادی را بیان می‌کند، هر چند منفی، اما همچنین نشان می‌دهد که هنر دارای ابهامی غیرقابل تقلیل است به طوری که معنای آن می‌تواند امکان‌پذیر باشد. همیشه خودش را نفی می کند این ابهام هنگامی که در ارتباط با زبان در نظر گرفته شود، اهمیت مادی بیشتری پیدا می‌کند، زیرا منفی بودن اثر به معنای بیشتر معقول و تجربی بودن، زیبایی‌شناختی می‌شود. اما با انجام این کار، زبان اثر ادبی به شکلی از تفکر تبدیل می‌شود که مادیت را قادر می‌سازد تا در ابهام خود اندیشیده شود. ویلیام اس. آلن در مجموعه‌ای از خوانش‌های غنی و متقاعدکننده نشان می‌دهد که چگونه یک شیوه تفکر بدیع و دقیق در نوشته‌های اولیه بلانشو پدید می‌آید و چگونه زیبایی‌شناسی آدورنو به رابطه‌ای بین زبان و مادیت بستگی دارد که به‌طور گسترده نادیده گرفته شده است. علاوه بر این، با بازنگری در مسئله اثر هنری مستقل از نظر ادبی، به یک موضوع اصلی در زیبایی‌شناسی مدرنیستی به عنوان شیوه‌ای از تفکر که انتزاعی و ملموس، دقیق و مبهم است، اهمیت انتقادی و مادی بیشتری داده می‌شود. در حالی که نمونه‌هایی از این نوع نوشته‌ها را می‌توان در آثار بلانشو و بکت یافت، مطالباتی که چنین متن‌هایی از خوانندگان می‌گذارند تنها چالش‌ها و امکاناتی را که استقلال ادبی برای اندیشه ایجاد می‌کند تأیید می‌کند.

ترجمه ماشینی : کار هاینریش مایر در مورد کارل اشمیت به طور چشمگیری بحث بین المللی درباره اشمیت و اهمیت او را برای اندیشه سیاسی قرن بیستم تغییر داده است. مایر در درس کارل اشمیت، هسته اندیشه اشمیت را الاهیات سیاسی می داند – یعنی نظریه پردازی سیاسی که مدعی است زمینه نهایی خود را در مکاشفه خدای مرموز یا فراعقلانی دارد. این بنیان الهیاتی رادیکال، اما نیمه پنهان، زیربنای کل آثار غالباً دشوار و پیچیده اشمیت است که سرشار از چرخش‌های تاریخی و پیچیدگی‌های سیاسی، فریب‌های عمدی و ابهام‌های غیرعمدی است. مایر در چهار فصل در مورد اخلاق، سیاست، وحی و تاریخ، تفاوت بین فلسفه سیاسی و الهیات سیاسی اشمیت را روشن می کند و بعد مذهبی اندیشه او را به حمایت او از ناسیونال سوسیالیسم و تداوم یهودی ستیزی اش مرتبط می کند. دو مقاله جدید در این نسخه هستند که به مکاتبات اخیراً منتشر شده اشمیت - به ویژه با هانس بلومبرگ - و نوری که بر برداشت او از الهیات سیاسی می افکند می پردازند.

ترجمه ماشینی : در تابستان 1960، آدورنو اولین سخنرانی از سلسله سخنرانی های خود را به رابطه بین جامعه شناسی و فلسفه ایراد کرد. یکی از دغدغه‌های اصلی او این بود که این تصور اشتباه را از بین ببرد که این دو رشته ناسازگار هستند که در روش‌ها و اهدافشان کاملاً با هم مخالف هستند، تصوری که بسیاری با آن موافق بودند. در حالی که برخی از جامعه شناسان تمایل داشتند که فلسفه را منسوخ و ناتوان از پرداختن به مشکلات اجتماعی روزگار ما رد کنند، بسیاری از فیلسوفان، تحت تأثیر کانت، معتقد بودند که تأملات فلسفی باید «خالص» باقی بماند و ساختار دانش و تجربه را بدون ارجاع به آن بررسی کنند. هر عامل واقعی یا مادی آدورنو با تمرکز بر مسئله حقیقت می‌کوشد نشان دهد که فلسفه و جامعه‌شناسی اشتراکات بسیار بیشتری نسبت به آنچه بسیاری از پزشکان آن‌ها تمایل دارند فرض کنند، دارند. آدورنو با تکیه بر تاریخ فکری، ارتباط بین حقیقت و زمینه اجتماعی را نشان می‌دهد و استدلال می‌کند که هیچ حقیقتی وجود ندارد که توسط ایدئولوژی دستکاری نشود و هیچ قضیه‌ای وجود ندارد که بتوان آن را کاملاً از ملاحظات اجتماعی و تاریخی جدا کرد. این گزارش سیستماتیک در مورد پیوند متقابل فلسفه و جامعه‌شناسی، این سخنرانی‌ها را به تأملی بی‌زمان درباره ماهیت این رشته‌ها و مقدمه‌ای عالی برای نظریه انتقادی تبدیل می‌کند، که محتوای جامعه‌شناختی آن در اینجا برای اولین بار توسط آدورنو به تفصیل بیان می‌شود.

ترجمه ماشینی : سبک متاخر بتهوون زبان سمفونی نهم او، Missa Solemnis، آخرین سونات های پیانو و کوارتت های زهی، واریاسیون های دیابلی، باگاتل ها، و همچنین پنج سونات پیانو، پنج کوارتت زهی و چندین اثر کوچکتر پیانو است. از نظر تاریخی، این آثار به‌عنوان پل ارتباطی بین سنت‌های کلاسیک و رمانتیک تلقی می‌شوند: از نظر ساختار موسیقایی، همچنان انقلابی تلقی می‌شوند. کتاب اسپیتزر این آثار متاخر را در پرتو نوشته‌های موسیقایی و فلسفی تئودور آدورنو روشنفکر آلمانی بررسی می‌کند و با این کار سعی می‌کند رویکردهای متضاد نشانه‌شناسی موسیقی و نظریه انتقادی را با هم تطبیق دهد. او از رویکردهای مختلف به معنای موسیقیایی، زبانی و زیبایی شناختی استفاده می کند و آدورنو را با نویسندگانی چون دریدا، بنجامین و هابرماس و نیز نظریه پردازان موسیقی معاصر مرتبط می کند. اسپیتزر از طریق تجزیه و تحلیل استفاده بتهوون از تکنیک‌های خاص موسیقی (از جمله فوگ‌های نئوباروک و کنترپوان)، پیشنهاد می‌کند که آخرین آثار آهنگساز نقدی فلسفی و موسیقایی از روشنگری ارائه می‌کنند و با این کار زبان موسیقی پیشامدرنیسم را خلق کرده‌اند.

ترجمه ماشینی : به نظر می رسد که دغدغه های صرفاً فلسفی دیالکتیک منفی تئودور دبلیو. آدورنو از عینیت نظریه انتقادی دور باشد. فلسفه آدورنو شاید سنتی ترین موضوع فلسفه «محض» یعنی ساختار تجربه را در نظر می گیرد، در حالی که نظریه انتقادی جنبه های خاصی از جامعه را بررسی می کند. اما، همانطور که برایان اوکانر در این تفسیر بسیار بدیع از فلسفه آدورنو نشان می‌دهد، دیالکتیک منفی را می‌توان به‌عنوان شالوده نظری بازتابی یا عقلانیت انتقادی مورد نیاز نظریه انتقادی دانست. اوکانر استدلال می‌کند که آدورنو به «انضمام» فلسفه متعهد است: تز او درباره عدم هویت تلاش می‌کند نشان دهد که واقعیت به ظاهر قابل تقلیل نیست. این پایه‌ای را برای نقد کاربردی «انضمامی» ظواهر می‌گذارد که برای امکان نظریه انتقادی ضروری است. اوکانر برای توضیح زمینه ای که فلسفه آدورنو در آن عمل می کند - سنت فلسفه مدرن آلمانی، از کانت تا هایدگر - به تفصیل ایده های این فیلسوفان و همچنین تفاوت های خود تعریف آدورنو با آنها را بررسی می کند. اوکانر درباره گئورگ لوکاچ و تأثیر «نظریه اولیه» او بر اندیشه آدورنو بحث می کند. عناصر ایدئالیسم آلمانی کانت و هگل که توسط آدورنو برای تئوری میانجیگری سوژه- ابژه تخصیص یافته است. اولویت ابژه و عاملیت سوژه در معرفت شناسی آدورنو; و نقدهای مهم آدورنو از کانت و پدیدارشناسی هایدگر و هوسرل، نقدهایی که هم مفاهیم کلیدی آدورنو را روشن می کند و هم ساخت نظریه انتقادی او را از طریق درگیری با مسائل فلسفه آشکار می کند.