جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

نظام حقوقی اسلام در تشریع حقوق و تکالیف زن و مرد، ویژگی‌های فطری و طبیعی آنها را مورد توجه قرار داده است و با وجود اشتراکات فراوانی که در حقوق و وظایف آنها وجود دارد، اگر‌‌ اندک اختلافی مشاهده می‌شود ناشی از این اختلاف طبیعی است. در پژوهش حاضر سعی شده با استناد به مبانی فقهی و حقوقی، حقوق زن در عرصه‌های مختلف سیاسی- اجتماعی- اقتصادی و خانوادگی با تکیه بر آراء و ‌‌اندیشه‌های والای علامه شهید مطهری مورد بررسی قرار گیرد. اندیشه شهید مطهری در رابطه با حقوق زن برگرفته از آیات قرآنی است.ایشان در تحلیل حقوق زن با پرهیز از هر گونه افراط و تفریط، نقطه نظرات بسیاری از افراد را به حیطه نقد کشانده و سپس با تکیه بر ‌‌اندیشه اسلامی خود و بهره‌گیری از آیات کتاب وحی الهی و روایات اهل بیت و ائمه معصومین(ع) به نتایج ارزشمندی دست یافته است. شکّى نیست که با نگاه ابتدایى در فقه اسلامى، برخى نابرابرى ها میان حقوق زن و مرد دیده مى شود، ولى به نظر شهید مطهری بهتر است از آن به (تفاوت هاى حقوقى) تعبیر کرد، زیرا هر تفاوتى ناگزیر تبعیض و ستم نیست، چنان که هر برابرى، همانندى و تساوى نیز به طور قطع عدالت و انصاف نمى باشد. ایشان با بهره‌گیری از دانش قواعد فقه و علم اصول و منطق از حقوقی که اسلام برای زن تعیین نموده است دفاع کرده و به شبهات وارده به نحو احسن و اکمل پاسخ داده است که با وجود حجاب و عفاف، می‌توان در بحث حقوق اقتصادی زن یا حضور زن در اجتماع و اشتغال بیرون از منزل وی، از این مبانی بهره جست. به نظرایشان یکى از مسلّمات دین اسلام این است که مرد، حقّى به مال زن و کار زن ندارد. نه مى تواند به او فرمان دهد که براى من فلان کار را بکن، و نه اگر زن کارى کرد که به موجب آن کار، ثروتى به او تعلّق مى گیرد مرد حق دارد که بدون رضاى زن در آن ثروت تصرف کند، و از این جهت زن و مرد وضع مساوى دارند.

شناخت، درک و جستجوی خدا در تجربه‌ی روزمره‌ی زندگی، از ادوار دور با سرشت و زندگی انسان تنیده شده است، به گونه ای که تلاش های بشر برای واکاوی و برداشت از این تجربه با کنهه خالق خود، منتج به ارائه و ظهور نظریات جدید و بعضاَ حیرت انگیز شده است. مفهوم تجربه دینی یکی از این نظریات است. در تشریح این نوع تجربه، بیان شده است که انسان ها، گاه، درکی مستقیم و بدون واسطه از امور قدسی و معنوی پیدا می کنند؛ تجربه ای مستقل از تأملات درونی؛ درکی غیر معمول از وابستگی به یک منبع نامتناهی و سرمنشاء‌ای بی نهایت. در این میان، ارائه نظرات و تطبیق اندیشمندان اسلامی در این زمینه از ضرورت و اهمیتی دوچندان برخوردار است. بنابراین، با توجه به اینکه هدف این پژوهش بررسی تجربه دینی از دیدگاه اقبال لاهوری و مرتضی مطهری بوده، با بهره گیری از روش پژوهش توصیفی، از نوع تحلیل اسنادی، رویکردها، دیدگاه ها، معیارها و روش های این دو متفکر و اندیشمند بزرگ اسلامی را از منابع معتبر دینی استخراج و استنباط نمودیم. نتایج پژوهش نشان داد که بین دیدگاه های اقبال لاهوری و مرتضی مطهری در زمینه تجربه دینی تفاوت وجود دارد و نقاط مشترک و افتراق زیادی بین این دو اندیشمند در مورد مفهوم تجربه دینی وجود دارد. به عبارت دیگر، تجربه دینی از نگاه اقبال لاهوری نوعی خودآگاهی باطنی مستقیم و بی واسطه است، ولی از نگاه استاد مطهری نوعی شناخت شهودی متمایز از وحی است.