جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
مرور کلید واژه ها
>
الله
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
تعداد رکورد ها : 107
عنوان :
تصحیح و تحقیق رساله تحریر الدلائل فی تقریر المسائل اثر اثیرالدین ابهری : سال 47، شماره 1 : فلسفه و کلام اسلامی
نویسنده:
مهدی عظیمی
نوع منبع :
مقاله , مدخل آثار(دانشنامه آثار) , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
اثیرالدین ابهری
,
نسخه شناسی
,
رساله ثمانیعشرة مسئلة فی الکلام
کلیدواژههای فرعی :
توحید ,
معتزله ,
الله ,
نفس ناطقه ,
اشاعره ,
رویت خدا ,
اختیار ,
جزء لایتجزی ,
براهین اثبات وجود خدا ,
اثبات نبوت ,
تهافت الفلاسفه ,
سبک شناسی ,
الوجود ,
اختیار خداوند ,
صفات الهی ,
اختیار ,
اشاعره (اهل سنت) ,
رؤیت خدا ,
معتزله (اهل سنت) ,
اختیار انسان ,
خاتمیت ,
معدوم ,
خلأ ,
افعال خدا ,
صورت و ماده ,
صفات خدا ,
ماهیت ,
هیولی ,
جزء لا یتجزی ,
امر عدمی ,
بساطت واجب(امور عامه) ,
افعال واجب(حکمت نظری) ,
براهین اثبات واجب(حکمت نظری) ,
توحید(الهیات بالمعنی الاخص)) ,
اختیار واجب ,
معرفت شناسی اسلامی ,
اندیشه شناسی ,
وجود (اسماء اول عرفان نظری) ,
نفس ناطقه(اصطلاح وابسته) ,
رساله ثمانیعشرة مسئلة فی الکلام ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
خواجه نصیرالدین طوسی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
2008-9422
چکیده :
اثیرالدین ابهری را رسالهای است که در نسخهشناسیها با نام «ثمانیعشرة مسئلة فی الکلام» یا «المسائل» شناسانده شده است، ولی برپایه یافته ما نام اصلی آن «تحریر الدلائل فی تقریر المسائل» است. این رساله، که گویا تنها نوشته کلامیِ تاکنون ـ شناختهشده اوست، دربردارنده هجده مسئله کلامی است که بیشوکم با بیست مسئلهای که غزالی در تهافتالفلاسفه پیش میکشد همخوانی دارند. ابهری در بیشترِ این مسئلهها از مکتب اشعری در برابر فیلسوفان و معتزلیان دفاع میکند. در این نوشتار، «تحریر الدلائل» را بر اساس گواهی ابنتیمیه، سبک نویسندگی ابهری، و اندیشههای فلسفی او، اصالتسنجی کرده؛ و برپایه نسخههای خطی راغبپاشا 1461، مجلس شورا 1830، و آیتاللّه مرعشی 59/35، که گویا هر سه در قرن یازدهم هجری کتابت شدهاند، به شیوه بینابین تصحیح کردهایم.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 103 تا 145
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
آموزه بدا در قرآن، آرای کلامى شیعه، و آثار مولوى : دوره 47، شماره 2 : فلسفه و کلام اسلامی
نویسنده:
حسین حیدری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
توحید
,
الله
,
البداء
,
مولانا
,
صفات الهی
,
الشیعة
,
صفات خدا
,
بداء
,
اصطلاحنامه علوم قرآنی
,
شیعه امامیه Twelver Shiism (فرق تشیع)
کلیدواژههای فرعی :
معتزله ,
اندیشه شیعه ,
مثنوی معنوی ,
دعا ,
مرجئه ,
تشبیه و تنزیه ,
روز قیامت ,
خلق انسان بر صورت خداوند ,
امید ,
مرجئه (فرق کلامی) ,
معتزله (اهل سنت) ,
خلق انسان ,
قرآن ,
جبرگرایی ,
نا امیدی ,
الهیات پویشی ,
کلام معتزله ,
قیامت ,
قرآن ,
رجا ,
دعا ,
یأس ,
مرتبه تشبیه(قسیم تنزیه و جمع بین تشبیه و تنزیه) ,
مرتبه تنزیه(قسیم مرتبه تشبیه و جمع بین تشبیه و تنزیه) ,
کرم خداوند ,
انسان پنداری خدا ,
تعالی خداوند ,
جبرگرایی اشعری ,
الهیات پویشی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
محمد بن یعقوب کلینی
,
ابن بابویه، محمدبن علی: شیخ صدوق
,
شیخ مفید: محمد بن محمد بن نعمان
,
شیخ طوسی: ابوجعفر محمد بن حسن
شاپا (issn):
2008-9422
چکیده :
دیرپایترین آموزه مورد اختلاف ادیان بزرگ، ماجرای تشبیه و تنزیه، یا انسانپنداری و تعالی خداوند، در موضوعاتی از این قبیل است: که آیا قدرت، علم و اراده او نیز همانند آدمیان دگرگونی میپذیرد یا خیر. این مقاله نشان میدهد که مولانا بر خلاف جبرگرایان اشعری، و تا حدودی همسو با شیعه امامیه و مرجئه، براساس اعتقاد به کرم بی منتهای حق تعالی، معتقد است که دست کرم و جود خداوند در هیچ آنی بسته نیست، بلکه با اندک بهانهای، رحمت جدید او شامل کائنات میگردد. این ویژگی خداوند او را قادرتر نشان میدهد. در نگاه مولوی، با نپذیرفتن تغییر اراده و مشیت خداوند (باور به بدا) دعا کردن کوششی بیهوده است. وی حتی روز قیامت را نیز عرصه تغییر اراده حق و تغییر سرنوشت آدمیان میشمارد و آن جهان را نیز شهری پربازار و کسب میخواند . نتیجه عملی چنین باوری، امید پیوسته و دعای مدام است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 203 تا 224
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی تقریر علامه طباطبایی از برهان صدیقین
نویسنده:
حسن عبدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: دانشگاه باقرالعلوم,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
علامه طباطبایی
,
برهان صدیقین (اثبات خدا)
,
اثبات وجود خدا
,
براهین خداشناسی
,
اثبات وجود خدا
,
براهین اثبات واجب(حکمت نظری)
,
برهان صدیقین
,
درباره علامه طباطبایی
کلیدواژههای فرعی :
حکمت متعالیه ,
الله ,
خداشناسی ,
ممکن الوجود ,
واقعیت خارجی ,
برهان سینوی ,
واجب بالذات ,
اثبات واجب الوجود بالذات ,
حکمت متعالیه ,
حقایق خارجیه ,
ممکن بالذات ,
بساطت واجب(امور عامه) ,
خداشناسی(الهیات بالمعنی الاخص) ,
برهان شیخ الرئیس ,
واجب تعالی (اسماء ذات) ,
راه رسیدن به خدا ,
مقدمات نمایان ,
مقدمات پنهان ,
واقعیت نفس الامری ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
عبدالله جوادی آملی
,
محمدتقی مصباح یزدی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
0
چکیده :
پرسش اصلی این پژوهش آن است که تقریر علامه طباطبایی از برهان صدیقین چیست و او چگونه وجود واجب تعالی را اثبات میکند؟ نویسنده تلاش کرده ابتدا با اشاره به راههای رسیدن به خدا، تعریفی اجمالی از برهان صدیقین ارائه دهد. سپس با تمرکز بر تقریر علامه طباطبایی از این برهان، آن را تبیین کند و نقاط قوت آن را بر شمارد. در پایان نیز برخی از انتقادهایی که ممکن است بر این برهان وارد گردد و پاسخ آنها ذکر شده است. روش تحقیق در این پژوهش، تحلیلی ـ عقلی است. بر پایه این روش، همه مقدماتی که در شکلگیری تقریر علامه طباطبایی نقش داشتهاند ـ خواه مقدمات نمایان و خواه مقدمات پنهان ـ به صورت صریح ذکر میشود.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 153 تا 176
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
اثبات عقلی کامل مطلق و نقد و بررسی بعضی از ادله ناکافی
نویسنده:
عسکری سلیمانی امیری
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: دانشگاه باقرالعلوم,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
الله
,
کمال مطلق
,
واجب تعالی (اسماء ذات)
,
وجود کامل مطلق
,
ذات کامل مطلق
,
واجب من جمیع جهات
کلیدواژههای فرعی :
اصالت ماهیت ,
اصالت وجود ,
معلول (درمقابل علت) ,
ممکن الوجود ,
وجوب غیری ,
موجود ,
ضرورت ازلی ,
نامتناهی ,
ضرورت ازلی حقیقت وجود ,
ممتنع الوجود ,
وجوب غیری ,
برهان عدم تناهی واجب الوجود ,
معدوم ,
سفسطه ,
اصل امتناع تناقض ,
قاعده بسیط الحقیقه ,
وجوب بالذات ,
عدم ,
ماهیت معلول ,
ممکن بالذات ,
شی ء ممتنع ,
اصالت وجود ,
ممتنع بالذات ,
ممتنع بالغیر ,
برهان بسیط الحقیقه ,
سفسطه ,
بی کران بودن واجب ,
اصل امتناع تناقض ,
موجود به ما هو موجود ,
وجود بسیط ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
مرتضی مطهری
,
عبدالله جوادی آملی
,
محمدتقی مصباح یزدی
شاپا (issn):
0
چکیده :
در فلسفه اسلامی ابتدا واجب الوجود اثبات میگردد و پس از آن به یکی از احکام کلی آن پرداخته میشود که واجبالوجود بالذات واجبالوجود من جمیع الجهات است. لازمه این قاعده آن است که او هر کمالی را به نحو وجوبی داراست و بنابراین باید کامل مطلق باشد. عرفای مسلمان نیز مستقیما از عنوان موجود مطلق یا موجود بما هو موجود استفاده نموده، موجودیت آن را مبرهن میکنند که لازمه موجود مطلق، بیکران بودن وجود آن و لازمه بیکرانی وجود، دارا بودن هر کمالی به نحو بیکران است. همان طور که میتوان از عناوین کامل مطلق و ضرورت ازلی یا از نفی سفسطه، وجود کامل مطلق را ثابت کرد. در این مقاله، تعدادی از برهانها بر وجود کامل مطلق تقریر میشود و در مقابل، چند دلیل ناتمام بر این مسأله بررسی میگردد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 7 تا 39
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تبیین و بررسی تقریرهای نظریه امر الهی (با تأکید بر نگرش اُکام)
نویسنده:
رحیم دهقان سیمکانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: دانشگاه باقرالعلوم,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
فلسفه اخلاق (اِتیک)
,
اخلاق اسلامی
,
نظریه امر الهی (فرا اخلاق)
,
نظریه امر الهی درباره اخلاق
,
ویلیام اکام
,
اصطلاحنامه اخلاق اسلامی
,
فلسفه اخلاق (عام)
کلیدواژههای فرعی :
نسبت اخلاق و عقل ,
الله ,
الارده الالهیه ,
قانون الهی ,
اراده الهی ,
خدا (اسماء ذات الهی) ,
قرون وسطا ,
معرفت اخلاقی ,
شرط ضروری ,
شرط کافی ,
ارزش اخلاقی ,
حکم اخلاقی ,
شر اخلاقی ,
فضایل اخلاقی ,
خدای مطلق ,
شر اخلاقی ,
وجود شناسی اخلاق ,
معرفت شناسی اخلاق ,
معیار احکام اخلاقی ,
منشأ ارزش اخلاقی ,
معنا شناسی امر الهی ,
اخلاق خدامحور ,
مواعظ اخلاقی ,
شاپا (issn):
0
چکیده :
بر اساس نظریه امر الهی که پیشینهای بس طولانی در تاریخ اندیشه بشری دارد تنها معیار در احکام اخلاقی، شرع مقدس و اوامر و نواهی خداوند است. این نظریه، در تاریخ اندیشه، تقریرهای مختلف معرفتشناختی، وجودشناختی، انگیزشی و ... را به خود گرفته است، به گونهای که امروزه باید به جای نظریه امر الهی از نظریههای امر الهی سخن گفت. ویلیام اُکام از جمله کسانی است که به این نظریه توجه جدی داشته، بر اساس آن، منشأ ارزشهای اخلاقی را اوامر خداوند میداند و تقریری وجودشناختی از این نظریه ارائه میکند. او اوامر الهی را شرط ضروری و نیز شرط کافی برای اخلاق دانسته، معتقد است تنها معیار ارزش اخلاقی اراده یا قانون الهی است. چنین دیدگاهی، البته، انکار عقلانیت اخلاقی را در پی خواهد داشت، عقلانیتی که آدمی را به عدالت و انصاف فرا میخواند. این مقاله، ضمن تبیین نظریه امر الهی و بیان تقریرهای مختلف از این نظریه، به تبیین و بررسی رویکرد وجودشناختی ویلیام اکام در این باب پرداخته است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 65 تا 92
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی تطبیقی تعین اول در عرفان اسلامی و اسم مستأثر در متون شریعت
نویسنده:
اصغر نوروزی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: دانشگاه باقرالعلوم,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
اسماء الهی
,
جهان بینی عرفانی
,
اسمای الهی
,
جهان بینی عرفانی
,
اسم مستاثر
,
تعین اول
,
صفات خدا
,
اسماء مستأثره الهی
,
عرفان تطبیقی
,
اصطلاحنامه عرفان
,
اسماء مستاثر(مقابل اسماء غیر مستاثر)
,
اسماء الهی((اخص)، مقابل اسماء ربوبی خاص)
,
تعین اول
کلیدواژههای فرعی :
الله ,
خلافت الهی ,
اسم مکنون ,
مرتبه ذات حق ,
حدوث اسماء الله ,
خلافت الهی ,
نظام هستی ,
اهل بیت(ع) ,
انسان کامل (کلام) ,
واحدیت ,
حدوث اسماء ,
اسم اعظم الهی ,
نظام عالم وجود ,
انسان کامل ,
عالم شهادت ,
تعینات خلقی ,
مرتبه احدیت ,
اسم اعظم ,
اسم مکنون ,
تعین ثانی ,
حقائق اسمائی الهی(در تعین ثانی) ,
عالَم شهادت((عام)، قسیم عالم غیب و انسانی) ,
درجات ظهور(خارج از صقع ربوبی) ,
امامان معصوم علیهم السلام ,
ماسِوی الله ,
استیثار ,
تنزل ماسوی الله ,
صدور ماسوی الله ,
علم انسان کامل ,
معنای غیب ,
مرتبه الوهیت ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
محمد بن یعقوب کلینی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
علامه مجلسی: محمدباقربن محمدتقی مجلسی
,
امام خمینی
شاپا (issn):
0
چکیده :
مباحث عرفان و شریعت از مباحث مهم، ضروری و زنده در مطالعات عرفانی است. دیرینه این مباحث مقایسهای و تطبیقی در دو حوزه عرفان اسلامی و الهیات اسلامی دستکم به زمان بروز نحلهای عرفانی در قرن دوم هجری میرسد. مسئله این نوشتار که از مقوله مباحث عرفان و شریعت است بررسی تطبیقی اسم مستأثر در نصوص شریعت و تعین اول در متون عرفانی است. بحث چینش نظام هستی و نحوه تعین و تنزل و صدور ماسویالله، بهویژه در تعینات و تنزلات آغازین آن، را باید در متون شریعت، در مباحث اسماء، جستجو کرد. فرضیهای که در این نوشتار درصدد اثبات آن هستیم این است که اسم مستأثر اولین تعین حق تعالی و حلقه واسطه میان ذات حق تعالی و سایر اسماء اوست. با این هدف، ابتدا به جایگاه اسم مستأثر و مفاد آن در روایات و رابطه آن با ذات حقّ و تعین اول و ثانی میپردازیم. با بررسی اسم مستأثر در متون روایی و بررسی تعین اول در متون عرفانی، بر این فرضیه پای میفشاریم که اسم مستأثر در روایات همان تعین اول در عرفان است و نیز به این دیدگاه گردن مینهیم که اسماء مستأثره در معنای دومی و به اشتراکات لفظی به دستهای از اسماء در تعین ثانی قابل تطبیق است. و البته، نظریه برخی اهل معرفت که اسم مستأثر را عنوان مشیری به مقام ذات میدانند ـ ضمن کرنش و احترام به این بزرگان ـ دارای ابهام و خدشه میدانیم. علم انسان کامل به اسم مستأثر و مظهر این اسم در هستی، به عنوان دو مبحث کاربردی و شیرین، نکات پایانی این نوشتار خواهد بود.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 171 تا 194
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
اتصاف ماهیت به وجود در پرتو قاعده فرعیت در اندیشه صدرالمتألهین
نویسنده:
عسکری سلیمانی امیری، محمدعلی اسماعیلی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: دانشگاه باقرالعلوم,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
وجود
,
اصالت وجود
,
اتصاف ماهیت به وجود
,
قاعده فرعیه
,
ماهیت
,
اصالت وجود
,
خداشناسی(الهیات بالمعنی الاخص)
,
وجود (اسماء اول عرفان نظری)
کلیدواژههای فرعی :
وجود ذهنی ,
اسفار ,
الله ,
اتحاد عاقل و معقول ,
ثبوت ماهیت در ذهن ,
جسمانیت الحدوث و روحانیت البقاء (فلسفه) ,
حمل شایع ,
هلیه بسیطه ,
استلزام ,
ماهیت لابشرط ,
تبعیت ,
هلیات بسیطه ,
ماهیت ( عام ) ,
ماهیت من حیث هی ,
حمل شایع ,
حمل اولی ,
واجب تعالی (اسماء ذات) ,
هلیه بسیطه(مقابل هلیه مرکبه) ,
هلیه مرکبه(مقابل هلیه بسیطه) ,
وجود ذهنی ,
عوارض وجود ,
ثبوت ماهیت در خارج ,
ثبوت وجود ,
جنبه ایجابی قاعده فرعیه ,
مفاد قاعده فرعیه ,
کاربرد قاعده فرعیه ,
هویت خارجی ,
اعتبار ماهیت ,
کتاب شفا (ابن سینا) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
عبدالله جوادی آملی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
0
چکیده :
مطابق قاعده فرعیت، ثبوت چیزی برای چیز دیگر فرع بر ثبوت مثبت له است (جنبه اثباتی) و فرع بر ثبوت ثابت نیست (جنبه سلبی). مسئله اتصاف ماهیت به وجود از مهمترین کاربردهای جنبه ایجابی قاعده فرعیت است. این مسئله از گذشته دور در بین فلاسفه مطرح بوده و پاسخهای متعددی از سوی فلاسفه در حل آن ارائه شده است. صدرالمتألهین، پس از نقد و بررسی پاسخهای ارائه شده، چهار پاسخ به مسئله فوق ارائه مینماید: 1. ثبوت وجود برای ماهیت از قبیل ثبوت شیء لشیء نیست بلکه از قبیل ثبوت الشیء است. 2. قاعده فرعیت مختص به عوارض وجود است و شامل عوارض ماهیت نمیگردد. 3. مطابق اصالت وجود، ماهیت ثبوت حقیقی ندارد تا عروض وجود بر آن مصداق قاعده فرعیت (ثبوت شیء لشیء) گردد. 4. عقل ماهیت را بما هیهی (لابشرط) اعتبار مینماید و حتی از اینکه ماهیت بما هی هی نیز دارای وجود ذهنی است صرفنظر مینماید. بنابراین، ماهیت مفروض هیچگونه ثبوتی ندارد تا مشمول قاعده فرعیت گردد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 35 تا 65
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
امکان معرفت عینی به عالم خارج در فلسفه ابن سینا و صدرالمتألهین
نویسنده:
مجتبی جلیلی مقدم، حسین معصوم
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: دانشگاه باقرالعلوم,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
حکمت متعالیه
,
ملاصدرا
,
مشاء
,
وجود شناسی ملاصدرا
,
معرفت شناسی ملاصدرا
,
معرفت عینی
,
ابن سینا
,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی)
,
حکمت متعالیه
,
فلسفه مشاء
,
فلسفه بوعلی
,
معرفت شناسی ابن سینا
,
معرفت عینی به خارج
,
وجودشناسی ابن سینا
,
معرفتشناسی (اپیستمولوژی)
کلیدواژههای فرعی :
قوای نفس ,
علم حصولی ,
عقل فعال ,
الله ,
صورت نوعیه ,
ممکن الوجود ,
تعریف علم ,
ادراک (معرفت شناسی) ,
کلی طبیعی ,
تجرید عقل ,
02. جهان شناسی Religious cosmology ,
علم حصولی ,
علم حضوری ,
ادراک عقلی ,
صورت ذهنی ,
متعلق شناخت ,
فاعل شناسا ,
انطباق ,
قاعده «الواحد» ,
قوه واهمه (وهم) ,
نظریه شناخت ,
عقل اول ,
ادراک عقلانی ,
افعال نفس ,
عقل اول ,
عقل فعال ,
ماهیت ممکن ,
واجب تعالی (اسماء ذات) ,
کلی طبیعی ,
صورت نوعیه ,
جهان شناسی ابن سینا ,
علم به خارج ,
جهان بینی ملاصدرا ,
علم ,
صورت ذهنیه(مقابل معلوم حضوری) ,
حس(قوه حاسه) ,
انتزاع((اصطلاح وابسته)، قسیم تجرید و تعمیم) ,
وهم(معرفت شناسی) ,
جهان شناسی مشائی ,
درک عینی عالم خارج ,
شناخت عینی ,
شناخت ذهنی ,
مدرک ذهنی ,
مدرک خارجی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
0
چکیده :
مکتبهای فلسفیِ مشاء و متعالیه، هر چند به طور مستقل و خاص به مباحث معرفت شناختی ـ آنگونه که در فلسفه غربی در دوره جدید مطرح شده ـ نپرداختهاند، هر کدام ضمنِ مباحث هستیشناسانه خود به آن نظر دارند و برای تبیین چگونگیِ حصول معرفت به عالم خارج میکوشند. نمایندگان بزرگ این دو مکتب بزرگ یعنی ابنسینا و صدرالمتألهین، به فراخور هستیشناسیِ خویش، دیدگاههای بدیعی در باب متعلَق شناخت، فاعل شناسا و نیز چیستیِ علم ارائه کردهاند. ابنسینا علم به عالم خارج را از سنخ انتزاع میداند و، بر این اساس، با قایل شدن به وجود کلی طبیعی در عالم خارج و نیز با اعتقاد به قوای بیرونی و درونی برای نفس آدمی، که در نهایت از عقل فعال مستفیض میشود، به تبیین درک عینی عالم خارج میپردازد. اما صدرالمتألهین با نگاه اصالت وجودی خویش راه دیگری برای این تبیین میپیماید. در این دیدگاه، آنچه عالم خارج را تشکیل داده امری غیرماهوی و از جنس وجود است و وجودِ کلی طبیعی را برنمیتابد؛ نفس نیز از جنس وجود میباشد و قوای آن مراتب و شئون آن هستند؛ علمِ به واقعیات خارجی نیز نه از جنس انتزاع بلکه وجودِ برترِ آنها در مراتب مختلف است. این وجود برتر راهگشای عینیت معرفت به عالم خارج در دیدگاه صدرایی است. در این نوشتار در پیِ آنیم که چگونگیِ امکان کسب معرفت عینی به عالم خارج را در فلسفه ابنسینا و صدرالمتألهین تبیین کرده، پایههای تشکیلدهنده این عینیت را با یکدیگر مقایسه کنیم.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 41 تا 64
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
نفی رؤیت بصری، و اثبات درک قلبی خدا در کلام امام علی (ع)
نویسنده:
صمد عبداللهی عابد
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
رؤیت بصری خدا از نظر امام علی (ع)
,
ادراک قلبی خدا از نظر امام علی (ع)
کلیدواژههای فرعی :
الله ,
حقیقت ایمان ,
حقیقت ایمان ,
واجب تعالی (اسماء ذات) ,
درک خدا با حس ,
درک قلبی خدا ,
درک ذات خدا ,
امکان درک خدا با آثارش ,
امکان درک خدا با صفاتش ,
احاطه بصری خدا ,
احاطه قلبی خدا ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
محمد بن یعقوب کلینی
,
ابن بابویه، محمدبن علی: شیخ صدوق
,
علامه جعفری: محمدتقی جعفری
,
علامه مجلسی: محمدباقربن محمدتقی مجلسی
شاپا (issn):
2383-0867
چکیده :
انسان براساس فطرت خویش همیشه در پی رسیدن به خدای خویش است و نتیجۀ این جستوجوها گاه به انحراف در شناخت معبود خود منجر شده است و او آن را همانند موجودات جسمانی تلقی کرده است که اعضای جسمانی دارد و قابل رؤیت است. در قرآن کریم، رؤیت خدا با چشم سر محال دانسته شده است و معصومین (ع) در جهت تبیین آن، بیاناتی فرمودهاند که سخنان حضرت امیر (ع) درمیان آنها درخشش خاصی دارد. علی (ع) در برخی از فرمودههای خود، درک خدا را با حواس منتفی دانسته است، چه از طریق چشم باشد و چه با حواس دیگر. گاه نیز به مصداق اعلای درک اشاره کرده و رؤیت بصری خدا را محال دانستهاند ولی گفتهاند که ندیدن خدا نمیتواند دلیلی بر انکارش باشد. حضرت امیر (ع) در مجموعهای از بیانات خود، علاوه بر رد امکان رؤیت بصری، رؤیت و درک قلبی را هم که مقصود از آن، رسیدن به کنه ذات باریتعالی است، منتفی اما درک قلبی او با حقایق ایمان، برهان و دلیل و علم و قدرتش را گاه ممکن دانستهاند؛ که تفاوت این دو دیدگاه اخیر در این است که در اولی درک ذات خدا منتفی و در دومی درک باریتعالی با آثار و صفاتش ممکن دانسته شده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 60 تا 80
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
دیدگاههای غزالی درباره قاعده الواحد و نقد آنها : سال 1، شماره 2 : حکمت اسراء
نویسنده:
سید محسن میری (حسینی)
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: موسسه فرهنگی تحقیقاتی إسراء,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
امام محمد غزالی
,
قاعده «الواحد»
کلیدواژههای فرعی :
الله ,
اشاعره ,
فاعلیت الهی ,
الباطنیه ,
تهافت الفلاسفه ,
حدوث و قدم ,
اصل علیت ,
جسم فلکی ,
صدور ,
عقل اول ,
اشاعره (اهل سنت) ,
قدم عالم ,
صادر اول ,
خالقیت الهی ,
وجود عام (فیض منبسط) ,
مبدا اول ,
عقل ( جوهر ) ,
عقول عشره ,
عقل اول ,
افلاک ,
علیت ,
توحید افعالی(الهیات بالمعنی الاخص) ,
عینیت صفات با ذات ,
واجب تعالی (اسماء ذات) ,
برهان کیهان شناسی کلامی ,
وحدت خداوند ,
المنقذ من الضلال ,
باطنیه (از صوفیه) ,
نفس رحمانی(عرفان نظری) ,
فعل بی واسطه ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
2383-2916
چکیده :
این مقاله از دو بخش تشکیل میگردد: بخش اول با تبیین اجمالی مضمون قاعده الواحد و سیر تاریخی آن آغاز میشود و با نگاهی گذرا به شرایط اجتماعی و جهان فکری غزالی، ادامه خواهد یافت. بخش دوم نیز به طرح و نقد دیدگاههای غزالی در باب اصل قاعده الواحد و نیز تطبیق آن بر خداوند اختصاص دارد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 41 تا 63
مشخصات اثر
ثبت نظر
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
تعداد رکورد ها : 107
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید