جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 959
تلمیحات قرآنی در خطبة اوّل نهج البلاغه
نویسنده:
سید محسن طباطبایی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
تلمیح استفاده از آیه، حدیث، داستان یا مَثَل معروفی در کلام است و موجب زیبایی کلام و تأکید و ترویج منبع مورد استفاده می گردد. عالمان فنّ بلاغت، تلمیح را در مجموعة صنایع معنوی بدیع قرار داده اند و برخی آن را مترادف و بعضی قِسمی از تضمین می دانند. جایگاه قرآن کریم و پس از آن، نهج البلاغه به عنوان دو منبع غنی معارف اسلامی همواره مورد نیاز انسان ها بوده است و خواهد بود. این مقاله با پرداختن به تلمیحات قرآنی، بخشی از کلام امیرالمؤمنین، یعنی اشاراتی که حضرت در خطبة اوّل نهج البلاغه نسبت به آیات نورانی قرآن داشته اند، نشان می دهد که چگونه تجلّی نور خدا در وجود معصومین(ع) سراسر زندگانی و سخنانشان را تحت تأثیر قرار داده است و در هر بخش از آن می توان بهره و استفاده ای از وحی الهی را به دست آورد. رئوس تلمیحات این خطبه در چند بخش مهم قابل دسته بندی است: تلمیح به آیات توحیدی و صفات پروردگار، تلمیح به آیات متضمّن آفرینش و عجایب آن، تلمیح به آیات مرتبط با فرشتگان، تلمیح به آفرینش آدم، تلمیح به سجدة ملائکه و هبوط، تلمیح به نبوّت عامه، ضرورت و اهداف، تلمیح به نبوّت خاصّه، قرآن و امامت.
امر به معروف و نهی از منکر در نهج‌البلاغه و تاثیر آن بر معتزله
نویسنده:
ابوالقاسم احمدی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
انسان ها برای ادامه حیات ناچار به زندگی اجتماعی هستند . رشد و بقای جامعه با حاکمیت قانون و اجرای صحیح آن است. یکی از مهم ترین شئون نظام های اجتماعی نظارت عمومی است که بارزترین جلوه آن دراسلام تحت عنوان « امر به معروف و نهی از منکر» آمده است.این دو اصل از مهم ترین واجبات مورد تاکید اسلام و جزو احکام عملی ( فروع دین ) است که به عنوان قوام و جوهره شریعت مطرح و تاثیر زیادی در سلامت جامعه در ابعاد مختلف ، نشر فرهنگ و معارف اسلامی و اقامه دین دارد.تعالی جامعه ، سعادت دنیوی و اخروی انسان ها و سلامت فرد و اجتماع در پرتو اجرای این دو فریضه الهی و نظارت عمومی است و شیوه اصلی دعوت پیامبران الهی و مصلحان بر این اساس استوار بوده است . از این رو احیاء و اقامه امر به معروف و نهی از منکر، استمرار حرکت انسان ساز رسولان خدا و بستر ساز تحقق صلاح و اصلاح جامعه در حال و آینده است.که برای توفیق در این امر مهم و اجرای آن ضروری است ضمن شناخت دقیق معروف ها و منکرات، ویژگی های آمر به معروف و ناهی از منکر ، شرایط، مراحل و شیوه های امر به معروف و نهی از منکر، آثار مثبت اجرا و پیامدهای منفی ترک آن مورد بررسی و مطالعه قرار گیرد .در این پژوهش موارد فوق با محوریت نهج البلاغه و تأثیر دیدگاههای امام علی(ع)در این موضوع بر فرقه کلامی معتزله مورد تحقیق قرار گرفته است که حضرت طی فرازهای متعدد ضمن بیان ابعاد مختلف آن بر دعوت به اقامه معروف ها و ترک منکرات تاکید نموده و امر به معروف و نهی از منکر را از تمامی نیکی ها حتی جهاد در راه خدا بالاتر می دانند. معتزله نیز تأثیرپذیری زیادی از دیدگاههای حضرت علی(ع) در موضوع امر به معروف و نهی از منکر داشته و بیشتر نظرات آنان در این خصوص تحت تأثیر نهج البلاغه و کلام امام علی(ع) می باشد و آن را جزء اصول اعتقادی خود محسوب و تأکید زیاد بر اهمیت و اجرای آن دارند.
اصول و روش های تربیتی مواجهه با مخالفان در اخلاق ارتباطی امام علی (ع)
نویسنده:
علی لطیفی,محمدحسین ظریفیان یگانه
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه ها : دانشگاه معارف اسلامی,
چکیده :
ارتباطات میان انسانی معصومین (اعم از پیامبر اکرم و ائمه طاهرین) با مخالفان خود، دربردارنده درس هایی گران بها در حوزه تربیت اخلاقی برای مربیان تربیت است؛ برخوردهایی که حتی در مواردی منجر به هدایت شخص مخالف و پیوستن او به جمع مؤمنان گشته است. این نوشتار، با بررسی رفتار عملی امام علی(ع) در مواجهه با مخالفان از یک سو، و تحلیل سخنان و گفتار ایشان درباره چگونگی رفتار با مخالف از سوی دیگر، به استخراج مهم ترین اصول و روش های تربیتی در مواجهه با مخالف می پردازد.
صفحات :
از صفحه 101 تا 116
سیمای عبادالرحمن در قرآن
نویسنده:
راهب عارفی میناآباد
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دبیرخانه شورای برنامه ریزی مدارس علوم دینی اهل سنت,
چکیده :
«عبادالرحمن» گروهی از بندگان صالح خداوند هستند که رحمانیت خداوند در آن ها تجلی یافته است، زیرا اراده این گروه بر اساس آگاهی و عبادات و عمل به کارهایی است که خداوند به آن راضی است و به علت انجام این امور چشمه های رحمت الهی برای نوازش آن ها به جوش و خروش در آمده است و اینان در حقیقت به اسم رحمان و رحیم خداوند متصفند.این مقاله به بررسی فهم پدیده هایی می پردازد که در آیاتی از سوره «فرقان» و دیگر آیات موجود است و به بیان ویژگی های بندگان صالح خداوند همراه با دلایل و اشارات روشن می پردازد؛ و نیز از منظر عرفان اسلامی و «نهج البلاغه» شریف در خطبه «متقیان» امیرالمؤمنین، حضرت علی(ع) با تحلیل چهل ویژگی عبادالرحمن در این خطبه به طالبان حقیقت بندگی و عبودیت ارائه شده است.هدف از این پژوهش بررسی موضوعی «عبادالرحمن» و ویژگی هایشان در خلال تفسیر آیات مرتبط به این موضوع با شیوه کتابخانه ای، تحلیل محتوا و استنتاج عقلی که به نتایج معقولی ختم شده است.با مداقه در صفات و ویژگی های عبادالرحمن به این نتیجه رسیده ایم هرکس به بندگی حقیقی خداوند دست یابد، زیر سایه اسم «الرحمن» خداوند قرار می گیرد و صادقانه به صفات «عبادالرحمن» آراسته می شود و در زمره آنان قرار گرفته و از چشمه های رحمت الهی بهره مند می شود و در دنیا و آخرت سعادتمند خواهد بود.
صفحات :
از صفحه 17 تا 47
مؤلفه های اصلاحات آموزشی امام علی علیه السلام با تکیه بر نهج البلاغه
نویسنده:
سمیه عابدی,سید هادی سیدوکیلی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
چکیده :
امام علی علیه السلام در حالی رهبری جامعه را پذیرفت که به واسطه حاکمان پیشین، تعالیم دین به انحراف کشیده شده بود، بنابراین ایشان به اصلاح امور جامعه پرداخت. یکی از انحرافات از میان رفتن ارزش عقلانیت و علم آموزی بود. اصلاحات آموزشی، تصحیح بخش هایی از فرهنگ جامعه است که با آموختن و کسب آگاهی در ارتباط است و خارج از حیطه سیاست، اقتصاد، روابط اجتماعی و فضائل اخلاقی می باشد. هدف علیعلیه السلام در این اصلاحات، تربیت مردم به نحوی بود که در همه امور به اندیشه بپردازند و بعد از کسب آگاهی اقدام نمایند. روش ایشان، پس از ایجاد انگیزه، دادن بینشی به مردم است تا با کمک وحی، عقل، فطرت و دیگر منابع و معیارها قادر به تشخیص آموزه های صحیح باشند. عمل به علم و رسیدن به تقوا نتیجه ای است که در راستای هدف غایی یعنی عبودیت، از اهداف ایشان در اصلاحات آموزشی است. در این پژوهِ با نگاهی تاریخی تحلیلی به انحرافات فکری و موارد مغایر با علم آموزی در آن روزگار اشاره و پس از آن آموزه های امیرالمؤمنین علیه السلام در اصلاح آن ها بیان می شود. آموزش در نهج البلاغه حد مشخصی ندارد و فراگیری هر دانش و معرفتی است که انسان را در دنیا و آخرت به سمت عبودیت سوق می دهد.
عوامل موفقیت نهج البلاغه در جذب اهل سنت
نویسنده:
محدثه رشیدی باجگان
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
چکیده :
از زمان حیات علی علیه السلام تا امروز افراد زیادی از مذاهب مختلف جذب ایشان و سخنان دلنشین وی شده اند و در آثار خود به بهانه های مختلف از سخنان علی علیه السلام بهره می بردند و یا مجموعه ای واحد در سخنان وی نگاشته اند. علمای شیعه و اهل سنت قبل و بعد از نهج البلاغه تألیفاتی چند در سخنان علی علیه السلام داشته اند؛ اما رویکردی که به نهج البلاغه در میان شیعه و اهل سنت دیده شده نسبت به هیچ کتاب دیگری مشاهده نشده است. چه عاملی سبب شده است در حالی که بسیاری از این آثار به دست ما نرسیده است و یا متأسفانه به صورت نسخه خطی مانده است، نهج البلاغه این چنین مورد توجه خاص مسلمانان چه شیعه و چه سنی قرار گیرد؟ از جمله امتیازاتی که نهج البلاغه را میان کتب حدیثی دیگر برجسته کرده و علمای اهل سنت را به سوی آن کشانده است، معیار بلاغت در گزینش سید رضی، ساختار نهج البلاغه، موضوعات متنوع و جامع در آن، شخصیت فرامذهبی سید رضی و مقبولیت وی در میان اهل سنت است. از طرفی تألیف و انتشار نهج البلاغه در دورۀ تعامل شیعیان و اهل تسنن تأثیر بسزایی در انتشار اولیه آن در میان اهل سنت داشته است.
ساختار نهج البلاغه
نویسنده:
احمد غلامعلی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
شناخت دقیق نهج البلاغه، در فهم کلام امیرمؤمنان تاثیری شگرف دارد. اگرچه تاکنون در معرفی این اثر جاودانه، تلاش های ستودنی به ثمر رسیده است، اما شناخت ساختار و نحوه طراحی نهج البلاغه، و چگونگی گزارش سید رضی، بر بهره مندی ما میافزاید. شناخت شیوه گزارشی سیدرضی، مانند استفاده از تقطیعات، عناوین رسا و توضیحات او، افزون بر آن که زیبایی ها و کاستی های روش وی را نشان می دهد، در پاسخ گویی به شبهاتی که پیرامون این کتاب مطرح شده است، نیز مؤثر خواهد بود.
ائتلاف لفظ با معنا و نظایر آن در برخی خطب و رسایل نهج البلاغه
نویسنده:
لیلا اسفندیاری
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
پژوهش گر در این پژوهش با دو سوال اساسی روبرو شده است: در ابتدا این که بررسی ائتلاف لفظ با معنا در نهج البلاغه چگونه به روشنایی و تفسیر مناسب از کلام امام علی(ع) منتهی می شود و دوم چگونه امام علی (ع) در خطبه های خویش از شیوه ی گزینش الفاظ در به انجام رساندن کلام بهره جسته اند. هر لفظی موقعیت خاصی را می طلبد، باید گفت در هر کلام لازم است شرایطی وجود داشته باشد تا سخن بر جان خواننده قبول طبع افتد؛ یکی از مولفه هایی که باعث افزایش تاثیر ادبی در کلام می شود، ائتلاف لفظ و معنا است؛این پژوهش در صدد است که چگونگی توسعه دادن کلام و خلق زیبایی لفظی و معنوی را درسخن نشان دهد و برای این منظور سرچشمه فصاحت و بلاغت برادر قران را برگزیده ایم. در نهج البلاغه به حقیقت ائتلاف به گونه ای است که نه تسلسل از نظر معنا و مفهوم در آن وارد شده و نه از نظر انتخاب واژگان- به نحوی که واژگانی که خود نقش محوری بعد از معانی را، در کلام بر عهده دارند- در مجموعه متناسب با مجموعه معانی قرار گرفته اند. لذا پژوهشگر با توجه به دامنه وسیع این کتاب بهانتخاب تعدادی از شواهد واضح تر روی آورده تا میزان هماهنگی الفاظ با معانی را نشان دهد و با نشان دادن میزان نبوغ امام در استفاده از معانی دور و نزدیک آنان و استفاده از صنایع لفظی و معنوی علم بلاغت گوشه ای از عظمت این کتاب مقدس و آفریننده آن را بیان کند. یکی از دستاوردهایی که نگارنده با این پژوهش یافتهاین استکه ارزش ادبی اتحاد و تناسب لفظ و معنا در کلام حضرت به گونه ای است که هم در ساختار کلی جمله تاثیر دارد و هم در بافت معنایی آن ها تا جایی که مخاطب بدون کنکاش ذهنی مقصود وی در می یابد و تصویر ذهنی وی را در مقابل چشمانش می بیند. کلمات کلیدی : ائتلاف لفظ و معنا، تاثیر کلام، نهج البلاغه، امام علی?
سبک شناسی نامه های امام علی (علیه السلام)در نهج البلاغه
نویسنده:
اسماء سلطانی فرد
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
سبک‌شناسی _ که در سده اخیر مورد توجّه ویژه‌ای از جانب ادیبان و ناقدان قرار گرفته_ علم یا نظامی است که از سبک بحث می‌کند و به دنبال یافتن روش نویسنده و روشنگر زیبایی‌گرایی زبان شناسی است. عوامل متعدّدی در ایجاد سبک‌ها دخیل‌اند و به همین سبب، دامنه سبک‌ها فراوان و بی‌شمار است. در این میان، از جمله متونی که شایستگی و ارزش تجزیه و تحلیل دارد،متون دینی و بهطور خاصنهج‌البلاغه است. نهج‌البلاغه که تالی تلو قرآن مجید و مشعل فروزان راه کمال و هدایت است، معجزه بیانی علوی است. اقیانوسی که از قلب پاک یگانه رادمرد میدان خطابه و سخن جوشش می‌گیرد. اثری که در عین علوّ معانی به زیورهای لفظی آراسته و مشحون از بدایع صنعت و دقایق بلاغت است.لذا با توجّه به عظمت این اثر گرانسنگ و از آن رو که اثر هر شخص مبیّن شخصیّت، افکار و اندیشه‌های صاحب آن اثر است، نگارنده در این نوشتار، با گزینش نامه‌های نهج‌البلاغه به بررسی سبک‌شناختی آن‌ها پرداخته است. لذا ضمن ارائه تعاریفی از سبک، سبک‌شناسی و نامه، به بررسی اجزا و اقسام نامه‌های امام? رو آورده و رعایت اصول نامه‌نگاری را در این نامه‌ها به تصویر می‌کشد. سپس به دنبال سبک‌شناسی نامه‌ها از سه نظرگاه فکری، ادبی و زبانی برآمده است. عمده ترین موضوعات مطرح در نامه ها، موضوع های سیاسی، اخلاقی و دینی می باشد. از بارزترین ویژگی های نامه ها، عبارت پردازی زیبا، آرایش لفظی و روح و آهنگ حماسی آن است. کلام وزین و رزین حضرت?، به زیور فصاحت و بلاغت آراسته، و سراسر تابلوهایی زنده و شورانگیز است. بهره گیری از تمثیل و اسلوب هایی نظیر تحذیر و قسم در نامه ها از بسامد بالایی برخورداراند. نامه های ایشان با آیات قرآنی، احادیث نبوی و اشعار شاعران بینامتنیّت دارد.
  • تعداد رکورد ها : 959