جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
...جستجوی هوشمند
مرور > مرور کلید واژه ها
>
نهج البلاغه (نهج‌البلاغه)
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 959
توانایی و محدودیت‌های عقل و ادراک در خداشناسی از منظر امیر‌المومنین(علیه‌السلام)
نویسنده:
زهره موسوی تکیه
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
از آنجا که دو موضوع خداشناسی و عقل همواره در طول تاریخ مورد توجه قرار گرفته است، گروهی بر این اعتقاد می‌باشند که باید برای تمام امور از جمله‌ تمامی مباحث خداشناسی دلیل عقلانی داشت و یا با کمک عقل به تمام مسائل مربوط به آن دست پیدا کرد و گروهی عقل را در موضوع خداشناسی به طور کلی ناتوان می‌دانند. در این رساله برآنیم رابطه‌ی عقل و خداشناسی را از دیدگاه امیرالمومنین(علیه‌السلام) مورد بررسی قرار دهیم.آنچه از مجموعه‌ی آیات و روایات در بحث خداشناسی و به خصوص سخنان امیرالمومنین(علیه‌السلام) حاصل می‌شود این است که باید در خداشناسی خود را از حد تعطیل و تشبیه خارج کنیم به عبارتی نه می‌توان وجود خداوند و صفات او را نفی کرد و نه می‌توان برای او شبیه و حدی را تعیین نمود. بنابر مجموعه‌ی آیات و روایات به ویژه کلام امیرالمومنین(علیه‌السلام) عقل در مسیر شناخت خداوند دارای توانایی‌ها و محدودیت‌هایی می‌باشد:عقل با مشاهده آیات و کمالات و آثار قدرت و حکمت که بر همه‌ی هستی حاکم است متذکر خالقی مقتدر، علیم و حکیم شده و او را بدون هر گونه پیش فرضی تصدیق می‌کند و این اعتراف و تصدیق در معارف اهل بیت(علیهم‌السلام)، همان اثبات عقلی صانع نامیده شده است. از طرفی عقل به دلیل مخلوقیت و محدویت بر صانع ـ‌که چه از جهت ذات و چه به لحاظ صفات لایتناهی است‌ـ توانایی احاطه را ندارد و خود عقل ورود به حوزه‌ی ذات ربوبی را ناروا و زشت می‌داند و اعتراف می‌کند که خداوند در عین سلطه و احاطه مستمر بر همه ذرات عالم امکان از هر گونه تشبیه و مانندی مبراست؛ چرا که در این صورت نوعی محدویت و ترکیب و اجزاء را در ذات باید پذیرفت. لذا حتی در مقام احتجاج هم از هرگونه تشبیه و تمثیل برای اثبات ذات باری باید پرهیز نمود.
مشخصات اثر
نقش طبیعت در زندگی انسان در کلام امام علی علیه السلام
نویسنده:
فاطمه خواجه دهاقانی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
«طبیعت»، یکی از اساسی ترین منابع شناخت محسوب می شود؛ که می توان به وسیله ی ابزار شناخت، همچون حواس، عقل و قلب، عالی ترین مراتب شناخت یا معرفت را به دست آورد. بر این اساس، « طبیعت شناسی» یکی از مهم ترین مباحث، در کنار مباحثی همچون خداشناسی، انسان شناسی ست که می توان از آن در موضوعات تربیتی بهره ی فراوان برد.هدف این نوشتار استخراج و تبیین برخی از مهمترین ویژگی های « طبیعت» از متن نهج البلاغه و در موارد بسیاری از متن قرآن کریم، به عنوان « نقش طبیعت در زندگی انسان» است، بدین منظور از روش توصیفی تحلیلی در قالب پژوهشی نظری، با منابع کتابخانه ای استفاده شده است.نتایج تحقیق نشان می دهد که می توان ویژگی ها و پیام هائی نظیر نظامند بودن طبیعت، هدفداری، برنامه ریزی شده و زیبا و آیت الهی بودن آن، را به عنوان مبانی تربیت انسان و درس هائی همچون تقویت عزّت نفس، استقامت، درک عظمت خداوند و ناتوانی خود و... را از قرآن و نهج البلاغه استخراج نمود.
مشخصات اثر
چیستی امامت، خلافت، ولایت و امارت و رابطه آنها با یکدیگر از منظر قرآن و نهج‌البلاغه
نویسنده:
زهرا رضا زاده
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
امامت عهدی است الهی که به ظالمین نمی رسد، خداوند در قرآن کریم به ترسیم امامت پرداخته و با بیان دور بودن از رجس و پلیدی و داشتن عصمت اهل بیت را تنها مصداق آن معرفی نموده است. امامت مقامی دینی، معنوی و موهبتی الهی است که انتخاب آن به اذن الهی و نص صریح پیامبر(ص) صورت می‌گیرد. که رهبری، ولایت و هدایت همه انسانها در همه زمینه‌ها و زمانها را بر عهده دارند. امارت نیز به معنای ریاست ظاهری، زمامداری و رسیدگی به امور معیشتی، اقتصادی، سیاسی و اجتماعی مردم است. این مقام یکی از وظایف امام و تنها یکی از شوون امامت به شمار می آید.
مشخصات اثر
آیا این قسمت از کلام امام علی -من در نزد خود برتر از آن نیستم که خطا نکنم- در نهج البلاغه با عصمت حضرت علی (ع) منافات ندارد؟
نوع منبع :
پرسش و پاسخ
پاسخ تفصیلی:
مقدمه یکی از صفات ائمه (ع) و شخص امام علی(ع)، «عصمت» است. عصمت ملکه ای علمی و عملی است که انسان را از جهل، خطا، سهو، نسیان و مغالطه در اندیشه و تفکر نگه می دارد؛ بنابراین، معصوم، هم در بخش علم، از فهم ناصحیح به دور است و هم در بخش عمل، محفوظ از کار بیشتر ...
مشخصات اثر
حوار مع الشيخ صالح بن عبدالله الدرويش المجلد 1
نویسنده:
جعفر سبحانی تبريزي
نوع منبع :
کتاب , مناظره،گفتگو و میزگرد , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات) , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF متن معرفی کتاب
وضعیت نشر :
قم: مؤسسة الامام الصادق عليه السلام,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
جعفر سبحانی
چکیده :
«حوار مع الشيخ صالح بن عبدالله الدرويش حول التاملات فی نهج البلاغة» نوشته آيت الله جعفر سبحانى در دو مجلد به نقد دو كتاب از يك عالم حنبلى پرداخته است. در جلد اول به شبهات متعددى از كتاب «تأملات فى نهج البلاغه» شيخ صالح بن عبدالله الدرويش پاسخ داده شده است. نويسنده در مقدمه جلد اول با اشاره به مقدمه كتاب «تأملات فى نهج البلاغه» كه در آن علما را به گفتگو دعوت كرده است؛ گشايش اين شيوه را آرزوى ديرين خود دانسته و مناقشاتش درباره كتاب مذكور را ارائه مى نمايد. مطالب جلد اول در چهارده فصل ارائه شده است كه برخى از عناوين آن عبارت است: ١- اوهام درباره نهج البلاغه ٢- نصوص نهج البلاغه در وصايت على عليه السلام ٣- ثناء امام على عليه السلام بر خلفاء ۴- مدح و ثناء امام بر اصحاب نبى اكرم (صلی الله علیه و آله) ۵- نهى امام از جزع در مصيبت ۶- نهى امام على عليه السلام از غلو ٧- آيا بر ائمه وحى مى شده يا روايت مى كرده اند؟
مشخصات اثر
"فلسفه آفرینش در نهج البلاغه"
نویسنده:
علی موسوی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
تحقیق حاضر تحت عنوان "فلسفه آفرینش در نهج البلاغه" دارای چهار فصل می باشد. در فصل اول قبل از همه چیز مساله تحقیق را بیان نمودیم که آیا از دیدگاه امیرالمومنین (ع) در امر آفرینش هدف و حکمتی وجود دارد یا این که هیچ هدفی در امر آفرینش وجود ندارد و خلقت بیهوده و عبث خلق شده است؟ در فصل دوم فلسفه آفرینش جهان را مطرح نمودیم و با استفاده از فرمایشات امیرالمومنین (ع) حکمت خداوند را در امر آفرینش ثابت نمود و این نکته را بیان کردیم که طبق فرمایشات آن حضرت ماسوای انسان برای انسان و در خدمت او آفریده شده‌اند. در فصل سوم فلسفه آفرینش انسان مورد تحقیق قرار گرفته است. فصل چهارم اختقاص به بحث انسان کامل دارد که وجود انسان کامل در نشئه دنیا ضروری است و او هدف خلقت و غیات حرکت وجودیه و ایجادیه می باشد.
مشخصات اثر
بررسی و تطبیق ابزارهای شناخت در نهج‌البلاغه با فلسفه
نویسنده:
خدیجه آبادی وایقان
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
انسان از ابزارهایی چون حس، خیال، قلب و عقل برای شناخت خود و اطرافش برخوردار است و البتّه از دیدگاه فلسفه آن معلوماتی دارای ارزش هستند که از ادراکات عقلی نشات گرفته‌باشند. علم فلسفه یا حقیقت جویی، هنر فکر کردن به وجود خود و موجودات اطراف است که برای یافتن دلایل وجودی آنها تلاش می‌کند و ابزار اصلی و اساسی آن قوّ? تعقّل و عقل است. عقل و خرد در معرفت‌شناسی عبارت است از نیروی ویژه‌ای که اساسی‌ترین کار آن درک مفاهیم کلّی است بر خلاف حواس و خیال کهوظیف? آن‌ها درک امور جزئی است و قلب که به درک احساسات و معانی مجرد می‌پردازد. در متون فلسفی، اجتماعی و دینی ویژگی‌هایی را برای عقل برشمرده‌اند و وجود مقدس حضرت علی (علیه السلام) نیز در نهج البلاغه خصوصیاتی را برای این ابزار شناخت بیان داشته‌اند. حضرت علی (علیه السلام) در بعضی موارد عقل را به عنوان راهبر و هادی معرفی نموده و فرموده‌اند: « کفاک مِنْ عَقلِک ما أَوْضَحَ لک سُبُلَ غَیّک مِنْ رُشدک ؛ از خرد، تو را این باید که راه گمراهی‌ات را از راه رستگاریت نماید». (حکمت 421) آن حضرت کسی را که از این نعمت بی‌بهره است زیانکار و شقی معرفی کرده و فرموده‌اند: « فَإنَّ الشَقىّ مَنْ حَرُمَ نَفعَ ما أُتِىَ مِنَ الْعَقلِ والتّجربه ؛بدبخت کسی است که از عقل و تجربه‌ای که نصیب او شده محروم ماند». (نامه 78)به نظر می‌رسد عقل و خرد از دیدگاه حضرت علی (علیه السلام) جزو ابزارهای اصلی معرفت شناختی است و واجدین آن از نعمت ارزشمندی برخوردارند که نفس انسان و موجودات پیرامون و به طور کلی هستی را معنا و مفهوم می‌بخشد. از بررسی بیانات و خطب و نامه‌های موجود در نهج البلاغه چنین برمی‌آید که وجود نورانی حضرت علی (علیه السلام) علاوه بر عقل و خرد، ابزارهای شناخت دیگری همچون وهم، قلب را نیز برشمرده و ویژگی های آنها را در شناخت وجود، خداشناسی،‌ دین شناسی، امام شناسی، معاد شناسی و... توضیح و تبیین نموده‌اند.در مباحث فلسفی از شناخت و ابزارهای آن بسیار سخن به میان آمده‌استولی جای چنین بحث و بررسی و تفحّص در خصوص نهج البلاغه خالی بوده و علاقه‌مندان و شیفتگان آن امام همام از این منظر به بیانات نورانی آن وجود مقدس نگاه گسترده‌ای نداشته‌اند. در این نوشتار سعی بر این است که ابزارهای شناخت فلسفی با ابزارهای شناخت در نهج البلاغه با توجه به خطب، نامه‌ها و حکمت‌ها مورد مقایسه و تطبیق بیشتر قرار گیرد. بنابراین هدف اصلی از این پژوهش، شناسایی ابزارهای معرفت و شناخت در نهج البلاغه و همچنین تبیین ارتباط این ابزارها با ابزارهای مشابه در فلسفه می‌باشد.از بررسی بیانات و خطب آن حضرت در نهج البلاغه و متون مرتبط چنین بر می‌آید که تعداد، دامنه و وسعت ابزارهای شناخت در نهج البلاغه گسترده‌بوده و این کتاب اثر بی‌بدیل و ارزشمندی دربار? وجودو به طور کلی عالم هستی است.
مشخصات اثر
فلسفه آزمایش و ابتلا از دیدگاه امام علی (ع)
نویسنده:
الهام پشوتن
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
امتحانها و آزمونهای الهی اموری گریزناپذیر و از سنتهای همه گیر و حتمی الهی بوده و همچون رودخانه ای دائمی در بستر زندگی تمامی انسانها ساری و جاری می‌باشد پس آگاهی از آنها و داشتن اطلاعات کافی در این مورد، باعث می‌گردد که افراد در تمامی اوقات زندگی، خود را در صحنه‌ی امتحان الهی، حس نموده و بر اساس این آگاهی بهتر بتوانند با این آزمونها روبه رو شوند.اما از آنجایی که گویاترین و مستقیم ترین نکته‌ها را در این باره می‌توان درمتون دینی یعنی گنجینه‌ی آیات الهی و روایات معصومین به نظاره نشست، سعی شد که به این مساله از دیدگاه یکی از این گنجینه های گرانبها یعنی فرمایشات گهربار امیرالمومنین علی(ع) پرداخته شود. بر این اساس، در ابتدا تمامی نهج البلاغه و همچنین غررالحکم، بررسی و سخنان و فرمایشات حضرت علی(ع) در باب امتحانات و آزمونهای الهی، جداسازی شده و بر پایه‌ی این سخنان، چهارچوب کلی بحث پی ریزی گردید و سپس سعی شده است با استفاده از آیات قرآن و برخی روایات دیگر و همچنین تفاسیر قرآن و شروح نهج البلاغه به توضیح و موشکافی بیشتر این مطلب پرداخته شود.بر این اساس در این نوشتار پس از مفهوم شناسی واژه های ابتلا، فتنه، امتحان و آزمایش به این نکته پرداخته می‌شود که آزمایش، یکی از سنتهای همگانی و گریزناپذیر بوده و سپس انواع آزمایشات الهی که در فرمایشات امیر المومنین علی(ع) به آن اشاره گشته، ذکر می‌گردد و در ادامه به بیان فلسفه‌ی آزمایشات الهی که عبارت از مشخص شدن شایسته ها، شکوفایی استعدادها، رحمت الهی و برگشت انسان به سوی خدا و ... پرداخته و در پایان نیز راهکارهای برون رفت موفقیت آمیز از آزمایشها بررسی شده است.
مشخصات اثر
اخلاق کاربردی در نهج البلاغه
نویسنده:
فاطمه غفاری
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
امروزه پیشرفت علوم و فناوری باعث افزایش روابط انسان ها با یکدیگر شده، به طوری که افزایش این روابط سبب بروز معضلات و مشکلات اخلاقی در تعاملات اجتماعی انسان ها گردیده است. به همین دلیل تحقیقات گسترده ای برای رفع و درمان معضلات اخلاقی صورت گرفته که سبب ظهور رشته های جدید در زمینه اخلاق شده است. یکی از مهم ترین این رشته ها اخلاق کاربردی است. با توجه به این که دیگر تنها بیان مفاهیم اخلاقی صِرف، جوابگوی انسان امروزی نیست بررسی کاربرد عملی اخلاق به طور خاص در حیطه های مختلف زندگی انسان ها ضروری به نظر می رسد تا فرد بتواند در شرایط گوناگون، عمل درست را از نادرست تمیز دهد و به آن عمل کند. بررسی و شناخت وظایف اخلاقی در شرایط مختلف بر عهده رشته ای به نام اخلاق کاربردی است. با توجه به مسئولیت مهمی که این رشته بر عهده دارد، نکته قابل توجه این است که اصول و مبانی اخلاق کاربردی باید از منبعی متقن و کامل برخوردار باشد تا با کمک آن بتواند وظایف اخلاقی انسان را در زندگی فردی و اجتماعی مشخص کند. اگر چه اندیشمندان اسلامی و غیر اسلامی درباره اخلاق کاربردی، آثاری از خود به جا گذاشته اند، اما این موضوع از منظر نهج البلاغه کمتر مورد بررسی قرار گرفته است و با توجه به این که از منظر آیات قرآن و روایات، اخلاق در تغییر حقیقت و چگونه شدن و سازندگی انسان تأثیر و نقش بسزائی دارد و انسان که به نحو عام خلیفه خداوند در روی زمین است، باید متصف به صفات و اخلاق و آداب الهی شود تا بتواند در قلمرو این صفات، به وظائف و مسئولیت های خود در شناخت و راه حل معضلات اخلاقی در ساحت های گوناگون، عمل کند. بنا بر این اخلاق کاربردی با استفاده از منبع نورانی روایات اهل بیت خصوصا ًسخنان امیرمومنان علی(7) می‌تواند در رساندن انسان به کمال، سعادت و قرب الهی نقش اساسی داشته باشد.
مشخصات اثر
نقد نگاه انسان انگارانه به خداوند از منظر نهج البلاغه
نویسنده:
مجید توکل
نوع منبع :
رساله تحصیلی , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات) , کتابخانه عمومی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
یکی از رویکردهای راه یافته به برخی از مجامع علمی، نگاه انسان انگارانه به خداوند است. این نگاه، در شناخت ذات، اوصاف و افعال الهی از نوع شناخت بدست آمده از انسان بهره گرفته است. این رویکرد در کلمات أئمه شیعه و متکلمان به نقد کشیده شده است. حضرت علی ? یکی از پیشگامان نقد این رویکرد و ارائه دهنده مبانی و روش صحیح دست یابی به شناخت صحیح از خداوند در همه حوزه هاست. دیدگاه حضرت با توصیف و تحلیل خطبه های نهج البلاغه قابل دستیابی است.حضرت با نقد سنخیت میان خالق و مخلوق، عدم احاطه محدود بر نامحدود، بیان مراتب توحید ذاتی و ضعف قوای ادراکی به نقد این نگاه در حوزه ذات می‌پردازد. ایشان با نفی صفات و تعبیری دانستن اسماء و صفات الهی و ارائه معنای سلبی از صفات ، دیدگاه انسان وارانه در حوزه اسماء و صفات را نقد می‌نماید. با نفی مطلق نیاز خداوند، احتیاج به هر گونه تفکر، چاره اندیشی، الگوبرداری، وجود ماده ازلی برای خلقت به نقد دیدگاه انسان وارانه در افعال الهی می‌پردازد.
مشخصات اثر
  • تعداد رکورد ها : 959