جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

نگارنده در بخش نخست کتاب حاضر، دریافت وجود خدا را ناشی از سه نوع برداشت می‌داند: برداشت ناشی از تصور، اتفاق و یقین، سپس شش مساله را درباره‌ی ضرورت یکی بودن خداوند، تبیین می‌کند. این مسائل عبارت است از خود وجود، تعامل بین وجودها، چیستی وجودها، ازلی بودن یا نبودن وجودها، خصایص و کارکرد وجود نگارنده در بخش دوم برای اثبات وجود خداوند، دو شیوه را مطرح ساخته است که از جمله‌ی آن‌ها می‌توان به حضور مستقیم و وجود آثار، اشاره کرد، "اثبات یکتایی خداوند"، "گفتار سوم کتاب است. در این بخش، اصول لازم برای یکتایی خالق، برشمارده شده است.

مجموعه مباحثی در زمینه دلایل و راه‌های خداشناسی و مروری بر مباحث مهم کلامی در این زمینه است. در این اثر ابتدا به بحث در مورد اهمیت، آثار و ضرورت بحث خداشناسی و پژوهش در زمینه ابعاد مختلف توحید و اسماء، صفات و افعال الهی پرداخته شده و پس از آن با رویکردی علمی و کلامی (اعتقادی) به بیان مهمترین راه‌های خداشناسی پرداخته شده است. نویسنده به ارتباط بین خودشناسی و خداشناسی اشاره کرده نقش پیامبر اسلام و دیدگاه‌های ایشان در مورد خداشناسی را بررسی نموده است. وی در ادامه بر لزوم توجه در آثار خلقت خدا تأکید ورزیده و معتقد است دقت کردن در عجایب خلقت جهان و خلقت بدن انسان راه را برای خداشناسی و پی بردن به زوایای مختلف این مسأله هموار می‌نماید.

در کتاب حاضر، به مباحث مربوط به وجود حق‌تعالی پرداخته می‌شود. نگارنده بیان می‌کند که به دلیل اینکه مباحث مربوط به وجود حق‌تعالی کل مباحث نظری است و نظرات بزرگان این رشته تماماً به‌صورت نظری و فرضیه مطرح می‌شود و به همین لحاظ هم نظرات بزرگان این رشته معرکه آراء متکلمان و فلاسفه و عارفان بزرگ قرار گرفته است و هر نحله نظرات خود را مطرح و کوشیده است آن نظریه را با دلایلی به اثبات برساند و حتی آنجا که همت نموده با آیات قرآنی و روایات نبوی و ولوی حرف خود را ثابت کند، نظر خود را بر کلام حق‌تعالی یا بیان رسول‌الله تطبیق و آیات الهی را برای اثبات حرفش تأویل نموده است.

در این کتاب سعی شده است با استفاده از تمثیل و داستان، مهمترین پرسش‌های جوانان و نوجوانان در مورد مسایل مربوط به خداشناسی پاسخ داده شده و اطلاعاتی در مورد اسماء و صفات الهی و افعال خداوند متعال بیان گردد. در همین راستا نگارنده به بیان راه‌های شناخت خداوند از طریق فطرت، تفکر و تعقل، مشاهده کردن دقیق عظمت خداوند در آثار او در جهان آفرینش، دقت کردن در شگفتی‌های بدن انسان، عظمت خلقت حیوانات و پرندگان، آفرینش آسمان‌ها و زمین، شگفتی‌های موجود در زمین، کوه‌ها و دریاها پرداخته و پس از آن به سئوالات متعددی در این زمینه پاسخ داده است. بیان علل دیده نشدن خدا، علل وجوب عبادت، میزان علم و آگاهی خدا، علت خلقت شیطان، دلایل خلقت جهنم، فلسفه امتحان و آزمایش‌های خدا و بیان مظاهری از رحمت و لطف خدا نسبت به بندگان خویش از اصلی‌ترین مندرجات مطرح شده در این کتاب است.

مروری بر استدلال‌های روایی، قرآنی، فلسفی و کلامی مربوط به «خداشناسی» است. در این اثر سعی شده است، مجموعه‌ای از استدلال‌های مختلفعقلی و نقلی مبتنی بر شناخت خداوند و اثبات وجود حق‌تعالی که با فطرت انسان‌ها نیز سازگار است، گردآوری شده و استدلال‌های قرآنی و روایی توحید نیز شرح داده شده است. رابطه اخلاص با توحید، معیارهای خداشناسی حقیقی، ضرورت تفکر در مورد خداوند، سخنان امیرالمؤمنین علی(ع) و سایر معصومین(ع) در مورد خداشناسی، مناظرات ائمه(ع) با افراد مختلف به‌ویژه ملحدین در زمینه شناخت خداوند و اثبات وجود آن، استدلالی کلامی متکلمان بزرگ مسلمان در زمینه خداشناسی، ضرورت توبه همگانی به درگاه الهی، شرح توحید مفضّل و برخی دیگر از راه‌های متقن خداشناسی از مندرجات مهم این نوشتار است.